I. REGELS GEMEENSCHAPPELIJK AAN ALLE SOORTEN
VERZEKERINGEN
HOOFDSTUK 1: DE VERZEKERINGSOVEREENKOMST
BEGRIPSOMSCHRIJVING
1° Juridische benadering
• Art. 5,14° W.Verz.
• = overeenkomst tussen verzekeraar (VA) en verzekerde (VD) contractuele band
• Betaling vaste of veranderlijke premie
• Prestatie (meestal geldelijk) aan VN of derde-begunstigde
• Onzekere gebeurtenis (risico)
• Verzekerbaar belang
• Conclusie: Het gaat over een contractuele band tussen de VA en VN om de onzekere gebeurtenis (risico) te
dekken in het belang van de verzekeraar.
2° Economische benadering
• De verzekeraar
• Voldoende aantal gelijkwaardige (homogene) risico’s opnemen
o compenseerbaar overeenkomstig de statistische wetten
o mutualisering schadelast (solidariteit tussen VD)
• Is wettelijk verplicht statistieken op te stellen en neer te leggen bij NBB
• NBB controleert het evenwicht en de veiligheid van verzekeringsverrichtingen
• NBB controleert ter vrijwaring van de rechten van de verzekerden
Opmerking: De aard en de inhoud van de aangegane verbintenissen zijn bepalend voor de kwalificatie verzekeraar.
“VA is elke persoon of onderneming die als contractpartij verzekeringsovereenkomsten aanbiedt, ongeacht zijn
beroepshoedanigheid en ongeacht of hij bij het afsluiten gebruik maakt van actuariële technieken.” (Art.5 W.Verz.)
Hoe berekend de verzekeraar het bedrag van de jaarlijkse premie?
Een verzekeraar berekent de premie voor een brandverzekering op basis van verschillende factoren. Belangrijke
elementen zijn de heropbouwwaarde van de woning en de waarde van de inboedel, maar ook de bouwmaterialen,
de ouderdom van het huis en de ligging spelen een rol — bijvoorbeeld de afstand tot de brandweer of het risico op
overstromingen. Daarnaast wordt rekening gehouden met aanwezige veiligheidsmaatregelen, zoals rookmelders, de
gekozen dekkingen en opties, en het eigen risico.
Ook statistieken en commerciële keuzes van de verzekeraar beïnvloeden de premie. Het aantal schadegevallen uit
het verleden is een belangrijke factor: verzekeraars gebruiken deze gegevens om het risico in te schatten. In feite
betalen alle verzekerden samen de totale schadelast van degenen die effectief schade hebben geleden.
Kortom: hoe groter het risico of de mogelijke schade, hoe hoger de premie zal zijn.
,WEZENLIJKE BESTANDDELEN
Art 5,14° W.Verz."Verzekeringsovereenkomst"
= een overeenkomst, waarbij een partij, de verzekeraar, zich er tegen betaling van een vaste of veranderlijke premie
tegenover een andere partij, de verzekeringnemer, toe verbindt een in de overeenkomst bepaalde prestatie te
leveren in het geval zich een onzekere gebeurtenis voordoet waarbij, naargelang van het geval, de verzekerde of de
begunstigde belang heeft dat die zich niet voordoet.
Totstandkoming en de ganse duur van de overeenkomst:
- Risico
- Verzekerde belang
- Premie
- Verzekeringsprestatie
§1. HET RISICO
Het risico is de onzekere gebeurtenis waaruit het schadegeval ontstaat. De onzekerheid kan betrekking hebben op
de gebeurtenis zelf of op het ogenblik waarop de gebeurtenis zich zal voordoen.
Zuiver potestatief risico niet verzekerbaar (zie: opzettelijke schadegeval art. 62, eerste lid w.verz.)
Minstens ten dele door toeval (vb met milieuverzekeraar, normale beschimmeling, normale slijtage,
normale verrotting)
A. Kanscontract
• De verzekeringsovereenkomst is een kanscontract omdat de prestatie VA afhankelijk is van de onzekere
gebeurtenis (risico) (zie art.5.8, tweede lid BW)
• Is een soort van weddenschap in hoofde van de VA, maar niet voor de VN (het levert hem geen winst op) (er
moet verzekerbaar belang zijn)
• Nietig : wanneer bij sluiten het risico niet bestaat of reeds verwezenlijkt is
o Dit is ook bij vermeende risico’s (putatieve risico’s=risico al gerealiseerd bij sluiting) (Art.79, eerste
lid W.Verz.)
