Samenvatting Hulp nodig?

Ontwikkeling van de wereldoriëntatie
PLANTEN EN ZWAMMEN IN DE HERFST

Herfstvruchten

Algemene kenmerken

Alle vruchten ontstaan uit bloemen
 Bloem bevrucht? Het vruchtbeginsel gaat uitgroeien tot een vrucht
 Einde van het groeiseizoen: de vruchten zijn volgroeid en rijp  De boom verliest zijn bladeren


Van bloem tot vrucht

1. Bestuiving: Het stuifmeel (gevormd in de meeldraden van de bloem) moet op de stempel
terecht komen
2. Bevruchting: De mannelijke cel moet met de vrouwelijke eicel versmelten
3. Zaadzetting: De embryo moet worden gevormd, met voedsel voorzien en beschermd
4. Vruchtvorming: Een effectief transportmiddel moet ontstaan




Types van vruchten

Een vrucht:
Het volledig en ontwikkeld en gerijpt vruchtbeginsel. Zijn er nog andere delen van de bloem
betrokken, dan is het een schijnvrucht

Het zaad:
Heeft zich uit de zaadknop ontwikkeld en bevat het embryoplantje, het reservevoedsel en de
zaadhuid. Het zaad zit in de vrucht.




Camille De Roeck 1 EBAKO B

,Belangrijke vragen voor de indeling:
 Is de vrucht sappig of droog?
 Gaat de vrucht open of blijft ze gesloten?
 Uit hoeveel vruchtbladen bestaat de vrucht?
 Waar zitten de zaden (in vruchtvlees of steenkern?)


Droge vruchten: doosachtige vruchten

Kenmerken:
 Echte vrucht
 De vrucht gaat open
 De vrucht wordt droog




Droge vruchten: Nootachtige vruchten

Kenmerken:
 Echte vrucht
 De vrucht gaat niet open
 De vrucht wordt drog
o Splitvrucht
o Dopvrucht
o Noot




Vlezige vruchten

Aantrekkelijk, maar soms ook gevaarlijk!

Eigenschappen
 Sappig vruchtvlees
 Fel of opvallend gekleurd
 Eetbare soorten (bv: appelsien)
 Niet eetbare soorten door de slechte smaak
 Soorten die pas eetbaar zijn als de schadelijke stoffen door koken vernietigd zijn

Giftige vruchten kunnen ernstige vergifitgingsverschijnselen veroorzaken en dodelijk zijn

Leer de kleuters om NOOIT te eten of te proeven van besse en vruchten die ze in de tuin, het bos, …
vinden

Fruit behoort tot de eetbare vlezige vruchten
Kenmerken:
 Een schil, die het vruchtvlees beschermt


Camille De Roeck 1 EBAKO B

,  Suikerhoudend lekker vruchtvlees
 Een of meerdere zaden


Schijnvrucht

Schijnvruchten:
Vlezige vruchten die niet zijn ontstaan uit enkel het vruchtbeginsel
 Het hoofdbestanddeel van de vrucht wordt gevormd door uitgeroeide delen die niet tot het
vruchtbeginsel van de bloem behoorden

Kenmerken:
 Ontstaa uit verschillende bloemen in een bloeiwijze
 De afzonderlijke vruchten kunnen noten, bessen of steenvruchten zijn

BV:
 Vijg
 Moerbes
 Ananas

Verspreiding van zaden en vruchten

Verspreiding van vruchten en zaden kan op volgende manieren:

 Actief
o Hoe?
 Wegschietend
 Kruipend of springend over de grond
 In de grond borend
o Kenmerken:
 Explosief opensplijten van de droge vrucht
 Explosief opensplijten van met vocht gevulde vrucht
 Reageren op wisselingen in de luchtvochtigheid

 Wind
o Hoe?
 Door het bewegen van de plant
 Door het meevoeren van de wind
o Kenmerken:
 Zaden/ vruchten zijn licht
 Stengels zijn stevig
 Aanhangsels aan de plant




 Water


Camille De Roeck 1 EBAKO B

, o Hoe?
 Op het water (drijven)
 Door regendruppels (wegspoelen)
 Door regendruppels (wegspetteren)
o Kenmerken:
 Waterafstotend materiaal van vrucht-/ zaadhuid
 Drijfvermogen door luchtkamers/ kurkweefsel

 Dieren/ mensen
o Hoe?
 Onopzettelijk transport op vacht, veren, …
 Verzamelen, verstoppen, vergeten
 Morsen tijdens eten
 Verspelen door mieren
 Via uitwerpselen bij eten van vruchten/ zaden
o Kenmerken
 Weerhaken, slijmlaag
 Voedselrijk, duurzaam
 Vele kleine zaden bij elkaar
 Aanhangsels met olie, suiker en vitaminen
 Voedselrijk
 Fel gekleurd
 Zaden beschermd door een stevige laag
 Zaad of pit omgeven door een slijmlaag


Bomen en heersters

Bouw van een boom

Wortels:
Bomen hebben een zeer uitgebreid, sterk vertakt wotelgestel

Functie: Bevestiging van de boom in de bodem en opneming van water en mineralen

Stam:
De stengel van de plant, is bij de bomen en heersters houtachtig en bijgevolg heel stevig

Functie:
Ondersteuning en transport van water, mineralen en suikers

Kruin:
Is opgebouwd uit sterk vertakte takken en twijgen met bladeren

Functie: In de bladeren gebeuren belangrijke levensverrichtingen: fotosynthese, ademhaling en
verdamping

Eindknop:
De twijgjes van een boom of heersters eindigen in een knop. De twijg wordt hier langer: lentegroei of
hoogtegroei
Diktegroei:


Camille De Roeck 1 EBAKO B