ENCYCLOPEDIE VAN DE COMMUNICATIEWETENSCHAPPEN – LES 2
VELD VAN DE COMMUNICATIEWETENSCHAPPEN
CW bestaat uit verschillende sub disciplines die in elkaar overvloeien, dit is ook een typisch kenmerk voor de
sociale wetenschappen. De verschillende visies en velden mengen zich in elkaar (= multidisciplinair)
ROBERT T. CRAIG: 7 ONDERZOEKSTRADITIES
RETORISCH
- Theorie opgevat als: Praktische kunst van het discours
- Aard van de probleemstelling: sociale nood die deliberatie en beoordeling vergt
- Kernwoorden: auteur, tekst, setting,…
SEMIOTISCH
- Theorie opgevat als: intersubjectieve mediatie door tekens
- Aard van de probleemstelling: misbegrijpen van en de ruimte tussen subjectieve gezichtspunten
- Hoe tekens en symbolen met elkaar verbonden zijn en betekenis geven aan ons leven, typische
voorbeelden zijn emoticons, verkeersborden, symbolen,…
- Belangrijke auteurs: de Saussure en Peirce
, FENOMENOLOGISCH
- Theorie opgevat als: dialoog, ervaringen van anderen
- Aard van de probleemstelling: afwezigheid van het falen een authentieke menselijke relatie te vormen
- Bij fenomenologie kijken we naar directe ervaringen, intentionaliteit staat centraal
- Wij willen de mens uit zijn 'wereld' begrijpen, dat wil zeggen uit de zinvolle grondstructuur van het
geheel van situaties, gebeurtenissen, culturele waarden, waar hij zich tot richt, waarvan hij bewustzijn
heeft, waarop zijn gedragingen en gedachten en gevoelens betrokken zijn – de wereld, waarin de mens
bestaat, die hij in de loop van zijn persoonlijke geschiedenis aantreft en vormt door de betekenissen, die
hij aan alles geeft. De mens is niet 'iets' met eigenschappen, maar een initiatief van verhoudingen tot
een wereld, die hij kiest en waardoor hij gekozen wordt.
o Soort verzameling van posities tov de wereld
CYBERNETISCH
- Theorie opgevat als: informatieverwerking
- Aard van de probleemstelling: ruis, over/underload, een ‘bug’ in het systeem
- Bekijkt communicatie als een proces van informatie
SOCIO-PSYCHOLOGISCH
- Theorie opgevat als: expressie, interactie en invloed
- Aard van de probleemstelling: situatie die manipulatie vergt van de oorzaken van gedrag om specifieke
uitkomsten te bereiken
- Communicatie als interactie tussen personen, hoe gedachten beïnvloed worden
SOCIO-CULTUREEL
- Theorie opgevat als: (re)productie van de sociale orde / samenleving
- Aard van de probleemstelling: conflict, vervreemding, spanningen, onvermogen om te coördineren
- Bekijkt de sociale en culturele invloed van de SL op de ontwikkeling van communicatie
- Kenmerkend: aandacht voor onderwijs, religie, gezin, ….
VELD VAN DE COMMUNICATIEWETENSCHAPPEN
CW bestaat uit verschillende sub disciplines die in elkaar overvloeien, dit is ook een typisch kenmerk voor de
sociale wetenschappen. De verschillende visies en velden mengen zich in elkaar (= multidisciplinair)
ROBERT T. CRAIG: 7 ONDERZOEKSTRADITIES
RETORISCH
- Theorie opgevat als: Praktische kunst van het discours
- Aard van de probleemstelling: sociale nood die deliberatie en beoordeling vergt
- Kernwoorden: auteur, tekst, setting,…
SEMIOTISCH
- Theorie opgevat als: intersubjectieve mediatie door tekens
- Aard van de probleemstelling: misbegrijpen van en de ruimte tussen subjectieve gezichtspunten
- Hoe tekens en symbolen met elkaar verbonden zijn en betekenis geven aan ons leven, typische
voorbeelden zijn emoticons, verkeersborden, symbolen,…
- Belangrijke auteurs: de Saussure en Peirce
, FENOMENOLOGISCH
- Theorie opgevat als: dialoog, ervaringen van anderen
- Aard van de probleemstelling: afwezigheid van het falen een authentieke menselijke relatie te vormen
- Bij fenomenologie kijken we naar directe ervaringen, intentionaliteit staat centraal
- Wij willen de mens uit zijn 'wereld' begrijpen, dat wil zeggen uit de zinvolle grondstructuur van het
geheel van situaties, gebeurtenissen, culturele waarden, waar hij zich tot richt, waarvan hij bewustzijn
heeft, waarop zijn gedragingen en gedachten en gevoelens betrokken zijn – de wereld, waarin de mens
bestaat, die hij in de loop van zijn persoonlijke geschiedenis aantreft en vormt door de betekenissen, die
hij aan alles geeft. De mens is niet 'iets' met eigenschappen, maar een initiatief van verhoudingen tot
een wereld, die hij kiest en waardoor hij gekozen wordt.
o Soort verzameling van posities tov de wereld
CYBERNETISCH
- Theorie opgevat als: informatieverwerking
- Aard van de probleemstelling: ruis, over/underload, een ‘bug’ in het systeem
- Bekijkt communicatie als een proces van informatie
SOCIO-PSYCHOLOGISCH
- Theorie opgevat als: expressie, interactie en invloed
- Aard van de probleemstelling: situatie die manipulatie vergt van de oorzaken van gedrag om specifieke
uitkomsten te bereiken
- Communicatie als interactie tussen personen, hoe gedachten beïnvloed worden
SOCIO-CULTUREEL
- Theorie opgevat als: (re)productie van de sociale orde / samenleving
- Aard van de probleemstelling: conflict, vervreemding, spanningen, onvermogen om te coördineren
- Bekijkt de sociale en culturele invloed van de SL op de ontwikkeling van communicatie
- Kenmerkend: aandacht voor onderwijs, religie, gezin, ….
