1. Onderneming, ondernemingsrecht, ondernemingsvormen
Ondernemingsvormen
Eenmanszaak Vanuit rechtspraak
Inkomst uit onderneming (civielrechtelijk verandert er niks) (maatschap kan wel
Geen onderscheid privé en zakelijk vermogen 3:276 procederen) $
Personenvennootschappen: GEEN RECHTSPERSONEN (wel mate van rechtssubjectiviteit)
Contractuele organisatie. Bedoeld als rechtsvorm voor de beroepsuitoefening; niet
gericht op winst (advocaat, chirurg, notaris). Vormvrije ovk.
Verbinden om iets in gemeenschap te brengen (gemeenschap van goederen); arbeid
en vlijt. Met het oogmerk om het voordeel met elkander te delen (≠ niet op winst
gericht, maar kosten besparen door samen te werken). Stille maatschap en openbare
maatschap.
Bij oprichten maatschap ontstaat afgescheiden vermogen: privévermogen &
ondernemingsvermogen. Zaakschuldeisers kunnen zich alleen verhalen op
ondernemingsvermogen. Privéschuldeisers kunnen zich alleen verhalen op
privévermogen. (Bij stille maatschap nooit naar ondernemingsvermogen want derde
weet niet af van bestaan maatschap).
- Maatschap (hoofdvorm) 7A:1655
- Vof 16 K
o Bijzondere vorm van maatschap
o Is altijd openbaar (‘onder gemeenschappelijke naam’)
o Altijd sprake van bedrijfsmatige activiteit (commercieel)
Onderscheid bedrijf/beroep is vaag
o Verschil met gewone maatschap: alle vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk
- Cv 19 K
o Hoofdelijke vennoot en niet-aansprakelijke vennoot (commanditaire)
(Private) RECHTSPERSONEN: waaraan het recht rechtspersoonlijkheid toekent
Limitatieve opsomming (ontstaat alleen o.b.v. wifz)
› Vereniging 2:26
Rechtspersoon met leden die bij meerzijdige rechtshandeling wordt opgericht (niet
door 1 persoon op te richten). Mag geen winst onder leden verdelen; gaat naar doel
vereniging. Vereniging is – anders dan stichting – gedemocratiseerd
(ledenvergadering). Vereniging kent altijd ten minste 2 organen: bestuur en
leden(vergadering).
› Coöperatie 2:53 lid 1
Is een type vereniging. Bij notariële akte. Bedrijfsmatig actief: instandhouding bedrijf
ten behoeve van de leden. Winst wordt verdeeld onder leden.
› OWM 2:53 lid 2
Coöperatie met tot doel verzekeringsbedrijf. Glastuinbouw (hagel).
› NV 2:64
Commerciële vereniging. Maar die kan door 1 persoon worden opgericht bij NA. Lid =
aandeelhouder
› BV 2:175
Commerciële vereniging. Idem
, › Stichting 2:285
eenzijdige rechtshandeling, kan dus door 1 persoon worden opgericht. Stichting kent
geen leden (belangrijkste kenmerk); autocratische rechtsvorm, geen uitkeringen
behalve met ideële strekking (lid 3).
2:292 lid 4: uitzondering op autocratie.
Vereniging en stichting mogen ook winst maken (onderscheid commerciële en niet-
commerciële vereniging/stichting). Maar beperking: winst kan niet ten goede komen aan
betrokkenen; gaat naar doel van stichting/vereniging.
Alle rechtspersonen in Boek 2 zijn een vereniging behalve de stichting.
Alle rechtspersonen worden opgericht door notariële akte, behalve vereniging met beperkte
rechtsbevoegdheid Informele vereniging: geen registergoederen verkrijgen. Bestuurder
informele vereniging = hoofdelijk aansprakelijk.
NV + BV = zelfde structuur: altijd een ledenvergadering (AVA) naast bestuur. Altijd – anders
dan stichting –2 organen waarneembaar. Er kunnen statutair andere organen worden
gecreëerd.
Algemene bepalingen – Titel 1
2:21: ontbinding rechtspersoon door rechtbank
w bij gebreken totstandkoming
w statuten in strijd met wet
w rechtspersoon valt niet onder wettelijke omschrijving rechtsvorm (leer van materiële
kenmerken) Bijv. winst aan leden uitkeren bij vereniging
lid 2: wel een termijn om te herstellen
[2:18: rechtspersoon kan zich ook laten omzetten naar een andere rechtsvorm]
2:8: redelijkheid en billijkheid
2. Oprichting, handelsregister en gebrekkige oprichting
Oprichting gaat via NA behalve bij informele vereniging. In NA staan statuten van de
rechtspersoon.
