Samenvatting Anatomie & Fysiologie (BVP)
Samenvatting Anatomie & Fysiologie (BVP).................................................................................................... 1
Hoofdstuk 1: Cytologie.........................................................................................................................................2
Hoofdstuk 2: Histologie........................................................................................................................................8
Hoofdstuk 3: Embryologie..................................................................................................................................12
Hoofdstuk 4: Immuunsysteem...........................................................................................................................18
Hoofdstuk 5: Huid en thermobalans..................................................................................................................22
Hoofdstuk 6: Motorisch systeem........................................................................................................................26
Hoofdstuk 7: Neurologie....................................................................................................................................37
Hoofdstuk 8: Respiratie......................................................................................................................................46
Hoofdstuk 9: Circulatie.......................................................................................................................................53
Hoofdstuk 10: Digestivus....................................................................................................................................65
Hoofdstuk 11: Vochtbalans................................................................................................................................71
1
,Hoofdstuk 1: Cytologie
Cellen zijn bouwstenen van het menselijk lichaam, dieren en planten. Dit zijn de kleinste
functionerende eenheden van leven. In dit hoofdstuk wordt er dieper ingegaan op cytologie.
Celbiologie
Leerdoel 1: Je kan iets vertellen over celbiologie.
Een cel is de kleinste verzameling van iets dat als levend beschouwd wordt. Celbiologie is
hoe ons lichaam is opgebouwd.
Iets wordt als levend beschouwd als er sprake is van:
Geordend leven (geen chaos)
Reproductie
Groei en ontwikkeling
Metabolisme verbranding
Homeostase
Evolutionaire adaptie
Semi-levend (horen er niet bij)
- Virussen (hebben gastheercel nodig)
- Prionen (ziekmakende eiwitten)
Eenvoudig weefsel Dit zijn dezelfde cellen samen (1 type cel).
Samengesteld weefsel Verschillende soorten cellen (bijv. nierschors).
Orgaansysteem Netwerk van organen (zenuwstelsel, urinewegen).
Differentiatie = specialisatie van cellen (stamcellen)
Dit betekend niet ander DNA, zijn namelijk genetisch van binnen hetzelfde. Ook een hartcel
heeft hetzelfde genetische materiaal, maar gebruikt deze niet.
Soorten cellen
2 soorten:
Eukariotisch (mensen, dieren hoger organisme)
Prokaryotisch (bacteriën, algen lagere organisme)
Verschillen zijn:
Prokaryotisch Eukariotisch
DNA zit los in cytoplasma Celkern met DNA
Geen organellen en interne membranen Alles in de cel geordend, functies in organellen
Celwand is dikker i.v.m. vijandige omgeving Interne membranen
Flagella: bacteriën hebben een staart om voort Hoge graad van organisatie
te bewegen
Anatomie van de menselijke cel
2
, Leerdoel 2: Geef in een schematische tekening de volgende structuren aan, celkern met
kernmembraan, cytoplasma met celmembraan en de organellen (= organen van de cel):
celkern, mitochondriën, (ruw) endoplasmatisch reticulum, ribosomen, Golgi-apparaat en
lysosomen.
Leerdoel 3: Je kan de bouw van het celmembraan beschrijven
Een celmembraan omkapseld alle functionele
componenten in de cel en het cytoplasma. Het beschermt
en isoleert het cel milieu tegen externe elementen.
Doorlaatbaar voor kleine moleculen.
Het celmembraan is samengesteld uit een dubbele
fosfolipiden laag. Wat moleculen zijn met hydrofiel hoofd
en een hydrofobe staart. De koppen wijzen naar buiten en
de staarten naar elkaar. Op celmembraan kunnen
minimale uitsteeksels, microvilli, kunnen bevinden. De
celmembraan wordt omhuld door een circa 20 nm dikke
laag, de glycocalix. Deze is zowel cel-als soort specifiek,
waardoor gelijksoortige cellen elkaar kunnen herkennen.
