Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: De bouwsector..................................................................................................................3
1.1 De bouwsector..........................................................................................................................3
1.2 Hoofdfuncties en ondersteunende functies in het bouwbedrijf...............................................4
Hoofdstuk 2: Het bouwproces................................................................................................................4
2.1 De fasen in een bouwproces.....................................................................................................4
Hoofdstuk 3: Participanten in het bouwproces......................................................................................5
3.1 De opdrachtgever.....................................................................................................................5
3.2 Adviseurs..................................................................................................................................5
3.3 t/m 3.5 De aannemer, nevenaannemer en onderaannemer....................................................6
3.6 De leverancier...........................................................................................................................6
3.7 De combinatie...........................................................................................................................7
3.8 De overheid..............................................................................................................................7
3.9 Derden......................................................................................................................................7
Hoofdstuk 4: Opdrachten.......................................................................................................................7
4.1 Soorten opdrachten..................................................................................................................7
4.2 Organisatievormen...................................................................................................................7
Hoofdstuk 5: Contracten en algemene voorwaarden...........................................................................10
5.1 Contractvorming en algemene voorwaarden.........................................................................10
5.2 Ontwerpaansprakelijkheid......................................................................................................11
5.3 Onderaanneming....................................................................................................................12
5.4 Meer en minder werk en kostenverhogende omstandigheden..............................................12
5.5 Stelposten...............................................................................................................................13
Hoofdstuk 6: Projecten.........................................................................................................................13
6.1 Projectbeoordeling.................................................................................................................13
6.2 Onderaannamebeleid.............................................................................................................14
6.3 Bestek.....................................................................................................................................15
Hoofdstuk 7: Wet- en regelgeving........................................................................................................18
7.4 Wet- en regelgeving met betrekking milieu............................................................................19
7.4 Wetgeving met betrekking tot veiligheid en gezondheid.......................................................20
Hoofdstuk 8: Prijsvorming....................................................................................................................20
8.1 Invloeden op de prijs..............................................................................................................20
8.2 Uittrekstaten...........................................................................................................................21
1
,Hoofdstuk 10: Opbouw aanneemsom..................................................................................................21
10.1 Directe arbeid.......................................................................................................................21
10.2 Materiaalkosten....................................................................................................................23
10.4 Materieelkosten...................................................................................................................23
10.5 Algemene bouwplaatskosten................................................................................................24
10.6 Algemene Kosten..................................................................................................................25
10.7 Risico.....................................................................................................................................25
Hoofdstuk 11: Indeling van kosten.......................................................................................................26
11.1 Directe en indirecte kosten...................................................................................................26
11.2 Variabele kosten en vaste kosten.........................................................................................27
11.3 Tijdgebonden en eenmalige kosten......................................................................................27
Hoofdstuk 13: Communicatie...............................................................................................................27
13.1 Mondeling communiceren....................................................................................................27
13.2 Onderhandelen.....................................................................................................................27
13.3 Verkoopgesprek....................................................................................................................28
13.4 Offertes.................................................................................................................................29
2
, Hoofdstuk 1: De bouwsector
1.1 De bouwsector
Twee hoofdrichtingen van de bouwsector:
1. Burger- & Utiliteits (B&U): het ontwerpen, bouwen en onderhouden van huizen en
gebouwen waarin we wonen en werken.
2. Infra, die is gericht op vervoer: ontwerp, bouw en onderhoud van grond, water en wegen.
Soorten bedrijven in de bouwsector: bouwbedrijven, architectenbureaus, werknemers- en
brancheorganisaties, toeleveringsbedrijven, dienstverleners, projectontwikkelaars,
woningcorporaties, financiële instellingen, instellingen voor beroepsonderwijs en kenniscentra en
gemeentelijke, provinciale en landelijke overheden.
1.1.2 (Deel)sectoren
Binnen de B&U en infra kunnen we diverse sectoren onderscheiden.
B&U
Burger- en woningbouw betreft alle bouwwerkzaamheden, die te maken hebben met woningen. In
de huur- en koopsector onderscheiden:
1. Nieuwbouw: het geheel of gedeeltelijk nieuw optrekken van woningen.
2. Herstel en onderhoud: de geregeld (regulier) terugkerende onderhoudswerkzaamheden aan
de woningen, zoals schilderwerk, vervangen van verrotte delen en verhelpen van plaatselijke
lekkages.
3. Groot onderhoud: het grootschalige onderhoud aan woningen zoals het compleet vervangen
van dakbedekkingen en kozijnen en het vervangen van verouderde installaties.
4. Renovatie: richt zich op het aanpassen en verbeteren van een gebouw aan de hedendaagse
of toekomstige eisen. Je verhoogt het wooncomfort.
5. Restauratie: herstel en behoud van een gebouw in een historisch perspectief.
6. Herstructureren: het geheel opnieuw indelen van een complex woningen of een
utiliteitsgebouw, waarbij het gebouw na de herstructurering bijvoorbeeld een woonfunctie
krijgt.
Onder utiliteitsbouw verstaan we de werkzaamheden aan alle gebouwen met uitzondering van
woningen. Deelmarkten utiliteitsbouw:
1. Agrarische sector
2. Gezondheidszorg
3. Handel en verkeer
4. Industrie
5. Overheid
6. Recreatie
7. Onderwijs
8. Overige gebouwen
Infra
Binnen de infra zijn de volgende deelmarkten:
1. Kust- en oeverwerken
2. Waterbouwkundige kunstwerken
3. Wegenbouw
4. Droog grondverzet
5. Nat grondverzet
6. Spoorwerken
7. Cultuurtechnische werken
3