DEEL 1: GLOBALISERING,
SYSTEEMDENKEN EN
TOEKOMSTDENKEN
GLOBALISERING
WAT IS GLOBALISERING?
= Globalisering is de ontwikkeling naar
wereldwijde onderlinge afhankelijkheid
van mensen en groeperingen. Het gaat om
een toename van banden tussen mensen,
landen, systemen, ...
Het lokale heeft een invloed op
het globale en omgekeerd.
Beiden staan niet los van elkaar.
Het afgelopen jaar heeft de sterke globalisering getoond.
Vroeger konden virussen zich ook verspreiden, maar
gebeurde dit veel langzamer.
Voorbeelden:
- Schip Evergreen in Suezkanaal
- Coronavirus
4 DIMENSIES VAN GLOBALISERING
= staan in interacties met elkaar
Deze steeds groter wordende afhankelijkheid, deze toename van banden maakt dat de overheden van
landen niet langer in staat zijn alles te regelen/op te lossen. Veel zaken overstijgen het niveau waarop
overheden een impact hebben.
Voorbeeld:
- Virussen respecteren landgrenzen niet, idem met ideologieën en social media. -> leidt ertoe dat
grenzen van natiestaten bij wijze van spreken vervagen.
Men merkt die globalisering op verschillende domeinen. Deze lijst is net exhaustief. We kunnen aan
nog dimensies denken, o.a. militaire dimensie (bvb. F16’s kopen in samenwerking met Duitsland en
1
, Nederland, opvolger F16 (F35) kopen in Frankrijk of Amerika…), financiële dimensie,
levensbeschouwelijke dimensie, …
1. ECONOMISCHE GLOBALISERING
= Economische banden over de hele wereld nemen toe en worden intensiever.
Voorbeelden:
- Niveau bedrijven
= multinationals bedrijven hoofdzetel ergens en
zijtakken in andere landen. Bedrijven bevinden zich
niet langer in 1 land. Ook producten niet langer in 1
land gemaakt.
Elementen invloed op vestigingslocatie:
o Lonen
o Invloed vakbonden
o Milieuwetgeving
o Belastingen
o Beschikbaarheid grondstoffen
o Nabijheid afzetmarkt
- Niveau overheden
Wereldbank VN
IMF = bewaakt stabiliteit van het systeem wereldwijd.
The main difference between the International Monetary Fund (IMF) and the World Bank lies in their respective purposes
and functions. The IMF oversees the world's monetary system's stability, while the World Bank's goal is to reduce poverty
by offering assistance to middle-income and low-income countries.
- Niveau instellingen
APEC = samenwerkingsverband tussen landen die vrije handel tussen hen promoten.
Impact op bedrijven
Kunnen zich daar vestigen waar de kosten het laagst zijn (lonen, belastingen, veiligheid, normen,…)
VB: Spanningen met Rusland waardoor export van Belgische peren werd stopgezet. Politieke
dimensie invloed op economische dimensie.
Impact op werknemers
Globalisering biedt kansen op werk. In 2017 werden meer dan 36 miljoen banen (1 op 7) in de Unie
ondersteund door EU-export. (Bron: Europees Parlement)
VB: Brexit creëert extra jobs in Engeland en anderen verliezen hun job.
2
, Impact op consumenten
Meer concurrentie leidt tot lagere prijzen, er is meer variatie in aanbod (bvb. niet 1 soort telefoon of
auto)
VB: We kunnen naar Ikea gaan.
Impact op overheden
Hebben minder invloed/minder te zeggen, worden elkaars
concurrenten (bvb. Ford België of Duitsland), krijgen meer
inkomsten (let op: lage belastingen, gemiddeld 14% i.t.t. 34%)
(‘hoe groter de multinational, des te lager de effectieve
aanslag’ levert toch veel inkomsten op, is soms beter dan
niks want toch iets van inkomsten rechtstreeks en heel veel
onrechtstreeks – via belastingen op lonen van personeel bvb.
en geen werkloosheidsuitkeringen)
VB: Europese uni over uitstoot en productie.
2. POLITIEKE GLOBALISERING
= Politieke banden over de hele wereld nemen toe en worden intensiever. Grenzen tussen naties vervagen.
Voorbeelden:
- Navo -> conflict Rusland en Oekraïne
- Benelux -> België, Nederland en Luxemburg
Impact overheden
Overheden: moeten rekening houden met afspraken gemaakt door hogere overheden of instanties,
worden geholpen door hogere overheden of instanties, krijgen terug macht over zaken die hun macht
overstegen (vluchtelingen/grenzen, invoertaksen, gevangenen ontsnapt naar andere landen,
verkeersboetes uit andere landen…)
VB: Vaccins moeten goedgekeurd worden
Impact bevolking
Bevolking: ondervinden de voordelen van bvb. Vrij verkeer van personen, erkenning van diploma’s,
contacten vanuit scholen, …
VB: Erasmus
Impact natiestaten
De Europese Unie is een mooi voorbeeld van het vervagen van staatsgrenzen, maar tegelijkertijd is er
ook een tendens naar meer nationalisme (VB: Brexit, Trump in de VS)
3
SYSTEEMDENKEN EN
TOEKOMSTDENKEN
GLOBALISERING
WAT IS GLOBALISERING?
