Samenvatting Grondslagen v/h strafrecht

Grondslagen van het strafrecht
THEMA 1: INLEIDENDE BESCHOUWINGEN OVER RECHT


Rechtsgeschiedenis
- Regels, als je ze niet volgt wordt je gesanctioneerd
Privaatrecht = onderlinge afspraken
Publiekrecht = machtsafspraken


Rechtstheoretisch perspectief
Jurist  strikt, vrij hard
Rechtsregels interpreteren  rechter, hij doet er een uitspraak over, de
advocaten brengen er een interpretatie van naar voor


Rechtsregels zijn niet altijd van toepassing (regels van lening gelden niet, wnr je
bv auto koopt vr iem ipv geld te geven)


Verhouding tussen rechten en plichten: bv; huwelijk  plichten tussen partners,
je moet elkaar bijstaan (emotioneel, financieel)


Corona (voorbeeld)
Volgens jurist  rechtsfeit = heeft juridische gevolgen & schadeverwekkend
- Strafrechtelijke
- Arbeidsrechtelijke
- Burgerrechtelijk (art. 1382 oud BW  6.5 en 6.6. BW)
Wie draagt de schade?
- Als u schade heeft geleden draag u eig u eigen schade  bv u wordt
aangereden, wagen pleegt vluchtmisdrijf, zonder info = zelf u eigen
schade betalen tenzij je nummerplaat,.. kent dan moet bewezen worden
dat hij schuldig is
o Strafrecht: doden of gewonden

Onderscheid strafrechtelijke en burgerrechtelijke fout
- Strafrechtelijke  strafrechtbank, wnr u tegen een regel in het
strafwetboek gaat = burgerrechtelijke fout
- Burgerlijke rechtbank: wnr u toch schade had en strafrechtbank,
seponeerde de zaak  rechter daar kan u schade vergoeden (bewijs)
- Alle strafrechtelijke fouten zijn burgerrechtelijke fouten (niet omgekeerd) 
fouten begaan dat niet in het wetboek staan


1

,Alleen overheid mag mensen straffen, politie mag u enkel arresteren


Welke schade moet vergoed worden? ALLE
- Materiële (ook inkomsten doordat je niet kan werken bv) + (ook bij
overleden kijken ze naar hoeveel die persoon nog ging betaald krijgen, etc)
- Lichamelijke
- Morele
- Contractuele (= uit een contract) (bv. Muur gemetseld, huis stort in? =
contractuele schade)
- Buitencontractuele aansprakelijkheid (geen contract, bv. ongeval)


Is er een contract?
Papier: aantoonbaar, handtekening want er is bewijs dat je akkoord ging


Contract = art 5.4 (wilsovereenstemming)
Basisprincipe: iets doen, iets geven, iets laten


Principe 1: de overeenkomst strekt tot wet (art. 5.69 BW)
- Uitvoering zoals afgesproken (uitzondering: gewijzigde omstandigheden
art. 5.74 BW)  veranderd niks aan het contract
Principe 2: contractuele aansprakelijkheid (art. 5.72 BW)
- Wnr iem zijn deel niet doet moet de andere het ook niet doen

Gevolg: schadevergoeding wegens niet-uitvoering overeenkomst (kot)


Uitzondering: overmacht  moet contract niet meer uitvoeren (het is volledig
onmogelijk geworden bv. kot is afgebrand) (art. 5.226 BW)


Oorlog = overmacht (in 1914 niet meer in 1917)


Contract biedt geen schadevergoeding?
- Vergoedingsmechanismes: verzekeringen, garantiefonds


Recht is overal: corona, burenruzies, mode, muziek, seksueel strafrecht, naam,
leeftijd, geslacht




2

,Rechtsregels  maatschappij in goede banen te leiden + wat je mag, moet doen
of niet doen
Problemen? rechtbank


Rechtssubjecten  gewone mensen (vinders) + rechtspersonen (ook wij)


Recht
= Regelt de subjectieve rechten van rechtssubjecten via het objectief recht
+ niet neutraal (politieke keuzes)


Objectief recht = geldt voor ied maar verschilt van regio op regio


Subjectieve rechten:
- Politieke rechten = tegenover overheid (u mag gaan stemmen)
- Civiele rechten (burgerlijk) = tegenover elkaar (medeburgers)
o Persoonlijkheidsrechten
o Zakelijke rechten (wie is eigenaar, wie heeft het bezit)
o Vorderingsrechten (ik vraag iets)
o Intellectuele rechten (eigen notities)



= georganiseerde structuur die regels kan afdwingen
Overheid heeft geweldmonopolie  wij mogen geen geweld toepassen


= georganiseerde structuur die ook de regels verandert
 maatschappij evolueert  recht ook


1. Recht ≠ Rechtvaardig (bv. onschuldig opgesloten)
2. Recht hebben ≠ gelijk krijgen
(je moet je gelijk halen, rechter overtuigen, geen precedentenwerking,
kosten-bate analyse)

3. Recht ≠ zaligmakend


Ied wordt geacht de wet te kennen




3

, THEMA 2: BASISBEGRIPPEN EN INDELING VAN HET RECHT


Norm =
 Breedste term
 Onbepaald
 Keert regelmatig terug
 Op toepassing van veel mensen
 Bindend


Wet =
 Heel breed
 Eng = formele wetten: wetgever (parlement)
 Breed = materiële wetten: overheid  politiereglement = in wetboek


Regel = waar je je aan moet houden
Gesanctioneerd of niet?


Juridische normen:
- Afdwingbaar / gesanctioneerd via overheid
- Hulpregels, je moet soms over andere rechtstakken heen gaan om te zien
wat de mogelijke sancties zijn


Sancties:
- Breed scala
- Is de sanctie goed? (om na te leven)
- Wat is de sanctie? Bv. drugs verkopen, wat is de pakkans  wnr gepakt
wat is de mogelijke straf?


Gebied of verbied?


Geboden en verboden  sanctioneerbaar
Gebod = moeten
- Schuldig verzuim = wnr iemand in nood is, moet je die helpen


Verbod = mag niet (als het niet verboden is mag het)
- Bv. door fiets rijden


Dwingend of aanvullend recht?!!


4