H12.1: Koop en consumentenkoop
Een koopovereenkomst bestaat uit twee elementen: een zaak en een bepaalde prijs, zoals
omschreven in artikel 7:1 BW. Volgens dit artikel is koop de overeenkomst waarbij de een zich
verbindt een zaak te geven en de ander om daarvoor een prijs in geld te betalen.
In situaties waarin de prijs niet van tevoren is bepaald, is een redelijke prijs verschuldigd, zoals
bepaald in artikel 7:4 BW. Bij het bepalen van de prijs wordt rekening gehouden met de gewoonlijk
bedongen prijzen van de verkoper op het moment van het sluiten van de overeenkomst. De betaling
van de prijs valt onder de bepalingen betreffende de betaling van een geldsom, zoals vastgelegd in
artikel 6:111 e.v. BW.
Wanneer beide partijen een verbintenis hebben om een zaak te geven, wordt dit een
ruilovereenkomst genoemd, zoals vermeld in artikel 7:49 BW. Artikel 7:1 BW spreekt echter alleen
over de verbintenis om een zaak te geven. Een zaak wordt gedefinieerd als een voor de menselijke
beheersing vatbaar stoffelijk object, volgens artikel 3:2 BW.
Hoewel een koopovereenkomst oorspronkelijk alleen zaken lijkt te betreffen, is het mogelijk om ook
vermogensrechten te kopen. Dit wordt behandeld in afdeling 10 van Titel 1 van Boek 7 BW. Artikel
7:47 BW stelt dat een koopovereenkomst ook betrekking kan hebben op vermogensrechten, waarbij
de bepalingen van de voorgaande afdelingen van toepassing zijn voor zover dit in overeenstemming
is met het recht.
Binnen de regeling van de koopovereenkomst is er specifieke consumentenbescherming. Er wordt
onderscheid gemaakt tussen koopovereenkomsten tussen twee ondernemers, twee particulieren en
een ondernemer en een consument. Consumenten genieten extra bescherming op basis van de wet,
maar de specifieke wetgeving hieromtrent wordt niet nader gespecificeerd in de gegeven tekst.
H12.1.1: Consumentenkoop
De gegeven tekst bevat informatie met betrekking tot de consumentenkoop en de bescherming die
consumenten genieten volgens de wet. Volgens artikel 7:5 BW wordt een koopovereenkomst als
consumentenkoop beschouwd wanneer het gaat om de aankoop van een roerende zaak (niet-
registergoed) tussen een verkoper die handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf en een
koper (natuurlijke persoon) die dat niet doet.
Bij een consumentenkoop mag er in het algemeen niet ten nadele van de koper worden afgeweken
van de bepalingen van de wet, tenzij er sprake is van een standaardregeling of de specifieke
uitzonderingen genoemd in artikel 7:6 BW. De koper kan in zo'n geval de koopovereenkomst
vernietigen door middel van een buitengerechtelijke verklaring. Bedingen in algemene voorwaarden
die ten nadele van de koper afwijken van de genoemde artikelen worden als onredelijk bezwarend
beschouwd en kunnen worden vernietigd.
Op EU-niveau is er een minimumbeschermingsniveau voor consumenten bij de aankoop van
consumptiegoederen. Dit houdt in dat goederen moeten voldoen aan de overeenkomst, en de
consument heeft rechten in geval van non-conformiteit. Daarnaast zijn er regels met betrekking tot
garanties die door de verkoper of producent worden verleend (artikel 7:6 lid 3 BW).
, Artikel 7:6a BW regelt de garantie en geeft aan dat een garantie inhoudt dat de verkoper of
producent bepaalde gebeurtenissen, handelingen of feiten garandeert en aansprakelijk is voor
schadelijke gevolgen als deze toch optreden. Een garantie bij een koopovereenkomst houdt in dat de
verkoper of producent verplicht is om de betaalde prijs terug te betalen, de goederen te vervangen
of te herstellen, of zich op enigerlei wijze in te spannen, als de goederen niet overeenstemmen met
de beschrijving in het garantiebewijs of de betreffende reclame. Bedingen in garanties die afbreuk
doen aan de rechten die de koper op grond van de wet heeft, zijn niet geldig.
