Wijkanalyse
t: Carolien
Veerman
Toetscode: GVE-1.IT2-16
Docent: Carolien Veerman
Groep: GVE-1R3K
Inleverdatum: 18 januari 2021
Annique Amiabel (1780875), Daane Schurink (1778024) & Sanne Wieling
(1768809)
, Inhoudsopgave
Pagina
- Inleiding 3
- Hoofdstuk 1: Voorbereidingsopdracht 1: begrippenlijst 4
- Hoofdstuk 2: Voorbereidingsopdracht 2: uiteenzetting wijkverpleging 8
- Hoofdstuk 3: Stap 1 van de wijkanalyse wijk bepalen 10
- Hoofdstuk 4: Stap 2 van de wijkanalyse observeer de wijk 13
4.1 – De geschiedenis van Veldhuizen 13
4.2 – bevolkingssamenstelling 13
4.3 – Cultuur en religie 14
4.4 – Fysieke omgeving 14
4.5 – Gezondheidsvoorzieningen 16
4.6 – Economie 16
4.7 – Vervoer en veiligheid 16
4.8 – Politiek en bestuur 17
4.9 – Communicatie 17
4.10 – Onderwijs/educatie 17
4.11 – Ontspanning 19
4.12 – Met bewoners in gesprek 20
- Hoofdstuk 5: Stap 3 van de wijkanalyse verzamel relevante gegevens 21
5.1 – Bevolkingssamenstelling 21
5.2 – Sociaal Economische Status (SES) 22
5.3 – Informele netwerken in de wijk 24
5.4 – Gezondheidsproblemen in de wijk 26
5.5 - Wijkteam 29
Hoofdstuk 6: Stap 4 van de wijkanalyse sociale kaart 30
6.1 – Sociale kaart 30
6.2 – Welzijnsvoorzieningen 30
6.3 – Zorgvoorzieningen 32
6.4 – Sport en recreatievoorzieningen 33
6.5 – Zorg- en welzijnsvoorzieningen buiten de wijk 36
- Hoofdstuk 7: Stap 5 van de wijkanalyse het advies 38
7.1 - onderdeel A: Wijkgezondheidsprofiel 38
7.2 - onderdeel B: Diagnose gezondheidsproblemen 39
7.3 - onderdeel C: Gezondheid bevorderende factoren 40
7.4 - onderdeel D: Gezondheid belemmerende factoren 41
7.5 - onderdeel E: EBP interventies om de gezondheid te bevorderen 43
7.6 - onderdeel F: EBP interventies om welzijn te bevorderen 45
7.7 - onderdeel G: Gezondheid bevorderende interventies die verpleegkundigen 48
kunnen uitvoeren
7.8 - onderdeel H: Het advies 49
Bijlagen:
- Bijlage 1: bronnenlijst 50
- Bijlage 2: bronnenlijst stap 5 57
- Bijlage 3: samenwerkingsovereenkomst 59
2
, Inleiding
Voor de wijkanalyse hebben wij de wijk Veldhuizen in Utrecht gekozen.
Veldhuizen is onderdeel van Vleuten- De Meern en heeft 9330 inwoners. In Vleuten- De Meern liggen
12 wijken: Haarzuilens, Vleuten, Haarrijn, Rijnenburg, Maximapark, De Meern-Zuid, De Meern-
Noord, Vleuterweide West, Vleuterweide Noord Oost centrum, Vleuterweide Zuid, bedrijvengebied
Oudenrijn en Veldhuizen. De afgelopen 20 jaren zijn er veel veranderingen ondergaan, waaronder
veel nieuwe huizen en wijken. Wat opvalt in de wijk is dat er veel kinderen wonen en bijna geen
criminaliteit te vinden is. Dit maakte de wijk voor ons een interessante wijk om naar te kijken.
De gezondheid van mensen wordt door veel verschillende factoren beïnvloed. Mensen kunnen zelf
veel factoren beïnvloeden, maar andere factoren, zoals genetische factoren, worden niet beïnvloed.
