Filmremakes
Introductie
- Introductie
- Waar gaan we het over hebben?
Situering, definitie & conceptualisering
Studievelden
- Intertekstualiteit
- Adaptatie
- Translatie
- Intertekstualiteit
Intertekstualiteit
- Kristeva: “het fenomeen is waarbij teksten opgebouwd worden op basis van andere teksten: teksten interageren met
elkaar en zijn geconstrueerd in relatie tot elkaar. “
- Dialogisme (Bakhtin)
- Culturele uitwisseling
- Pluralistische betekenis (Roland Barthes)
- Gérard Genette
- Transtekstualiteit
Adaptatie
- “een erkende omzetting van een ander herkenbaar werk” (Hutcheon)
- Intermedialiteit
- Hierarchy of media
- Fidelity criticism
- The leading work on adaptation theory (James Namore, Dudley Andrew)
- Medium specificiteit
Translatie
- Culturele context → onderzoek naar cult., eco., soc. factoren
- Venuti (“Trouw aan het origineel”)
o Normatieve benaderingen
o Bron-Georiënteerde benaderingen
Problematisch?
- Onzichtbaarheid vertaler → Doel
- Hoe trouw moeten vertalingen zijn aan het origineel?
- Even-Zohar
1
,Problemen met definitievorming
- Bestaat er zoiets als een remake?
o Macro-niveau: alle films zijn remakes
Verevis: elke film is ‘remade’
Bordwell & Thompson: alle verhalen zijn remakes omdat alle verhalen hun inspiratie halen uit het
leven
o Micro-niveau: geen enkele film is een remake
tussen positie: term toepasbaae op afgebakende categorie van tekstuele herwerkingen
Wanneer is het concept ontstaan?
- Remakes hebben altijd al bestaan en zullen er ook altijd zijn (Forrest & Koos)
- Vanaf het begin van verhalen mondeling doorvertellen → Verhalen werden continu ‘remade’ (Benjamin)
- De remake is ontstaan in de 20e eeuw wanneer film toegevoegd werd aan het copyright
- ’Filmremakes’ die hiervoor gemaakt werden zijn geen remakes omdat iedereen elkaars materiaal hergebruikte (Forrest)
Heeft het concept enkel betrekking op film?
- Betrekking op elk medium
o Remake als ‘the translation of narrative units and popular characters from a preexisting medium to a new,
digital one’ (Verevis)
- Enkel betrekking op film
o Leitch: ‘only movies are remade’
o Kelleter & Loock: filmremake is een film die het verhaal van een andere film vertelt
Onderscheid tussen ‘remaking’ en ‘de remake’ – Voights
Remaking Remake
Één van de vele creatieve en industriële praktijken die Filmische categorie
bestaande teksten transformeren en gebruiken (Loock en
Verevis)
Intermediaal (tussen twee verschillende media) Intermediaal (binnen één medium)
Geen recent fenomeen Recent fenomeen
Onze definitie dus niet de enige juiste definitie maar een interpretatie!
- “Filmremakes zijn intramediale adaptaties die een categorie van tekstuele herwerkingen vormen waarbij bestaand, en
vaak als succesvol bewezen materiaal op een legale wijze wordt hergebruikt”
Verhelderende scheiding: filmremake versus gerelateerde begrippen
- Sequel: Een "sequel" verwijst naar een werk, zoals een boek, film, game, of ander creatief werk, dat een directe
voortzetting of voortzetting is van een eerdere creatie, speelt zich af NA het originele werk. Het is vaak een tweede deel
in een reeks, en het volgt gewoonlijk het verhaal, de personages of de thema's die zijn geïntroduceerd in het originele
werk.
o Bijvoorbeeld, als een film succesvol is en een vervolg wordt gemaakt, dan is dat vervolg de "sequel" van de
eerste film. De nadruk ligt op vervolg/uitbreiding en niet op repetitie (wat bij een remake wel het geval is).
Bijvoorbeeld: Origineel werk: "Harry Potter and the Sorcerer's Stone" Sequel: "Harry Potter and the Chamber
of Secrets
- Prequel: In tegen stelling tot een sequel, is een prequel een werk dat zich afspeelt VOOR het originele werk.
- Spin-off: Een spin-off is een afgeleide productie die voortkomt uit een bestaand werk, zoals een tv-serie, film of boek.
Het introduceert vaak nieuwe personages, verhaallijnen of een combinatie van beide, en behoudt over het algemeen
enige verbinding met het oorspronkelijke werk. Een spin-off kan zich zowel voor, tijdens als na het originele verhaal
afspelen. Het doel is om elementen uit het origineel verder uit te diepen of een nieuw perspectief te bieden, en het kan
resulteren in een aparte serie, film of ander kunstwerk.
