bijzondere titel
Volgens artikel 3:80 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek kunnen rechtssubjecten goederen verkrijgen
onder algemene titel en onder bijzondere titel. Verkrijging onder algemene titel betekent dat je
iemand anders opvolgt in een volledig vermogen of een evenredig deel ervan, inclusief rechten en
plichten. Dit wordt ook wel overgang van rechten of plichten genoemd. Erfopvolging,
boedelmenging, fusie en splitsing zijn voorbeelden van overgang onder algemene titel (artikel 3:80
lid 2 BW).
Verkrijging onder bijzondere titel houdt in dat je iemand anders opvolgt in de rechten op een
specifiek vermogensbestanddeel. De wet noemt verschillende voorbeelden van verkrijging onder
bijzondere titel (artikel 3:80 lid 3 BW):
1. Overdracht: dit is de bekendste manier van goederen verkrijgen, waar dit hoofdstuk over
gaat.
2. Verjaring: hierbij verkrijg je na een bepaalde periode (drie of tien jaar) bepaalde goederen
door bezit. Goederen kunnen bijvoorbeeld roerende zaken, niet-registergoederen of rechten
aan toonder of order zijn (artikel 3:99 lid 1 BW).
3. Onteigening: bij onteigening eist de overheid de overdracht van een bepaald stuk grond met
toebehoren in het algemeen belang, zoals voor de realisatie van een bestemmingsplan of de
aanleg van een weg.
4. Overige manieren van verkrijging die specifiek in de wet zijn aangegeven: de wet noemt hier
niet alle mogelijkheden op, maar dit is een niet-uitputtende opsomming. Het is belangrijk dat
de verkrijging expliciet in de wet wordt genoemd of impliciet kan worden afgeleid uit het
systeem van de wet. Bijvoorbeeld, bezit kan ook worden verkregen door inbezitneming
(artikel 3:112 BW), wat inhoudt dat je feitelijke macht krijgt over een goed, tenzij het al in
bezit is van iemand anders (artikel 3:113 BW).
H3.2: Vereisten voor een geldige overdracht
Voor overdracht van een goed stelt de wet drie vereisten:
1. een (rechts)geldige titel (subpar. 3.2.1);
2. beschikkingsbevoegdheid van de rechtsvoorganger (subpar. 3.2.2);
3. levering (art. 3:84 BW) (subpar. 3.2.3).
H3.2.1: Geldige titel
Een titel is een rechtsgrond die tot levering verplicht. Er zijn vier rechtsgronden die tot levering
kunnen leiden:
1. Meerzijdige rechtshandelingen, zoals een koop-, ruil- of schenkingsovereenkomst, die
obligatoire of verbintenisscheppende overeenkomsten zijn.
2. Eenzijdige rechtshandelingen, voornamelijk legaten in testamenten, waarbij de begunstigde
onder bijzondere titel een erfstuk of geldsom verkrijgt.
3. Andere handelingen, zoals rechtmatige en onrechtmatige daden, zoals zaakwaarneming,
onverschuldigde betaling en ongerechtvaardigde verrijking.