Chapter 1 – The Science and Practice of Abnormal Child Psychology
1.1 Identifying Behavior Problems in Children
What Do We Mean by ‘Abnormal’?
Deviation, Disability, and Distress
Er zijn drie criteria die helpen om psychologische problemen te identificeren:
- Statistische afwijking: abnormale gedragingen worden gedefinieerd aan de hand van hun relatieve
onregelmatigheid in de algemene populatie. Het nadeel is dat er hier geen rekening wordt
gehouden met de context.
- Invaliditeit / mate van stoornis: abnormaal gedrag wordt gekarakteriseerd door gedachten,
gevoelens of handelingen die interfereren met het sociaal of academisch functioneren van
een kind. Het nadeel is dat veel jongeren met psychologische stoornissen geen duidelijke
tekenen hiervan tonen.
- Mate van emotioneel leed: mensen kunnen leed tonen door een depressieve stemming,
prikkelbaarheid, angst, bezorgdheid, paniek, verwarring, frustratie, woede, of andere
gevoelens van dysforie. Een nadeel is dat leed subjectief is en sommige kinderen het niet
kunnen verwoorden, daarnaast ervaren veel kinderen met gedragsproblemen geen
negatieve emoties.
A Harmful Dysfunction
Jerome Wakefield geeft een alternatief: abnormaal gedrag definiëren op basis van het idee van
schadelijke disfunctie. Dit houdt in dat (1) een persoon disfunctie moet vertonen en dat (2) deze
disfunctie schadelijk moet zijn.
How Does DSM-5 Define Abnormality?
Definition
De DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition) wordt veel gebruikt
om mentale gezondheidsproblemen te diagnosticeren en geeft deze definitie van mentale stoornis:
“A mental disorder is a syndrome characterized by clinically significant disturbance in an individual’s
cognition, emotion regulation, or behavior that reflects a dysfunction in the psychological, biological,
or developmental processes underlying mental functioning. Mental disorders are usually associated
with significant distress or disability in social, occupational, or other important activities. An
expectable or culturally approved response to a common stressor or loss, such as the death of a loved
one, is not a mental disorder. Socially deviant behavior (e.g., political, religious, sexual) and conflicts
that are primarily between the individual and society are not mental disorders unless the deviance or
conflict results from a dysfunction in the individual, as described above.
Limitations
1. We weten vaak de onderliggende redenen voor de psychologische problemen niet.
2. Veel stoornissen bij kinderen zijn relationeel (ze gebeuren in een context met anderen).
3. Het gedrag van kinderen kan alleen worden begrepen in hun sociaal-culturele omgeving.
How Do Psychologists Diagnose Mental Health Problems in Children?
Een teken is een openlijk kenmerk van een stoornis. Een symptoom is een subjectieve ervaring die
verband houdt met een stoornis. Om gediagnosticeerd te worden met een stoornis, moet een
individu de tekens en symptomen hebben uit de DSM-5.
Categorical Classification
,Categorische classificatie = psychische stoornissen worden verdeeld in elkaar uitsluitende groepen, of
categorieën, gebaseerd op reeksen essentiële criteria
Prototypical Classification
Prototypische classificatie = gebaseerd op de mate waarin de tekenen en symptomen van het
individu overeenkomen met het ideaalbeeld of prototype van de stoornis
Dimensional classification
Dimensionele classificatie = stoornissen vallen langs een continuüm van ernst gaande van licht tot
ernstig; de ernst van leed en/of handicap wordt op dit continuüm
beschreven
De Cross-Cutting Symptom Measure is een waarderingsschaal waarmee de ernst van de tekens en
symptomen van kinderen geëvalueerd kunnen worden.
Diagnostic specifier = een label dat een relatief homogene subgroep van individuen met dezelfde
stoornis beschrijft
What Are the Advantages and Disadvantages of Diagnosing Children?
Possible Benefits
- Het is een simpele manier om symptomen samen te vatten / te omschrijven (parsimony).
- Het is nuttig voor professionele communicatie.
- Het kan helpen bij verwachtingen, de prognose of waarschijnlijke uitkomsten voor het kind.
