EEN ONTWERPONDERZOEK NAAR DE
BIJDRAGE VAN COÖPERATIEF LEREN VOOR
EEN POSITIEVE GROEPSSFEER
BO7
Naam student: ….
Studentnummer:
Onderzoek jaar 4 bachelor tweedegraads docent Gezondheidszorg en Welzijn, Hogeschool
van Amsterdam
Fasculteit: Onderwijs en opvoeding
1Begeleidster : …..
Eerste beoordelaar: ….
Stageschool: ….
,Samenvatting
In dit onderzoeksrapport staat een ontwerponderzoek beschreven omrent een zorg en welzijn
les aan de hand van coöperatief leren, waardoor de leerlingen van het derdejaars
praktijkonderwijs een positieve sfeer beleven tijdens het samenwerken. Het onderzoek is tot
stand gekomen, doordat collega’s, leerlingen en ik zelf vonden dat er iets moest gebeuren aan
de dynamiek in de klas. De sfeer de groep moest in deze geclusterde klas namelijk verbeterd
worden. In dit onderzoek zal er meer structurele aandacht besteed worden aan de
samenwerking tussen verschillende leerlingen, door middel van coöperatief leren, die de
leerlingen een positieve beleving van de groepssfeer geeft.
In het theoretisch kader worden de kernbegrippen coöperatief leren en positieve groepssfeer
onderzocht en verder onderbouwd doormiddel van verschillende theorieën. Vanuit het
theoretisch kader is de volgende onderzoeksvraag tot stand gekomen:
Op welke wijze kan ik een zorg en welzijn les ontwikkelen volgens de vijf
basisprincipes van coöperatief leren, die bijdraagt aan een positievere beleving van de
groepssfeer van de leerlingen van het derdejaars praktijkonderwijs?
Voor de uitvoering van het onderzoek zijn er kwalitatieve gegevens verzameld. Voor het
verzamelen van de gegevens voor prototype één zijn er drie experts van het Mundus college
geïnterviewd. Het tweede prototype is uitgevoerd in de praktijk. Hierbij heeft één expert de
les geobserveerd. Er is aan de hand van het literatuuronderzoek en de resultaten een conclusie
geschreven met als volgt de aanbevelingen voor vervolgonderzoek en de vervolg lessen.
Inhoud
Samenvatting................................................................................................................................................. 2
2
,1 Probleemstelling......................................................................................................................................... 5
1.1 Onderzoekscontext.........................................................................................................................................5
1.2 Aanleiding......................................................................................................................................................6
1.3 Behoefteanalyse en praktische randvoorwaarden........................................................................................7
1.4 Doelstelling.....................................................................................................................................................8
2 Theoretisch kader..................................................................................................................................... 10
3 Onderzoeksvragen.................................................................................................................................... 16
3.1 Onderzoeksvraag.........................................................................................................................................16
3.2 Ontwerpeisen...............................................................................................................................................16
4 Methodologie........................................................................................................................................... 18
4.1 Typering van het onderzoek.........................................................................................................................18
4.2 Ontwerpproces.............................................................................................................................................19
4.3 Prototype één...............................................................................................................................................19
4.3.1 Deelnemers...............................................................................................................................................20
4.3.2 Instrument.................................................................................................................................................21
4.3.3 Dataverzameling, dataverwerking en data-analyse.................................................................................22
4.3.4 Validiteit en betrouwbaarheid..................................................................................................................22
4.3.5 Feedback op prototype 1 en verwerking hiervan......................................................................................23
4.4 Prototype twee.............................................................................................................................................25
4.4.1 Deelnemers...............................................................................................................................................26
4.4.2 Instrument.................................................................................................................................................27
4.4.3 Dataverzameling, dataverwerking en data-analyse.................................................................................28
4.4.4 Validiteit en betrouwbaarheid..................................................................................................................28
5 Resultaten................................................................................................................................................ 29
5.1 Resultaten ontwerpeis a..............................................................................................................................29
5.2 Resultaten ontwerpeis b..............................................................................................................................30
5.3 Resultaten ontwerpeis c...............................................................................................................................31
