Netwerken
Basis 1
Multiplexing
2
Communicatiemedia 3
Delay 4
Lagen 6
Toepassingslaag
7
HTTP 7
E-mail 9
DNS 10
P2P 12
Transportlaag 12
ReliableDataTransfer 13
Stop-and-waitprotocollen 14
Pipeliningprotocollen 19
ImplementatiebijTCP 21
CongestionControl 23
Netwerklaag 26
InternetProtocol 26
RoutingProtocollen 29
MulticastProtocol 33
Datalinklaag 35
Foutdetectie 35
MultipleAccessProtocollen 36
LAN 38
Overigeonderwerpen 41
Draadloze/mobielenetwerken 41
Wi-Fi(IEEE802.11) 42
Mobiliteit 44
Multimedia 46
Cryptografie 52
,Basis
Netwerk Verzamelingcomputers(hosts/endsystems)dieonderlingverbonden
Router Verbindtnetwerkenmetelkaar
Internet Connectietussen(inter)netwerken;Netwerkvannetwerken
Socketinterface Eensetregelsdieprogramma’sop
eencomputervolgenomdatavanhetinternette
verkrijgen
ISP InternetServiceProvider
- Tier1:Internationaal
- Tier2:Nationaal
- Tier3:Regionaal(voorkleinelandenalsNL
ooknationaal)
Peering Dataonderlinguitwisselenzonderdatjenaar
eenanderetiermoet
InternetExchange Fysiekeinfrastructuur
waardoorheenISP’sdatavaninternetuitwisselen
Ommetelkaartecommunicerenmoetentier2ISP’s
viatier1providerseenconnectievastleggen(zie
zwartebolletjesenvetgedruktelijneninfiguur).Dit
kostdetier2’sechtergeldenomkostentebesparenleggenzelokaaleenInternetExchange
(IX)aanwaarmeezeallemaalverbondenzijn.Hiermeekunnenzeonderlingdatauitwisselen
zondertussenkomstvantier1(zierodelijnen).
Protocol Setregelsenafsprakenoverhoeinformatietussencommunicerendepartnersmoet
wordenuitgewisseld
- Vorm,inhoudenbetekenisvanboodschappen
- Volgordevanverzendenvanboodschappen
- Watermoetengebeurenbijeenerror
Virtueelcircuit Fysiekeroutevanenenaardeanderehost(viaverschillenderouters)om
(virtuele)verbindingoptezetten
Hoewordtdatadoorhetnetwerkgestuurd?
- Circuitswitching:eenroutedoorhetnetwerk(virtueelcircuit)wordtgereserveerd
- Gebruiktm ultiplexingommeerdereverbindingentecombineren
- WerdgebruiktinKPNdatanetwerk(bijvvoorbank/PIN)entelefoonnetwerk
- Voordeel:aangebodendatasnelheidisgegarandeerd
- Nadeel:bandbreedtewordtverspildalsergeendatawordtuitgewisseld
- Packetswitching:eenpacketwordthetnetwerkingestuurdzonderroutetereserveren
- Deeltdedataopinkleinepakketjes(m essagesegmentation)
- Stuurtpacketsonafhankelijkvanelkaardoorhetnetwerk
- Gebruikts tatistischemultiplexing
- Voordelen:(1)betereverdelingvancapaciteiten(2)simpelerenefficiënter
- Nadeel:onvoorspelbareend-to-enddelay(real-timeserviceswillenzekerheid)
1
,
Multiplexing
→ Tegelijkvanverschillendekanalendooréénmediumversturen
- Frequency-DivisionMultiplexing(FDM)
- Gescheidenfrequentiebanden
- Radio1op98.8MHz,RadioMop93.1MHz
- Alledatagelijktijdigverzonden,maarlangzaam
- Time-DivisionMultiplexing(TDM)
- Dataafwisselendverzonden
- Inhetzelfdefrequentiebereik
- BijvoorbeeldISDN
- Snel,maarnietiedereentegelijkaandebeurt
- GSM:combinatievanFDMenTDM
- Statistischemultiplexing
- Kanalennaarbehoeftetoegewezen
- Geenvastevolgordeofgrootte
- Beterebenuttingvanbandbreedte(geengarantie,duskanaltijdbenutworden)
Voordelen Nadelen
+ Gemeenschappelijkgebruikmedium - Verspillingcapaciteitals
+ Gegarandeerdebandbreedte gereserveerdecapaciteitnietwordt
+ Vertragingstaatvast(weetprecies gebruikt
wanneerhetaankomt) - Moeilijknieuwekanalentoevoegen,
+ Vooralgeschiktvoor wantbandbreedtevanbestaande
telefonie/multimedia kanalenkannietzomaaraanpassen
- Inefficiëntvoorinteractiefwerk
(browsen)endownloadenetc.
2
, Communicatiemedia
- Ether
- Elektromagnetischegolvendoorvacuüm(bijv.delucht)
- Snelheid:ca.300.000km/s
- Gebruiktvoor:
- Bluetooth:korteafstand(10-30m)
- WiFi:meestalbinneneengebouw(100m)
- WiMAX:draadloosopgroteafstand
- GSM/UMTS/4G(10km)
- Geostationairesatelliet(staatstilt.o.v.aarde):groteafstand(36.000km)
- Laaghangendesatelliet(beweegtt.o.v.aarde):enige100kmhoog
- Internetaccess(ethernet)viarouterverbondenmethostdoorkoperdraad
- Koperdraad
- Gebruiktelektrischesignalen
- Snelheid:200.000km/s
- UTP(UnshieldedTwistedPair):Draadjesomelkaargedraaid(vermindertstoring
van/naarnaastgelegendraden)
- STP(ShieldedTwistedPair):
metafscherming(vermindert
storingomgeving)
- Glasvezel
- Gebruiktlicht/laser
- Zeerongevoeligvoorstoring
- Snelheid:200.000km/s
- Coaxkabel
- TVkabel
- Broadband:meerderekanalen
(FDM)→modulatienodig
- Baseband:bitsdirectop
medium→geenmodulatie
nodig
- Internetaccessdoorviaglasvezeldewijkintebrengen,inh eadendomzetten
naarcoax
- Bandbreedtegedeeldmethelewijk
- Apartekanalenvoorheenenterugmetdaarbinnen(gecontroleerde)statistische
multiplexing(↓)
3