= Globalisering is de ontwikkeling naar
wereldwijde onderlinge afhankelijkheid
van mensen en groeperingen. Het gaat om
een toename van banden tussen mensen,
landen, systemen, ...
Het lokale heeft een invloed op
het globale en omgekeerd.
Beiden staan niet los van elkaar.
Het afgelopen jaar heeft de sterke globalisering getoond.
Vroeger konden virussen zich ook verspreiden, maar
gebeurde dit veel langzamer.
Voorbeelden:
- Schip Evergreen in Suezkanaal
- Coronavirus
4 DIMENSIES VAN GLOBALISERING
= staan in interacties met elkaar
Deze steeds groter wordende afhankelijkheid, deze toename van banden maakt dat de overheden van
landen niet langer in staat zijn alles te regelen/op te lossen. Veel zaken overstijgen het niveau waarop
overheden een impact hebben.
Voorbeeld:
- Virussen respecteren landgrenzen niet, idem met ideologieën en social media. -> leidt ertoe dat
grenzen van natiestaten bij wijze van spreken vervagen.
Men merkt die globalisering op verschillende domeinen. Deze lijst is net exhaustief. We kunnen aan
nog dimensies denken, o.a. militaire dimensie (bvb. F16’s kopen in samenwerking met Duitsland en
1
, Nederland, opvolger F16 (F35) kopen in Frankrijk of Amerika…), financiële dimensie,
levensbeschouwelijke dimensie, …
1. ECONOMISCHE GLOBALISERING
= Economische banden over de hele wereld nemen toe en worden intensiever.
Voorbeelden:
- Niveau bedrijven
= multinationals bedrijven hoofdzetel ergens en
zijtakken in andere landen. Bedrijven bevinden zich
niet langer in 1 land. Ook producten niet langer in 1
land gemaakt.
Elementen invloed op vestigingslocatie:
o Lonen
o Invloed vakbonden
o Milieuwetgeving
o Belastingen
o Beschikbaarheid grondstoffen
o Nabijheid afzetmarkt
- Niveau overheden
Wereldbank VN
IMF = bewaakt stabiliteit van het systeem wereldwijd.
The main difference between the International Monetary Fund (IMF) and the World Bank lies in their respective purposes
and functions. The IMF oversees the world's monetary system's stability, while the World Bank's goal is to reduce poverty
by offering assistance to middle-income and low-income countries.
- Niveau instellingen
APEC = samenwerkingsverband tussen landen die vrije handel tussen hen promoten.
Impact op bedrijven
Kunnen zich daar vestigen waar de kosten het laagst zijn (lonen, belastingen, veiligheid, normen,…)
VB: Spanningen met Rusland waardoor export van Belgische peren werd stopgezet. Politieke
dimensie invloed op economische dimensie.
Impact op werknemers
Globalisering biedt kansen op werk. In 2017 werden meer dan 36 miljoen banen (1 op 7) in de Unie
ondersteund door EU-export. (Bron: Europees Parlement)
VB: Brexit creëert extra jobs in Engeland en anderen verliezen hun job.
2
, Impact op consumenten
Meer concurrentie leidt tot lagere prijzen, er is meer variatie in aanbod (bvb. niet 1 soort telefoon of
auto)
VB: We kunnen naar Ikea gaan.
Impact op overheden
Hebben minder invloed/minder te zeggen, worden elkaars
concurrenten (bvb. Ford België of Duitsland), krijgen meer
inkomsten (let op: lage belastingen, gemiddeld 14% i.t.t. 34%)
(‘hoe groter de multinational, des te lager de effectieve
aanslag’ levert toch veel inkomsten op, is soms beter dan
niks want toch iets van inkomsten rechtstreeks en heel veel
onrechtstreeks – via belastingen op lonen van personeel bvb.
en geen werkloosheidsuitkeringen)
VB: Europese uni over uitstoot en productie.
2. POLITIEKE GLOBALISERING
= Politieke banden over de hele wereld nemen toe en worden intensiever. Grenzen tussen naties vervagen.
Voorbeelden:
- Navo -> conflict Rusland en Oekraïne
- Benelux -> België, Nederland en Luxemburg
Impact overheden
Overheden: moeten rekening houden met afspraken gemaakt door hogere overheden of instanties,
worden geholpen door hogere overheden of instanties, krijgen terug macht over zaken die hun macht
overstegen (vluchtelingen/grenzen, invoertaksen, gevangenen ontsnapt naar andere landen,
verkeersboetes uit andere landen…)
VB: Vaccins moeten goedgekeurd worden
Impact bevolking
Bevolking: ondervinden de voordelen van bvb. Vrij verkeer van personen, erkenning van diploma’s,
contacten vanuit scholen, …
VB: Erasmus
Impact natiestaten
De Europese Unie is een mooi voorbeeld van het vervagen van staatsgrenzen, maar tegelijkertijd is er
ook een tendens naar meer nationalisme (VB: Brexit, Trump in de VS)
3
