, HANDBOEK VOOR HULPVERLENERS
Auteurs: Dian van Ast, Jorrinda Schrijver, Kirsten Schouten en Roos de Smit
Plaats van uitgave: Vlissingen
Datum van uitgave: 27 mei 2022
Semester en studiejaar: Semester 2, jaar 3
Minor: Jeugd- en gezinsprofessional
Cursus: Gezingsgericht werken
Cursuscode: SWM-03-V1-2021
Docent: Joost van den Oever
Versie 1
, COLOFON
Dit is een uitgave van HZ University of Applied Sciences in opdracht van de minor Jeugd- en
gezinsprofessional en in samenwerking met Dian van Ast, Jorrinda Schrijver, Kirsten Schouten en
Roos de Smit. Dit project wordt geschreven om ouders met een licht verstandelijke beperking met
een kind met een Autisme Spectrum Stoornis te ondersteunen door middel van een nieuwe
methodiek.
Mei 2022, eerste druk
Tel. 0118-489 000
https://hz.nl
Edisonweg 4
4382 NW Vlissingen
, VOORWOORD
In opdracht van HZ University of Applied Sciences in opdracht van de minor Jeugd- en
gezinsprofessional zijn wij, Dian van Ast, Jorrinda Schrijver, Kirsten Schouten en Roos de Smit, aan de
slag gegaan met het schrijven van dit handboek. In het begin vonden we het lastig om te bedenken
op welke doelgroep wij ons wilde gaan richten. Toen we eenmaal besloten hadden om voor een
ouder met een licht verstandelijke beperking die een kind heeft met ASS te kiezen, konden we snel
aan de slag. We vonden het een bijzondere doelgroep om een interventie voor te maken, omdat we
denken dat dit een doelgroep is die zeker in deze samenstelling voor komt in Nederland, maar
waarvoor er nog niet genoeg interventies zijn. Het was soms lastig om een interventie te maken die
echt alles omvattend was en daadwerkelijk gebruikt zou kunnen worden. Maar door samen te
werken en elkaar te ondersteunen is het een eindresultaat waar we trots op kunnen zijn.
, INHOUDSOPGAVE
1. Inleiding ..................................................................................................................................................... 1
2. De interventie in vogelvlucht ...................................................................................................................... 2
2.1 Waarom aan de slag gaan met deze interventie........................................................................................... 2
2.2 De aanleiding; probleem- en vraagstelling .................................................................................................... 2
2.3 Doel ............................................................................................................................................................... 3
2.3.1 Subdoelen ............................................................................................................................................... 3
2.4 Doelgroep ...................................................................................................................................................... 4
2.4.1 Kenmerken doelgroep ............................................................................................................................ 4
2.4.2 Selectie doelgroep .................................................................................................................................. 5
2.4.3 Indicaties en contra-indicaties................................................................................................................ 6
2.5 Uitvoering en beleid....................................................................................................................................... 6
2.5.1 Relevante wet- en regelgeving ............................................................................................................... 6
3. De aanpak................................................................................................................................................... 8
3.1 De aanpak in concrete stappen ..................................................................................................................... 8
3.1.1 Sessie gezin ............................................................................................................................................. 9
3.1.2 Sessies kind ........................................................................................................................................... 10
3.1.3 Sessies ouder ........................................................................................................................................ 15
3.1.4 Sessies systeem .................................................................................................................................... 20
3.1.5 Aanvullende methodiek ....................................................................................................................... 21
3.2 Benodigde competenties ............................................................................................................................. 22
3.2.1 Maatschappelijk werker ....................................................................................................................... 22
3.2.2 Opvoedkundige .................................................................................................................................... 22
3.2.3 Gedragstherapeut ................................................................................................................................ 23
3.3 Randvoorwaarden ....................................................................................................................................... 23
3.4 Begroting ..................................................................................................................................................... 25
4. Onderbouwing van de interventie ............................................................................................................ 26
4.1 Achtergrondinformatie ................................................................................................................................ 26
4.2 De visie achter de interventie ...................................................................................................................... 26
4.3 Verantwoording........................................................................................................................................... 27
4.3.1 Beïnvloedbare factoren ........................................................................................................................ 27
4.3.2 Niet-beïnvloedbare factoren ................................................................................................................ 27
4.3.3 Vergroten beschermende factoren ...................................................................................................... 27
4.3.4 Doelgroep en de analyse ...................................................................................................................... 28
4.3.5 Wordt het doel bereikt? ....................................................................................................................... 28
4.3.6 Werkzame factoren .............................................................................................................................. 29
Bibliografie ................................................................................................................................................... 30
, 1. INLEIDING
Dit handboek is geschreven voor de cursus gezinsgericht werken. In deze cursus hebben wij geleerd
om interventies uit te voeren/ op te zetten ter bevordering van het sociaal functioneren van de
jeugdige en het gezin in complexe situaties.