Naast de genoemde bepalingen zijn er ook specifieke regels met betrekking tot de consumentenkoop
van een tot bewoning bestemde onroerende zaak. Zo moet de koopovereenkomst schriftelijk
worden gesloten, moet een exemplaar van de koopakte aan de koper worden verstrekt en heeft de
koper een bedenktijd van drie dagen om de koopovereenkomst te ontbinden. De Hoge Raad heeft
bepaald dat een verkoper/consument zich ook op het schriftelijkheidsvereiste kan beroepen om
onder een mondelinge koopovereenkomst uit te komen. Het is mogelijk om de koopakte in te
schrijven in de openbare registers, wat de koper beschermt tegen bepaalde handelingen van de
verkoper. Bij de koop van een nieuw gebouwde woning kan de koper ook een depot bij de notaris
storten voor eventuele gebreken na de oplevering.
H12.1.2: Koop met eigendomsvoorbehoud
Bij een koop met eigendomsvoorbehoud blijft de verkoper eigenaar van de verkochte zaak totdat de
koper de volledige koopsom heeft betaald (art. 3:92 BW). De koper krijgt wel de feitelijke macht over
de zaak, maar niet het eigendom of de bezitting ervan (art. 7:9 lid 3 BW).
Volgens de wet is een eigendomsvoorbehoud een levering onder opschortende voorwaarde (art.
3:91 BW). Dit geeft de verkoper het voordeel dat hij in geval van faillissement van de koper de zaak
kan opeisen van de curator, omdat de verkoper eigenaar is gebleven.
Het eigendomsvoorbehoud geldt echter alleen zolang de geleverde zaak een zelfstandig goed blijft.
Zodra de zaak een onderdeel wordt van een ander goed, volgt het eigendomsrecht van de hoofdzaak
(art. 3:4 BW). Bijvoorbeeld, als dakspanten en dakpannen aan het dak van een huis worden
bevestigd, wordt de opdrachtgever eigenaar van deze onderdelen door natrekking.
Een ander nadeel van een koop met eigendomsvoorbehoud voor de verkoper is dat de koper de
schijn van beschikkingsbevoegdheid heeft. Als het gaat om een roerende zaak, kan de koper echter
als onbevoegde persoon het eigendom van de zaak aan een derde overdragen. De wet beschermt de
koper namelijk als hij te goeder trouw handelt (art. 3:86 BW).
In de praktijk wordt een eigendomsvoorbehoud meestal opgenomen als een van de
leveringsvoorwaarden die de verkoper aan de koper oplegt. Deze voorwaarden zijn vaak opgenomen
in de algemene voorwaarden.
Een koopovereenkomst bestaat uit twee elementen: een zaak en een bepaalde prijs, zoals
omschreven in artikel 7:1 BW. Volgens dit artikel is koop de overeenkomst waarbij de een zich
verbindt een zaak te geven en de ander om daarvoor een prijs in geld te betalen.
In situaties waarin de prijs niet van tevoren is bepaald, is een redelijke prijs verschuldigd, zoals
bepaald in artikel 7:4 BW. Bij het bepalen van de prijs wordt rekening gehouden met de gewoonlijk
bedongen prijzen van de verkoper op het moment van het sluiten van de overeenkomst. De betaling
van de prijs valt onder de bepalingen betreffende de betaling van een geldsom, zoals vastgelegd in
artikel 6:111 e.v. BW.
Wanneer beide partijen een verbintenis hebben om een zaak te geven, wordt dit een
ruilovereenkomst genoemd, zoals vermeld in artikel 7:49 BW. Artikel 7:1 BW spreekt echter alleen
over de verbintenis om een zaak te geven. Een zaak wordt gedefinieerd als een voor de menselijke
beheersing vatbaar stoffelijk object, volgens artikel 3:2 BW.
Hoewel een koopovereenkomst oorspronkelijk alleen zaken lijkt te betreffen, is het mogelijk om ook
vermogensrechten te kopen. Dit wordt behandeld in afdeling 10 van Titel 1 van Boek 7 BW. Artikel
7:47 BW stelt dat een koopovereenkomst ook betrekking kan hebben op vermogensrechten, waarbij
de bepalingen van de voorgaande afdelingen van toepassing zijn voor zover dit in overeenstemming
is met het recht.
Binnen de regeling van de koopovereenkomst is er specifieke consumentenbescherming. Er wordt
onderscheid gemaakt tussen koopovereenkomsten tussen twee ondernemers, twee particulieren en
een ondernemer en een consument. Consumenten genieten extra bescherming op basis van de wet,
maar de specifieke wetgeving hieromtrent wordt niet nader gespecificeerd in de gegeven tekst.
