Ontwikkelingspsychologie tentamen hoorcollege
College 1a: welkom bij ontwikkelingspsychologie
Belang van psychologische ontwikkeling bestuderen:
- Voorspellen van ons volwassen functioneren
- Begrijpen van onze menselijke natuur
- Begrijpen hoe we gezond functioneren kunnen bevorderen .
Ontwikkelingsfase:
1. Prenatal development:
- Periode tot geboorte
- Lichaam vormt zich
- Fysieke ontwikkeling staat centraal
2. Infancy:
- <12 maanden
- Snelle groei en verandering, voor zowel kind als ouder
- Fysieke ontwikkeling staat centraal, maar met cognitieve en psychosociale
consequenties.
3. Toddlerhood:
- 12-30 maanden
- Wereld wordt groter
- Hechting
- Snelle ontwikkeling
4. Early childhood
- 3-6 jaar
- Spel
- Begrip van anderen
5. Middle childhood
- 6 jaar – begin puberteit
- Formeel leren (op school)
- Maken van interpersoonlijke vergelijkingen
6. Adolescene:
- Begin puberteit – (ongeveer) 20
- Opnieuw snelle groei (fysiek en psychologisch)
- Puberteit, seksuele maturatie
, - Ontwikkeling identiteit, wereldbeeld.
7. Early adulthood:
- 20 – 30 jaar
- Ontwikkeling naar zelfstandigheid, onafhankelijkheid
8. Establlished adulthood:
- 30-45 jaar
- Intense periode: ontwikkeling in werk, onderhouden romantische relatie
en/of zorg voor kinderen.
9. Middle adulthood
- 45-65 jaar
- Eerste tekenen van beginnend ouderdom
- Top productiviteit qua werk
- Soms dubbele zorgtaken
10.Late adulthood:
- 65-overlijden
- Meer fysieke beperkingen, en uiteindelijk meer afhankelijkheid
- Overgang naar minder professionele activiteit.
Nature: ontwikkeling bepaald door genetische aanleg (nativisme).
Nurture: ontwikkeling bepaald door omgeving (empiricisme).
John Locke: menselijke psyche is onbeschreven bij geboorte; alle kennis is gevolg
van ervaring.
Thomas Hobbes: Bij geboorte al ‘predisposites’, bijvoorbeeld neging tot egoïsme.
Continue ontwikkeling: ontwikkeling vindt geleidelijk plaats zonde abrupte
veranderingen
Discontinue ontwikkeling: Ontwikkeling is opeenvolging van abrupte
veranderingen.
,Hoorcollege 1B: theorie en methode.
Wat is theorie?
Vereenvoudigde, plausibele weergave van een ontwikkelingsfenomeen.
Balans tussen eenvoud en precisie
Waarom hebben we theorie nodig?
Sense-making: het integreren van kennis om tot een samenhangend begrip te
komen van hoe kinderen zich ontwikkelen.
Meaning-giving: het sturen van een betekenis geven aan toekomstig onderzoek.
Een theorie helpt om de goede vragen en hypothesen te kunnen stellen die tot
de meest betekenis volle kennis kunnen leiden.
Psychodynamische theorie:
Grondlegger: Sigmund Freud.
- Klinische ziektebeelden begrijpen vanuit interne drijfveren.
Belangrijkste bijdragen aan ontwikkelingspsychologie:
Hij stelde een ontwikkelingstheorie van persoonlijkheid op:
- Id: je wordt geboren ermee driften, instincten.
- Ego: ontwikkelt na enkele jaren van ontwikkeling kinderen worden
bewust van sociale richtlijnen die er zijn dus gaan ze niet meer reageren
vanuit hun id (instinct) en gaan meer vanuit ratio. Omdat ze aan het
plaatje willen voldoen voor de buitenwereld.
- Superego: kennis over sociale normen daar gaan ze nu vanuit handelen
niet voor de buitenwereld maar omdat ze vinden dat ze daaraan moeten
voldoen.
, Samenvatting boek.