• Bij inwerkingtreding met terugwerkende kracht, dient bestaan beoordeeld op ogenblik van de
inwerkingtreding
B. Kwalificatie als verzekering
• De onzekere gebeurtenis ( het risico) werkt voor minstens één van de partijen in op de afdwingbaarheid
en/of op de omvang van de verzekeringsprestatie (omvang van het uit te keren kapitaal) ( art. 5.8, tweede lid
BW).
• M.a.w. De kans op winst en verlies moet voor één van de partijen afhangen van een onzekere
• Gebeurtenis
• Kanscontract: kans op winst of verlies dient werkelijk aanwezig te zijn.
o Dit is niet het geval voor sommige beleggingsproducten van tak 23
• Levensverzekering: de kwalificatie kan niet meer betwist zodra het verzekerde voorval alleen afhankelijk is
van de menselijke levensduur, het kanselement (winst of verlies) is niet meer bepalend voor de kwalificatie
van de levensverzekeringsovereenkomst art. 160 W.Verz.
,§2. HET VERZEKERBAAR BELANG
• het belang van de verzekerde of derde-begunstigde dat het risico zich niet voordoet. ( art. 5.14°W.Verz.)
• wordt beoordeeld in hoofde van de verzekerde
• laat toe de verzekering te onderscheiden van een weddenschap (onzekere gebeurtenis laat de wedder
onverschillig, zolang de weddenschap niet is afgesloten)
• Zaakverzekeringen = het verzekerbaar belang het in geld waardeerbaar belang dat de verzekerde heeft bij
het behoud van de zaak ingevolge het eigendomsrecht of een ander zakelijk recht (erfpacht, opstal,
vruchtgebruik, pand, hypotheek..)op de betrokken zaak of ingevolge welk ander economisch belang.( Art. 91
W.Verz.).
• Moet geoorloofd zijn
• Aansprakelijkheidsverzekeringen bestaat het verzekerbaar belang in de vrijwaring van het eigen vermogen
van de verzekerde.( Art. 91 W.Verz.) (AS in het algemeen, maar ook de AS over een welbepaalde zaak)
• Verzekerbaar belang raakt de openbare orde:
• ratio legis: opzettelijke schadegevallen vermijden en verhinderen van weddenschappen
• Bestaan bij totstandkoming van de overeenkomst, als bij schadegeval
• Wordt beoordeeld in hoofde van de verzekerde (niet noodzakelijk de contract partij), Een verzekering die in
andermans belang wordt afgesloten , dus t.v.v. De verzekerde = een verzekering ten behoeve van een
derde ( art. 92 W.Verz.)
§3 DE PREMIE
= de prijs of iedere vorm van vergoeding Art. 5. 19 W.Verz.
3 elementen:
Technische premie (dekking schade)
Bedrijfs- en distributiekosten
De winst
= Taak van actuarissen
A. Tariefvrijheid
Voor zowel schadeverzekeringen als levensverzekeringen
Fundamenteel beginsel van europees recht met doel:
o Vrijheid van vestiging
o Vrij verrichten van diensten
Verbod tariefreglementering is niet absoluut= beperkt
o Tot afschaffing preventief toezicht op polisvoorwaarden en tarieven
o Tot de afschaffing van de meldingsplicht op de voorwaarden en tarieven.
Concreet is verboden:
o Prijszettingen door de overheid,
o Vastleggen van minimum- en maximumpremies,
Verplichte vrijstellingen van een bepaald bedrag
Technische premie is het geld die de schade gaat dekken. Daarnaast omvat de premie ook de bedrijfs- en
distributiekosten van de verzekeringsmaatschappij, bijvoorbeeld kosten voor een bedrijfswagen. Bovendien is de
winst van de verzekeringsmaatschappij inbegrepen in de premie.Het is de taak van de actuarissen om al deze
componenten zorgvuldig te berekenen. De vrijheid om tarieven vast te stellen en het verbod op tariefregulering zijn
echter niet absoluut en kennen beperkingen.
, B. Segmentatie
Art. 44 W.Verz.
Segmentatie = VA deelt de VD in categorieën op grond van criteria die het risico ( kans op verwezenlijking of
de omvang) kwantificeren volgens statistische gegevens.
