Bestuurskunde
Les 1
Leerdoelen:
Kun je beschrijven wat het begrip ‘openbaar bestuur’ in houdt (incl.
onderscheid staat, middenveld, markt)
- Openbaar bestuur: het geheel van organisaties en activiteiten die gericht zijn
op de besturing van de maatschappij
- Beperkte opvatting: de overheid of de staat
- Ruime opvatting openbaar bestuur: ook organisaties die niet tot de overheid
vervullen maar wel een publieke taak vervullen of op een andere manier
sturing geven
- De staat is er om het algemeen belang te dienen, denk hierbij aan bijvoorbeeld
de waterschappen, belastingdienst, DUO en Openbaar Ministerie
- De markt is er om producten en diensten op commerciële grond te leveren,
denk hierbij aan bijvoorbeeld IKEA, Albert Heijn of een Woningcorporatie
- Het middenveld richt zich op doelstellingen die niet op winst maken gericht
zijn en niet binnen de sfeer van de overheid vallen, denk bij het middenveld
aan bijvoorbeeld GreenPeace, Zorgboerderij en Woningcorporatie
Heb je inzicht in de Nederlandse staatsvorm en de verschillende taken
en verantwoordelijkheden van bestuurslagen (gemeente, waterschap,
provincie, rijk, EU)
- Europa (EU)
o Veel taken gericht op internationale verhoudingen, interne Europerse
markt (economie), bestrijding grensoverschrijdende criminaliteit,
klimaat etc.
- Rijk
o Taken op nationale niveau: volksgezondheid, onderwijsbeleid etc.
o Regering en de Eerste en Tweede Kamer
- Provincie:
, Bestuurskunde
o Bepaald in hoofdlijnen of steden en dorpen kunnen uitbreiden en waar
bedrijf terreinen en kantoren parken mogen worden aangelegd,
openhuis houding. Verantwoordingen zijn bijvoorbeeld inrichting
landelijk gebied, bereikbare regio en regionaal economisch beleid.
o De Gedeputeerde Staten en Provinciale staten
- Gemeente:
o Ondersteuning op het gebied van werk en inkomen, handhaving van de
openbare orde en burger zaken.
o Het college van burgemeester en wethouders
- Waterschappen:
o Gericht op het kwaliteit en kwantiteit van het water in een gebied.
o Algemeen en dagelijks bestuur
Kun je de vier dimensies van goed bestuur beschrijven en
spanningsvelden daar tussen herkennen.
- De dimensies van goed bestuur zijn criteria om de kwaliteit van onze overheid
te bepalen.
- De vier dimensies van goed bestuur zijn:
Een klein ezelsbruggetje vo0r de 4 dimensies van goed bestuur is: DRIP
o Presterend bestuur: is het oplossen van maatschappelijke problemen
o Rechtmatig bestuur: handelen volgens de wet- en regelgeving, waarbij
de burgers zich beschermt voelen.
o Democratisch/responsief bestuur: overheid handelt goed als ze
luisteren naar de wensen van de bevolking
o Integer bestuur: op een eerlijke manier handelen, geen misbruik maken
van macht
Les 2
Leerdoelen:
De betekenis van beleid uitleggen:
- Beleid: Het doelgericht beïnvloeden van een omgeving, om daarmee publieke
waarde in of van die omgeving te borgen of te vergroten.
- Beleid: de poging van een bestuursorgaan om een maatschappelijke toestand
doelgericht te beïnvloeden.
- Beleid: is het stellen van doelen, middelen en een tijdpad in onderlinge
samenhang.
o Bijvoorbeeld: het verminderen van de Nederlandse veestapel
met 50% binnen 5 jaar door het geven van subsidie en opleggen
van uitstootnormen.
Het maken van onderscheid tussen een ‘maatschappelijke toestand’ en
een ‘maatschappelijke probleem’:
- Maatschappelijke toestand: is een feitelijke weergave van een situatie.
