Functieonderzoek (FO)
Doel :
▪ Bepalen van de actuele lokale belastbaarheid
▪ Vaststellen van aard en ernst in fysiologische functiestoornissen: Gewricht/spier-
pees/zenuw/huid
▪ Bijdragen tot bepalen van aard/ernst letsels in anatomische structuren (bot/kraakbeen/spier-
pees/zenuw)
▪ Nagaan rode vlaggen (en terugkoppelen naar musculoskeletale tractus anamnese)
▪ Indicatie kiné?
▪ Bepalen van de doelstellingen voor therapie: adviseren/informeren/motiveren/bandageren/
passief-actief mobiliseren/oefentherapie/…
Brug naar therapie:
➔ Je therapie vloeit voort vanuit je onderzoeksbevindingen!
▪ Bewegingsbeperking: passief-actief mobiliseren
▪ Verminderde stabiliteit: stabiliserende oef of passief
▪ Stabiliseren: door een tape
▪ Verlies van kracht of uithouding: oef therapie
▪ Verminderde compressie belastbaarheid (= belastbaarheid bot-kraakbeen-synovium)
(steunname): CKK oef
▪ Bewegingsangst: informeren/adviseren/motiveren
Functiestoornissen :
▪ Verminderde mobiliteit/rekbaarheid (G; spier, zenuw)
▪ Verminderde compressie BBH (bot; krb; synovium)
▪ Verminderde stabiliteit (functioneel / mechanisch)
▪ Verminderde kracht-uithouding
▪ Verminderde coördinatie
▪ Bewegingsangst
▪ Passieve coping
Gewricht :
Gewricht is een orgaan en is een geheel van: kraakbeen, subchondraal bot, gewrichtskapsel,
ligamenten, synovium, meniscus of labrum of discus
▪ Stoornissen in de mobiliteit:
- verlaagd of verhoogd => bv osteoartrose (artritis), immobilisatie of postop;
- blokkering: verlaagd => bv: VKB ruptuur of schouderluxatie: verhoogd
▪ Stoornis in de compressie-belastbaarheid (kraakbeen/subchondraal bot/ synovium) => bv artritis;
fractuur, immobilisatie
1
,▪ Stoornis in de stabiliteit => bv elongatie/ruptuur kapsulo-lig weefsel; postoperatieve
ligamentoplastie; post immobilisatie
- Passieve component: mechanische treksterkte ligamenten
- Actieve component: neuromusculaire controle=controle van krachten die inwerken op
gewricht, controle door spierwerking en sturing zwaartepunt op basis van afferente info
▪ Stoornis in de sensorische functie: pijn/ stijfheid => bv artritis
▪ Stoornis in de sensorische functie: houdings-en bewegingsgevoel => bv ligamentair letsel; OA;
centraal of perifere zenuwletsel
Spier-pees :
▪ Stoornissen in de rekbaarheid: verlaagd => bv spiercontractuur; spierscheur; postimmobilisatie
▪ Stoornis in de spierkracht: verminderd => bv tendinopathie; centraal of perifeer
zenuwproblematiek; OA; aging, immobilisatie
▪ Stoornis in de spiertonus => bv spiercontractuur; ziekte van Parkinson
▪ Stoornis in uithouding => bv post immobilisatie; OA; aging
▪ Stoornis in de sensorische functie: pijn/ stijfheid => bv acute tendinitis/tendinopathie
Zenuw :
▪ Stoornissen in de mobiliteit: verlaagde rekbaarheid => bv centraalneurologisch problematiek
(hernia lumbaal/cervicaal); perifeer zenuwletsel; postimmobilisatie
▪ Stoornis in de sensorische functie: rekpijn, verandering in sensibiliteit (anesthesie, hyperesthesie,
paresthesie) => bv centraal neurologisch problematiek (hernia lumbaal/cervicaal); perifeer
zenuwletsel; postimmobilisatie
▪ Stoornis in de spierfunctie: verminderde of afwezige reflex, spierkrachtverlies, verlies coördinatie
=> bv centraalneurologisch problematiek (hernia lumbaal/cervicaal, perifeer zenuwletsel (N.