H12.1.1: Consumentenkoop
De gegeven tekst bevat informatie met betrekking tot de consumentenkoop en de bescherming die
consumenten genieten volgens de wet. Volgens artikel 7:5 BW wordt een koopovereenkomst als
consumentenkoop beschouwd wanneer het gaat om de aankoop van een roerende zaak (niet-
registergoed) tussen een verkoper die handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf en een
koper (natuurlijke persoon) die dat niet doet.
Bij een consumentenkoop mag er in het algemeen niet ten nadele van de koper worden afgeweken
van de bepalingen van de wet, tenzij er sprake is van een standaardregeling of de specifieke
uitzonderingen genoemd in artikel 7:6 BW. De koper kan in zo'n geval de koopovereenkomst
vernietigen door middel van een buitengerechtelijke verklaring. Bedingen in algemene voorwaarden
die ten nadele van de koper afwijken van de genoemde artikelen worden als onredelijk bezwarend
beschouwd en kunnen worden vernietigd.
Op EU-niveau is er een minimumbeschermingsniveau voor consumenten bij de aankoop van
consumptiegoederen. Dit houdt in dat goederen moeten voldoen aan de overeenkomst, en de
consument heeft rechten in geval van non-conformiteit. Daarnaast zijn er regels met betrekking tot
garanties die door de verkoper of producent worden verleend (artikel 7:6 lid 3 BW).
, Artikel 7:6a BW regelt de garantie en geeft aan dat een garantie inhoudt dat de verkoper of
producent bepaalde gebeurtenissen, handelingen of feiten garandeert en aansprakelijk is voor
schadelijke gevolgen als deze toch optreden. Een garantie bij een koopovereenkomst houdt in dat de
verkoper of producent verplicht is om de betaalde prijs terug te betalen, de goederen te vervangen
of te herstellen, of zich op enigerlei wijze in te spannen, als de goederen niet overeenstemmen met
de beschrijving in het garantiebewijs of de betreffende reclame. Bedingen in garanties die afbreuk
doen aan de rechten die de koper op grond van de wet heeft, zijn niet geldig.
Naast de genoemde bepalingen zijn er ook specifieke regels met betrekking tot de consumentenkoop
van een tot bewoning bestemde onroerende zaak. Zo moet de koopovereenkomst schriftelijk
worden gesloten, moet een exemplaar van de koopakte aan de koper worden verstrekt en heeft de
koper een bedenktijd van drie dagen om de koopovereenkomst te ontbinden. De Hoge Raad heeft
bepaald dat een verkoper/consument zich ook op het schriftelijkheidsvereiste kan beroepen om
onder een mondelinge koopovereenkomst uit te komen. Het is mogelijk om de koopakte in te
schrijven in de openbare registers, wat de koper beschermt tegen bepaalde handelingen van de
verkoper. Bij de koop van een nieuw gebouwde woning kan de koper ook een depot bij de notaris
storten voor eventuele gebreken na de oplevering.
H12.1.2: Koop met eigendomsvoorbehoud
Bij een koop met eigendomsvoorbehoud blijft de verkoper eigenaar van de verkochte zaak totdat de
koper de volledige koopsom heeft betaald (art. 3:92 BW). De koper krijgt wel de feitelijke macht over
de zaak, maar niet het eigendom of de bezitting ervan (art. 7:9 lid 3 BW).
Volgens de wet is een eigendomsvoorbehoud een levering onder opschortende voorwaarde (art.
3:91 BW). Dit geeft de verkoper het voordeel dat hij in geval van faillissement van de koper de zaak
kan opeisen van de curator, omdat de verkoper eigenaar is gebleven.
Het eigendomsvoorbehoud geldt echter alleen zolang de geleverde zaak een zelfstandig goed blijft.
Zodra de zaak een onderdeel wordt van een ander goed, volgt het eigendomsrecht van de hoofdzaak
(art. 3:4 BW). Bijvoorbeeld, als dakspanten en dakpannen aan het dak van een huis worden
bevestigd, wordt de opdrachtgever eigenaar van deze onderdelen door natrekking.
Een ander nadeel van een koop met eigendomsvoorbehoud voor de verkoper is dat de koper de
schijn van beschikkingsbevoegdheid heeft. Als het gaat om een roerende zaak, kan de koper echter
als onbevoegde persoon het eigendom van de zaak aan een derde overdragen. De wet beschermt de
koper namelijk als hij te goeder trouw handelt (art. 3:86 BW).
In de praktijk wordt een eigendomsvoorbehoud meestal opgenomen als een van de
leveringsvoorwaarden die de verkoper aan de koper oplegt. Deze voorwaarden zijn vaak opgenomen
in de algemene voorwaarden.
