Samenvatting muzische B Deel 3 - HOE

MUZISCHE TALEN B – DEEL III: HOE?
CREATIVITEIT VLEUGELS GEVEN


Definitie:
Creativiteit = de vaardigheid van de leerling om ideeën te bedenken en dingen te creëren die nieuw,
verrassend en waardevol zijn voor de leerling zelf.


- Manier van denken en doen dat je kan aanleren
- Complex meetbare leeropbrengst
- Herhalend en individueel proces waarbij je de lln begeleidt

 Een proces waarin je vanaf een startmoment gaat divergeren en convergeren, in willekeurige volgorde.

Een leerling:
- Onderzoekt
- Maakt
- Reflecteert
In een creatief proces.

 Onderwijs dat uitdaagt en uitnodigt om de motivatie, openheid en moed te ontwikkelen tijdens een creatief
proces, geeft creativiteit vleugels.

ROLLEN VAN DE LEERKRACHT

- Ontwerper/designer van de leeromgeving:
 Fysieke omgeving (plaatsing stoelen, banken, leermiddelen…)
 Niet-fysieke omgeving:
 Hoe daagt de leerkracht uit om vaardigheden te ontwikkelen?
 Werkvormen?
 Ordenen leerinhoud …
 Hoe ontwerp je een leeromgeving en leersituatie waar de creativiteit van de lln ruimte heeft
om zich verder te ontwikkelen?
- Begeleider van het proces:
 Welke vragen stel je?
 Hoe handel je?
 Hoe zorg je voor diepgang? …




1

,ONTWERP
H6: WAT LEERT KUNST ONS OVER ONTWERP?

 Kunst voedt de verbeeldingskracht waar creativiteit begint

OPEN-ENDED

Kunst is open-ended  de uitkomsten van je opdrachten staan niet vast, het is niet gericht op goed en fout.

 Kunst wil:
- Bevragen
- Openzetten

SPEELVELD – METAFOOR
- Kinderen spelen samen in een veld, niet chaotisch
- Jij als leerkracht hebt de kaders van het veld ontworpen, de spelregels beschreven en eventueel de
bedoeling van het spel
- Binnen die kaders, spelen de kinderen hun eigen spel
- Uitkomst van het spel is niet zeker
- Je weet wel waar de kinderen mee gaan spelen, welke tools ze hebben en waar het spel over gaat

 Kaders van het spel + regels bepalen welke inhoudelijke aspecten de lln aan het oefenen zijn.

Speelvelddenken: 2 elementen die creativiteit voeden:

1. Elke individuele lln krijgt de kans om op zijn eigen manier, aansluitend bij zijn eigen relevantie, manier
van werken, nieuwsgierigheid en vragen, het spel te spelen.
2. Het veld biedt veel meer ruimte om een eigen invulling te geven

 Het gaat niet om de opbrengst, maar de manier waarop gespeeld wordt.

Speelveld = een authentieke leersituatie, jij hebt die:
- Gemaakt
- Bedacht
- Ontworpen

 Binnen het veld is er ruimte voor eigen inbreng.

Spelregels zijn niet doelgericht maar zorgen ervoor dat de bedoeling van het spel duidelijk is, ze voeden het
proces. Er zijn keuzemogelijkheden.

HARDLOOPWEDSTRIJD
 Het onderwijs vraagt een hardloopwedstrijd te houden:

- Waar beginnen/eindigen ze?
- Binnen welke marge moeten ze de finish halen?
- Differentiatie!
 Kinderen die heel snel de finish halen (helpen anderen? Langere afstand?...)
 Kinderen die het niet kunnen (kortere afstand?...)

2

, RITME VOOR IEDEREEN
 Lln niet aanspreken op wat ze doen, maar of en hoe ze het doen.

Keuzevrijheid van het spel:

- Biedt ruimte voor iedereen om te doen wat hij kan, durft, wil en leuk vindt.
- Inzetten wat je kunt en dat verbinden met wat anderen kunnen
- Geeft ruimte aan leiders en volgers en af te wisselen van rol

 Opdrachten moeten uitnodigen om te proberen, binnen een veilig kader van het samen doen.
 Opdrachten moeten ruimte geven om aan allerlei leerdoelen en competenties te werken.

DOEN WAT JE WEL KUNT
Open-ended opdrachten geven lln de ruimte te laten zien wat ze wel kunnen binnen het kader dat jij
ontworpen hebt.

 Volgende opdracht ontwerp je met de vorige in gedachten:
 Welke kwaliteiten & uitdagingen?

SPELEN EN LEREN
 Een kind leert veel zonder formele leeromgeving.

Spel:
- Vrijheid van handelen
- Het ogenschijnlijk doelloos dingen doen
- De keuzemogelijkheden binnen de activiteit

 De speler initieert de spelactiviteit en geeft er vorm aan.

Kinderen uit de basisschool leren door te spelen, onderzoeken, uit te proberen en te doen
 Ze verwerken ervaringen d.m.v. rollenspel of symbolisch spel.

Creativiteit van lln heeft baat bij de ruimte die het denken in speelvelden kan bieden  meer plek voor
persoonlijke route, keuzes en betekenisgeving.

PERSOONLIJKE BETEKENISGEVING

 Als een opdracht wil uitnodigen tot creativiteit, dan moet er ruimte zijn voor persoonlijke betekenisgeving.
 In de persoonlijke verbeeldingskracht zit de bron van creativiteit.

Uitkomst openlaten  nadruk en focus liggen op de kwaliteit van het proces van leren en ontdekken waarin de
lln zich bevindt.

Doel product: uitkomst proces  informatie over proces

 Product = tastbaar stukje feedback op het proces dat is doorlopen. Voor iedereen een andere betekenis.

Je eigen verwachtingen, gedachten en overtuigingen niet projecteren op de lln  moeilijk om persoonlijke
betekenisgeving te verkennen.

Persoonlijke betekenisgeving = belangrijk voor de individuele creativiteit.


3