peroneusletsel tgv een direct trauma)
▪ Stoornis in de bewegingsfunctie: verminderde of afwezige reflex, verlies coördinatie, gestoord
gangpatroon => bv centraalneurologisch problematiek (hernia lumbaal/cervicaal)
Huid :
▪ Stoornissen in de mobiliteit: verminderde oppakbaarheid, verminderde verschuifbaarheid
▪ Stoornissen in de herstelfunctie; littekenvorming
▪ Stoornissen in de sensibiliteit: drukpijn, rekpijn, tintelingen
▪ Trofiekstoornissen: verminderde doorbloeding
▪ Stoornissen in de zweetsecretie
Vestibulair :
▪ Stoornissen in de balans/evenwicht: verlaagd => bv centraalneurologisch problematiek;
ligamentair letsel; OA; aging, vestibulair probleem
▪ Stoornissen in houdings-en bewegingsgevoel => bv tgv ligamentair letsel; bij OA, vestibulair
probleem
2
,Bewegingsfunctie :
▪ Stoornissen in de motorische reflex: pees reflex A-pees verminderd of afwezig => bv centraal
neurologische problematiek: hernia discalis
▪ Stoornis in de willekeurige beweging: links-rechts coördinatie, oog-hand coördinatie => bv CVA
(cerebro vasculair accident)
▪ Stoornis in de onwillekeurige bewegingsreactie: vertraagde of geen evenwichtsreactie => bv CVA;
hersentumor
▪ Stoornis in onwillekeurige beweging: tremor => bv ziekte van Parkinson
▪ Gestoord gangpatroon: manken => bv ziekte van Parkinson; posttraumatisch; postoperatief,
immobilisatie
▪ Gewaarwordingen gerelateerd aan bewegingsfuncties: spierstijfheid => bv posttraining;
spierletsel; post immobilisatie
3
, Enkel / voet
Functieonderzoek bestaat uit :
1. Screening
2. Inspectie / Palpatie
3. Actief bewegingsonderzoek
4. Passief bewegingsonderzoek → specifiek functieonderzoek
5. Spiertesting
6. Psychosociaal (bv. vragenlijsten)
Likelihood ratios (LR): Combinatie van sensitiviteit & specificiteit
▪ De positieve likelihood ratio geeft aan in welke mate een ziekte aannemelijker wordt bij een
patiënt na het vinden van een positief testresultaat. Men spreekt ook wel van aantonende kracht
van een positief testresultaat.
- Moet best zo hoog mogelijk zijn; > 10 (Davidson et al; 2002)
▪ De negatieve likelihood ratio geeft aan in welke mate een ziekte minder aannemelijk wordt bij
een negatief testresultaat.
- Moet best zo laag mogelijk zijn; < .10 (Davidson et al; 2002)
4
Doel :
▪ Bepalen van de actuele lokale belastbaarheid
▪ Vaststellen van aard en ernst in fysiologische functiestoornissen: Gewricht/spier-
pees/zenuw/huid
▪ Bijdragen tot bepalen van aard/ernst letsels in anatomische structuren (bot/kraakbeen/spier-
pees/zenuw)
▪ Nagaan rode vlaggen (en terugkoppelen naar musculoskeletale tractus anamnese)
▪ Indicatie kiné?
▪ Bepalen van de doelstellingen voor therapie: adviseren/informeren/motiveren/bandageren/
passief-actief mobiliseren/oefentherapie/…
Brug naar therapie:
➔ Je therapie vloeit voort vanuit je onderzoeksbevindingen!
▪ Bewegingsbeperking: passief-actief mobiliseren
▪ Verminderde stabiliteit: stabiliserende oef of passief
▪ Stabiliseren: door een tape
▪ Verlies van kracht of uithouding: oef therapie
▪ Verminderde compressie belastbaarheid (= belastbaarheid bot-kraakbeen-synovium)
(steunname): CKK oef
▪ Bewegingsangst: informeren/adviseren/motiveren
Functiestoornissen :
▪ Verminderde mobiliteit/rekbaarheid (G; spier, zenuw)
▪ Verminderde compressie BBH (bot; krb; synovium)
▪ Verminderde stabiliteit (functioneel / mechanisch)
▪ Verminderde kracht-uithouding
▪ Verminderde coördinatie
▪ Bewegingsangst
▪ Passieve coping
Gewricht :
Gewricht is een orgaan en is een geheel van: kraakbeen, subchondraal bot, gewrichtskapsel,
ligamenten, synovium, meniscus of labrum of discus
▪ Stoornissen in de mobiliteit:
- verlaagd of verhoogd => bv osteoartrose (artritis), immobilisatie of postop;
- blokkering: verlaagd => bv: VKB ruptuur of schouderluxatie: verhoogd
▪ Stoornis in de compressie-belastbaarheid (kraakbeen/subchondraal bot/ synovium) => bv artritis;