Sommige factoren kunnen leiden tot een verbetering van de gezondheid, terwijl andere factoren
juist tot verslechtering van de gezondheid kunnen leiden. De wijkanalyse beschrijft de gezondheid
van de wijk. Door goed in beeld te krijgen wat de aandachtspunten van de wijk zijn, is het makkelijker
om een gezondheidsprofiel op te stellen met daarbij behorend advies. Door een sociale kaart te
maken, wordt er duidelijk welke voorzieningen er in een wijk zijn te vinden.
Tijdens het maken van deze wijkanalyse hebben wij op verschillende manieren naar bronnen
gezocht. Wij hebben vooral informatie van internet afgehaald, omdat het advies was zoveel mogelijk
thuis blijven was vanwege COVID-19. Verder hebben wij nog contact gehad met het wijkteam van De
Meern en hebben telefonisch contact gehad met een buurtbewoner.
De gegevens die wij hebben verkregen, zijn vervolgens door ons in sociale kaart in beeld gebracht.
Tot slot schrijven wij individueel een advies aan de wethouder van Veldhuizen, welke is gebaseerd op
onze analyse van de wijk.
3
, 1. Voorbereidingsopdracht 1 - Begrippenlijst
1. Expertisegebied wijkverpleegkundige
Het expertisegebied wijkverpleegkundige omvat alle verpleegkundigen die werken in een wijk. Het
beschrijft welke competenties een wijkverpleegkundige moet hebben, en wat ze moeten kennen en
kunnen aan de hand van zeven CanMeds rollen. Ook geeft dit weer wat patiënten en hun naasten
mogen verwachten van een wijkverpleegkundige. Andere zorgprofessionals, interne en externe
partners kunnen hierop terugkomen (V&VN, 2020).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse omdat, de wijkverpleegkundige zich richt
op het bevorderen van de gezondheid en zelfmanagement van haar cliënten. De wijkverpleegkundige
staat dichter bij de mensen dan artsen en andere zorgverleners. Doordat de wijkverpleegkundige een
eigen expertisegebied heeft, en hierbij de wijkanalyse maakt kan de wijkverpleegkundige de
gezondheidsbeleving bevorderen en advies geven om de kwaliteit van het leven te verbeteren
(Sassen, 2016).
2. Zelfmanagement:
Zelfmanagement is het zo goed mogelijk aanpassen aan het dagelijks leven op de ziekte en alle
symptomen en behandelingen die hierbij komen kijken. Optimale zelfmanagement zorgt ervoor dat
er minder zorg nodig is en de werkdruk voor zorgverleners lager wordt. Het is de laatste 15 jaar
daarom ook een van de hoofddoelen van de wijkverpleegkundige geworden om zelfmanagement te
stimuleren (Sassen, 2016, p.208).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse omdat je als wijkverpleegkundige de
zelfmanagement van de inwoners van de wijk wilt verbeteren. De wijkanalyse is een goede manier
om het zelfmanagement van de inwoners in beeld te brengen.
3. Shared-decision making:
Is het uitwisselen van zowel medische informatie als persoonlijke informatie komen de hulpverlener
en patiënt gezamenlijk tot het besluit welk beleid het beste is voor de gegeven situatie. Er zijn 4
soorten shared-decision making: paternalistische besluitvorming, informed consent, gezamenlijke
besluitvorming en geïnformeerde besluitvorming (Sassen, 2016, p.240-241).
Deze term vindt eigenlijk vooral plaats bij zorgspecialisten en niet zo zeer bij een
wijkverpleegkundige, maar dit betekent niet dat het effect heeft op de zorg die zij moeten leveren.
Als inwoners van de wijk naar huis gaan met een behandeling voor hun ziekte waar ze zelf niet blij
mee zijn kan dit een extra last zijn voor een wijkverpleegkundige.