- Het kan helpen om behandelingen te plannen.
- Het kan individuen helpen om sociale of educatieve hulpmiddelen te krijgen.
- Een classificatie kan verzorgers helpen.
- Een diagnostische classificatie kan wetenschappelijke ontdekkingen faciliteren.
Potential Drawbacks
- Door de simpele beschrijving wordt er minder gedetailleerde informatie gegeven.
- Een diagnose vanuit de DSM-5 houdt niet genoeg rekening met de context.
- Een classificatie impliceert dat het probleem in het kind ligt, terwijl het juist vaak relationeel is.
- Het verschil tussen normaal en abnormaal is dichotoom, er is geen spectrum.
- Grenzen tussen diagnostische categorieën zijn soms onduidelijk.
Research Domain Criteria
Het Research Domain Criteria (RDoC) initiatief wil de genetische en biologische oorzaken van de
stoornissen identificeren. De assumptie is hier dat mentale stoornissen biologische stoornissen zijn
en dat deze naar de hersenen te herleiden zijn.
How Do Social-Cultural Factors Affect Our Understanding of Mental Health?
Culture, Race and Ethnicity
Cultuur = de waarden, kennis en praktijken van een sociale groep
Ras = een cultureel geconstrueerde categorie die groepen verdeelt op basis van fysieke kenmerken
Etniciteit = een cultureel geconstrueerde identiteit die groepen en gemeenschappen definieert
Minderheidsgroepen kunnen andere waarden hebben over hun kinderen. Immigranten kunnen
acculturatiestress ervaren. Taal- en cultuurverschillen kunnen zorgen voor problemen in de evaluatie
en diagnose van een minderheidskind. Etnische minderheden zijn vaak ondervertegenwoordigd in
mentale gezondheidsonderzoek.
,1.2 The Prevalence Childhood Disorders
How Common Are Mental Disorders in Children?
Prevalence and Incidence
Prevalentie = het percentage individuen in een populatie dat een medische of psychologische
stoornis heeft; puntprevalentie en prevalentie over het leven
Incidentie = het percentage nieuwe gevallen van een stoornis in een bepaalde tijd
Het is lastig zicht te krijgen op prevalentie omdat dit niet getrackt wordt, verschillende studies
verschillende methoden gebruiken en het moeilijk is om data van hoge kwaliteit te krijgen.
Zo’n 13%-15% jongeren ervaart een psychologische stoornis in een bepaald jaar.
Zo’n 20% jongeren ervaart op een bepaald punt in zijn leven een psychologische stoornis.
De prevalentie stijgt. Tabel 1.2.
Comorbidity and Costs
Comorbiditeit = het voorkomen van twee of meer stoornissen tegelijkertijd bij dezelfde persoon
Comorbiditeit komt veel voor (ongeveer 40%). Jaarlijks kosten de mentale stoornissen in de VS zo’n
$247 miljard, dit is voor interventies of voor de verzorgers als compromis.
What Factors Influence the Prevalence of Childhood Disorders?
Age
Adolescenten ervaren vaker mentale gezondheidsproblemen dan kinderen (geldt niet voor alles).
Gender
Bij kinderen hebben jongens vaker een psychologische stoornis, in de adolescentie hebben meiden
vaker mentale gezondheidsproblemen dan jongens. Mogelijke redenen hiervoor zijn stressvolle
gebeurtenissen en de manier waarop meiden over deze gebeurtenissen denken.
Socioeconomic Status
Socio-economische status (SES) = een variabele die kijkt naar het onderwijsniveau van de ouders,
werkgelegenheid van de ouders en gezinsinkomen
Kinderen uit gezinnen met een hogere SES ervaren minder vaak psychologische problemen, dit kan
komen doordat de ouders minder psychologische problemen ervaren en een betere omgeving
kunnen bieden. Ook familiecompositie heeft invloed.
Race and Etnicity
Blanke kinderen krijgen vaker de diagnose ADHD, autisme en angststoornis (kan komen doordat het
hier eerder geïdentificeerd wordt). Zwarte kinderen ontwikkelen vaker gedragsproblemen (kan
komen door lage SES van familie). Deze verschillen kunnen ook culturele waardes reflecteren.