5.4 Resultaten ontwerpeis d..............................................................................................................................32
5.5 Resultaten ontwerpeis e...............................................................................................................................32
5.6 Resultaten ontwerpeis f..............................................................................................................................33
6 Conclusie.................................................................................................................................................. 34
6.1.1 Prototype één............................................................................................................................................34
6.1.2 Prototype twee..........................................................................................................................................34
6.2 Beantwoording op de hoofdvraag...............................................................................................................36
7 Discussie................................................................................................................................................... 39
7.1 Interpretatie van de resultaten....................................................................................................................39
3
, 7.2 Methodologische beperkingen.....................................................................................................................40
7.3 Aanbevelingen voor vervolgonderzoek........................................................................................................40
8 Aanbevelingen.......................................................................................................................................... 42
8.1 Aanbevelingen over aanpassingen..............................................................................................................42
8.2 Aanbevelingen over de implementatie........................................................................................................42
9 Reflectie.................................................................................................................................................... 44
10 Biografie................................................................................................................................................. 46
11 Bijlages................................................................................................................................................... 48
11.1 Bijlage 1, lesplan- prototype één...............................................................................................................48
11.2 Bijlage 2, interviewvragen prototype één..................................................................................................56
11.3 Bijlage 3, interview met docent B.U..........................................................................................................62
11.4 Bijlage 4, interview met docent L.E............................................................................................................66
11.5 Bijlage 5, interview met docent J.L.............................................................................................................70
11.6 Bijlage 6, analyseschema prototype één...................................................................................................74
11.7 Bijlage 7, lesplan- prototype twee.............................................................................................................86
11.8 Bijlage 8, observatieschema prototype twee.............................................................................................98
11.9 Bijlage 9, observatieschema prototype 2.................................................................................................104
11.10 Bijlage 10, analyseschema prototype 2.................................................................................................109
Tabel 11.10: analyseschema prototype twee..................................................................................................116
11.11 Bijlage 11, lesplan- eindversie................................................................................................................117
4
BIJDRAGE VAN COÖPERATIEF LEREN VOOR
EEN POSITIEVE GROEPSSFEER
BO7
Naam student: ….
Studentnummer:
Onderzoek jaar 4 bachelor tweedegraads docent Gezondheidszorg en Welzijn, Hogeschool
van Amsterdam
Fasculteit: Onderwijs en opvoeding
1Begeleidster : …..
Eerste beoordelaar: ….
Stageschool: ….
,Samenvatting
In dit onderzoeksrapport staat een ontwerponderzoek beschreven omrent een zorg en welzijn
les aan de hand van coöperatief leren, waardoor de leerlingen van het derdejaars
praktijkonderwijs een positieve sfeer beleven tijdens het samenwerken. Het onderzoek is tot
stand gekomen, doordat collega’s, leerlingen en ik zelf vonden dat er iets moest gebeuren aan
de dynamiek in de klas. De sfeer de groep moest in deze geclusterde klas namelijk verbeterd
worden. In dit onderzoek zal er meer structurele aandacht besteed worden aan de
samenwerking tussen verschillende leerlingen, door middel van coöperatief leren, die de
leerlingen een positieve beleving van de groepssfeer geeft.
In het theoretisch kader worden de kernbegrippen coöperatief leren en positieve groepssfeer
onderzocht en verder onderbouwd doormiddel van verschillende theorieën. Vanuit het
theoretisch kader is de volgende onderzoeksvraag tot stand gekomen:
Op welke wijze kan ik een zorg en welzijn les ontwikkelen volgens de vijf
basisprincipes van coöperatief leren, die bijdraagt aan een positievere beleving van de
groepssfeer van de leerlingen van het derdejaars praktijkonderwijs?
Voor de uitvoering van het onderzoek zijn er kwalitatieve gegevens verzameld. Voor het
verzamelen van de gegevens voor prototype één zijn er drie experts van het Mundus college
geïnterviewd. Het tweede prototype is uitgevoerd in de praktijk. Hierbij heeft één expert de
les geobserveerd. Er is aan de hand van het literatuuronderzoek en de resultaten een conclusie
geschreven met als volgt de aanbevelingen voor vervolgonderzoek en de vervolg lessen.