› Nv 2:64 (door 1 persoon)
o Maatschappelijk kapitaal: in statuten moet worden bepaald tot welk bedrag
er aandelen kunnen worden uitgegeven
› Bv 2:175 (door 1 persoon)
o Maatschappelijk kapitaal is komen te vervallen = bij bv hoeft dat niet
› Vereniging 2:26-27 (door 2 of meer personen)
› Coöperatie/OWM 2:54 (door 2 of meer personen)
› Stichting 2:286 (door 1 persoon)
Vereisten oprichting nv/bv 2:64/175
I. NA
II. Oprichtingshandeling
III. Deelname in het kapitaal door 1 of meer personen
, Statuten:
Naam, zetel en doel 2:66/177
Maatschappelijk kapitaal 2:67/178
o Niet voor bv
Aantal/bedrag aandelen 2:67/178
Ontstentenis bestuur 2:134/244
Bepaling over interne structuur
Vereisten oprichting overige rechtsvormen:
v Vereniging
o Meerzijdige rechtshandeling 2:26
o Geen NA beperkte bevoegdheid, bestuurders aansprakelijk 2:30
v Coöperatie
o Meerzijdige handeling bij NA 2:54
v Stichting
o Meerzijdige handeling bij NA 2:286
v Maatschap/vof/cv
o Obligatoire, wederkerige ovk bij sluiten ovk komt het tot stand
o Consensueel en vormvrij
o Dierenartsenpraktijk
o 22 K: bewijsvoorschrift (≠ geen vormvereiste)
Het handelsregister; 2 aanhef onder c Hrgw 2007:
Wie alle ondernemingen en rechtspersonen (ook vereniging en stichting)
18: tot inschrijving is verplicht degene aan wei onderneming toebehoort of de bestuurders
van de rechtspersoon
29 K: derden mogen afgaan op de inhoud van het handelsregister.
Inschrijfverplichting bestuurders ook in:
w Vereniging 2:29
w Coöperatie/OWM 2:53a jo 2:29
w NV/BV 2:29/180
w Stichting 2:289
sanctie staat in tweede lid
Derdenbescherming 25 Hrgw 2007
Geen beroep tegenover onkundige derden op ten onrechte niet-ingeschreven feiten
Geen beroep tegenover onkundige derden op onjuist/-volledig ingeschreven feiten
Gebrekkige oprichting
2:4: ontstaansgebrek leidt tot nietigheid
ê Ontbreken van een NA, voor zover door de wet voor totstandkoming vereist (formeel
kenmerk)
___________________
Voor alle rechtspersonen geldt een ledenvergadering/AVA (behalve de stichting) naast het
bestuur.
Ondernemingsvormen
Eenmanszaak Vanuit rechtspraak
Inkomst uit onderneming (civielrechtelijk verandert er niks) (maatschap kan wel
Geen onderscheid privé en zakelijk vermogen 3:276 procederen) $
Personenvennootschappen: GEEN RECHTSPERSONEN (wel mate van rechtssubjectiviteit)
Contractuele organisatie. Bedoeld als rechtsvorm voor de beroepsuitoefening; niet
gericht op winst (advocaat, chirurg, notaris). Vormvrije ovk.
Verbinden om iets in gemeenschap te brengen (gemeenschap van goederen); arbeid
en vlijt. Met het oogmerk om het voordeel met elkander te delen (≠ niet op winst
gericht, maar kosten besparen door samen te werken). Stille maatschap en openbare
maatschap.
Bij oprichten maatschap ontstaat afgescheiden vermogen: privévermogen &
ondernemingsvermogen. Zaakschuldeisers kunnen zich alleen verhalen op
ondernemingsvermogen. Privéschuldeisers kunnen zich alleen verhalen op
privévermogen. (Bij stille maatschap nooit naar ondernemingsvermogen want derde
weet niet af van bestaan maatschap).
- Maatschap (hoofdvorm) 7A:1655
- Vof 16 K
o Bijzondere vorm van maatschap
o Is altijd openbaar (‘onder gemeenschappelijke naam’)
o Altijd sprake van bedrijfsmatige activiteit (commercieel)
Onderscheid bedrijf/beroep is vaag
o Verschil met gewone maatschap: alle vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk
- Cv 19 K
o Hoofdelijke vennoot en niet-aansprakelijke vennoot (commanditaire)
(Private) RECHTSPERSONEN: waaraan het recht rechtspersoonlijkheid toekent
Limitatieve opsomming (ontstaat alleen o.b.v. wifz)
› Vereniging 2:26
Rechtspersoon met leden die bij meerzijdige rechtshandeling wordt opgericht (niet
door 1 persoon op te richten). Mag geen winst onder leden verdelen; gaat naar doel
vereniging. Vereniging is – anders dan stichting – gedemocratiseerd
(ledenvergadering). Vereniging kent altijd ten minste 2 organen: bestuur en
leden(vergadering).
› Coöperatie 2:53 lid 1
Is een type vereniging. Bij notariële akte. Bedrijfsmatig actief: instandhouding bedrijf
ten behoeve van de leden. Winst wordt verdeeld onder leden.