Do Most Children With Mental Health Problems Receive Treatment?
Access to Treatment
Slechts de helft van de kinderen/jongeren met mentale gezondheidsproblemen krijgt behandeling.
Ze krijgen vooral behandeling op school, bij een mentale gezondheidskliniek of een medische
faciliteit. Niet iedereen heeft gelijke toegang tot zorg van hoge kwaliteit.
The Use of Medication
Er is een toename (sinds 20 jaar) in het gebruik van psychotrope medicatie (= prescriptie medicatie
om gedrags-, cognitieve of emotionele problemen te behandelen). Deze medicatie wordt meer door
adolescenten dan door kinderen en meer door jongens dan door meisjes gebruikt.
Er is echter geen toename in het gebruik van psychotherapie, waarom wel in medicatie? betere
herkenning van stoornissen en meer opties voor medicatie.
, Barriers to Treatment
- Economische belemmeringen.
- Sociaal-culturele factoren kunnen zorgen dat families geen behandeling willen.
- Er zijn niet genoeg experts in mentale gezondheid van kinderen en adolescenten.
- Stigma (= negatieve opvattingen over mensen met een stoornis) kan interfereren met toegang tot
behandeling. Stigma kan voor schaamte en self-fulfilling prophecies zorgen en kan ervoor zorgen
dat families minder snel psychologische diensten inschakelen.
1.3 Integrating Science and Practice
What is Evidence-Based Practice?
The Importance of Science
Evidence-based praktijk = de integratie van het beste beschikbare onderzoek met klinische expertise
in de context van de karakteristieken, cultuur en voorkeuren van de patiënt
Het doel hiervan is om diensten van zo hoog mogelijke kwaliteit te leveren. Evidence-based
behandelingen zijn psychotherapieën en medicaties waarvan door onderzoek is aangetoond dat ze
symptomen verminderen en functioneren verbeteren. Er zijn vijf niveaus van evidence-based
behandelingen: bewezen (minstens twee onafhankelijke studies), waarschijnlijk doeltreffend
(minstens twee studies), mogelijk doeltreffend (minstens één studie), experimenteel (minstens één
studie met methodologische beperkingen) en twijfelachtig (werkt niet).
What Professionals Help Children and Families?
The Helping Professions
Psychologen evalueren, diagnosticeren en behandelen individuen met mentale stoornissen, maar
geven geen medicatie. Schoolpsychologen evalueren, diagnosticeren en behandelen kinderen met
gedrags-, cognitieve en sociaal-emotionele problemen die schools functioneren verminderen.
Psychiaters specialiseren in evaluatie, diagnose en behandeling van mentale stoornissen en mogen
medicatie voorschrijven. Kinderartsen behandelen kinderen/jongeren met medisch e ziekten en
mogen medicatie voorschrijven. Psychiatrische mentale gezondheidsverpleegkundigen specialiseren
in de behandeling van individuen met mentale stoornissen. Gediplomeerde professionele raadgevers
(LPC) behandelen mentale gezondheidsproblemen bij mensen en families. Daarnaast heb je nog
huwelijks- en familietherapeuten, social workers, spraak-taalpathologen, ergotherapeuten, speciaal
onderwijsdocenten, school schooldecanen en kinderleven-deskundigen.
Students as Evidence-Based Helpers
Studenten werken vaak ook met kinderen en families die hulp nodig hebben.
Why Is Ethical Treatment Important?
The APA Ethics Code
Ethiek = de standaard van gedrag die acceptabel is voor een bepaalde professie (groepsconsensus).
De APA Ethics Code geeft bepaalde principes en standaarden waarop psychologen hun professioneel
en wetenschappelijk werk bouwen. Dit is vooral voor de welvaart van de cliënten. Het eerste deel
geeft vijf algemene ethische principes (heilzaamheid en niet-heilzaamheid, trouw en responsiviteit,
integriteit, rechtvaardigheid en eerbiediging van de rechten en de waardigheid van mensen). Het
tweede deel bestaat uit de ethische standaarden (vier categorieën: competentie, consent,
vertrouwelijkheid en belangenconflicten).