- Reboot: Het is een strategie waarbij makers besluiten om een bestaand concept nieuw leven in te blazen, vaak met
wijzigingen in het verhaal, de personages of de algehele presentatie. Een reboot verschilt van een "remake" omdat het
2
, niet per se probeert het originele werk nauwgezet opnieuw te creëren, maar eerder om het op een eigentijdse manier
te herinterpreteren of te herstructureren. Een soort combinatie van een sequel en remake.
o Een voorbeeld van een filmreboot is de Batman-franchise. Christopher Nolan's "Batman Begins" wordt
beschouwd als een reboot van de Batman-films na een periode waarin de franchise minder succesvol was. In
plaats van simpelweg voort te bouwen op de bestaande films, koos Nolan ervoor om het verhaal opnieuw te
starten met een nieuwe visie en benadering.
- Adaptatie (verfilming): Alle remakes zijn adaptaties, maar niet alle adaptaties zijn remakes. Een adaptatie kan een
volledig nieuw verhaal binnen hetzelfde universum zijn, terwijl een remake specifiek verwijst naar het opnieuw maken
van een eerdere film. Het doel van een adaptatie is om het verhaal en de personages van het originele werk naar het
filmmedium te vertalen. Een adaptatie gebruikt een bestaand werk als bronmateriaal, zoals een roman, stripboek,
toneelstuk, of een andere vorm van media terwijl een remake gaat van een film naar een nieuwe film.
o Bijvoorbeeld: de filmadaptatie van "The Lord of the Rings" wordt over het algemeen beschouwd als een
succes, en het leverde niet alleen lovende kritieken op maar ook commercieel succes. Het toont aan hoe een
getalenteerde regisseur en zijn team het oorspronkelijke literaire werk kunnen omvormen tot een visueel
krachtige en meeslepende filmervaring.
Ontstaansfactoren
Belangrijke factoren bij het ontstaan van een filmremake (Cuelenaere)
1) Het commerciële aspect
o Filmindustrie = branche die inherent risicovol is
Filmstudio's opereren vaak in een branche die inherent risicovol is, waar het succes van een film niet
altijd gegarandeerd is. De financiële investeringen in een filmproject zijn enorm, en het publiek kan
onvoorspelbaar reageren op nieuwe verhalen en concepten. In dit streven naar risicobeheersing
nemen filmstudio's hun toevlucht tot strategieën die de kans op succes vergroten, en het maken van
remakes is hier een treffend voorbeeld van.
De filmindustrie heeft de neiging om een conservatieve benadering te hanteren als het gaat om
risico's. Het creëren van volledig nieuwe verhalen en personages brengt het risico met zich mee dat
het publiek deze niet omarmt, wat resulteert in financiële verliezen. Om deze onzekerheid te
verminderen, kiezen filmstudio's ervoor om te putten uit reeds bewezen successen.
Het concept van de remake fungeert als een risicomijdende strategie. Door een film te herwerken die
zichzelf al bewezen heeft, wordt er voortgebouwd op een bestaande publieksinteresse. Het publiek
heeft al een zekere affiniteit met het verhaal, de personages of zelfs de cinematografische stijl. Dit
biedt een soort garantie, zij het niet absoluut, dat er een zekere mate van acceptatie zal zijn bij het
publiek.
Het kritisch paradigma sluit hier bij aan
o Publiek kan onvoorspelbaar reageren op nieuwe verhalen
o Remake = risicomijdende strategie
o Zekere mate van acceptatie
2) Het culturele aspect
- Lokale adaptaties van een originele film
- Voorkeur voor producten die het dichtst aanleunen bij eigen cultuur
o Culturele proximiteit: Lokale adaptaties van een originele film, waarbij het verhaal wordt geïntegreerd in de
lokale cultuur, vergroten de culturele nabijheid en maken de film relevanter voor het nieuwe publiek. Het
nieuwe publiek heeft een voorkeur voor producten die het dichtst aanleunen bij eigen cultuur.
3) Het taalaspect
Onder het culturele aspect, bevind zich ook het taal aspect: Taal is een cruciaal element bij het maken van een filmremake
omdat het de sleutel is tot het begrijpen en waarderen van het verhaal en de personages in een specifieke culturele context. Het
zorgvuldig beheren van taalaspecten kan het succes en de acceptatie van de remake vergroten.Dialogen moeten vaak worden
aangepast aan de taal en context van het nieuwe publiek. Wat werkt in de ene taal kan mogelijk niet dezelfde impact hebben
3
, wanneer het letterlijk wordt vertaald. Een succesvolle remake moet rekening houden met de culturele verschillen tussen het
oorspronkelijke werk en het doelpubliek van de remake.
