Samenvatting Zwangerschap en Bevalling

Deel 3: Zwagerschap en
Bevalling
Prenatale lessen

- Psychosomatische voorbereiding tot baring
o Psychische voorbereiding :
 Voldoende kennis tijdens de zwangerschap, de geboorte en
postpartumperiode: gerustelling
 Reëel antwoord kunnen geven op de vragen die de aanstaande moeder stelt
 Geeft bepaald vertrouwen
 Angst , vooroordelen en bijgeloof uit de weg
o Lichamelijke voorbereiding/ inspelen op de ongemakken


1 OBSTETRISCHE ANATOMIE

1.1 HET BARINGSKANAAL
BEENDERIG BARINGSKANAAL WEKE BARINGSKANAAL
- Beenderige wanden vh kleine bekken - Baarmoederhals (cervix uteri)
- Schede bekkenbodemspieren
- Beperkte uitrekking - Kan uitgerekt worden door kinderhoofd
- bekkenafmetingen bepalen beschikbare
ruimte voor doorgang hoofd

1.1.1 Het beenderig baringskanaal
Volksmond

- Visueel uitwendig breed bekken = vlotte geboorte??
- Niet waar! Het inwendige bekken gaat dit gaan bepalen

Uitwendig

- Herkenningspunten:
o nagaan symmetrie bekken
 SIAS, SIPS, tuber ischiadicum, symfysis pubis,
coccyx

Inwendig

- Onderscheid maken groot en klein bekken
o Scheidingslijn: linea terminalis/innominata
 Bovenrand horizontale tak schaambeen + linea arcuata + promontorium
o Craniaal: groot bekken
o Caudaal: klein bekken  belangrijke rol bij bevalling

Indeling kleine bekken

- Bekkeningang (bovenaan bekken)
o Pars pubica: bovenrand pubis + bovenrand symphysis pubis

, o Pars iliaca: linea arcuata (midden iliaca)
o Pars sacralis: promontorium/ bovenrand Sacrale wervels
- Bekkenholte
o Gelegen tussen bekkenin- en uitgang
o Geen beweeglijkheid
- Bekkenuitgang
o Onderrand van de symphyse + afdalende takken van het schaambeen met de
zitbeenknobbels
o Onderste deel van de zijrand van het sacrum + zijranden van os coccyx
o Caudaal van linea terminalis, onderaan bekken

Bekkenafmetingen

- Inwendig: inlichtingen over de beschikbare ruimte in het bekken voor passage baby
- Thv de bekkenholte een vernauwing kan leiden tot een moeilijke doorgang
- Hoe meten?
o Digitaal, RX, Echo / = schatting

1.1.2 Het weke baringskanaal
Vrouwelijke geslachtsorganen

- Uitwendig
o Vulva (uitwendig zichtbare schaamdelen)
o Urethra (meatus)
- Inwendig
o Ovaria (eierstokken)
o Tubae (eileiders)
o Uterus (baarmoeder)
o Vagina

Bekkenbodem

Uterus

- Ligging: achter blaas, voor rectum
- Eigenschappen: peervorming, 8cm, 40-50g

- Craniaal naar caudaal
o Fundus uteri
o Corpus uteri
o Cervix uteri (baarmoederhals)
 Mondt via portio vaginalis uit in de schede

- Opbouw wand
o Endometrium (slijmvlies)
o Myometrium (gladde spiervezels)
o Perimetrium (peritoneum)

1.1.3 Besluit
- Doorgang boreling door het baringskanaal afhankelijk van
o Vorm inwendige bekken

, o Afmetingen
- 3D-beweeglijkheid
- Primaparae: is de bevalling trager?


2 DE ZWANGERSCHAP: GRAVIDITEIT (PRENATALE
STADIUM)

2.1 TERMINOLOGIE
- Amenorroeduur: uitblijven van menstruatie
o De tijd verlopen sinds eerste dag van laatste regels
- Embyro: 5de-12e week amenorroe
o vroegste ontwikkelingsstadium
- Foetus: vrucht vanaf 12 weken amenorroe tot geboorte
- Neonaat: geboorte t/m dag 28
- Zuigeling: geboorte tot 1ste verjaardag
- Preterm: zwangerschapsduur < 37 voldragen weken

- Zwangerschapsduur
o <28w: extreem preterm
o <34w: very preterm
o <37w: preterm
o 37-42: A term
o =/>42w: postterm

- Gravida/graviditeit (G): aantal zwangerschappen, incl huidige
o Nulligravida: niet zwanger + nooit geweest
o Primagravida: eerste keer zwanger
o Multigravia: vanaf 2de zwangerschap

- Pariteit (P): aantal bevallingen
o Nullipara: kan multigravida
o Primapara: eenmaal bevallen
o Multipara: minstens 2x bevallen
- Aborta (A): Aantal miskramen, aantal zwangersapsafbrekingen
- Geboorte: ter wereld brengen van foetus van +500g of +22w

- Oefening: G5, P4, A1 = 5x zwanger geweest, 4x bevallen, 1x miskraam

2.1.1 Definitie en omschrijving
- Zwangerschap: lichamelijke toestand van vrouw van moment van bevruchting (conceptie)
tot bevalling (partus) tijdens welke de ongeboren vrucht zich ontwikkelt

- Kans zwanger te worden is als men betrekking heeft in vruchtbare periode
o Vlak voor of op de dag van eisprong
o 2 weken na 1e dag van laatste menstruatie
o Kans: 1/3

, o Grootste kans als je om de 2 dagen seks hebt  2-3x/week
o Rond eisprong  elke dag
o Na 6 maanden
 16%  1x/w
 50%  3x/w


2.2 ZWANGERSCHAPSTESTING
- Hoe weet men dat men zwanger is?
- Lichaamsveranderingen
o Misselijkheid
o Spanning in borsten
o Niet meer uitgerust
o Veel plassen
o Humeurig, prikkelbaar
o Pica gravidarum  Verlangen/afkeer naar geuren en voedingsmiddelen
o  combinatie van factoren
- Bloedstaal of urinestaal
o Verhoogde HCG-spiegel: zwangerschapshormoon
 = human chorionic gonadotrofin  bevruchte eicel heeft zich ingenesteld
 Vaststellen na 12 dagen bevruchting (piek HCG)
- Echo


2.3 DUUR VAN DE ZWANGERSCHAP
- Gemiddelde duur: 40w  280d
- Bevallingsdatum berekenen
o Regel van Naegele
 = 1ste dag van menstruatie + 9maanden en 7 dagen
 Regelmatige cyclus: 28d
 Spreiding 2w voor en na uitgerekende datum  A term
o 4.5% bevalt op uitgerekende datum
- duur wordt niet beïnvloed door pariteit (=aantal bevallingen)

- oef: 1ste dag laatste menstruatie: 3 juni (nog nakijken)
o bevallingsdatum: 10 maart

- Stel: menstruatiedatum onbekend
o  bevallingsdatum berekenen adhv echo
o +: betrouwbaarder dan laatste menstruatie
o Veiligheid: nog nooit ongewenste effecten

- Trimesters
o 1-12w: 1ste trimester
o 13-26w: 2de trimester
o 27-40w: 3de trimester

- Echo: ontwikkeling van foetus bekijken, ligging baby en placenta,…
o 11-14w