4. Sociale kaart:
Een sociale kaart is een website voor gemeenten en andere partijen om aan (in)formele informatie
en adviezen te komen. Dit zijn adviezen om burgers te kunnen ondersteunen op de gebieden van
wonen, zorg & welzijn, werk & inkomen en kinderen & jeugd (Sociale kaart Nederland, z.d).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse, omdat je zo kunt zien of de gemeenten
de adviezen opvolgt en of deze nuttig worden toegepast in de wijk.
5. Wijkgezondheidsprofiel:
Een wijkgezondheidsprofiel beschrijft alle gegevens over de (gezondheids)situatie en de wensen en
behoeften van de inwoners binnen een wijk. Dit wordt gedaan door
wijkverpleegkundigen in samenwerking met inwoners uit verschillende domeinen (loketgezondleven,
2016).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse omdat bij de wijkanalyse het
wijkgezondheidsprofiel van de door ons gekozen wijk wordt onderzocht.
4
,6. Informele zorg:
Informele zorg omvat alle zorg en ondersteuning waar je niet voor hoeft te betalen en die
professionals niet verlenen. Het gaat allereerst om zelfzorg, maar ook om mantelzorg, burenhulp of
georganiseerd vrijwilligerswerk (Kenniscentrum WWZ, z.d).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse omdat er een goede samenwerking en
afstemming nodig is tussen bijvoorbeeld de mantelzorger en de wijkverpleegkundige.
7. Multimorbiditeit:
Als mensen meerdere chronische gezondheidsprobleem hebben Multimorbiditeit heeft waarschijnlijk
een extra negatief effect op de kwaliteit van het leven (Sassen, 2016, p.44).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse omdat je als wijkverpleegkundige extra
zorg aan deze doelgroep kan leveren omdat deze mensen (waarschijnlijk) meer en extra zorg nodig
hebben.
8. Selectieve preventie:
Is één van de vier soorten preventie. Bij selectieve preventie wordt er vooral aandacht gericht op
mensen met een hoog risico en voorkomt dat personen met één of meerdere risicofactoren voor een
bepaalde aandoening daadwerkelijk ziek worden (Sassen, 2016, p.90).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse. Als wijkverpleegkundige kijk je waar de
knelpunten liggen voor de bevolkingsgroepen met een verhoogd risico op gezondheidsproblemen.
Als je je dan op preventie gaat richten om het de volgende keer te voorkomen of beperken.
9. Gezondheid (volgens Machteld Huber):
Volgend Machteld Huber is de definitie van gezondheid; ‘Health as the ability to adapt and to self
manage, in the face of social, physical and emotional challenges’ (gezondheids.wetenschappen,
2013). Ofwel, het vermogen om zich aan te passen en zelfredzaam te zijn bij sociale, fysieke en
emotionele uitdagingen (gezondheids.wetenschappen, 2013).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat gezondheid ook een grote rol speelt
in dit project. Als wijkverpleegkundige is het stimuleren van de zelfredzaamheid van de patiënt erg
belangrijk, zowel op sociaal, fysiek en emotioneel gebied.
10. Diversiteit:
Volgens het woordenboek Van Dale (2018), is de betekenis van diversiteit: verscheidenheid, variatie.
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat er binnen een wijk gekeken wordt
naar de diversiteit van de inwoners; geslacht, afkomst, leeftijd, gezondheid etc. Hierbij kunnen
verschillende verbanden worden gelegd op het gebied van diversiteit en gezondheid.
11. Wmo:
Wmo staat voor; Wet maatschappelijke ondersteuning. Deze wet houdt in dat de gemeente
verantwoordelijk is voor het ondersteunen van de burgers die niet meer zelfredzaam zijn. Dit kan zijn
op het gebied van begeleiding en dagbesteding, maar ook bijvoorbeeld opvang in geval van huiselijk
geweld en mensen die dakloos zijn (Rijksoverheid, 2016).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat een wijkverpleegkundige ook moet
kunnen inschatten wat zijn/haar taak is en wat de gemeente allemaal kan betekenen voor de patiënt.