1.1 Identifying Behavior Problems in Children
What Do We Mean by ‘Abnormal’?
Deviation, Disability, and Distress
Er zijn drie criteria die helpen om psychologische problemen te identificeren:
- Statistische afwijking: abnormale gedragingen worden gedefinieerd aan de hand van hun relatieve
onregelmatigheid in de algemene populatie. Het nadeel is dat er hier geen rekening wordt
gehouden met de context.
- Invaliditeit / mate van stoornis: abnormaal gedrag wordt gekarakteriseerd door gedachten,
gevoelens of handelingen die interfereren met het sociaal of academisch functioneren van
een kind. Het nadeel is dat veel jongeren met psychologische stoornissen geen duidelijke
tekenen hiervan tonen.
- Mate van emotioneel leed: mensen kunnen leed tonen door een depressieve stemming,
prikkelbaarheid, angst, bezorgdheid, paniek, verwarring, frustratie, woede, of andere
gevoelens van dysforie. Een nadeel is dat leed subjectief is en sommige kinderen het niet
kunnen verwoorden, daarnaast ervaren veel kinderen met gedragsproblemen geen
negatieve emoties.
A Harmful Dysfunction
Jerome Wakefield geeft een alternatief: abnormaal gedrag definiëren op basis van het idee van
schadelijke disfunctie. Dit houdt in dat (1) een persoon disfunctie moet vertonen en dat (2) deze
disfunctie schadelijk moet zijn.
How Does DSM-5 Define Abnormality?
Definition
De DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition) wordt veel gebruikt
om mentale gezondheidsproblemen te diagnosticeren en geeft deze definitie van mentale stoornis:
“A mental disorder is a syndrome characterized by clinically significant disturbance in an individual’s
cognition, emotion regulation, or behavior that reflects a dysfunction in the psychological, biological,
or developmental processes underlying mental functioning. Mental disorders are usually associated
with significant distress or disability in social, occupational, or other important activities. An
expectable or culturally approved response to a common stressor or loss, such as the death of a loved
one, is not a mental disorder. Socially deviant behavior (e.g., political, religious, sexual) and conflicts
that are primarily between the individual and society are not mental disorders unless the deviance or
conflict results from a dysfunction in the individual, as described above.
Limitations
1. We weten vaak de onderliggende redenen voor de psychologische problemen niet.
2. Veel stoornissen bij kinderen zijn relationeel (ze gebeuren in een context met anderen).
3. Het gedrag van kinderen kan alleen worden begrepen in hun sociaal-culturele omgeving.
How Do Psychologists Diagnose Mental Health Problems in Children?
Een teken is een openlijk kenmerk van een stoornis. Een symptoom is een subjectieve ervaring die
verband houdt met een stoornis. Om gediagnosticeerd te worden met een stoornis, moet een
individu de tekens en symptomen hebben uit de DSM-5.
Categorical Classification
,Categorische classificatie = psychische stoornissen worden verdeeld in elkaar uitsluitende groepen, of
categorieën, gebaseerd op reeksen essentiële criteria
Prototypical Classification
Prototypische classificatie = gebaseerd op de mate waarin de tekenen en symptomen van het
individu overeenkomen met het ideaalbeeld of prototype van de stoornis
Dimensional classification
Dimensionele classificatie = stoornissen vallen langs een continuüm van ernst gaande van licht tot
ernstig; de ernst van leed en/of handicap wordt op dit continuüm
beschreven
De Cross-Cutting Symptom Measure is een waarderingsschaal waarmee de ernst van de tekens en
symptomen van kinderen geëvalueerd kunnen worden.
Diagnostic specifier = een label dat een relatief homogene subgroep van individuen met dezelfde
stoornis beschrijft
What Are the Advantages and Disadvantages of Diagnosing Children?
Possible Benefits
- Het is een simpele manier om symptomen samen te vatten / te omschrijven (parsimony).
- Het is nuttig voor professionele communicatie.
- Het kan helpen bij verwachtingen, de prognose of waarschijnlijke uitkomsten voor het kind.
- Het kan helpen om behandelingen te plannen.
