College aantekeningen EBP

Leeruitkomsten:
1. Beschrijft wat EBP is en wat dit betekent voor het handelen van de
mondhygiënist.
2. Interpreteert de begrippen die van belang zijn voor EBP.
3. Kent de hoofdlijnen van een onderzoeksverslag en kan beschrijven en
verklaren wat hierin beschreven is.
4. Analyseert een probleem in een gegeven casus en formuleert op basis
daarvan een passende
onderzoeksvraag.
5. Beschrijft globaal de opbouw van een wetenschappelijk artikel volgens
het IMRD-model (Inleiding Methode Resultaten Discussie).
6. Identificeert en definieert interprofessionele vraagstukken die de
mondhygiënist deelt met andere beroepsbeoefenaren en geeft betekenis
aan de eigen rol hierin.

Literatuurlijst
 Bakker, E., Buuren, H. van. (2019).Onderzoek in de
Gezondheidszorg.Groningen, Nederland: Noordhoff
 Dassen, T.W.N., Keuning, F.M. (2016). Lezen en beoordelen van
onderzoekspublicaties. Amersfoort ,
Nederland: ThiemeMeulenhoff.
Lesstof
Van bovengenoemde boeken moet onderstaande bestudeerd worden.
Bakker (2019) 3de druk*
Hoofdstuk 1
Hoofdstuk 2, m.u.v. §2,4
Hoofdstuk 3
Hoofdstuk 5
Hoofdstuk 6
Hoofdstuk 10
Hoofdstuk 15
Hoofdstuk 16, m.u.v. §16.3
* 2de druk is ook toegestaan

Dassen (2016) 8ste druk**
Hoofstukken 1 t/m 5
Hoofdstukken 7 t/m 10 (6 t/m9 in de 7de druk)
Paragraaf 13.1 (§12,1 in de 7de druk)
Hoofdstuk 14 (hoofdstuk 13 in de 7de druk)
H16 (H15)

,**7de druk is ook toegestaan, maar je zult dan de literatuur tussen haakjes
moeten raadplegen.



Aantekeningen leerstof
Onderzoek in de gezondheidszorg, Bakker, E.

Hoofdstuk 1

 Onderwerp kiezen, verschillende vragen stellen zoals relevant? Past het in
vakgebied? Geschikt met de randvoorwaarden(tijd/budget/begeleiding)? Is er belang
bij? Ethisch?

 Probleemstelling: vaak een klinische probleem, hier nadruk op 1 van de 4 domeinen
- etiologie; oorzaken centraal
- diagnose; verschijnselen
- Prognose; factoren die van invloed zijn
- Therapie of interventie; voorkomen

 Doelstelling, onderscheid tussen theoretische- (meer algemeen,
kennisvermeerdering  meestal een fundamenteel onderzoek) en maatschappelijke
relevantie (vaak een toegepast of praktijkgericht onderzoek)
Een onderzoek is nooit helemaal maatschappelijk relevant of theoretisch relevant
Doel moet haalbaar en specifiek zijn

 Vraagstelling,
- Vraagtypen: definiëren, beschrijven, vergelijken, verklaren(causaal verband),
voorspellen, evalueren, voorschrijven
- Formuleren onderzoeksvraag PICO
- Formuleren deelvragen, beginnen met minst complex (bv definitie probleem)
- Valkuilen bij het formuleren: vraag ontbreekt, sluit niet goed aan, te vaag, te
algemeen, te specifiek, niet eenduidig, niet enkelvoudig, bevat onbewezen of
onjuiste veronderstellingen


Hoofdstuk 2
 Onderzoek als cyclus: 1. Probleemformulering 2. Diagnose 3. Interventieplan 4.
Interventie 5. Evaluatie

 Literatuur zoeken:


- Wetenschappelijk literatuur; origineel en reviews

, Meest gebruikte databases in gezondheidszorg: Medline, EMbase, cochrane
- Zoekmethoden; sneeuwbalmethode of systematisch via catalogi
(PUBMED/EBSCO)
- Zoektermen  MeSH (standaard zoekwoorden) + BOOLEAN operatoren

 (begrip)Definiëren en operationaliseren, hoe ga je het begrip meten

 Conceptueel model; onafhankelijke en afhankelijke variabelen
- confounders of verstorende variabelen; hangen samen met de afhankelijke en de
onafhankelijke variabele, zonder dat ze het verband tussen die twee beïnvloeden.
- effectmodificatoren of modererende variabelen; beïnvloedt het verband

Hier nog even naar kijken in het boek !!

 Hypothesen; gericht (er is al een idee over de richting die het verband aan zal
nemen) en ongericht (geen duidelijke verwachting)


Hoofdstuk 3
 Indelingen van onderzoeken, is gebaseerd op het doel: bv beschrijvend, explorerend,
toetsend onderzoek,
- kwalitatief onderzoek (naturalistisch onderzoek, gaat diep op het onderwerp in,
attitudes en achterliggende oorzaken doorgronden),
- kwantitatief onderzoek (uitkomsten zijn makkelijk in cijfers uit te drukken)
- dwarsdoorsnede onderzoek
- longitudinaal onderzoek (follow-uponderzoek)  prospectief of retrospectief
- experimenteel onderzoek vs observationeel onderzoek

 Experimentele onderzoeksdesigns
 Interventie groep en controle groep
 Randomisatie; willekeurige groepsindeling
 RCT
 Quasi- experimenteel: bestaande groepen, geen randomisatie
 Pre-experiment (voor-en-na-vergelijking): geen controlegroep

 Observationele onderzoekdesigns
 Cohortonderzoek, vaststaande groep een periode volgen, kan ook experimenteel
zijn, loss-to-follow-up (uitval), vrij duur, longitudinaal follow-up
 Patiënt-controleonderzoek (case control), retrospectief, indeling is gebaseerd op
uitkomst en niet van interventie (bv gezonde mensen of niet)
 Dwarsdoorsnedeonderzoek/surveyonderzoek
 Patiëntenseries, geven vaak aanleiding tot het ontwikkelen van nieuwe ideeën of
theorieën voor toekomstig onderzoek
 Ecologisch onderzoek/correlatie studie, groepen mensen vergelijken