Zo zou de wijkverpleging ook overbelasting van de mantelzorgers kunnen voorkomen.
5
, 12. Zvw:
De Zvw staat voor zorgverzekeringswet, deze zorgt voor een basispakket waar iedereen recht op
heeft. Zorg kan in verschillende vormen voorkomen, als product, een dienst of een behandeling
(Zorginstituutnederland, z.d.)
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat zorgverzekering cruciaal is voor
iedereen, als wijkverpleegkundige moet je hier ook veel over weten zodat de patiënten met
eventuele lage gezondheidsvaardigheden hier ook op de hoogte van zijn.
13. Model van Lalonde:
Het Health Concept van Lalonde is in 1975 bedacht door Lalonde, minister van Volksgezondheid in
Canada. In dit concept is het bevorderen van gezondheid het belangrijkst, de focus wordt gelegd op
gezondheid, niet op ziekte. In het model staan verschillende factoren die invloed hebben op ziekte en
gezondheid, deze heten gezondheidsdeterminanten. De vijf gezondheidsdeterminanten zijn; intern
milieu (menselijk lichaam), leefstijl, medische zorg en preventie, extern milieu (maatschappelijke
omgeving), extern milieu (fysieke omgeving) (Sassen, 2018).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat het model van Lalonde constant van
toepassing is in het dagelijks leven. Als wijkverpleegkundige zijn de determinanten van belang bij het
bevorderen van de gezondheid van de patiënt.
14. Buurtcoach:
Een buurtcoach is een aanspreekpunt voor mensen die recent in een buurt zijn komen wonen en
hulp nodig hebben. De hulp is vooral gericht op sociaal gebied, het kan namelijk zijn dat iemand net
in een nieuwe onbekende wijk is komen wonen en daar helemaal niemand kent. De buurtcoach zou
daarbij kunnen helpen en ook eventuele andere vragen kunnen beantwoorden (buurtplein, 2020).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat de buurtcoach ons ook zou kunnen
helpen om meer te weten te komen over de wijk. De buurtcoach zou voor ons dus ook een
aanspreekpunt kunnen zijn.
15. SES:
De afkorting SES betekent, sociaal economische status. Hier gaat het om de plek van een gezin of
gemeenschap op de welvaartsladder. Hier zijn de punten, opleidingsniveau, beroep, en inkomen,
maar ook de buurt waar je woont en de kwaliteit van je huis belangrijk (encyclo, 2020). Ook heeft de
SES invloed op de gezondheid, hoe hoger de SES, hoe beter de gezondheid (van Haaren, 2015).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat we onderzoek gaan doen naar de
buurt en dan is het belangrijk om te weten of het een welvarende buurt is of dat er veel armoede is.
16. Nationaal preventieakkoord:
In het nationaal preventieakkoord zijn afspraken gemaakt voor een gezonder Nederland. Deze
afspraken richten zich op het verminderen van roken, overgewicht en ernstig alcohol gebruik
(rijksoverheid, z.d.). In 2040 wil men Nederland gezonder hebben gemaakt, door afspraken te maken
met 70 partijen. Voorbeelden hiervan zijn patiëntenorganisaties, onderwijs, zorgaanbieders
zorgverzekeraars, maar ook met de overheid (volksgezondheidenzorg.info, 2020).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat in sommige buurten afspraken zijn
gemaakt om het nationaal preventieakkoord na te komen, en om te weten waarom bepaalde
afspraken gemaakt zijn, of dingen zo gedaan worden in een buurt is kennis van het preventieakkoord
belangrijk.
