Samenvatting beleid
HOOFDSTUK 1: Management
Wat is management?
⁃ Management
Plannen, organiseren, controleren en beslissen
⁃ Leidinggeven
Verandering en innovatie
Werken met groepen en mensen
Inspireren
Zorgen dat alles duidelijk gaat zijn
Coachen
Grotere betrokkenheid
Beter functioneren
Optimale ontwikkeling
Verder kunt ontwikkelen en persoonlijke doelen opstellen
⁃ Ondernemer
Zoekt opportuniteiten en nieuwe ideeën
Heeft oog voor maatschappelijke meerwaarde
Bouwt netwerken uit
Stimuleert medewerkers om hetzelfde te doen
Leiderschap: aangeboren of aangeleerd
⁃ Leiderschap is eerder aangeleerd dan aangeboren -> zo iets kan ontwikkeld worden
en kan je verder in ontwikkelen
Takenpakket in de sociale sector
Mogelijks takenpakket (hoofdbegeleider, teamcoördinator)
⁃ Verantwoordelijke dagelijkse werking
Monitoren dagelijkse werking
Aanspreekpunt (je zit tussen alles in)
Opmaken uurroosters
Teamvergaderingen (leiden en organiseren)
Mogelijks takenpakket
⁃ Personeelszaken: teamverantwoordelijke
Selectie, aanwerving en ontslag
Coaching personeel (in dialoog)
o Teamdynamisch
o Inhoudelijk
Functionerings-/evaluatiegesprekken
Organisatie groepsdynamische activiteiten, bvb teambuilding
⁃ Eindverantwoordelijke voor de bewoners/cliënten en hun netwerk
Opvolging algemeen welzijn
Planning en uitvoering begeleidingsbesprekingen (HP, BWB)
1
, Communicatie netwerk
⁃ Projectleider
⁃ Vorming en bijscholing
⁃ Waar voer je jouw taken uit? (in de groep, op een bureau, etc)
⁃ Verschil orthopedagoog en teamcoach/hoofdbegeleider
Orthopedagoog: handelingsplanning, welzijn, navoring & staat losser van het
team en is pedagogisch bezig met andere teams
Teamcoach: onderdeel van dat team en je maakt er deel vanuit
Elementen goed leiderschap
1. Voorbeeldfunctie opnemen
2. Verantwoordelijkheidsgevoel bezitten
3. Rechtvaardig zijn
4. Inspraak geven
5. Flexibel zijn, een open geest hebben
6. Daadkrachtig zijn, beslissingen nemen
7. Communicatief zijn
8. Initiatief tonen
9. Loyaal zijn
10. Organisatorisch sterk zijn
11. Transparant zijn waar het kan
12. Evenwicht vinden in afstand en nabijheid
13. Teamdynamiek bevorderen
14. Privacy respecteren
15. Blijf “menselijk”
Valkuilen bij leidinggevend coachen
⁃ Authenticiteit verliezen
⁃ Te snel willen doorgroeien
⁃ Vergeten delegeren/verantwoordelijkheden ontnemen
⁃ Geen inspraak geven
⁃ Teveel afstand/teveel nabijheid
⁃ Nooit nee durven zeggen
Middenkader: een loyaliteitsconflict of een boeiende uitdaging
⁃ Verbinding tussen strategische top en werkvloer
⁃ Zoek balans
⁃ Bewaar de gepaste loyaliteit aan de verschillende niveaus
⁃ Zorg dat je voldoende intervisie hebt met andere coördinatoren/ hoofdbegeleiders
HOOFDSTUK 2: Design thinking en universal design
“Everyone designs who devises courses of action aimed at changing existing situations into
preferred ones” (Simon, H.)
⁃ Als je situatie tegenkomt en je wilt er iets aandoen dan ben je daar mee bezig
2
,Wij als begeleiders zijn ontwerpers bij uitstek
⁃ Hoe strijden we tegen eenzaamheid in grote steden?
⁃ Hoe gaan we de vergrijzing opvangen zonder dat er meer mensen in de zorgsector
komen te werken?
⁃ Hoe gaan mensen met een beperking een waardige plek vinden in onze
maatschappij?
⁃ Hoe gaan we er voor zorgen dat kansarmoede geen ‘erfelijke ziekte’ is?
⁃ Hoe verminderen we de uitsluiting bij mensen met een beperking?
=> Vraagstukken die je later in het werkveld kan tegenkomen
=> Design thinking gaat aan de slag met zulke problemen -> gaat kijken hoe kunnen we daar
iets voor ontwikkelen dat daar een stuk impact op kan hebben
Bijvoorbeeld: BeeGO is een organisatie waarbij ICT studenten aan huis gaan bij mensen die
ICT problemen hebben (digitale kloof) – zet in op levenkwaliteit maar ook ontmoeting
Design thinking?