Speelt op vlak van acceptatie, tarifering en omvang van dekking
Toegelaten indien niet in strijd met de Antidiscriminatiewetten van 10 mei 2007
Onderscheid tussen verzekerden kan, indien
o Objectief (//statistieken)
o Gerechtvaardigd door een legitiem doel(verzekerbaar houden van risico)
o Middelen om doel te bereiken moeten passend en noodzakelijk zijn (vb. premie, waarborg,
vrijstelling, dekkingsgrenzen, uitsluitingen)
Art 43 §1 W.Verz.: Indien de VN een consument en het om een :
- een verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen,
- een brandverzekering eenvoudige risico’s,
- een gezinsaansprakelijkheidsverzekering,
- een rechtsbijstandverzekering,
- een individuele levensverzekering en
- een ziekteverzekering,handelt rusten op de VA volgende informatieverplichtingen over gebruikte
segmenteringscriteria :
1. Als algemene precontractuele informatie op website Art. 45§ 1 W.Verz.
2. Bij aanbod aan de verzekeringnemer Art.46 § 1, eerste lid W.Verz.
3. I.g.v. gewijzigd risico in de loop van de overeenkomst VA moet dit schriftelijk, duidelijk en
begrijpelijk motiveren Art.46 § 2 en §3 W.Verz.
4. Weigering om te verzekeren Art.46 § 4W.Verz.
a. VA moet dit schriftelijk; duidelijk en begrijpelijk motiveren
b. Vrijstelling van mededeling: igv ernstige schade aan de VA of igv schending van de
wettelijke geheimhoudingsplicht Art.46 § 4, derde lid W.Verz.
Besluit : Segmentatiebeleid van de VA moet transparant en in overeenstemming met de beginselen van de
Antidiscriminatiewet
Uitzondering: individuele levensverzekering en ziekteverzekeringsovereenkomst art 46/1 W.Verz.
- Geen segmentie is toegestaan als die steunt op: Instemming kandidaat VD tot gebruik van een met internet
verbonden apparaat om persoonsgegevens over zijn levensstijl of gezondheid te verzamelen en te delen met
de VA
- Verzekeringsweigering is verboden indien kandidaat VD weigert een dergelijk met het internet verbonden
apparaat te gebruiken
- Doel: bescherming van de gevoelige persoonsgegevens over gezondheid en levensstijl
Segmentatie betekent dat een verzekeraar de markt opdeelt in groepen (segmenten) van klanten op basis van
kenmerken die relevant zijn voor de kans op schade of de hoogte van de kosten. Deze criteria helpen om risico’s te
beoordelen en een tarief te berekenen dat aansluit bij het verwachte risico van de klant – een zogenaamde
risicogerechtvaardigde premie.
Doel: een premie en acceptatiebeleid op maat van het individuele risico.
VERZEKERINGEN
HOOFDSTUK 1: DE VERZEKERINGSOVEREENKOMST
BEGRIPSOMSCHRIJVING
1° Juridische benadering
• Art. 5,14° W.Verz.
• = overeenkomst tussen verzekeraar (VA) en verzekerde (VD) contractuele band
• Betaling vaste of veranderlijke premie
• Prestatie (meestal geldelijk) aan VN of derde-begunstigde
• Onzekere gebeurtenis (risico)
• Verzekerbaar belang
• Conclusie: Het gaat over een contractuele band tussen de VA en VN om de onzekere gebeurtenis (risico) te
dekken in het belang van de verzekeraar.
2° Economische benadering
• De verzekeraar
• Voldoende aantal gelijkwaardige (homogene) risico’s opnemen
o compenseerbaar overeenkomstig de statistische wetten
o mutualisering schadelast (solidariteit tussen VD)
• Is wettelijk verplicht statistieken op te stellen en neer te leggen bij NBB
• NBB controleert het evenwicht en de veiligheid van verzekeringsverrichtingen
• NBB controleert ter vrijwaring van de rechten van de verzekerden
Opmerking: De aard en de inhoud van de aangegane verbintenissen zijn bepalend voor de kwalificatie verzekeraar.
“VA is elke persoon of onderneming die als contractpartij verzekeringsovereenkomsten aanbiedt, ongeacht zijn
beroepshoedanigheid en ongeacht of hij bij het afsluiten gebruik maakt van actuariële technieken.” (Art.5 W.Verz.)
Hoe berekend de verzekeraar het bedrag van de jaarlijkse premie?
Een verzekeraar berekent de premie voor een brandverzekering op basis van verschillende factoren. Belangrijke
elementen zijn de heropbouwwaarde van de woning en de waarde van de inboedel, maar ook de bouwmaterialen,
de ouderdom van het huis en de ligging spelen een rol — bijvoorbeeld de afstand tot de brandweer of het risico op
overstromingen. Daarnaast wordt rekening gehouden met aanwezige veiligheidsmaatregelen, zoals rookmelders, de
gekozen dekkingen en opties, en het eigen risico.