Chapter 1 – Theoretical Perspectives in Developmental Psychology:
1.1Genetische psychologie: 1890-1950
- Nadruk op endogene factoren: invloeden binnen in het kind
- Gaat niet over genen, maar afkomst/origine. Dus evolutie speelt een rol
Granville Stanley Hall:
Kinderontwikkeling bevat recapitulatie: herbeleven van evolutionaire fasen van
de geschiedenis van je ras. He believed that babies crawl because the animals from which
humans evolved also crawled
Determinist:
- gelooft dat psychologische ontwikkeling volledig komt door erfelijkheid.
moderne leven verstoort ontwikkeling en zorgt voor ‘storm en stress’.
Storm en Drank theorie: manier om de bijzondere kenmerken van
adolescentie te begrijpen.
- Heeft neiging veel voor zijn tijd te laten ontwikkelen
precocity/vroegrijpigheid
Arnold Gesell:
- Maturatietheorie: Biologische maturatie (rijping) is belangrijk in
kinderontwikkeling biologische factoren zoals genetica, spelen een
primaire rol in de bepaling van ontwikkelingstraject van een kind.
- Er zijn universele, voorspelbare patronen in de ontwikkeling van kinderen.
- Ontwikkeling is een continu proces, niet in fases.
- In contrast met behaviorisme van die tijd.
- Ontwikkeling afhankelijk van zowel omgevingsfactoren en ingebouwde
biologische klok beïnvloed tempo en aard van de ontwikkeling.
Doet onderzoek naar kinderontwikkeling om interventies te bedenken voor de
kinderen die van de norm afwijken.
Cross sectional onderzoek. Hij deed tweelingstudies, en onderzoeken met
longitudinaal ontwerp (waarnemingen over langere tijdperioden). Confounds
zorgen ervoor dat waargenomen verschillen minder waarschijnlijk zijn.
Erik Erikson:
- Psychoscociale ontwikkeling: interactie tussen genetische factoren en
sociale invloeden.
- Zag ontwikkeling als cyclus die door verschillende fasen gaat.
- Elke fasen bevat een crisis – noodzakelijk keerpunt- en een moratorium –
vertraging, waarin persoon de uitdagingen van fase onder de knie kan
krijgen-.
College 1a: welkom bij ontwikkelingspsychologie
Belang van psychologische ontwikkeling bestuderen:
- Voorspellen van ons volwassen functioneren
- Begrijpen van onze menselijke natuur
- Begrijpen hoe we gezond functioneren kunnen bevorderen .
Ontwikkelingsfase:
1. Prenatal development:
- Periode tot geboorte
- Lichaam vormt zich
- Fysieke ontwikkeling staat centraal
2. Infancy:
- <12 maanden
- Snelle groei en verandering, voor zowel kind als ouder
- Fysieke ontwikkeling staat centraal, maar met cognitieve en psychosociale
consequenties.
3. Toddlerhood:
- 12-30 maanden
- Wereld wordt groter
- Hechting
- Snelle ontwikkeling
4. Early childhood
- 3-6 jaar
- Spel
- Begrip van anderen
5. Middle childhood
- 6 jaar – begin puberteit
- Formeel leren (op school)
- Maken van interpersoonlijke vergelijkingen
6. Adolescene:
- Begin puberteit – (ongeveer) 20
- Opnieuw snelle groei (fysiek en psychologisch)
- Puberteit, seksuele maturatie
, - Ontwikkeling identiteit, wereldbeeld.
7. Early adulthood:
- 20 – 30 jaar
- Ontwikkeling naar zelfstandigheid, onafhankelijkheid
8. Establlished adulthood:
- 30-45 jaar
- Intense periode: ontwikkeling in werk, onderhouden romantische relatie
en/of zorg voor kinderen.
9. Middle adulthood
- 45-65 jaar
- Eerste tekenen van beginnend ouderdom
- Top productiviteit qua werk
- Soms dubbele zorgtaken
10.Late adulthood:
- 65-overlijden
- Meer fysieke beperkingen, en uiteindelijk meer afhankelijkheid
- Overgang naar minder professionele activiteit.
Nature: ontwikkeling bepaald door genetische aanleg (nativisme).
Nurture: ontwikkeling bepaald door omgeving (empiricisme).