- Maatschappelijke probleem: het verschil tussen de feitelijke situatie en de
norm die het maatschappelijke probleem vormen.
o Voorbeeld: 50% van de kinderen in Nederland zijn overgewicht
(maatschappelijke toestand), een bepaald gewicht is volgens de norm
gezond voor kinderen en deze moeten niet meer wegen dan het ideaal
Les 1
Leerdoelen:
Kun je beschrijven wat het begrip ‘openbaar bestuur’ in houdt (incl.
onderscheid staat, middenveld, markt)
- Openbaar bestuur: het geheel van organisaties en activiteiten die gericht zijn
op de besturing van de maatschappij
- Beperkte opvatting: de overheid of de staat
- Ruime opvatting openbaar bestuur: ook organisaties die niet tot de overheid
vervullen maar wel een publieke taak vervullen of op een andere manier
sturing geven
- De staat is er om het algemeen belang te dienen, denk hierbij aan bijvoorbeeld
de waterschappen, belastingdienst, DUO en Openbaar Ministerie
- De markt is er om producten en diensten op commerciële grond te leveren,
denk hierbij aan bijvoorbeeld IKEA, Albert Heijn of een Woningcorporatie
- Het middenveld richt zich op doelstellingen die niet op winst maken gericht
zijn en niet binnen de sfeer van de overheid vallen, denk bij het middenveld
aan bijvoorbeeld GreenPeace, Zorgboerderij en Woningcorporatie
Heb je inzicht in de Nederlandse staatsvorm en de verschillende taken
en verantwoordelijkheden van bestuurslagen (gemeente, waterschap,
provincie, rijk, EU)
- Europa (EU)
o Veel taken gericht op internationale verhoudingen, interne Europerse
markt (economie), bestrijding grensoverschrijdende criminaliteit,
klimaat etc.
- Rijk
o Taken op nationale niveau: volksgezondheid, onderwijsbeleid etc.
o Regering en de Eerste en Tweede Kamer
- Provincie:
, Bestuurskunde
o Bepaald in hoofdlijnen of steden en dorpen kunnen uitbreiden en waar
bedrijf terreinen en kantoren parken mogen worden aangelegd,
openhuis houding. Verantwoordingen zijn bijvoorbeeld inrichting
landelijk gebied, bereikbare regio en regionaal economisch beleid.
o De Gedeputeerde Staten en Provinciale staten
- Gemeente:
o Ondersteuning op het gebied van werk en inkomen, handhaving van de
openbare orde en burger zaken.
o Het college van burgemeester en wethouders
- Waterschappen:
o Gericht op het kwaliteit en kwantiteit van het water in een gebied.
o Algemeen en dagelijks bestuur
Kun je de vier dimensies van goed bestuur beschrijven en
spanningsvelden daar tussen herkennen.
- De dimensies van goed bestuur zijn criteria om de kwaliteit van onze overheid
te bepalen.
- De vier dimensies van goed bestuur zijn:
Een klein ezelsbruggetje vo0r de 4 dimensies van goed bestuur is: DRIP
o Presterend bestuur: is het oplossen van maatschappelijke problemen
o Rechtmatig bestuur: handelen volgens de wet- en regelgeving, waarbij
de burgers zich beschermt voelen.
o Democratisch/responsief bestuur: overheid handelt goed als ze
luisteren naar de wensen van de bevolking
o Integer bestuur: op een eerlijke manier handelen, geen misbruik maken
van macht
Les 2
Leerdoelen:
De betekenis van beleid uitleggen:
- Beleid: Het doelgericht beïnvloeden van een omgeving, om daarmee publieke
waarde in of van die omgeving te borgen of te vergroten.
- Beleid: de poging van een bestuursorgaan om een maatschappelijke toestand
doelgericht te beïnvloeden.
- Beleid: is het stellen van doelen, middelen en een tijdpad in onderlinge
samenhang.
o Bijvoorbeeld: het verminderen van de Nederlandse veestapel
met 50% binnen 5 jaar door het geven van subsidie en opleggen
van uitstootnormen.
Het maken van onderscheid tussen een ‘maatschappelijke toestand’ en
een ‘maatschappelijke probleem’:
- Maatschappelijke toestand: is een feitelijke weergave van een situatie.
- Maatschappelijke probleem: het verschil tussen de feitelijke situatie en de
norm die het maatschappelijke probleem vormen.
o Voorbeeld: 50% van de kinderen in Nederland zijn overgewicht
(maatschappelijke toestand), een bepaald gewicht is volgens de norm
gezond voor kinderen en deze moeten niet meer wegen dan het ideaal