17. Prevalentie:
De prevalentie van een aandoening is het aantal gevallen per duizend op een bepaald moment in de
bevolking (nl.wikipediaorg, 2018). De prevalentie is de verhouding van het aantal personen dat op
6
t: Carolien
Veerman
Toetscode: GVE-1.IT2-16
Docent: Carolien Veerman
Groep: GVE-1R3K
Inleverdatum: 18 januari 2021
Annique Amiabel (1780875), Daane Schurink (1778024) & Sanne Wieling
(1768809)
, Inhoudsopgave
Pagina
- Inleiding 3
- Hoofdstuk 1: Voorbereidingsopdracht 1: begrippenlijst 4
- Hoofdstuk 2: Voorbereidingsopdracht 2: uiteenzetting wijkverpleging 8
- Hoofdstuk 3: Stap 1 van de wijkanalyse wijk bepalen 10
- Hoofdstuk 4: Stap 2 van de wijkanalyse observeer de wijk 13
4.1 – De geschiedenis van Veldhuizen 13
4.2 – bevolkingssamenstelling 13
4.3 – Cultuur en religie 14
4.4 – Fysieke omgeving 14
4.5 – Gezondheidsvoorzieningen 16
4.6 – Economie 16
4.7 – Vervoer en veiligheid 16
4.8 – Politiek en bestuur 17
4.9 – Communicatie 17
4.10 – Onderwijs/educatie 17
4.11 – Ontspanning 19
4.12 – Met bewoners in gesprek 20
- Hoofdstuk 5: Stap 3 van de wijkanalyse verzamel relevante gegevens 21
5.1 – Bevolkingssamenstelling 21
5.2 – Sociaal Economische Status (SES) 22
5.3 – Informele netwerken in de wijk 24
5.4 – Gezondheidsproblemen in de wijk 26
5.5 - Wijkteam 29
Hoofdstuk 6: Stap 4 van de wijkanalyse sociale kaart 30
6.1 – Sociale kaart 30
6.2 – Welzijnsvoorzieningen 30
6.3 – Zorgvoorzieningen 32
6.4 – Sport en recreatievoorzieningen 33
6.5 – Zorg- en welzijnsvoorzieningen buiten de wijk 36
- Hoofdstuk 7: Stap 5 van de wijkanalyse het advies 38
7.1 - onderdeel A: Wijkgezondheidsprofiel 38
7.2 - onderdeel B: Diagnose gezondheidsproblemen 39
7.3 - onderdeel C: Gezondheid bevorderende factoren 40
7.4 - onderdeel D: Gezondheid belemmerende factoren 41
7.5 - onderdeel E: EBP interventies om de gezondheid te bevorderen 43
7.6 - onderdeel F: EBP interventies om welzijn te bevorderen 45
7.7 - onderdeel G: Gezondheid bevorderende interventies die verpleegkundigen 48
kunnen uitvoeren
7.8 - onderdeel H: Het advies 49
Bijlagen:
- Bijlage 1: bronnenlijst 50
- Bijlage 2: bronnenlijst stap 5 57
- Bijlage 3: samenwerkingsovereenkomst 59
2
, Inleiding
Voor de wijkanalyse hebben wij de wijk Veldhuizen in Utrecht gekozen.
Veldhuizen is onderdeel van Vleuten- De Meern en heeft 9330 inwoners. In Vleuten- De Meern liggen
12 wijken: Haarzuilens, Vleuten, Haarrijn, Rijnenburg, Maximapark, De Meern-Zuid, De Meern-
Noord, Vleuterweide West, Vleuterweide Noord Oost centrum, Vleuterweide Zuid, bedrijvengebied
Oudenrijn en Veldhuizen. De afgelopen 20 jaren zijn er veel veranderingen ondergaan, waaronder
veel nieuwe huizen en wijken. Wat opvalt in de wijk is dat er veel kinderen wonen en bijna geen
criminaliteit te vinden is. Dit maakte de wijk voor ons een interessante wijk om naar te kijken.
De gezondheid van mensen wordt door veel verschillende factoren beïnvloed. Mensen kunnen zelf
veel factoren beïnvloeden, maar andere factoren, zoals genetische factoren, worden niet beïnvloed.