John Locke: menselijke psyche is onbeschreven bij geboorte; alle kennis is gevolg
van ervaring.
Thomas Hobbes: Bij geboorte al ‘predisposites’, bijvoorbeeld neging tot egoïsme.
Continue ontwikkeling: ontwikkeling vindt geleidelijk plaats zonde abrupte
veranderingen
Discontinue ontwikkeling: Ontwikkeling is opeenvolging van abrupte
veranderingen.
,Hoorcollege 1B: theorie en methode.
Wat is theorie?
Vereenvoudigde, plausibele weergave van een ontwikkelingsfenomeen.
Balans tussen eenvoud en precisie
Waarom hebben we theorie nodig?
Sense-making: het integreren van kennis om tot een samenhangend begrip te
komen van hoe kinderen zich ontwikkelen.
Meaning-giving: het sturen van een betekenis geven aan toekomstig onderzoek.
Een theorie helpt om de goede vragen en hypothesen te kunnen stellen die tot
de meest betekenis volle kennis kunnen leiden.
Psychodynamische theorie:
Grondlegger: Sigmund Freud.
- Klinische ziektebeelden begrijpen vanuit interne drijfveren.
Belangrijkste bijdragen aan ontwikkelingspsychologie:
Hij stelde een ontwikkelingstheorie van persoonlijkheid op:
- Id: je wordt geboren ermee driften, instincten.
- Ego: ontwikkelt na enkele jaren van ontwikkeling kinderen worden
bewust van sociale richtlijnen die er zijn dus gaan ze niet meer reageren
vanuit hun id (instinct) en gaan meer vanuit ratio. Omdat ze aan het
plaatje willen voldoen voor de buitenwereld.
- Superego: kennis over sociale normen daar gaan ze nu vanuit handelen
niet voor de buitenwereld maar omdat ze vinden dat ze daaraan moeten
voldoen.
, Samenvatting boek.
Chapter 1 – Theoretical Perspectives in Developmental Psychology:
1.1Genetische psychologie: 1890-1950
- Nadruk op endogene factoren: invloeden binnen in het kind
- Gaat niet over genen, maar afkomst/origine. Dus evolutie speelt een rol
Granville Stanley Hall:
Kinderontwikkeling bevat recapitulatie: herbeleven van evolutionaire fasen van
de geschiedenis van je ras. He believed that babies crawl because the animals from which
humans evolved also crawled
Determinist:
- gelooft dat psychologische ontwikkeling volledig komt door erfelijkheid.
moderne leven verstoort ontwikkeling en zorgt voor ‘storm en stress’.
Storm en Drank theorie: manier om de bijzondere kenmerken van
adolescentie te begrijpen.
- Heeft neiging veel voor zijn tijd te laten ontwikkelen
precocity/vroegrijpigheid
Arnold Gesell:
- Maturatietheorie: Biologische maturatie (rijping) is belangrijk in
kinderontwikkeling biologische factoren zoals genetica, spelen een
primaire rol in de bepaling van ontwikkelingstraject van een kind.
- Er zijn universele, voorspelbare patronen in de ontwikkeling van kinderen.
- Ontwikkeling is een continu proces, niet in fases.
- In contrast met behaviorisme van die tijd.
- Ontwikkeling afhankelijk van zowel omgevingsfactoren en ingebouwde
biologische klok beïnvloed tempo en aard van de ontwikkeling.
Doet onderzoek naar kinderontwikkeling om interventies te bedenken voor de
kinderen die van de norm afwijken.
Cross sectional onderzoek. Hij deed tweelingstudies, en onderzoeken met
longitudinaal ontwerp (waarnemingen over langere tijdperioden). Confounds
zorgen ervoor dat waargenomen verschillen minder waarschijnlijk zijn.
Erik Erikson:
- Psychoscociale ontwikkeling: interactie tussen genetische factoren en
sociale invloeden.
- Zag ontwikkeling als cyclus die door verschillende fasen gaat.
- Elke fasen bevat een crisis – noodzakelijk keerpunt- en een moratorium –
vertraging, waarin persoon de uitdagingen van fase onder de knie kan
krijgen-.