- Dialogen moeten vaak worden aangepast, geen letterlijke vertalingen
4) Het publieksaspect
Zonder een publiek heb je ook geen film. Publiek blijkt heel nostalgisch te zijn. We kijken graag terug op de tijd waarin we jong
waren. Heel veel films spelen daar op in. Dit zien we vaak terugkomen bij remakes, ze kunnen hier gemakkelijk op inspelen. Bv
Ghostbusters→ Ghostbusters", de filmklassieker uit 1984, keert na al die jaren terug naar het grote scherm. Zo’n 37 jaar na de
originele film is de film “Ghostbusters: afterlife” geacteerd door de originele acteurs
- Zonder publiek geen film
- Publiek blijkt heel nostalgisch te zijn
5) Het tijdsaspect
Hoewel er een overvloed aan films wordt geproduceerd, zijn slechts weinigen in staat om de tand des tijds te doorstaan.
Sommige films raken verouderd en verliezen hun aantrekkingskracht in de hedendaagse context. Niettemin kunnen films uit de
jaren 20 nog steeds relevante verhalen bevatten, en het hervertellen van deze verhalen via remakes biedt de mogelijkheid om
ze in een hedendaags jasje te steken.
Bijvoorbeeld van de film King Kong uit het jaar 1933 is er in 2005 een remake verschenen. Ook is er een vervolgfilm
(sequel?) op de originele gekomen en een reboot.
- Films raken verouderd en verliezen hun aantrekkingskracht in de hedendaagse context
- Hedendaags jasje als oplossing
Geschiedenis van de filmremakes
Tijdlijn
Kritische paradigma
❖ Geen neutrale kijk op de geschiedenis (forrest en Koos)
❖ Eurocentrische visie
❖ Dominantie van Amerika
❖ Machtstructuren
❖ Kritieken
❖ Activisme
1896-1906
- Cinema ontstaat in 1895 (Lumière broers)
- De eerste remakes niet te onderscheiden van dupes
- Remakes van succesvolle films waarvan negatieven waren uitgeput
- Dit werd gedaan door zowel Amerika als Frankrijk
4
Introductie
- Introductie
- Waar gaan we het over hebben?
Situering, definitie & conceptualisering
Studievelden
- Intertekstualiteit
- Adaptatie
- Translatie
- Intertekstualiteit
Intertekstualiteit
- Kristeva: “het fenomeen is waarbij teksten opgebouwd worden op basis van andere teksten: teksten interageren met
elkaar en zijn geconstrueerd in relatie tot elkaar. “
- Dialogisme (Bakhtin)
- Culturele uitwisseling
- Pluralistische betekenis (Roland Barthes)
- Gérard Genette
- Transtekstualiteit
Adaptatie
- “een erkende omzetting van een ander herkenbaar werk” (Hutcheon)
- Intermedialiteit
- Hierarchy of media
- Fidelity criticism
- The leading work on adaptation theory (James Namore, Dudley Andrew)
- Medium specificiteit
Translatie
- Culturele context → onderzoek naar cult., eco., soc. factoren
- Venuti (“Trouw aan het origineel”)
o Normatieve benaderingen
o Bron-Georiënteerde benaderingen
Problematisch?
- Onzichtbaarheid vertaler → Doel
- Hoe trouw moeten vertalingen zijn aan het origineel?
- Even-Zohar
1
,Problemen met definitievorming
- Bestaat er zoiets als een remake?
o Macro-niveau: alle films zijn remakes
Verevis: elke film is ‘remade’
Bordwell & Thompson: alle verhalen zijn remakes omdat alle verhalen hun inspiratie halen uit het
leven
o Micro-niveau: geen enkele film is een remake
tussen positie: term toepasbaae op afgebakende categorie van tekstuele herwerkingen
Wanneer is het concept ontstaan?
- Remakes hebben altijd al bestaan en zullen er ook altijd zijn (Forrest & Koos)
- Vanaf het begin van verhalen mondeling doorvertellen → Verhalen werden continu ‘remade’ (Benjamin)
- De remake is ontstaan in de 20e eeuw wanneer film toegevoegd werd aan het copyright
- ’Filmremakes’ die hiervoor gemaakt werden zijn geen remakes omdat iedereen elkaars materiaal hergebruikte (Forrest)
Heeft het concept enkel betrekking op film?