Sommige factoren kunnen leiden tot een verbetering van de gezondheid, terwijl andere factoren
juist tot verslechtering van de gezondheid kunnen leiden. De wijkanalyse beschrijft de gezondheid
van de wijk. Door goed in beeld te krijgen wat de aandachtspunten van de wijk zijn, is het makkelijker
om een gezondheidsprofiel op te stellen met daarbij behorend advies. Door een sociale kaart te
maken, wordt er duidelijk welke voorzieningen er in een wijk zijn te vinden.
Tijdens het maken van deze wijkanalyse hebben wij op verschillende manieren naar bronnen
gezocht. Wij hebben vooral informatie van internet afgehaald, omdat het advies was zoveel mogelijk
thuis blijven was vanwege COVID-19. Verder hebben wij nog contact gehad met het wijkteam van De
Meern en hebben telefonisch contact gehad met een buurtbewoner.
De gegevens die wij hebben verkregen, zijn vervolgens door ons in sociale kaart in beeld gebracht.
Tot slot schrijven wij individueel een advies aan de wethouder van Veldhuizen, welke is gebaseerd op
onze analyse van de wijk.
3
, 1. Voorbereidingsopdracht 1 - Begrippenlijst
1. Expertisegebied wijkverpleegkundige
Het expertisegebied wijkverpleegkundige omvat alle verpleegkundigen die werken in een wijk. Het
beschrijft welke competenties een wijkverpleegkundige moet hebben, en wat ze moeten kennen en
kunnen aan de hand van zeven CanMeds rollen. Ook geeft dit weer wat patiënten en hun naasten
mogen verwachten van een wijkverpleegkundige. Andere zorgprofessionals, interne en externe
partners kunnen hierop terugkomen (V&VN, 2020).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse omdat, de wijkverpleegkundige zich richt
op het bevorderen van de gezondheid en zelfmanagement van haar cliënten. De wijkverpleegkundige
staat dichter bij de mensen dan artsen en andere zorgverleners. Doordat de wijkverpleegkundige een
eigen expertisegebied heeft, en hierbij de wijkanalyse maakt kan de wijkverpleegkundige de
gezondheidsbeleving bevorderen en advies geven om de kwaliteit van het leven te verbeteren
(Sassen, 2016).
2. Zelfmanagement:
Zelfmanagement is het zo goed mogelijk aanpassen aan het dagelijks leven op de ziekte en alle
symptomen en behandelingen die hierbij komen kijken. Optimale zelfmanagement zorgt ervoor dat
er minder zorg nodig is en de werkdruk voor zorgverleners lager wordt. Het is de laatste 15 jaar
daarom ook een van de hoofddoelen van de wijkverpleegkundige geworden om zelfmanagement te
stimuleren (Sassen, 2016, p.208).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse omdat je als wijkverpleegkundige de
zelfmanagement van de inwoners van de wijk wilt verbeteren. De wijkanalyse is een goede manier
om het zelfmanagement van de inwoners in beeld te brengen.
3. Shared-decision making:
Is het uitwisselen van zowel medische informatie als persoonlijke informatie komen de hulpverlener
en patiënt gezamenlijk tot het besluit welk beleid het beste is voor de gegeven situatie. Er zijn 4
soorten shared-decision making: paternalistische besluitvorming, informed consent, gezamenlijke
besluitvorming en geïnformeerde besluitvorming (Sassen, 2016, p.240-241).
Deze term vindt eigenlijk vooral plaats bij zorgspecialisten en niet zo zeer bij een
wijkverpleegkundige, maar dit betekent niet dat het effect heeft op de zorg die zij moeten leveren.
Als inwoners van de wijk naar huis gaan met een behandeling voor hun ziekte waar ze zelf niet blij
mee zijn kan dit een extra last zijn voor een wijkverpleegkundige.