- Het kan individuen helpen om sociale of educatieve hulpmiddelen te krijgen.
- Een classificatie kan verzorgers helpen.
- Een diagnostische classificatie kan wetenschappelijke ontdekkingen faciliteren.
Potential Drawbacks
- Door de simpele beschrijving wordt er minder gedetailleerde informatie gegeven.
- Een diagnose vanuit de DSM-5 houdt niet genoeg rekening met de context.
- Een classificatie impliceert dat het probleem in het kind ligt, terwijl het juist vaak relationeel is.
- Het verschil tussen normaal en abnormaal is dichotoom, er is geen spectrum.
- Grenzen tussen diagnostische categorieën zijn soms onduidelijk.
Research Domain Criteria
Het Research Domain Criteria (RDoC) initiatief wil de genetische en biologische oorzaken van de
stoornissen identificeren. De assumptie is hier dat mentale stoornissen biologische stoornissen zijn
en dat deze naar de hersenen te herleiden zijn.
How Do Social-Cultural Factors Affect Our Understanding of Mental Health?
Culture, Race and Ethnicity
Cultuur = de waarden, kennis en praktijken van een sociale groep
Ras = een cultureel geconstrueerde categorie die groepen verdeelt op basis van fysieke kenmerken
Etniciteit = een cultureel geconstrueerde identiteit die groepen en gemeenschappen definieert
Minderheidsgroepen kunnen andere waarden hebben over hun kinderen. Immigranten kunnen
acculturatiestress ervaren. Taal- en cultuurverschillen kunnen zorgen voor problemen in de evaluatie
en diagnose van een minderheidskind. Etnische minderheden zijn vaak ondervertegenwoordigd in
mentale gezondheidsonderzoek.
,1.2 The Prevalence Childhood Disorders
How Common Are Mental Disorders in Children?
Prevalence and Incidence
Prevalentie = het percentage individuen in een populatie dat een medische of psychologische
stoornis heeft; puntprevalentie en prevalentie over het leven
Incidentie = het percentage nieuwe gevallen van een stoornis in een bepaalde tijd
Het is lastig zicht te krijgen op prevalentie omdat dit niet getrackt wordt, verschillende studies
verschillende methoden gebruiken en het moeilijk is om data van hoge kwaliteit te krijgen.
Zo’n 13%-15% jongeren ervaart een psychologische stoornis in een bepaald jaar.
Zo’n 20% jongeren ervaart op een bepaald punt in zijn leven een psychologische stoornis.
De prevalentie stijgt. Tabel 1.2.
Comorbidity and Costs
Comorbiditeit = het voorkomen van twee of meer stoornissen tegelijkertijd bij dezelfde persoon
Comorbiditeit komt veel voor (ongeveer 40%). Jaarlijks kosten de mentale stoornissen in de VS zo’n
$247 miljard, dit is voor interventies of voor de verzorgers als compromis.
What Factors Influence the Prevalence of Childhood Disorders?
Age
Adolescenten ervaren vaker mentale gezondheidsproblemen dan kinderen (geldt niet voor alles).
Gender
Bij kinderen hebben jongens vaker een psychologische stoornis, in de adolescentie hebben meiden
vaker mentale gezondheidsproblemen dan jongens. Mogelijke redenen hiervoor zijn stressvolle
gebeurtenissen en de manier waarop meiden over deze gebeurtenissen denken.
Socioeconomic Status
Socio-economische status (SES) = een variabele die kijkt naar het onderwijsniveau van de ouders,
werkgelegenheid van de ouders en gezinsinkomen
Kinderen uit gezinnen met een hogere SES ervaren minder vaak psychologische problemen, dit kan
komen doordat de ouders minder psychologische problemen ervaren en een betere omgeving
kunnen bieden. Ook familiecompositie heeft invloed.
Race and Etnicity
Blanke kinderen krijgen vaker de diagnose ADHD, autisme en angststoornis (kan komen doordat het
hier eerder geïdentificeerd wordt). Zwarte kinderen ontwikkelen vaker gedragsproblemen (kan
komen door lage SES van familie). Deze verschillen kunnen ook culturele waardes reflecteren.