- Betrekking op elk medium
o Remake als ‘the translation of narrative units and popular characters from a preexisting medium to a new,
digital one’ (Verevis)
- Enkel betrekking op film
o Leitch: ‘only movies are remade’
o Kelleter & Loock: filmremake is een film die het verhaal van een andere film vertelt
Onderscheid tussen ‘remaking’ en ‘de remake’ – Voights
Remaking Remake
Één van de vele creatieve en industriële praktijken die Filmische categorie
bestaande teksten transformeren en gebruiken (Loock en
Verevis)
Intermediaal (tussen twee verschillende media) Intermediaal (binnen één medium)
Geen recent fenomeen Recent fenomeen
Onze definitie dus niet de enige juiste definitie maar een interpretatie!
- “Filmremakes zijn intramediale adaptaties die een categorie van tekstuele herwerkingen vormen waarbij bestaand, en
vaak als succesvol bewezen materiaal op een legale wijze wordt hergebruikt”
Verhelderende scheiding: filmremake versus gerelateerde begrippen
- Sequel: Een "sequel" verwijst naar een werk, zoals een boek, film, game, of ander creatief werk, dat een directe
voortzetting of voortzetting is van een eerdere creatie, speelt zich af NA het originele werk. Het is vaak een tweede deel
in een reeks, en het volgt gewoonlijk het verhaal, de personages of de thema's die zijn geïntroduceerd in het originele
werk.
o Bijvoorbeeld, als een film succesvol is en een vervolg wordt gemaakt, dan is dat vervolg de "sequel" van de
eerste film. De nadruk ligt op vervolg/uitbreiding en niet op repetitie (wat bij een remake wel het geval is).
Bijvoorbeeld: Origineel werk: "Harry Potter and the Sorcerer's Stone" Sequel: "Harry Potter and the Chamber
of Secrets
- Prequel: In tegen stelling tot een sequel, is een prequel een werk dat zich afspeelt VOOR het originele werk.
- Spin-off: Een spin-off is een afgeleide productie die voortkomt uit een bestaand werk, zoals een tv-serie, film of boek.
Het introduceert vaak nieuwe personages, verhaallijnen of een combinatie van beide, en behoudt over het algemeen
enige verbinding met het oorspronkelijke werk. Een spin-off kan zich zowel voor, tijdens als na het originele verhaal
afspelen. Het doel is om elementen uit het origineel verder uit te diepen of een nieuw perspectief te bieden, en het kan
resulteren in een aparte serie, film of ander kunstwerk.
- Reboot: Het is een strategie waarbij makers besluiten om een bestaand concept nieuw leven in te blazen, vaak met
wijzigingen in het verhaal, de personages of de algehele presentatie. Een reboot verschilt van een "remake" omdat het
2
, niet per se probeert het originele werk nauwgezet opnieuw te creëren, maar eerder om het op een eigentijdse manier
te herinterpreteren of te herstructureren. Een soort combinatie van een sequel en remake.
o Een voorbeeld van een filmreboot is de Batman-franchise. Christopher Nolan's "Batman Begins" wordt
beschouwd als een reboot van de Batman-films na een periode waarin de franchise minder succesvol was. In
plaats van simpelweg voort te bouwen op de bestaande films, koos Nolan ervoor om het verhaal opnieuw te
starten met een nieuwe visie en benadering.
- Adaptatie (verfilming): Alle remakes zijn adaptaties, maar niet alle adaptaties zijn remakes. Een adaptatie kan een
volledig nieuw verhaal binnen hetzelfde universum zijn, terwijl een remake specifiek verwijst naar het opnieuw maken
van een eerdere film. Het doel van een adaptatie is om het verhaal en de personages van het originele werk naar het
filmmedium te vertalen. Een adaptatie gebruikt een bestaand werk als bronmateriaal, zoals een roman, stripboek,
toneelstuk, of een andere vorm van media terwijl een remake gaat van een film naar een nieuwe film.
o Bijvoorbeeld: de filmadaptatie van "The Lord of the Rings" wordt over het algemeen beschouwd als een
succes, en het leverde niet alleen lovende kritieken op maar ook commercieel succes. Het toont aan hoe een
getalenteerde regisseur en zijn team het oorspronkelijke literaire werk kunnen omvormen tot een visueel
krachtige en meeslepende filmervaring.
Ontstaansfactoren
Belangrijke factoren bij het ontstaan van een filmremake (Cuelenaere)
1) Het commerciële aspect
o Filmindustrie = branche die inherent risicovol is
Filmstudio's opereren vaak in een branche die inherent risicovol is, waar het succes van een film niet
altijd gegarandeerd is. De financiële investeringen in een filmproject zijn enorm, en het publiek kan
onvoorspelbaar reageren op nieuwe verhalen en concepten. In dit streven naar risicobeheersing
nemen filmstudio's hun toevlucht tot strategieën die de kans op succes vergroten, en het maken van
remakes is hier een treffend voorbeeld van.