Ook statistieken en commerciële keuzes van de verzekeraar beïnvloeden de premie. Het aantal schadegevallen uit
het verleden is een belangrijke factor: verzekeraars gebruiken deze gegevens om het risico in te schatten. In feite
betalen alle verzekerden samen de totale schadelast van degenen die effectief schade hebben geleden.
Kortom: hoe groter het risico of de mogelijke schade, hoe hoger de premie zal zijn.
,WEZENLIJKE BESTANDDELEN
Art 5,14° W.Verz."Verzekeringsovereenkomst"
= een overeenkomst, waarbij een partij, de verzekeraar, zich er tegen betaling van een vaste of veranderlijke premie
tegenover een andere partij, de verzekeringnemer, toe verbindt een in de overeenkomst bepaalde prestatie te
leveren in het geval zich een onzekere gebeurtenis voordoet waarbij, naargelang van het geval, de verzekerde of de
begunstigde belang heeft dat die zich niet voordoet.
Totstandkoming en de ganse duur van de overeenkomst:
- Risico
- Verzekerde belang
- Premie
- Verzekeringsprestatie
§1. HET RISICO
Het risico is de onzekere gebeurtenis waaruit het schadegeval ontstaat. De onzekerheid kan betrekking hebben op
de gebeurtenis zelf of op het ogenblik waarop de gebeurtenis zich zal voordoen.
Zuiver potestatief risico niet verzekerbaar (zie: opzettelijke schadegeval art. 62, eerste lid w.verz.)
Minstens ten dele door toeval (vb met milieuverzekeraar, normale beschimmeling, normale slijtage,
normale verrotting)
A. Kanscontract
• De verzekeringsovereenkomst is een kanscontract omdat de prestatie VA afhankelijk is van de onzekere
gebeurtenis (risico) (zie art.5.8, tweede lid BW)
• Is een soort van weddenschap in hoofde van de VA, maar niet voor de VN (het levert hem geen winst op) (er
moet verzekerbaar belang zijn)
• Nietig : wanneer bij sluiten het risico niet bestaat of reeds verwezenlijkt is
o Dit is ook bij vermeende risico’s (putatieve risico’s=risico al gerealiseerd bij sluiting) (Art.79, eerste
lid W.Verz.)
• Bij inwerkingtreding met terugwerkende kracht, dient bestaan beoordeeld op ogenblik van de
inwerkingtreding
B. Kwalificatie als verzekering
• De onzekere gebeurtenis ( het risico) werkt voor minstens één van de partijen in op de afdwingbaarheid
en/of op de omvang van de verzekeringsprestatie (omvang van het uit te keren kapitaal) ( art. 5.8, tweede lid
BW).
• M.a.w. De kans op winst en verlies moet voor één van de partijen afhangen van een onzekere
• Gebeurtenis
• Kanscontract: kans op winst of verlies dient werkelijk aanwezig te zijn.
o Dit is niet het geval voor sommige beleggingsproducten van tak 23
• Levensverzekering: de kwalificatie kan niet meer betwist zodra het verzekerde voorval alleen afhankelijk is
van de menselijke levensduur, het kanselement (winst of verlies) is niet meer bepalend voor de kwalificatie
van de levensverzekeringsovereenkomst art. 160 W.Verz.
,§2. HET VERZEKERBAAR BELANG
• het belang van de verzekerde of derde-begunstigde dat het risico zich niet voordoet. ( art. 5.14°W.Verz.)
• wordt beoordeeld in hoofde van de verzekerde
• laat toe de verzekering te onderscheiden van een weddenschap (onzekere gebeurtenis laat de wedder
onverschillig, zolang de weddenschap niet is afgesloten)
• Zaakverzekeringen = het verzekerbaar belang het in geld waardeerbaar belang dat de verzekerde heeft bij
het behoud van de zaak ingevolge het eigendomsrecht of een ander zakelijk recht (erfpacht, opstal,
vruchtgebruik, pand, hypotheek..)op de betrokken zaak of ingevolge welk ander economisch belang.( Art. 91
W.Verz.).
• Moet geoorloofd zijn
• Aansprakelijkheidsverzekeringen bestaat het verzekerbaar belang in de vrijwaring van het eigen vermogen
van de verzekerde.( Art. 91 W.Verz.) (AS in het algemeen, maar ook de AS over een welbepaalde zaak)
• Verzekerbaar belang raakt de openbare orde:
• ratio legis: opzettelijke schadegevallen vermijden en verhinderen van weddenschappen
• Bestaan bij totstandkoming van de overeenkomst, als bij schadegeval
• Wordt beoordeeld in hoofde van de verzekerde (niet noodzakelijk de contract partij), Een verzekering die in
andermans belang wordt afgesloten , dus t.v.v. De verzekerde = een verzekering ten behoeve van een
derde ( art. 92 W.Verz.)
