Samenvatting Alle tips en plan van aanpak voor je Nederlands leesvaardigheid examen

Tips H5 SE Nederlands
 Pas de leesstrategieën toe in drie rondes:
o Ronde 1: Kijk dus eerst naar de titel (en eventueel de bron); soms kun je
o.g.v. de titel al een bepaalde verwachting genereren over het soort tekst.
Lees dan de inleiding zodat je het onderwerp van de tekst te weten komt en
lees het slot, waarin vaak de essentie aan bod komt. Probeer al ideeën te
genereren over tekstsoort, -doel en/of –structuur. Kijk ook naar eventuele
andere (achtergrond)informatie over de auteur (bijv. zijn functie) en/of de
tekst (bijv. de aanleiding tot de tekst);
o Ronde 2: Lees en markeer de eerste (en/of tweede zin) en laatste zin van elke
alinea. Zo ontdek je de hoofdzaken van de tekst; vermeld deze in de kantlijn;
o Ronde 3: Lees nu de hele tekst kritisch en analytisch, met de vermoedens uit
ronde 1 en 2 in je achterhoofd. Let op alineaverbanden, functies,
argumentaties en controleer of deze je hypotheses bevestigen of niet.
Hierdoor begrijp je de tekst als geheel.
o Tip: vóórdat je ronde 3 begint, bekijk of er vragen zijn waarbij de tekst
verdeeld moet worden m.b.v. kopjes / gesplitst moet worden in delen. Die
informatie is zeer waardevol bij het begrijpen van de tekst en het doorzien
van de opbouw. Maak er gebruik van!
 Markeer tijdens het lezen de kernzinnen van de tekst en wanneer je o.g.v.
tekstverbanden de functie van een alinea ziet, noteer deze dan ook alvast; de
kernzin is meestal de eerste of tweede zin van een alinea, waarna een uitwerking
ervan volgt óf eerst wordt informatie gegeven waarna de kernzin volgt als laatste zin
als een soort conclusie;
 Bestudeer goed de signaalwoorden om verbanden tussen alinea’s te herkennen;
wanneer je dit tijdens het lezen van de tekst herkent, noteer dan dit tekstverband al
in de kantlijn of markeer het signaalwoord alvast;
 Kijk ook of je grotere informatie-eenheden kunt vormen door o.g.v. signaal- en
verwijswoorden te bepalen waar een nieuw deelonderwerp kan beginnen. Dit is
handig wanneer je gevraagd wordt kopjes te plaatsen;
 De volgorde van de vragen loopt bijna altijd parallel met de tekst zelf;
uitzonderingen hierop zijn algemene vragen die betrekking hebben op de hele tekst
die vaak aan het eind gesteld worden;
 Kijk of je moet of mag citeren. Als er niet uitdrukkelijk staat dat je je antwoord in
eigen woorden moet formuleren, mag je dus citeren maar doe het dan wel correct.
Als je niet mag citeren, blijf dan qua inhoud en qua spelling zo dicht mogelijk bij de
originele tekst;
 Wanneer je een zin moet citeren, zorg er dan voor dat je dit correct doet; dus:
gebruik aan-halingstekens, noteer bij lange zinnen de twee eerste woorden, gevolgd
door drie puntjes en dan de laatste twee woorden van de zin, aanhalingstekens
sluiten, en vergeet niet tussen haakjes de regelnummers te vermelden van de zin in
de tekst.
Let op: soms moet je een gedeelte van de zin, soms zelfs slechts één woord, citeren.
Wanneer
je dan toch de hele zin citeert, levert dit geen punten op! Kijk ook goed uit welk deel
van
de tekst het citaat moet stammen. Een kort citaat (van enkele woorden dus) noteer
je gewoon
helemaal, maar wel tussen aanhalingstekens en met regelnummers;
 Antwoord precies. Als je alleen een argument moet vermelden, krijg je geen punten
wanneer je naast het argument ook het standpunt herhaalt. Laat zien dat je de
vraag goed begrepen hebt en volg de instructie dus precies op; dit geldt natuurlijk
ook wanneer je je antwoord zou citeren!
 Aanwijzingen voor het onderwerp van de hele tekst vind je meestal in de titel,
inleiding en slot. Het onderwerp van de tekst wordt kort geformuleerd, meestal in de
vorm van één of enkele woorden (zelfstandig naamwoord met een of meer
bepalingen).