De interventie die wij hebben opgezet richt zich op een ouder, in dit geval een moeder, met een licht
verstandelijke beperking en een kind, in dit geval een zoon, met gedragsproblemen die passen bij
een autismespectrumstoornis. De interventie bestaat uit acht ambulante sessies per gezinslid. Dit wil
zeggen dat zowel de ouder als het kind acht keer een sessie volgt. Dit wordt verdeeld in individuele
en systeemgerichte interventies. Iedere week vindt er per gezinslid een sessie plaats. Het doel van de
interventie is het gezin, dat bestaat uit een ouder met een licht verstandelijke beperking en een kind
met ASS weer goed te laten functioneren, wanneer er sprake is van probleemgedrag bij het kind naar
aanleiding van een ingrijpende verandering.
De naam van de interventie is de Blend methodiek. Deze naam is voortgekomen uit het
samenvoegen van verschillende bestaande interventies en het toepassen van eigen creativiteit
waardoor er een mooi geheel is ontstaan.
Het handboek is geschreven voor hulpverleners die aan de slag willen gaan met een ouder die een
lichtverstandelijke beperking heeft en een kind met een autismespectrumstoornis, die een hulpvraag
hebben over de gedragsproblemen van het kind door een ingrijpende gebeurtenis of een
verandering.
Wij willen onze docent Joost den Oever bedanken. Dankzij hem hebben wij een mooie casus kunnen
schrijven waarvoor wij een interventie wilde inzetten. Door zijn inzichten zijn we op deze casus en
uiteindelijk ook deze interventie gekomen.
1
Auteurs: Dian van Ast, Jorrinda Schrijver, Kirsten Schouten en Roos de Smit
Plaats van uitgave: Vlissingen
Datum van uitgave: 27 mei 2022
Semester en studiejaar: Semester 2, jaar 3
Minor: Jeugd- en gezinsprofessional
Cursus: Gezingsgericht werken
Cursuscode: SWM-03-V1-2021
Docent: Joost van den Oever
Versie 1
, COLOFON
Dit is een uitgave van HZ University of Applied Sciences in opdracht van de minor Jeugd- en
gezinsprofessional en in samenwerking met Dian van Ast, Jorrinda Schrijver, Kirsten Schouten en
Roos de Smit. Dit project wordt geschreven om ouders met een licht verstandelijke beperking met
een kind met een Autisme Spectrum Stoornis te ondersteunen door middel van een nieuwe
methodiek.
Mei 2022, eerste druk
Tel. 0118-489 000
https://hz.nl
Edisonweg 4
4382 NW Vlissingen
, VOORWOORD
In opdracht van HZ University of Applied Sciences in opdracht van de minor Jeugd- en
gezinsprofessional zijn wij, Dian van Ast, Jorrinda Schrijver, Kirsten Schouten en Roos de Smit, aan de
slag gegaan met het schrijven van dit handboek. In het begin vonden we het lastig om te bedenken
op welke doelgroep wij ons wilde gaan richten. Toen we eenmaal besloten hadden om voor een
ouder met een licht verstandelijke beperking die een kind heeft met ASS te kiezen, konden we snel
aan de slag. We vonden het een bijzondere doelgroep om een interventie voor te maken, omdat we
denken dat dit een doelgroep is die zeker in deze samenstelling voor komt in Nederland, maar
waarvoor er nog niet genoeg interventies zijn. Het was soms lastig om een interventie te maken die
echt alles omvattend was en daadwerkelijk gebruikt zou kunnen worden. Maar door samen te
werken en elkaar te ondersteunen is het een eindresultaat waar we trots op kunnen zijn.