4. Sociale kaart:
Een sociale kaart is een website voor gemeenten en andere partijen om aan (in)formele informatie
en adviezen te komen. Dit zijn adviezen om burgers te kunnen ondersteunen op de gebieden van
wonen, zorg & welzijn, werk & inkomen en kinderen & jeugd (Sociale kaart Nederland, z.d).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse, omdat je zo kunt zien of de gemeenten
de adviezen opvolgt en of deze nuttig worden toegepast in de wijk.
5. Wijkgezondheidsprofiel:
Een wijkgezondheidsprofiel beschrijft alle gegevens over de (gezondheids)situatie en de wensen en
behoeften van de inwoners binnen een wijk. Dit wordt gedaan door
wijkverpleegkundigen in samenwerking met inwoners uit verschillende domeinen (loketgezondleven,
2016).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse omdat bij de wijkanalyse het
wijkgezondheidsprofiel van de door ons gekozen wijk wordt onderzocht.
4
,6. Informele zorg:
Informele zorg omvat alle zorg en ondersteuning waar je niet voor hoeft te betalen en die
professionals niet verlenen. Het gaat allereerst om zelfzorg, maar ook om mantelzorg, burenhulp of
georganiseerd vrijwilligerswerk (Kenniscentrum WWZ, z.d).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse omdat er een goede samenwerking en
afstemming nodig is tussen bijvoorbeeld de mantelzorger en de wijkverpleegkundige.
7. Multimorbiditeit:
Als mensen meerdere chronische gezondheidsprobleem hebben Multimorbiditeit heeft waarschijnlijk
een extra negatief effect op de kwaliteit van het leven (Sassen, 2016, p.44).
Deze term is van belang bij het maken van een wijkanalyse omdat je als wijkverpleegkundige extra
zorg aan deze doelgroep kan leveren omdat deze mensen (waarschijnlijk) meer en extra zorg nodig
hebben.
8. Selectieve preventie:
Is één van de vier soorten preventie. Bij selectieve preventie wordt er vooral aandacht gericht op
mensen met een hoog risico en voorkomt dat personen met één of meerdere risicofactoren voor een
bepaalde aandoening daadwerkelijk ziek worden (Sassen, 2016, p.90).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse. Als wijkverpleegkundige kijk je waar de
knelpunten liggen voor de bevolkingsgroepen met een verhoogd risico op gezondheidsproblemen.
Als je je dan op preventie gaat richten om het de volgende keer te voorkomen of beperken.
9. Gezondheid (volgens Machteld Huber):
Volgend Machteld Huber is de definitie van gezondheid; ‘Health as the ability to adapt and to self
manage, in the face of social, physical and emotional challenges’ (gezondheids.wetenschappen,
2013). Ofwel, het vermogen om zich aan te passen en zelfredzaam te zijn bij sociale, fysieke en
emotionele uitdagingen (gezondheids.wetenschappen, 2013).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat gezondheid ook een grote rol speelt
in dit project. Als wijkverpleegkundige is het stimuleren van de zelfredzaamheid van de patiënt erg
belangrijk, zowel op sociaal, fysiek en emotioneel gebied.
10. Diversiteit:
Volgens het woordenboek Van Dale (2018), is de betekenis van diversiteit: verscheidenheid, variatie.
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat er binnen een wijk gekeken wordt
naar de diversiteit van de inwoners; geslacht, afkomst, leeftijd, gezondheid etc. Hierbij kunnen
verschillende verbanden worden gelegd op het gebied van diversiteit en gezondheid.
11. Wmo:
Wmo staat voor; Wet maatschappelijke ondersteuning. Deze wet houdt in dat de gemeente
verantwoordelijk is voor het ondersteunen van de burgers die niet meer zelfredzaam zijn. Dit kan zijn
op het gebied van begeleiding en dagbesteding, maar ook bijvoorbeeld opvang in geval van huiselijk
geweld en mensen die dakloos zijn (Rijksoverheid, 2016).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat een wijkverpleegkundige ook moet
kunnen inschatten wat zijn/haar taak is en wat de gemeente allemaal kan betekenen voor de patiënt.
