Zwangerschap 1
Vervolg prenataal onderzoek 2e trimester & 3e trimester
Doel prenatale zorg:
- Het bewaken van moeder en kind
- Het herkennen en voorkomen van pathologische veranderingen ~prenatale preventie
- Opsporen risicofactoren (secundaire preventie)
- Het verstrekken van voorlichting in verband met de levenswijze tijdens de zwangerschap
KCE – richtlijnen:
Zwangerschap zonder risicofactoren:
- Primipara: 10 prenatale onderzoeken
- Multipara: 7 prenatale onderzoeken
Prenatale controle:
Ev Preconceptioneel consult
Eerste prenataal consult voor 9 à 10w tenzij ze een fertiliteitbehandeling heeft
Vervolgonderzoek op basis van anamnese/ risicofactoren/ klachten/... !
Voorbeeld:
Tot 30 wkn elke maand
30-37 wkn om de 2 à 3 wkn
37-40 wkn wekelijks
>40 wkn om de 2 dagen
Anamnese
Klinisch onderzoek
Echografie/bloedname/urinecontrole/bijkomende onderzoeken
Gezondheidsvoorlichting
Anamnese: (prenataal dossier)
- Berekenen van de zwangerschapsduur : zwangerschapsschijf
- Korte anamnese:
• Algemeen welbevinden?
• Verloop vorige weken?
• Specifieke navraag afh van termijn
o Misselijkheid à begin zwangerschap
o Kindsbewegingen:
Primipara: vanaf ongeveer 20 weken
Multipara: vanaf ongeveer 17 weken
o Oedemen, harde buiken,... à 3e trimester
o ...
• Inspelen op klachten/aandachtspunten van vorig consult
Hieruit risicoselectie en bekijken voor verdere opvolging tijdens klinisch onderzoek
, Zwangerschap 1
Klinisch onderzoek:
- Gewicht (niet standaard):
Gemiddelde toename: ± 12 kg; heeft geen verband met de grootte van het kind.
(Zeer wisselend: 5-20kg = normaal)
Geen voorspellende waarde voor zwangerschapsverloop;
Wel belangrijk bij voedingsproblemen (vaak in begin van zwangerschap) of bij
oedeemvorming (laatste trimester)
- Bloedddruk:
KCE: Bij elk prenataal consult (ev ook bij preconceptionele consultatie)
Algemeen: diastolische bloeddruk ≥ 90 mmHg = risicofactor voor complicaties (of stijging van
20-30mmHg tov referentiewaarde)
1e trimester: referentiewaarde
2e trimester: mid-pregnancy dip ~aandacht voor orthostatische hypotensie
3e trimester: ontwikkelen van zwangerschapshypertensie?
Onderzoeken op basis van anamnese (vb pijn, ... )
- Onderzoek van zwangere uterus:
Doel:
• Grootte (en vorm) uterus
• Ligging van het kind vaststellen
• Idee van hoeveelheid vruchtwater
• Grootte van kind in te schatten
• Contractie en relaxatietoestand uterus beoordelen
- Inspectie: (begin)
• Huid
• Welving zichtbaar
• Asymmetrisch? (hoe ligt de baarmoeder – kind)
• Lengte-dwarsligging?
• Kindsbewegingen
• Contracties
- Palpatie:
1e trimester:
Speculum- en bimanueel onderzoek
• Teken van Chadwick (blauwrode verkleuring)
• Teken van Hegar (week)
• Teken van Piskacek (asymmetrie)
• Kloppende arteria uterina vaginaal te voelen
Vervolg prenataal onderzoek 2e trimester & 3e trimester
Doel prenatale zorg:
- Het bewaken van moeder en kind
- Het herkennen en voorkomen van pathologische veranderingen ~prenatale preventie
- Opsporen risicofactoren (secundaire preventie)
- Het verstrekken van voorlichting in verband met de levenswijze tijdens de zwangerschap
KCE – richtlijnen:
Zwangerschap zonder risicofactoren:
- Primipara: 10 prenatale onderzoeken
- Multipara: 7 prenatale onderzoeken
Prenatale controle:
Ev Preconceptioneel consult
Eerste prenataal consult voor 9 à 10w tenzij ze een fertiliteitbehandeling heeft
Vervolgonderzoek op basis van anamnese/ risicofactoren/ klachten/... !
Voorbeeld:
Tot 30 wkn elke maand
30-37 wkn om de 2 à 3 wkn
37-40 wkn wekelijks
>40 wkn om de 2 dagen
Anamnese
Klinisch onderzoek
Echografie/bloedname/urinecontrole/bijkomende onderzoeken
Gezondheidsvoorlichting
Anamnese: (prenataal dossier)
- Berekenen van de zwangerschapsduur : zwangerschapsschijf
- Korte anamnese:
• Algemeen welbevinden?
• Verloop vorige weken?
• Specifieke navraag afh van termijn
o Misselijkheid à begin zwangerschap
o Kindsbewegingen:
Primipara: vanaf ongeveer 20 weken
Multipara: vanaf ongeveer 17 weken
o Oedemen, harde buiken,... à 3e trimester
o ...
• Inspelen op klachten/aandachtspunten van vorig consult
Hieruit risicoselectie en bekijken voor verdere opvolging tijdens klinisch onderzoek
, Zwangerschap 1
Klinisch onderzoek:
- Gewicht (niet standaard):
Gemiddelde toename: ± 12 kg; heeft geen verband met de grootte van het kind.
(Zeer wisselend: 5-20kg = normaal)
Geen voorspellende waarde voor zwangerschapsverloop;
Wel belangrijk bij voedingsproblemen (vaak in begin van zwangerschap) of bij
oedeemvorming (laatste trimester)
- Bloedddruk:
KCE: Bij elk prenataal consult (ev ook bij preconceptionele consultatie)
Algemeen: diastolische bloeddruk ≥ 90 mmHg = risicofactor voor complicaties (of stijging van
20-30mmHg tov referentiewaarde)
1e trimester: referentiewaarde
2e trimester: mid-pregnancy dip ~aandacht voor orthostatische hypotensie
3e trimester: ontwikkelen van zwangerschapshypertensie?
Onderzoeken op basis van anamnese (vb pijn, ... )
- Onderzoek van zwangere uterus:
Doel:
• Grootte (en vorm) uterus
• Ligging van het kind vaststellen
• Idee van hoeveelheid vruchtwater
• Grootte van kind in te schatten
• Contractie en relaxatietoestand uterus beoordelen
- Inspectie: (begin)
• Huid
• Welving zichtbaar
• Asymmetrisch? (hoe ligt de baarmoeder – kind)
• Lengte-dwarsligging?
• Kindsbewegingen
• Contracties
- Palpatie:
1e trimester:
Speculum- en bimanueel onderzoek
• Teken van Chadwick (blauwrode verkleuring)
• Teken van Hegar (week)
• Teken van Piskacek (asymmetrie)
• Kloppende arteria uterina vaginaal te voelen
