Tentamen bestuursrecht samenvatting
Week 1: introductie in openbaar bestuur
1,1 t/m 1.4 openbaar bestuur
Leerdoelen week 1
- Kun je beschrijven wat het begrip ‘openbaar bestuur’ inhoudt (incl. onderscheid
staat, middenveld, markt).
- Heb je inzicht in de Nederlandse staatsvorm en de verschillende taken en
verantwoordelijkheden van bestuurslagen (gemeente, waterschap, provincie, rijk,
EU).
- Kun je de vier dimensies van goed bestuur beschrijven en spanningsvelden daar
tussen herkennen
Openbaar bestuur ingewikkeld samenspel van een groot aantal partijen, die ieder volgens
eigen logica handelen. ‘Het geheel van organisaties en activiteiten die primair zijn gericht op
de besturing van de maatschappij.
Beperkte opvatting openbaar bestuur Openbaar bestuur heeft hier dezelfde betekenis als
‘de overheid’, of ‘de staat’.
Ruime opvatting openbaar bestuur hier omvat het openbaar bestuur ook organisaties die
niet tot de overheid behoren, maar wel een publieke taak vervullen of op een andere manier
mede sturing geven aan de maatschappij, zoals ziekenhuizen, de ANWB, woningcorporaties
of vluchtelingenorganisaties.
Bestuur kan globaal gesproken drie betekenissen hebben;
A. De activiteit van het besturen.
B. Een specifieke groep van personen die samen besturen (bijvoorbeeld een
verenigingsbestuur).
C. Geheel van personen, instellingen, organisaties, activiteiten en procedures van
besturing in brede zin.
Het openbaar bestuur houdt zich bezig met de besturing van de maatschappij. Daarbij gaat
het om het tot stand brengen en uitvoeren van beslissingen.
De overheid, het openbaar bestuur in de beperkte opvatting, heeft het monopolie op
geweld: alleen de overheid kan besluiten met harde hand afdwingen.
Er zijn grofweg drie locaties van sturing: de staat, het middenveld en de markt.
De staat is er om algemeen belang te dienen.
De markt is er om producten en diensten op commerciële grond te leveren.
Middenveld richt zich op doelstellingen die niet op winst maken gericht zijn, maar ook
niet binnen de sfeer van de overheid vallen.
Als activiteiten van het ene veld naar het andere veld overgeheveld worden (in dit geval van
staat naar markt) noemen we dat privatisering, liberalisering of simpelweg vermarkting.
, Tentamen bestuursrecht samenvatting
Overheidsinstanties bestaan uit een politieke leiding en ambtenaren. De politieke leiding
van de overheid omvat gezagsdragers die voor hun functioneren direct of indirect
verantwoording schuldig zijn aan democratisch gekozen vertegenwoordigende organen.
Ambtenaren benoemde functionarissen die ondergeschikt zijn aan de politieke leiding. Zij
dienen de politieke leiding bij te staan en uitvoering te geven aan politieke beslissingen.
Maatschappelijk middenveld het veld van organisaties dat zich tussen de overheid aan de
ene kant en bedrijven en individuele burgers aan de andere kant bevindt.
Voor het maatschappelijk middenveld is een verdeling te maken:
- Private organisaties met een publieke taak: dit type middenveldorganisatie vervult
een bepaalde maatschappelijke functie zoals ziekenhuizen en schoolbesturen.
- Private organisaties zonder winstoogmerk; bestaat uit organisaties die een bepaald
belang behartigen of een bepaald ideëel doel nastreven, zoals vakbonden,
werkgeversorganisaties, of milieuorganisaties.
- Bedrijfsleven;
Veld Categorie Omschrijving Voorbeelden
De staat Politiek Het politiek systeem in Europees
enge zin; Parlement, Staten-
volksvertegenwoordigers Generaal,
en gezagsdragers met Provinciale Staten,
politieke gemeenteraden,
verantwoordelijkheid. Europese Raad,
regering, colleges
van B&W.
Ambtelijke De aan politieke Ministerie van
apparaat gezagsdragers Financiën, het
ondergeschikte Cluster Mobiliteit
organisaties en en Infra van de
functionarissen. Provincie Noord-
Brabant, Dienst
Stedelijke
Ontwikkeling van
de Gemeente Den
Haag
overheid Politieke instituties plus
het ambtelijk apparaat.
Zelfstandige Niet rechtstreeks aan Havenbedrijf
Bestuursorganen politieke gezagsdragers Rotterdam,
(ZBO’s) ondergeschikte publieke Autoriteit
organisaties en Consument en
functionarissen. Markt, Centraal
Bureau voor de
Statistiek,
Onderzoeksraad
Week 1: introductie in openbaar bestuur
1,1 t/m 1.4 openbaar bestuur
Leerdoelen week 1
- Kun je beschrijven wat het begrip ‘openbaar bestuur’ inhoudt (incl. onderscheid
staat, middenveld, markt).