Zo zou de wijkverpleging ook overbelasting van de mantelzorgers kunnen voorkomen.
5
, 12. Zvw:
De Zvw staat voor zorgverzekeringswet, deze zorgt voor een basispakket waar iedereen recht op
heeft. Zorg kan in verschillende vormen voorkomen, als product, een dienst of een behandeling
(Zorginstituutnederland, z.d.)
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat zorgverzekering cruciaal is voor
iedereen, als wijkverpleegkundige moet je hier ook veel over weten zodat de patiënten met
eventuele lage gezondheidsvaardigheden hier ook op de hoogte van zijn.
13. Model van Lalonde:
Het Health Concept van Lalonde is in 1975 bedacht door Lalonde, minister van Volksgezondheid in
Canada. In dit concept is het bevorderen van gezondheid het belangrijkst, de focus wordt gelegd op
gezondheid, niet op ziekte. In het model staan verschillende factoren die invloed hebben op ziekte en
gezondheid, deze heten gezondheidsdeterminanten. De vijf gezondheidsdeterminanten zijn; intern
milieu (menselijk lichaam), leefstijl, medische zorg en preventie, extern milieu (maatschappelijke
omgeving), extern milieu (fysieke omgeving) (Sassen, 2018).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat het model van Lalonde constant van
toepassing is in het dagelijks leven. Als wijkverpleegkundige zijn de determinanten van belang bij het
bevorderen van de gezondheid van de patiënt.
14. Buurtcoach:
Een buurtcoach is een aanspreekpunt voor mensen die recent in een buurt zijn komen wonen en
hulp nodig hebben. De hulp is vooral gericht op sociaal gebied, het kan namelijk zijn dat iemand net
in een nieuwe onbekende wijk is komen wonen en daar helemaal niemand kent. De buurtcoach zou
daarbij kunnen helpen en ook eventuele andere vragen kunnen beantwoorden (buurtplein, 2020).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat de buurtcoach ons ook zou kunnen
helpen om meer te weten te komen over de wijk. De buurtcoach zou voor ons dus ook een
aanspreekpunt kunnen zijn.
15. SES:
De afkorting SES betekent, sociaal economische status. Hier gaat het om de plek van een gezin of
gemeenschap op de welvaartsladder. Hier zijn de punten, opleidingsniveau, beroep, en inkomen,
maar ook de buurt waar je woont en de kwaliteit van je huis belangrijk (encyclo, 2020). Ook heeft de
SES invloed op de gezondheid, hoe hoger de SES, hoe beter de gezondheid (van Haaren, 2015).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat we onderzoek gaan doen naar de
buurt en dan is het belangrijk om te weten of het een welvarende buurt is of dat er veel armoede is.
16. Nationaal preventieakkoord:
In het nationaal preventieakkoord zijn afspraken gemaakt voor een gezonder Nederland. Deze
afspraken richten zich op het verminderen van roken, overgewicht en ernstig alcohol gebruik
(rijksoverheid, z.d.). In 2040 wil men Nederland gezonder hebben gemaakt, door afspraken te maken
met 70 partijen. Voorbeelden hiervan zijn patiëntenorganisaties, onderwijs, zorgaanbieders
zorgverzekeraars, maar ook met de overheid (volksgezondheidenzorg.info, 2020).
Deze term is van belang bij het maken van de wijkanalyse omdat in sommige buurten afspraken zijn
gemaakt om het nationaal preventieakkoord na te komen, en om te weten waarom bepaalde
afspraken gemaakt zijn, of dingen zo gedaan worden in een buurt is kennis van het preventieakkoord
belangrijk.
17. Prevalentie:
De prevalentie van een aandoening is het aantal gevallen per duizend op een bepaald moment in de
bevolking (nl.wikipediaorg, 2018). De prevalentie is de verhouding van het aantal personen dat op
6