⁃ Complexe, unieke problemen – hebben een maatschappelijk uitdaging
⁃ Meer dan 1 oplossing
⁃ Actief engagement
⁃ Empathie
⁃ Empowerment
⁃ Mensgericht
Profiel design thinker
⁃ Empathisch
⁃ Kijkt holistisch
⁃ Integratief denken
⁃ Experimenteert
⁃ Optimist
⁃ Teamplayer
⁃ Duurzame focus (3P’s)
• People
• Planet
• Profit
=> een impact heeft op alle 3 de P’s
Stappen
⁃ Stakeholdersessie
• Kijken welke visie erachter zit
• Wat leeft er bij opdrachtgeven & bij de gebruikers (de doelgroep)
• Wat is het probleem
• Visie bepalen
⁃ Multidisciplinair projectteam
• Radicaal nieuwe inzichten komen
3
, • Mensen bijhalen die andere expertise hebben die ortho bril kunnen
verruimen
⁃ Projectplan: 6 stappen
1. Empathie = gebruiker leren kennen (persona,…)
2. Define = wat is de kernuitdaging
⁃ Je gaat alles analyseren en zaken verzamelen
⁃ Kernprobleem geformuleerd
⁃ Onderzoeksvragen + deelvragen formuleren
3. Ideate = brainstorm van ideeën
⁃ Oplossingen bedenken
⁃ Meerdere ideeën formuleren en deze vergelijken
4. Prototype = lightversie van enkele ideeën onderzoeken
⁃ Sketch
⁃ Goedkopere versie
⁃ Testactiviteit
5. Test = uittesten en bijsturen
6. Implement = verankeren
Universal Design
= “Universal Design is the design of products and environments to be usable by all people, to
the greatest extent possible, without the need for adaptation or specialized design”
(Mace, 1987).
= Op zo een manier iets ontwerpen dat doordat je het zo ontwerpt een veel grotere groep er
gebruik van kan maken, zonder dat er eerst nog veel moet aangepast worden
7 principes
1. Bruikbaar voor iedereen
⁃ Moet voor meerdere mensen toegankelijk zijn
⁃ Zonder stigmatiseren/bepaalde groepen naar bepaalde ingang te sturen
2. Flexibiliteit in het gebruik
⁃ Zonder al teveel instructies
3. Eenvoudig en intuïtief gebruik
⁃ Moet automatisch gaan
4. Begrijpelijke informatie
5. Marge voor vergissingen
4
HOOFDSTUK 1: Management
Wat is management?
⁃ Management
Plannen, organiseren, controleren en beslissen
⁃ Leidinggeven
Verandering en innovatie
Werken met groepen en mensen
Inspireren
Zorgen dat alles duidelijk gaat zijn
Coachen
Grotere betrokkenheid
Beter functioneren
Optimale ontwikkeling
Verder kunt ontwikkelen en persoonlijke doelen opstellen
⁃ Ondernemer
Zoekt opportuniteiten en nieuwe ideeën
Heeft oog voor maatschappelijke meerwaarde
Bouwt netwerken uit
Stimuleert medewerkers om hetzelfde te doen
Leiderschap: aangeboren of aangeleerd
⁃ Leiderschap is eerder aangeleerd dan aangeboren -> zo iets kan ontwikkeld worden
en kan je verder in ontwikkelen
Takenpakket in de sociale sector
Mogelijks takenpakket (hoofdbegeleider, teamcoördinator)
⁃ Verantwoordelijke dagelijkse werking
Monitoren dagelijkse werking
Aanspreekpunt (je zit tussen alles in)
Opmaken uurroosters
Teamvergaderingen (leiden en organiseren)
Mogelijks takenpakket
⁃ Personeelszaken: teamverantwoordelijke
Selectie, aanwerving en ontslag
Coaching personeel (in dialoog)
o Teamdynamisch
o Inhoudelijk
Functionerings-/evaluatiegesprekken
Organisatie groepsdynamische activiteiten, bvb teambuilding
⁃ Eindverantwoordelijke voor de bewoners/cliënten en hun netwerk
Opvolging algemeen welzijn
Planning en uitvoering begeleidingsbesprekingen (HP, BWB)
1
, Communicatie netwerk
⁃ Projectleider
⁃ Vorming en bijscholing
⁃ Waar voer je jouw taken uit? (in de groep, op een bureau, etc)
⁃ Verschil orthopedagoog en teamcoach/hoofdbegeleider
Orthopedagoog: handelingsplanning, welzijn, navoring & staat losser van het
team en is pedagogisch bezig met andere teams
Teamcoach: onderdeel van dat team en je maakt er deel vanuit
Elementen goed leiderschap
1. Voorbeeldfunctie opnemen
2. Verantwoordelijkheidsgevoel bezitten
3. Rechtvaardig zijn
4. Inspraak geven
5. Flexibel zijn, een open geest hebben
6. Daadkrachtig zijn, beslissingen nemen
7. Communicatief zijn
8. Initiatief tonen
9. Loyaal zijn
10. Organisatorisch sterk zijn
11. Transparant zijn waar het kan
12. Evenwicht vinden in afstand en nabijheid
13. Teamdynamiek bevorderen
14. Privacy respecteren
15. Blijf “menselijk”
Valkuilen bij leidinggevend coachen
⁃ Authenticiteit verliezen
⁃ Te snel willen doorgroeien
⁃ Vergeten delegeren/verantwoordelijkheden ontnemen
⁃ Geen inspraak geven
⁃ Teveel afstand/teveel nabijheid
⁃ Nooit nee durven zeggen
Middenkader: een loyaliteitsconflict of een boeiende uitdaging
⁃ Verbinding tussen strategische top en werkvloer
⁃ Zoek balans
⁃ Bewaar de gepaste loyaliteit aan de verschillende niveaus
⁃ Zorg dat je voldoende intervisie hebt met andere coördinatoren/ hoofdbegeleiders
HOOFDSTUK 2: Design thinking en universal design
“Everyone designs who devises courses of action aimed at changing existing situations into
preferred ones” (Simon, H.)