Eigenschappen van een celmembraan zijn:
Waterafstotend
Soepel
Vervormbaar
3
Samenvatting Anatomie & Fysiologie (BVP).................................................................................................... 1
Hoofdstuk 1: Cytologie.........................................................................................................................................2
Hoofdstuk 2: Histologie........................................................................................................................................8
Hoofdstuk 3: Embryologie..................................................................................................................................12
Hoofdstuk 4: Immuunsysteem...........................................................................................................................18
Hoofdstuk 5: Huid en thermobalans..................................................................................................................22
Hoofdstuk 6: Motorisch systeem........................................................................................................................26
Hoofdstuk 7: Neurologie....................................................................................................................................37
Hoofdstuk 8: Respiratie......................................................................................................................................46
Hoofdstuk 9: Circulatie.......................................................................................................................................53
Hoofdstuk 10: Digestivus....................................................................................................................................65
Hoofdstuk 11: Vochtbalans................................................................................................................................71
1
,Hoofdstuk 1: Cytologie
Cellen zijn bouwstenen van het menselijk lichaam, dieren en planten. Dit zijn de kleinste
functionerende eenheden van leven. In dit hoofdstuk wordt er dieper ingegaan op cytologie.
Celbiologie
Leerdoel 1: Je kan iets vertellen over celbiologie.
Een cel is de kleinste verzameling van iets dat als levend beschouwd wordt. Celbiologie is
hoe ons lichaam is opgebouwd.
Iets wordt als levend beschouwd als er sprake is van:
Geordend leven (geen chaos)
Reproductie
Groei en ontwikkeling
Metabolisme verbranding
Homeostase
Evolutionaire adaptie
Semi-levend (horen er niet bij)
- Virussen (hebben gastheercel nodig)
- Prionen (ziekmakende eiwitten)
Eenvoudig weefsel Dit zijn dezelfde cellen samen (1 type cel).
Samengesteld weefsel Verschillende soorten cellen (bijv. nierschors).
Orgaansysteem Netwerk van organen (zenuwstelsel, urinewegen).
Differentiatie = specialisatie van cellen (stamcellen)
Dit betekend niet ander DNA, zijn namelijk genetisch van binnen hetzelfde. Ook een hartcel
heeft hetzelfde genetische materiaal, maar gebruikt deze niet.
Soorten cellen
2 soorten:
Eukariotisch (mensen, dieren hoger organisme)
Prokaryotisch (bacteriën, algen lagere organisme)
Verschillen zijn:
Prokaryotisch Eukariotisch
DNA zit los in cytoplasma Celkern met DNA
Geen organellen en interne membranen Alles in de cel geordend, functies in organellen
Celwand is dikker i.v.m. vijandige omgeving Interne membranen
Flagella: bacteriën hebben een staart om voort Hoge graad van organisatie
te bewegen
Anatomie van de menselijke cel
2
, Leerdoel 2: Geef in een schematische tekening de volgende structuren aan, celkern met
kernmembraan, cytoplasma met celmembraan en de organellen (= organen van de cel):
celkern, mitochondriën, (ruw) endoplasmatisch reticulum, ribosomen, Golgi-apparaat en
lysosomen.
Leerdoel 3: Je kan de bouw van het celmembraan beschrijven
Een celmembraan omkapseld alle functionele
componenten in de cel en het cytoplasma. Het beschermt
en isoleert het cel milieu tegen externe elementen.
Doorlaatbaar voor kleine moleculen.
Het celmembraan is samengesteld uit een dubbele
fosfolipiden laag. Wat moleculen zijn met hydrofiel hoofd
en een hydrofobe staart. De koppen wijzen naar buiten en
de staarten naar elkaar. Op celmembraan kunnen
minimale uitsteeksels, microvilli, kunnen bevinden. De
celmembraan wordt omhuld door een circa 20 nm dikke
laag, de glycocalix. Deze is zowel cel-als soort specifiek,
waardoor gelijksoortige cellen elkaar kunnen herkennen.
Eigenschappen van een celmembraan zijn:
Waterafstotend
Soepel
Vervormbaar
3