fractuur, immobilisatie
1
,▪ Stoornis in de stabiliteit => bv elongatie/ruptuur kapsulo-lig weefsel; postoperatieve
ligamentoplastie; post immobilisatie
- Passieve component: mechanische treksterkte ligamenten
- Actieve component: neuromusculaire controle=controle van krachten die inwerken op
gewricht, controle door spierwerking en sturing zwaartepunt op basis van afferente info
▪ Stoornis in de sensorische functie: pijn/ stijfheid => bv artritis
▪ Stoornis in de sensorische functie: houdings-en bewegingsgevoel => bv ligamentair letsel; OA;
centraal of perifere zenuwletsel
Spier-pees :
▪ Stoornissen in de rekbaarheid: verlaagd => bv spiercontractuur; spierscheur; postimmobilisatie
▪ Stoornis in de spierkracht: verminderd => bv tendinopathie; centraal of perifeer
zenuwproblematiek; OA; aging, immobilisatie
▪ Stoornis in de spiertonus => bv spiercontractuur; ziekte van Parkinson
▪ Stoornis in uithouding => bv post immobilisatie; OA; aging
▪ Stoornis in de sensorische functie: pijn/ stijfheid => bv acute tendinitis/tendinopathie
Zenuw :
▪ Stoornissen in de mobiliteit: verlaagde rekbaarheid => bv centraalneurologisch problematiek
(hernia lumbaal/cervicaal); perifeer zenuwletsel; postimmobilisatie
▪ Stoornis in de sensorische functie: rekpijn, verandering in sensibiliteit (anesthesie, hyperesthesie,
paresthesie) => bv centraal neurologisch problematiek (hernia lumbaal/cervicaal); perifeer
zenuwletsel; postimmobilisatie
▪ Stoornis in de spierfunctie: verminderde of afwezige reflex, spierkrachtverlies, verlies coördinatie
=> bv centraalneurologisch problematiek (hernia lumbaal/cervicaal, perifeer zenuwletsel (N.
peroneusletsel tgv een direct trauma)
▪ Stoornis in de bewegingsfunctie: verminderde of afwezige reflex, verlies coördinatie, gestoord
gangpatroon => bv centraalneurologisch problematiek (hernia lumbaal/cervicaal)
Huid :
▪ Stoornissen in de mobiliteit: verminderde oppakbaarheid, verminderde verschuifbaarheid
▪ Stoornissen in de herstelfunctie; littekenvorming
▪ Stoornissen in de sensibiliteit: drukpijn, rekpijn, tintelingen
▪ Trofiekstoornissen: verminderde doorbloeding
▪ Stoornissen in de zweetsecretie
Vestibulair :
▪ Stoornissen in de balans/evenwicht: verlaagd => bv centraalneurologisch problematiek;
ligamentair letsel; OA; aging, vestibulair probleem
▪ Stoornissen in houdings-en bewegingsgevoel => bv tgv ligamentair letsel; bij OA, vestibulair
probleem
2
,Bewegingsfunctie :
▪ Stoornissen in de motorische reflex: pees reflex A-pees verminderd of afwezig => bv centraal
neurologische problematiek: hernia discalis
▪ Stoornis in de willekeurige beweging: links-rechts coördinatie, oog-hand coördinatie => bv CVA
(cerebro vasculair accident)
▪ Stoornis in de onwillekeurige bewegingsreactie: vertraagde of geen evenwichtsreactie => bv CVA;
hersentumor
▪ Stoornis in onwillekeurige beweging: tremor => bv ziekte van Parkinson
▪ Gestoord gangpatroon: manken => bv ziekte van Parkinson; posttraumatisch; postoperatief,
immobilisatie
▪ Gewaarwordingen gerelateerd aan bewegingsfuncties: spierstijfheid => bv posttraining;
spierletsel; post immobilisatie
3
, Enkel / voet
Functieonderzoek bestaat uit :
1. Screening
2. Inspectie / Palpatie
3. Actief bewegingsonderzoek
4. Passief bewegingsonderzoek → specifiek functieonderzoek
5. Spiertesting
6. Psychosociaal (bv. vragenlijsten)
Likelihood ratios (LR): Combinatie van sensitiviteit & specificiteit
▪ De positieve likelihood ratio geeft aan in welke mate een ziekte aannemelijker wordt bij een
patiënt na het vinden van een positief testresultaat. Men spreekt ook wel van aantonende kracht
van een positief testresultaat.
- Moet best zo hoog mogelijk zijn; > 10 (Davidson et al; 2002)
▪ De negatieve likelihood ratio geeft aan in welke mate een ziekte minder aannemelijk wordt bij
een negatief testresultaat.
- Moet best zo laag mogelijk zijn; < .10 (Davidson et al; 2002)
4
