Klinische bewegingsanalyse: Onderste lidmaat
De Enkel/ Voet
Inleiding:
• Functie: stabiliteit & mobiliteit
Art. Talocruralis:
• = bovenste spronggewricht
• Vorm:
o Scharniergewricht (cilinder) => in theorie
▪ Functioneel: ja
▪ Anatomisch: nee
o Zadelgewricht (katrolvorm) => in praktijk/ anatomisch
▪ Functioneel: nee
▪ Anatomisch: ja/nee
1
, o Art. Composita! => samengesteld gewricht
▪ 2 gewrichtslijnen
▪ 3 botstukken → 6 articulerende gewrichtsoppervlakken
facies art inferior tibiae, articulerend met fac art sup trochleae tali
facies art malleolaris tibiae, articulerend met fac art malleolaris medialis
trochlea tali
facies art malleolaris fibulae, articulerend met het fac art malleolaris
lateralis trochlea tali
• Talus: wigvorm
o Antero-post: convex
o Medio-lat: richel-groeve-richel
• CPP: Max Dorsiflexie (gaat samen met max eversie)
• LPP/ ruststand: 10° Plantair flexie
• fibula moet naar lateraal zodat de talus tussen de 2 botstukken beweegt
• trochlea is vooraan breder dan achteraan
bewegingen in art talocruralis
• Dorsiflexie:
o Beperkende factoren:
▪ Musculatuur;
Met gestrekte knie -> M. Gastrocnemius
Knie in 90° -> M. Soleus
▪ Dorsaal deel gewrichtskapsel
▪ Lig. Tibiofibulare anterior & posterior
o Passief testen:
▪ Verend/ elastisch eindgevoel
▪ Osseuse remming -> anterieur deel van het trochlea tali is breder dan het
posterieur deel -> waardoor het tegen de onderrand van de tibia duwt
Enkel als kuitmusculatuur over voldoende lengte beschikt &
gewrichtskapsel voldoende mobiel
o Door convexiteit trochlea tali -> dorsaalflexie: tegengestelde rol-/ glijbeweging
▪ Glij naar dorsaal & distaal
▪ Rol naar ventraal
• Plantairflexie:
o Beperkende factoren:
▪ Ventrale capsuloligamentaire structuren
▪ Osseuse remming
Tub. Posterior tali tegen dorsale onderrand vd tibia
2
,o Passief testen: Hard eindgevoel
o Stabiliteit in plantairflexie = beperkt
▪ Smalste deel vd trochlea tali ligt in de tibiofibulaire vork
Abductie- / adductiebewegingen worden mogelijk
o Inversietrauma meestal als het enkelgewricht in plantairflexie is
o Beweging vh trochlea tali tov immobiele tibiofibulaire vork -> rol naar dorsaal
o Glij naar ventraal & iets proximaal
3
, Art. tibiofibularis proximalis & distalis:
• Art tibiofibularis proximalis
o Art. Plana
o Gewrichtsvlakken hebben een ovale vorm
o Articulerend opp van tibia is naar lateraal (en een beetje naar dorsaal en distaal)
• Art tibiofibularis distalis
o Niet typeren als een echt gewricht, geen gewrichtskraakbeen aanwezig
= syndesmose
o aanwezigheid fibro-adipeus weefsel → direct contact tussen tibia en fibula
uitgesloten
o Articulerend oppervlak vd fibula in de syndesmosis tibiofibularis is juist proximaal
gelegen van gewrichtsoppervlak tussen fibula en talus
▪ Hier zit wel een kraakbeen laag
o Syndesmoses is geen vlakke verbinding
o Articulerend oppervlak van tibia: lichte concaviteit in voorachterwaartse zin
▪ Meerderheid van gevallen corespondeert dit met een convexiteit ter hoogte
van fibula maar is geen algemene regel
• Beweeglijkheid in beide richtingen beperkt door capsuloligamentaire structuren & door
membrana interossea
o ROM: <1 – 2mm in elke richting
• Vezels membrana in neutrale stand: craniaal-mediaal -> caudaal-lateraal
• Fucnties:
o Membrana interossea:
▪ Absorptie/verdeling krachten (impactiekrachten tijdens gang) -> GRF komt
eerst aan in Tibia -> geen te grote impactkrachten in de knie
▪ Verdeling onderbeenmusculatuur in loges (antero-posterieur)