- Heb je inzicht in de Nederlandse staatsvorm en de verschillende taken en
verantwoordelijkheden van bestuurslagen (gemeente, waterschap, provincie, rijk,
EU).
- Kun je de vier dimensies van goed bestuur beschrijven en spanningsvelden daar
tussen herkennen
Openbaar bestuur ingewikkeld samenspel van een groot aantal partijen, die ieder volgens
eigen logica handelen. ‘Het geheel van organisaties en activiteiten die primair zijn gericht op
de besturing van de maatschappij.
Beperkte opvatting openbaar bestuur Openbaar bestuur heeft hier dezelfde betekenis als
‘de overheid’, of ‘de staat’.
Ruime opvatting openbaar bestuur hier omvat het openbaar bestuur ook organisaties die
niet tot de overheid behoren, maar wel een publieke taak vervullen of op een andere manier
mede sturing geven aan de maatschappij, zoals ziekenhuizen, de ANWB, woningcorporaties
of vluchtelingenorganisaties.
Bestuur kan globaal gesproken drie betekenissen hebben;
A. De activiteit van het besturen.
B. Een specifieke groep van personen die samen besturen (bijvoorbeeld een
verenigingsbestuur).
C. Geheel van personen, instellingen, organisaties, activiteiten en procedures van
besturing in brede zin.
Het openbaar bestuur houdt zich bezig met de besturing van de maatschappij. Daarbij gaat
het om het tot stand brengen en uitvoeren van beslissingen.
De overheid, het openbaar bestuur in de beperkte opvatting, heeft het monopolie op
geweld: alleen de overheid kan besluiten met harde hand afdwingen.
Er zijn grofweg drie locaties van sturing: de staat, het middenveld en de markt.
De staat is er om algemeen belang te dienen.
De markt is er om producten en diensten op commerciële grond te leveren.
Middenveld richt zich op doelstellingen die niet op winst maken gericht zijn, maar ook
niet binnen de sfeer van de overheid vallen.
Als activiteiten van het ene veld naar het andere veld overgeheveld worden (in dit geval van
staat naar markt) noemen we dat privatisering, liberalisering of simpelweg vermarkting.
, Tentamen bestuursrecht samenvatting
Overheidsinstanties bestaan uit een politieke leiding en ambtenaren. De politieke leiding
van de overheid omvat gezagsdragers die voor hun functioneren direct of indirect
verantwoording schuldig zijn aan democratisch gekozen vertegenwoordigende organen.
Ambtenaren benoemde functionarissen die ondergeschikt zijn aan de politieke leiding. Zij
dienen de politieke leiding bij te staan en uitvoering te geven aan politieke beslissingen.
Maatschappelijk middenveld het veld van organisaties dat zich tussen de overheid aan de
ene kant en bedrijven en individuele burgers aan de andere kant bevindt.
Voor het maatschappelijk middenveld is een verdeling te maken:
- Private organisaties met een publieke taak: dit type middenveldorganisatie vervult
een bepaalde maatschappelijke functie zoals ziekenhuizen en schoolbesturen.
- Private organisaties zonder winstoogmerk; bestaat uit organisaties die een bepaald
belang behartigen of een bepaald ideëel doel nastreven, zoals vakbonden,
werkgeversorganisaties, of milieuorganisaties.
- Bedrijfsleven;
Veld Categorie Omschrijving Voorbeelden
De staat Politiek Het politiek systeem in Europees
enge zin; Parlement, Staten-
volksvertegenwoordigers Generaal,
en gezagsdragers met Provinciale Staten,
politieke gemeenteraden,
verantwoordelijkheid. Europese Raad,
regering, colleges
van B&W.
Ambtelijke De aan politieke Ministerie van
apparaat gezagsdragers Financiën, het
ondergeschikte Cluster Mobiliteit
organisaties en en Infra van de
functionarissen. Provincie Noord-
Brabant, Dienst
Stedelijke
Ontwikkeling van
de Gemeente Den
Haag
overheid Politieke instituties plus
het ambtelijk apparaat.
Zelfstandige Niet rechtstreeks aan Havenbedrijf
Bestuursorganen politieke gezagsdragers Rotterdam,
(ZBO’s) ondergeschikte publieke Autoriteit
organisaties en Consument en
functionarissen. Markt, Centraal
Bureau voor de
Statistiek,
Onderzoeksraad