⁃ Als je situatie tegenkomt en je wilt er iets aandoen dan ben je daar mee bezig
2
,Wij als begeleiders zijn ontwerpers bij uitstek
⁃ Hoe strijden we tegen eenzaamheid in grote steden?
⁃ Hoe gaan we de vergrijzing opvangen zonder dat er meer mensen in de zorgsector
komen te werken?
⁃ Hoe gaan mensen met een beperking een waardige plek vinden in onze
maatschappij?
⁃ Hoe gaan we er voor zorgen dat kansarmoede geen ‘erfelijke ziekte’ is?
⁃ Hoe verminderen we de uitsluiting bij mensen met een beperking?
=> Vraagstukken die je later in het werkveld kan tegenkomen
=> Design thinking gaat aan de slag met zulke problemen -> gaat kijken hoe kunnen we daar
iets voor ontwikkelen dat daar een stuk impact op kan hebben
Bijvoorbeeld: BeeGO is een organisatie waarbij ICT studenten aan huis gaan bij mensen die
ICT problemen hebben (digitale kloof) – zet in op levenkwaliteit maar ook ontmoeting
Design thinking?
⁃ Complexe, unieke problemen – hebben een maatschappelijk uitdaging
⁃ Meer dan 1 oplossing
⁃ Actief engagement
⁃ Empathie
⁃ Empowerment
⁃ Mensgericht
Profiel design thinker
⁃ Empathisch
⁃ Kijkt holistisch
⁃ Integratief denken
⁃ Experimenteert
⁃ Optimist
⁃ Teamplayer
⁃ Duurzame focus (3P’s)
• People
• Planet
• Profit
=> een impact heeft op alle 3 de P’s
Stappen
⁃ Stakeholdersessie
• Kijken welke visie erachter zit
• Wat leeft er bij opdrachtgeven & bij de gebruikers (de doelgroep)
• Wat is het probleem
• Visie bepalen
⁃ Multidisciplinair projectteam
• Radicaal nieuwe inzichten komen
3
, • Mensen bijhalen die andere expertise hebben die ortho bril kunnen
verruimen
⁃ Projectplan: 6 stappen
1. Empathie = gebruiker leren kennen (persona,…)
2. Define = wat is de kernuitdaging
⁃ Je gaat alles analyseren en zaken verzamelen
⁃ Kernprobleem geformuleerd
⁃ Onderzoeksvragen + deelvragen formuleren
3. Ideate = brainstorm van ideeën
⁃ Oplossingen bedenken
⁃ Meerdere ideeën formuleren en deze vergelijken
4. Prototype = lightversie van enkele ideeën onderzoeken
⁃ Sketch
⁃ Goedkopere versie
⁃ Testactiviteit
5. Test = uittesten en bijsturen
6. Implement = verankeren
Universal Design
= “Universal Design is the design of products and environments to be usable by all people, to
the greatest extent possible, without the need for adaptation or specialized design”
(Mace, 1987).
= Op zo een manier iets ontwerpen dat doordat je het zo ontwerpt een veel grotere groep er
gebruik van kan maken, zonder dat er eerst nog veel moet aangepast worden
7 principes
1. Bruikbaar voor iedereen
⁃ Moet voor meerdere mensen toegankelijk zijn
⁃ Zonder stigmatiseren/bepaalde groepen naar bepaalde ingang te sturen
2. Flexibiliteit in het gebruik
⁃ Zonder al teveel instructies
3. Eenvoudig en intuïtief gebruik
⁃ Moet automatisch gaan
4. Begrijpelijke informatie
5. Marge voor vergissingen
4
