SAMENVATTING – GERIATRIE
HOOFDSTUK 1 – BEGRIPPEN
Leerdoelen
- Biologische veroudering omschrijven
- Verschil kennen tss biologische + pathologische veroudering
- Voorbeeld geven van biologische veroudering
- Weten wat verschil is tss gerontologie + geriatrie
- Weten dat geriatrie zich onderscheidt van andere takken v/d geneeskunde door enkele typische
karakteristieken
Veroudering ≠ ouder worden
- Ouder worden: vanaf je wordt geboren
- Veroudering: ‘aftakeling’
Biologische veroudering + pathologische veroudering
Biologische veroudering
- = Geheel van spontane + onomkeerbare veranderingen die veroorzaakt worden door fctverlies van
cellen, weefsels en organen, waardoor typische + onvermijdelijke aftakeling van fcts optreedt,
leidend tot het falen v/h organisme + uiteindelijk het overlijden
- Puur endogeen proces + niet tegen te houden
- Vb. rimpels, gehoorverlies, grijs haar, bloeddruk gaat stijgen, meer verziend, verlies van tanden…
Pathologische veroudering
- = Verslechteren v/d conditie door ziekten + kwalen
- Kan zowel endogeen als exogene oorzaken hebben
(Vb. als tanden uitvallen doordat je te veel suiker at en gaatje hebt → exogene oorzaak)
- Vb. mucoviscidose, osteoporose (= ernstig verlies botmassa), longschade door roken, huidschade door
UV-licht
Wnr behoort iemand tot de ouderen?
- Meestal uitgegaan v/d pensioensleeftijd
- = 65 jaar
Wnr spreken we van geriatrische patiënt?
- Oudere (+ 65) die complex ziektebeeld toont als gevolg van veelvoud van stoornissen i/d lichamelijke +
geestelijke fcts, uiteenlopende ziekten en/of ontregelde sociale situatie
→ Conclusie: niet elke zieke oudere is geriatrische patiënt
1. GERONTOLOGIE
- = Multidisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met alle facetten van veroudering
- Kalenderleeftijd vs biologische leeftijd (= hoe oud je lichaam is)
1
,2. GERIATRIE
- Tak v/d geneeskunde
- Gericht op preventie, diagnostiek, behandeling van geriatrische aandoeningen
2
, HOOFDSTUK 2 – NORMALE
VEROUDERING
Leerdoelen
- Vergrijzing omschrijven
- Maatschappelijk probleem achter vergrijzing schetsen
- Bevolkingspiramide interpreteren
- Begrijpen wat dubbele vergrijzing is
- Verschil tss levensverwachtingen + maximale levensduur begrijpen
- Weten wat ziektecompressie is
- Ideale ziektecompressie-curve tekenen
- Stilstaan bij + nadenken over ≠ verouderingstheorieën
- Enkele voorbeelden geven van verouderingstheorieën + in eigen woorden uitleggen
1. DEMOGRAFISCHE ASPECTEN
A. LEVENSVERWACHTING
= Verwachting v/d levensduur voor bep groep v/d populatie, meestal voer mensen geboren dat jaar
B. VERGRIJZING
Dubbele vergrijzing
- Meer oude mensen
- Oude mensen bereiken hogere leeftijd
C. ZIEKTECOMPRESSIE
- Doel v/d geriater: ziektecompressie
- “Add life to years, not years to life”
- Ziektejaren zo kort mogelijk, gezonde jaren zo lang mogelijk
- Disability paradox: ziek? Ongelukkig, gezond? Gelukkig
3
HOOFDSTUK 1 – BEGRIPPEN
Leerdoelen
- Biologische veroudering omschrijven
- Verschil kennen tss biologische + pathologische veroudering
- Voorbeeld geven van biologische veroudering
- Weten wat verschil is tss gerontologie + geriatrie
- Weten dat geriatrie zich onderscheidt van andere takken v/d geneeskunde door enkele typische
karakteristieken
Veroudering ≠ ouder worden
- Ouder worden: vanaf je wordt geboren
- Veroudering: ‘aftakeling’
Biologische veroudering + pathologische veroudering
Biologische veroudering
- = Geheel van spontane + onomkeerbare veranderingen die veroorzaakt worden door fctverlies van
cellen, weefsels en organen, waardoor typische + onvermijdelijke aftakeling van fcts optreedt,
leidend tot het falen v/h organisme + uiteindelijk het overlijden
- Puur endogeen proces + niet tegen te houden
- Vb. rimpels, gehoorverlies, grijs haar, bloeddruk gaat stijgen, meer verziend, verlies van tanden…
Pathologische veroudering
- = Verslechteren v/d conditie door ziekten + kwalen
- Kan zowel endogeen als exogene oorzaken hebben
(Vb. als tanden uitvallen doordat je te veel suiker at en gaatje hebt → exogene oorzaak)
- Vb. mucoviscidose, osteoporose (= ernstig verlies botmassa), longschade door roken, huidschade door
UV-licht
Wnr behoort iemand tot de ouderen?
- Meestal uitgegaan v/d pensioensleeftijd
- = 65 jaar
Wnr spreken we van geriatrische patiënt?
- Oudere (+ 65) die complex ziektebeeld toont als gevolg van veelvoud van stoornissen i/d lichamelijke +
geestelijke fcts, uiteenlopende ziekten en/of ontregelde sociale situatie
→ Conclusie: niet elke zieke oudere is geriatrische patiënt
1. GERONTOLOGIE
- = Multidisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met alle facetten van veroudering
- Kalenderleeftijd vs biologische leeftijd (= hoe oud je lichaam is)
1
,2. GERIATRIE
- Tak v/d geneeskunde
- Gericht op preventie, diagnostiek, behandeling van geriatrische aandoeningen
2
, HOOFDSTUK 2 – NORMALE
VEROUDERING
Leerdoelen
- Vergrijzing omschrijven
- Maatschappelijk probleem achter vergrijzing schetsen
- Bevolkingspiramide interpreteren
- Begrijpen wat dubbele vergrijzing is
- Verschil tss levensverwachtingen + maximale levensduur begrijpen
- Weten wat ziektecompressie is
- Ideale ziektecompressie-curve tekenen
- Stilstaan bij + nadenken over ≠ verouderingstheorieën
- Enkele voorbeelden geven van verouderingstheorieën + in eigen woorden uitleggen
1. DEMOGRAFISCHE ASPECTEN
A. LEVENSVERWACHTING
= Verwachting v/d levensduur voor bep groep v/d populatie, meestal voer mensen geboren dat jaar
B. VERGRIJZING
Dubbele vergrijzing
- Meer oude mensen
- Oude mensen bereiken hogere leeftijd
C. ZIEKTECOMPRESSIE
- Doel v/d geriater: ziektecompressie
- “Add life to years, not years to life”
- Ziektejaren zo kort mogelijk, gezonde jaren zo lang mogelijk
- Disability paradox: ziek? Ongelukkig, gezond? Gelukkig
3