› OWM 2:53 lid 2
Coöperatie met tot doel verzekeringsbedrijf. Glastuinbouw (hagel).
› NV 2:64
Commerciële vereniging. Maar die kan door 1 persoon worden opgericht bij NA. Lid =
aandeelhouder
› BV 2:175
Commerciële vereniging. Idem
, › Stichting 2:285
eenzijdige rechtshandeling, kan dus door 1 persoon worden opgericht. Stichting kent
geen leden (belangrijkste kenmerk); autocratische rechtsvorm, geen uitkeringen
behalve met ideële strekking (lid 3).
2:292 lid 4: uitzondering op autocratie.
Vereniging en stichting mogen ook winst maken (onderscheid commerciële en niet-
commerciële vereniging/stichting). Maar beperking: winst kan niet ten goede komen aan
betrokkenen; gaat naar doel van stichting/vereniging.
Alle rechtspersonen in Boek 2 zijn een vereniging behalve de stichting.
Alle rechtspersonen worden opgericht door notariële akte, behalve vereniging met beperkte
rechtsbevoegdheid Informele vereniging: geen registergoederen verkrijgen. Bestuurder
informele vereniging = hoofdelijk aansprakelijk.
NV + BV = zelfde structuur: altijd een ledenvergadering (AVA) naast bestuur. Altijd – anders
dan stichting –2 organen waarneembaar. Er kunnen statutair andere organen worden
gecreëerd.
Algemene bepalingen – Titel 1
2:21: ontbinding rechtspersoon door rechtbank
w bij gebreken totstandkoming
w statuten in strijd met wet
w rechtspersoon valt niet onder wettelijke omschrijving rechtsvorm (leer van materiële
kenmerken) Bijv. winst aan leden uitkeren bij vereniging
lid 2: wel een termijn om te herstellen
[2:18: rechtspersoon kan zich ook laten omzetten naar een andere rechtsvorm]
2:8: redelijkheid en billijkheid
2. Oprichting, handelsregister en gebrekkige oprichting
Oprichting gaat via NA behalve bij informele vereniging. In NA staan statuten van de
rechtspersoon.
› Nv 2:64 (door 1 persoon)
o Maatschappelijk kapitaal: in statuten moet worden bepaald tot welk bedrag
er aandelen kunnen worden uitgegeven
› Bv 2:175 (door 1 persoon)
o Maatschappelijk kapitaal is komen te vervallen = bij bv hoeft dat niet
› Vereniging 2:26-27 (door 2 of meer personen)
› Coöperatie/OWM 2:54 (door 2 of meer personen)
› Stichting 2:286 (door 1 persoon)
Vereisten oprichting nv/bv 2:64/175
I. NA
II. Oprichtingshandeling
III. Deelname in het kapitaal door 1 of meer personen
, Statuten:
Naam, zetel en doel 2:66/177
Maatschappelijk kapitaal 2:67/178
o Niet voor bv
Aantal/bedrag aandelen 2:67/178
Ontstentenis bestuur 2:134/244
Bepaling over interne structuur
Vereisten oprichting overige rechtsvormen:
v Vereniging
o Meerzijdige rechtshandeling 2:26
o Geen NA beperkte bevoegdheid, bestuurders aansprakelijk 2:30
v Coöperatie
o Meerzijdige handeling bij NA 2:54
v Stichting
o Meerzijdige handeling bij NA 2:286
v Maatschap/vof/cv
o Obligatoire, wederkerige ovk bij sluiten ovk komt het tot stand
o Consensueel en vormvrij
o Dierenartsenpraktijk
o 22 K: bewijsvoorschrift (≠ geen vormvereiste)
Het handelsregister; 2 aanhef onder c Hrgw 2007:
Wie alle ondernemingen en rechtspersonen (ook vereniging en stichting)
18: tot inschrijving is verplicht degene aan wei onderneming toebehoort of de bestuurders
van de rechtspersoon
29 K: derden mogen afgaan op de inhoud van het handelsregister.
Inschrijfverplichting bestuurders ook in:
w Vereniging 2:29
w Coöperatie/OWM 2:53a jo 2:29
w NV/BV 2:29/180
w Stichting 2:289
sanctie staat in tweede lid
Derdenbescherming 25 Hrgw 2007
Geen beroep tegenover onkundige derden op ten onrechte niet-ingeschreven feiten
Geen beroep tegenover onkundige derden op onjuist/-volledig ingeschreven feiten
Gebrekkige oprichting
2:4: ontstaansgebrek leidt tot nietigheid
ê Ontbreken van een NA, voor zover door de wet voor totstandkoming vereist (formeel
kenmerk)
___________________
Voor alle rechtspersonen geldt een ledenvergadering/AVA (behalve de stichting) naast het
bestuur.