De filmindustrie heeft de neiging om een conservatieve benadering te hanteren als het gaat om
risico's. Het creëren van volledig nieuwe verhalen en personages brengt het risico met zich mee dat
het publiek deze niet omarmt, wat resulteert in financiële verliezen. Om deze onzekerheid te
verminderen, kiezen filmstudio's ervoor om te putten uit reeds bewezen successen.
Het concept van de remake fungeert als een risicomijdende strategie. Door een film te herwerken die
zichzelf al bewezen heeft, wordt er voortgebouwd op een bestaande publieksinteresse. Het publiek
heeft al een zekere affiniteit met het verhaal, de personages of zelfs de cinematografische stijl. Dit
biedt een soort garantie, zij het niet absoluut, dat er een zekere mate van acceptatie zal zijn bij het
publiek.
Het kritisch paradigma sluit hier bij aan
o Publiek kan onvoorspelbaar reageren op nieuwe verhalen
o Remake = risicomijdende strategie
o Zekere mate van acceptatie
2) Het culturele aspect
- Lokale adaptaties van een originele film
- Voorkeur voor producten die het dichtst aanleunen bij eigen cultuur
o Culturele proximiteit: Lokale adaptaties van een originele film, waarbij het verhaal wordt geïntegreerd in de
lokale cultuur, vergroten de culturele nabijheid en maken de film relevanter voor het nieuwe publiek. Het
nieuwe publiek heeft een voorkeur voor producten die het dichtst aanleunen bij eigen cultuur.
3) Het taalaspect
Onder het culturele aspect, bevind zich ook het taal aspect: Taal is een cruciaal element bij het maken van een filmremake
omdat het de sleutel is tot het begrijpen en waarderen van het verhaal en de personages in een specifieke culturele context. Het
zorgvuldig beheren van taalaspecten kan het succes en de acceptatie van de remake vergroten.Dialogen moeten vaak worden
aangepast aan de taal en context van het nieuwe publiek. Wat werkt in de ene taal kan mogelijk niet dezelfde impact hebben
3
, wanneer het letterlijk wordt vertaald. Een succesvolle remake moet rekening houden met de culturele verschillen tussen het
oorspronkelijke werk en het doelpubliek van de remake.
- Dialogen moeten vaak worden aangepast, geen letterlijke vertalingen
4) Het publieksaspect
Zonder een publiek heb je ook geen film. Publiek blijkt heel nostalgisch te zijn. We kijken graag terug op de tijd waarin we jong
waren. Heel veel films spelen daar op in. Dit zien we vaak terugkomen bij remakes, ze kunnen hier gemakkelijk op inspelen. Bv
Ghostbusters→ Ghostbusters", de filmklassieker uit 1984, keert na al die jaren terug naar het grote scherm. Zo’n 37 jaar na de
originele film is de film “Ghostbusters: afterlife” geacteerd door de originele acteurs
- Zonder publiek geen film
- Publiek blijkt heel nostalgisch te zijn
5) Het tijdsaspect
Hoewel er een overvloed aan films wordt geproduceerd, zijn slechts weinigen in staat om de tand des tijds te doorstaan.
Sommige films raken verouderd en verliezen hun aantrekkingskracht in de hedendaagse context. Niettemin kunnen films uit de
jaren 20 nog steeds relevante verhalen bevatten, en het hervertellen van deze verhalen via remakes biedt de mogelijkheid om
ze in een hedendaags jasje te steken.
Bijvoorbeeld van de film King Kong uit het jaar 1933 is er in 2005 een remake verschenen. Ook is er een vervolgfilm
(sequel?) op de originele gekomen en een reboot.
- Films raken verouderd en verliezen hun aantrekkingskracht in de hedendaagse context
- Hedendaags jasje als oplossing
Geschiedenis van de filmremakes
Tijdlijn
Kritische paradigma
❖ Geen neutrale kijk op de geschiedenis (forrest en Koos)
❖ Eurocentrische visie
❖ Dominantie van Amerika
❖ Machtstructuren
❖ Kritieken
❖ Activisme
1896-1906
- Cinema ontstaat in 1895 (Lumière broers)
- De eerste remakes niet te onderscheiden van dupes
- Remakes van succesvolle films waarvan negatieven waren uitgeput
- Dit werd gedaan door zowel Amerika als Frankrijk
4