Inhoud
Samenvatting................................................................................................................................................. 2
2
,1 Probleemstelling......................................................................................................................................... 5
1.1 Onderzoekscontext.........................................................................................................................................5
1.2 Aanleiding......................................................................................................................................................6
1.3 Behoefteanalyse en praktische randvoorwaarden........................................................................................7
1.4 Doelstelling.....................................................................................................................................................8
2 Theoretisch kader..................................................................................................................................... 10
3 Onderzoeksvragen.................................................................................................................................... 16
3.1 Onderzoeksvraag.........................................................................................................................................16
3.2 Ontwerpeisen...............................................................................................................................................16
4 Methodologie........................................................................................................................................... 18
4.1 Typering van het onderzoek.........................................................................................................................18
4.2 Ontwerpproces.............................................................................................................................................19
4.3 Prototype één...............................................................................................................................................19
4.3.1 Deelnemers...............................................................................................................................................20
4.3.2 Instrument.................................................................................................................................................21
4.3.3 Dataverzameling, dataverwerking en data-analyse.................................................................................22
4.3.4 Validiteit en betrouwbaarheid..................................................................................................................22
4.3.5 Feedback op prototype 1 en verwerking hiervan......................................................................................23
4.4 Prototype twee.............................................................................................................................................25
4.4.1 Deelnemers...............................................................................................................................................26
4.4.2 Instrument.................................................................................................................................................27
4.4.3 Dataverzameling, dataverwerking en data-analyse.................................................................................28
4.4.4 Validiteit en betrouwbaarheid..................................................................................................................28
5 Resultaten................................................................................................................................................ 29
5.1 Resultaten ontwerpeis a..............................................................................................................................29
5.2 Resultaten ontwerpeis b..............................................................................................................................30
5.3 Resultaten ontwerpeis c...............................................................................................................................31
5.4 Resultaten ontwerpeis d..............................................................................................................................32
5.5 Resultaten ontwerpeis e...............................................................................................................................32
5.6 Resultaten ontwerpeis f..............................................................................................................................33
6 Conclusie.................................................................................................................................................. 34
6.1.1 Prototype één............................................................................................................................................34
6.1.2 Prototype twee..........................................................................................................................................34
6.2 Beantwoording op de hoofdvraag...............................................................................................................36
7 Discussie................................................................................................................................................... 39
7.1 Interpretatie van de resultaten....................................................................................................................39
3
, 7.2 Methodologische beperkingen.....................................................................................................................40
7.3 Aanbevelingen voor vervolgonderzoek........................................................................................................40
8 Aanbevelingen.......................................................................................................................................... 42
8.1 Aanbevelingen over aanpassingen..............................................................................................................42
8.2 Aanbevelingen over de implementatie........................................................................................................42
9 Reflectie.................................................................................................................................................... 44
10 Biografie................................................................................................................................................. 46
11 Bijlages................................................................................................................................................... 48
11.1 Bijlage 1, lesplan- prototype één...............................................................................................................48
11.2 Bijlage 2, interviewvragen prototype één..................................................................................................56
11.3 Bijlage 3, interview met docent B.U..........................................................................................................62
11.4 Bijlage 4, interview met docent L.E............................................................................................................66
11.5 Bijlage 5, interview met docent J.L.............................................................................................................70
11.6 Bijlage 6, analyseschema prototype één...................................................................................................74
11.7 Bijlage 7, lesplan- prototype twee.............................................................................................................86
11.8 Bijlage 8, observatieschema prototype twee.............................................................................................98
11.9 Bijlage 9, observatieschema prototype 2.................................................................................................104
11.10 Bijlage 10, analyseschema prototype 2.................................................................................................109
Tabel 11.10: analyseschema prototype twee..................................................................................................116
11.11 Bijlage 11, lesplan- eindversie................................................................................................................117
4