§3 DE PREMIE
= de prijs of iedere vorm van vergoeding Art. 5. 19 W.Verz.
3 elementen:
Technische premie (dekking schade)
Bedrijfs- en distributiekosten
De winst
= Taak van actuarissen
A. Tariefvrijheid
Voor zowel schadeverzekeringen als levensverzekeringen
Fundamenteel beginsel van europees recht met doel:
o Vrijheid van vestiging
o Vrij verrichten van diensten
Verbod tariefreglementering is niet absoluut= beperkt
o Tot afschaffing preventief toezicht op polisvoorwaarden en tarieven
o Tot de afschaffing van de meldingsplicht op de voorwaarden en tarieven.
Concreet is verboden:
o Prijszettingen door de overheid,
o Vastleggen van minimum- en maximumpremies,
Verplichte vrijstellingen van een bepaald bedrag
Technische premie is het geld die de schade gaat dekken. Daarnaast omvat de premie ook de bedrijfs- en
distributiekosten van de verzekeringsmaatschappij, bijvoorbeeld kosten voor een bedrijfswagen. Bovendien is de
winst van de verzekeringsmaatschappij inbegrepen in de premie.Het is de taak van de actuarissen om al deze
componenten zorgvuldig te berekenen. De vrijheid om tarieven vast te stellen en het verbod op tariefregulering zijn
echter niet absoluut en kennen beperkingen.
, B. Segmentatie
Art. 44 W.Verz.
Segmentatie = VA deelt de VD in categorieën op grond van criteria die het risico ( kans op verwezenlijking of
de omvang) kwantificeren volgens statistische gegevens.
Speelt op vlak van acceptatie, tarifering en omvang van dekking
Toegelaten indien niet in strijd met de Antidiscriminatiewetten van 10 mei 2007
Onderscheid tussen verzekerden kan, indien
o Objectief (//statistieken)
o Gerechtvaardigd door een legitiem doel(verzekerbaar houden van risico)
o Middelen om doel te bereiken moeten passend en noodzakelijk zijn (vb. premie, waarborg,
vrijstelling, dekkingsgrenzen, uitsluitingen)
Art 43 §1 W.Verz.: Indien de VN een consument en het om een :
- een verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen,
- een brandverzekering eenvoudige risico’s,
- een gezinsaansprakelijkheidsverzekering,
- een rechtsbijstandverzekering,
- een individuele levensverzekering en
- een ziekteverzekering,handelt rusten op de VA volgende informatieverplichtingen over gebruikte
segmenteringscriteria :
1. Als algemene precontractuele informatie op website Art. 45§ 1 W.Verz.
2. Bij aanbod aan de verzekeringnemer Art.46 § 1, eerste lid W.Verz.
3. I.g.v. gewijzigd risico in de loop van de overeenkomst VA moet dit schriftelijk, duidelijk en
begrijpelijk motiveren Art.46 § 2 en §3 W.Verz.
4. Weigering om te verzekeren Art.46 § 4W.Verz.
a. VA moet dit schriftelijk; duidelijk en begrijpelijk motiveren
b. Vrijstelling van mededeling: igv ernstige schade aan de VA of igv schending van de
wettelijke geheimhoudingsplicht Art.46 § 4, derde lid W.Verz.
Besluit : Segmentatiebeleid van de VA moet transparant en in overeenstemming met de beginselen van de
Antidiscriminatiewet
Uitzondering: individuele levensverzekering en ziekteverzekeringsovereenkomst art 46/1 W.Verz.
- Geen segmentie is toegestaan als die steunt op: Instemming kandidaat VD tot gebruik van een met internet
verbonden apparaat om persoonsgegevens over zijn levensstijl of gezondheid te verzamelen en te delen met
de VA
- Verzekeringsweigering is verboden indien kandidaat VD weigert een dergelijk met het internet verbonden
apparaat te gebruiken
- Doel: bescherming van de gevoelige persoonsgegevens over gezondheid en levensstijl
Segmentatie betekent dat een verzekeraar de markt opdeelt in groepen (segmenten) van klanten op basis van
kenmerken die relevant zijn voor de kans op schade of de hoogte van de kosten. Deze criteria helpen om risico’s te
beoordelen en een tarief te berekenen dat aansluit bij het verwachte risico van de klant – een zogenaamde
risicogerechtvaardigde premie.
Doel: een premie en acceptatiebeleid op maat van het individuele risico.