Do Most Children With Mental Health Problems Receive Treatment?
Access to Treatment
Slechts de helft van de kinderen/jongeren met mentale gezondheidsproblemen krijgt behandeling.
Ze krijgen vooral behandeling op school, bij een mentale gezondheidskliniek of een medische
faciliteit. Niet iedereen heeft gelijke toegang tot zorg van hoge kwaliteit.
The Use of Medication
Er is een toename (sinds 20 jaar) in het gebruik van psychotrope medicatie (= prescriptie medicatie
om gedrags-, cognitieve of emotionele problemen te behandelen). Deze medicatie wordt meer door
adolescenten dan door kinderen en meer door jongens dan door meisjes gebruikt.
Er is echter geen toename in het gebruik van psychotherapie, waarom wel in medicatie? betere
herkenning van stoornissen en meer opties voor medicatie.
, Barriers to Treatment
- Economische belemmeringen.
- Sociaal-culturele factoren kunnen zorgen dat families geen behandeling willen.
- Er zijn niet genoeg experts in mentale gezondheid van kinderen en adolescenten.
- Stigma (= negatieve opvattingen over mensen met een stoornis) kan interfereren met toegang tot
behandeling. Stigma kan voor schaamte en self-fulfilling prophecies zorgen en kan ervoor zorgen
dat families minder snel psychologische diensten inschakelen.
1.3 Integrating Science and Practice
What is Evidence-Based Practice?
The Importance of Science
Evidence-based praktijk = de integratie van het beste beschikbare onderzoek met klinische expertise
in de context van de karakteristieken, cultuur en voorkeuren van de patiënt
Het doel hiervan is om diensten van zo hoog mogelijke kwaliteit te leveren. Evidence-based
behandelingen zijn psychotherapieën en medicaties waarvan door onderzoek is aangetoond dat ze
symptomen verminderen en functioneren verbeteren. Er zijn vijf niveaus van evidence-based
behandelingen: bewezen (minstens twee onafhankelijke studies), waarschijnlijk doeltreffend
(minstens twee studies), mogelijk doeltreffend (minstens één studie), experimenteel (minstens één
studie met methodologische beperkingen) en twijfelachtig (werkt niet).
What Professionals Help Children and Families?
The Helping Professions
Psychologen evalueren, diagnosticeren en behandelen individuen met mentale stoornissen, maar
geven geen medicatie. Schoolpsychologen evalueren, diagnosticeren en behandelen kinderen met
gedrags-, cognitieve en sociaal-emotionele problemen die schools functioneren verminderen.
Psychiaters specialiseren in evaluatie, diagnose en behandeling van mentale stoornissen en mogen
medicatie voorschrijven. Kinderartsen behandelen kinderen/jongeren met medisch e ziekten en
mogen medicatie voorschrijven. Psychiatrische mentale gezondheidsverpleegkundigen specialiseren
in de behandeling van individuen met mentale stoornissen. Gediplomeerde professionele raadgevers
(LPC) behandelen mentale gezondheidsproblemen bij mensen en families. Daarnaast heb je nog
huwelijks- en familietherapeuten, social workers, spraak-taalpathologen, ergotherapeuten, speciaal
onderwijsdocenten, school schooldecanen en kinderleven-deskundigen.
Students as Evidence-Based Helpers
Studenten werken vaak ook met kinderen en families die hulp nodig hebben.
Why Is Ethical Treatment Important?
The APA Ethics Code
Ethiek = de standaard van gedrag die acceptabel is voor een bepaalde professie (groepsconsensus).
De APA Ethics Code geeft bepaalde principes en standaarden waarop psychologen hun professioneel
en wetenschappelijk werk bouwen. Dit is vooral voor de welvaart van de cliënten. Het eerste deel
geeft vijf algemene ethische principes (heilzaamheid en niet-heilzaamheid, trouw en responsiviteit,
integriteit, rechtvaardigheid en eerbiediging van de rechten en de waardigheid van mensen). Het
tweede deel bestaat uit de ethische standaarden (vier categorieën: competentie, consent,
vertrouwelijkheid en belangenconflicten).