, INHOUDSOPGAVE
1. Inleiding ..................................................................................................................................................... 1
2. De interventie in vogelvlucht ...................................................................................................................... 2
2.1 Waarom aan de slag gaan met deze interventie........................................................................................... 2
2.2 De aanleiding; probleem- en vraagstelling .................................................................................................... 2
2.3 Doel ............................................................................................................................................................... 3
2.3.1 Subdoelen ............................................................................................................................................... 3
2.4 Doelgroep ...................................................................................................................................................... 4
2.4.1 Kenmerken doelgroep ............................................................................................................................ 4
2.4.2 Selectie doelgroep .................................................................................................................................. 5
2.4.3 Indicaties en contra-indicaties................................................................................................................ 6
2.5 Uitvoering en beleid....................................................................................................................................... 6
2.5.1 Relevante wet- en regelgeving ............................................................................................................... 6
3. De aanpak................................................................................................................................................... 8
3.1 De aanpak in concrete stappen ..................................................................................................................... 8
3.1.1 Sessie gezin ............................................................................................................................................. 9
3.1.2 Sessies kind ........................................................................................................................................... 10
3.1.3 Sessies ouder ........................................................................................................................................ 15
3.1.4 Sessies systeem .................................................................................................................................... 20
3.1.5 Aanvullende methodiek ....................................................................................................................... 21
3.2 Benodigde competenties ............................................................................................................................. 22
3.2.1 Maatschappelijk werker ....................................................................................................................... 22
3.2.2 Opvoedkundige .................................................................................................................................... 22
3.2.3 Gedragstherapeut ................................................................................................................................ 23
3.3 Randvoorwaarden ....................................................................................................................................... 23
3.4 Begroting ..................................................................................................................................................... 25
4. Onderbouwing van de interventie ............................................................................................................ 26
4.1 Achtergrondinformatie ................................................................................................................................ 26
4.2 De visie achter de interventie ...................................................................................................................... 26
4.3 Verantwoording........................................................................................................................................... 27
4.3.1 Beïnvloedbare factoren ........................................................................................................................ 27
4.3.2 Niet-beïnvloedbare factoren ................................................................................................................ 27
4.3.3 Vergroten beschermende factoren ...................................................................................................... 27
4.3.4 Doelgroep en de analyse ...................................................................................................................... 28
4.3.5 Wordt het doel bereikt? ....................................................................................................................... 28
4.3.6 Werkzame factoren .............................................................................................................................. 29
Bibliografie ................................................................................................................................................... 30
, 1. INLEIDING
Dit handboek is geschreven voor de cursus gezinsgericht werken. In deze cursus hebben wij geleerd
om interventies uit te voeren/ op te zetten ter bevordering van het sociaal functioneren van de
jeugdige en het gezin in complexe situaties.
De interventie die wij hebben opgezet richt zich op een ouder, in dit geval een moeder, met een licht
verstandelijke beperking en een kind, in dit geval een zoon, met gedragsproblemen die passen bij
een autismespectrumstoornis. De interventie bestaat uit acht ambulante sessies per gezinslid. Dit wil
zeggen dat zowel de ouder als het kind acht keer een sessie volgt. Dit wordt verdeeld in individuele
en systeemgerichte interventies. Iedere week vindt er per gezinslid een sessie plaats. Het doel van de
interventie is het gezin, dat bestaat uit een ouder met een licht verstandelijke beperking en een kind
met ASS weer goed te laten functioneren, wanneer er sprake is van probleemgedrag bij het kind naar
aanleiding van een ingrijpende verandering.
De naam van de interventie is de Blend methodiek. Deze naam is voortgekomen uit het
samenvoegen van verschillende bestaande interventies en het toepassen van eigen creativiteit
waardoor er een mooi geheel is ontstaan.
Het handboek is geschreven voor hulpverleners die aan de slag willen gaan met een ouder die een
lichtverstandelijke beperking heeft en een kind met een autismespectrumstoornis, die een hulpvraag
hebben over de gedragsproblemen van het kind door een ingrijpende gebeurtenis of een
verandering.
Wij willen onze docent Joost den Oever bedanken. Dankzij hem hebben wij een mooie casus kunnen
schrijven waarvoor wij een interventie wilde inzetten. Door zijn inzichten zijn we op deze casus en
uiteindelijk ook deze interventie gekomen.
1