4
De Enkel/ Voet
Inleiding:
• Functie: stabiliteit & mobiliteit
Art. Talocruralis:
• = bovenste spronggewricht
• Vorm:
o Scharniergewricht (cilinder) => in theorie
▪ Functioneel: ja
▪ Anatomisch: nee
o Zadelgewricht (katrolvorm) => in praktijk/ anatomisch
▪ Functioneel: nee
▪ Anatomisch: ja/nee
1
, o Art. Composita! => samengesteld gewricht
▪ 2 gewrichtslijnen
▪ 3 botstukken → 6 articulerende gewrichtsoppervlakken
facies art inferior tibiae, articulerend met fac art sup trochleae tali
facies art malleolaris tibiae, articulerend met fac art malleolaris medialis
trochlea tali
facies art malleolaris fibulae, articulerend met het fac art malleolaris
lateralis trochlea tali
• Talus: wigvorm
o Antero-post: convex
o Medio-lat: richel-groeve-richel
• CPP: Max Dorsiflexie (gaat samen met max eversie)
• LPP/ ruststand: 10° Plantair flexie
• fibula moet naar lateraal zodat de talus tussen de 2 botstukken beweegt
• trochlea is vooraan breder dan achteraan
bewegingen in art talocruralis
• Dorsiflexie:
o Beperkende factoren:
▪ Musculatuur;
Met gestrekte knie -> M. Gastrocnemius
Knie in 90° -> M. Soleus
▪ Dorsaal deel gewrichtskapsel
▪ Lig. Tibiofibulare anterior & posterior
o Passief testen:
▪ Verend/ elastisch eindgevoel
▪ Osseuse remming -> anterieur deel van het trochlea tali is breder dan het
posterieur deel -> waardoor het tegen de onderrand van de tibia duwt
Enkel als kuitmusculatuur over voldoende lengte beschikt &
gewrichtskapsel voldoende mobiel
o Door convexiteit trochlea tali -> dorsaalflexie: tegengestelde rol-/ glijbeweging
▪ Glij naar dorsaal & distaal
▪ Rol naar ventraal
• Plantairflexie:
o Beperkende factoren:
▪ Ventrale capsuloligamentaire structuren
▪ Osseuse remming
Tub. Posterior tali tegen dorsale onderrand vd tibia
2
,o Passief testen: Hard eindgevoel
o Stabiliteit in plantairflexie = beperkt
▪ Smalste deel vd trochlea tali ligt in de tibiofibulaire vork
Abductie- / adductiebewegingen worden mogelijk
o Inversietrauma meestal als het enkelgewricht in plantairflexie is
o Beweging vh trochlea tali tov immobiele tibiofibulaire vork -> rol naar dorsaal
o Glij naar ventraal & iets proximaal
3
, Art. tibiofibularis proximalis & distalis:
• Art tibiofibularis proximalis
o Art. Plana
o Gewrichtsvlakken hebben een ovale vorm
o Articulerend opp van tibia is naar lateraal (en een beetje naar dorsaal en distaal)
• Art tibiofibularis distalis
o Niet typeren als een echt gewricht, geen gewrichtskraakbeen aanwezig
= syndesmose
o aanwezigheid fibro-adipeus weefsel → direct contact tussen tibia en fibula
uitgesloten
o Articulerend oppervlak vd fibula in de syndesmosis tibiofibularis is juist proximaal
gelegen van gewrichtsoppervlak tussen fibula en talus
▪ Hier zit wel een kraakbeen laag
o Syndesmoses is geen vlakke verbinding
o Articulerend oppervlak van tibia: lichte concaviteit in voorachterwaartse zin
▪ Meerderheid van gevallen corespondeert dit met een convexiteit ter hoogte
van fibula maar is geen algemene regel
• Beweeglijkheid in beide richtingen beperkt door capsuloligamentaire structuren & door
membrana interossea
o ROM: <1 – 2mm in elke richting
• Vezels membrana in neutrale stand: craniaal-mediaal -> caudaal-lateraal
• Fucnties:
o Membrana interossea:
▪ Absorptie/verdeling krachten (impactiekrachten tijdens gang) -> GRF komt
eerst aan in Tibia -> geen te grote impactkrachten in de knie
▪ Verdeling onderbeenmusculatuur in loges (antero-posterieur)
4
