Recht en onderneming: Inleiding tot het
recht
Inhoudsopgave
Recht en onderneming: Inleiding tot het recht............................1
D1: Inleiding tot het recht.......................................................12
H1 Wat is recht?.............................................................................12
H2 Indeling van het recht...............................................................13
2.1 indeling van het nationaal recht..........................................................................13
Privaatrecht........................................................................................................... 13
Publiekrecht........................................................................................................... 14
Belang onderscheidt PRIV en PUB..........................................................................15
Onderscheid PRIV en PUB relativeren....................................................................16
2.2 indeling van het internationaal recht...................................................................17
internationaal privaatrecht....................................................................................17
internationaal publiekrecht = volkeren recht.........................................................17
Europees recht...................................................................................................... 17
D2: publiek recht.....................................................................20
H1 grondprincipes van de staatsorde..............................................20
1.1 rechtstaat............................................................................................................ 20
1.2 wetstaat.............................................................................................................. 20
1.3 driestaatsmachten.............................................................................................. 20
1.4 democratisch beginsel........................................................................................21
H2 De structuren / rechtsorden.......................................................22
2.1 Europese Unie..................................................................................................... 22
Historische constructie.......................................................................................... 22
2.2 politieke instellingen van de EU...........................................................................22
Europees parlement.............................................................................................. 22
Raad van de EU..................................................................................................... 23
Europese raad....................................................................................................... 24
Europese commissie.............................................................................................. 24
Hoge vertegenwoordiger.......................................................................................25
Hof van justitie en gerecht van de EU....................................................................25
EU normen............................................................................................................. 27
H3 Internationale rechtsorde..........................................................31
3.1 VN: verenigde naties........................................................................................... 31
3.2.Raad van EU (46)................................................................................................. 31
Europees hof van de rechten van de mens............................................................32
H4: federale politieke instellingen...................................................33
4.1 Federale perlement............................................................................................. 33
4.2 Federale regering................................................................................................ 34
H5: gemeenschappen en gewesten.................................................36
H6 lokale niveau............................................................................37
1
, 6.1 Provincies............................................................................................................ 37
Deputatie............................................................................................................... 37
6.2 gemeenten.......................................................................................................... 37
gemeentenraad..................................................................................................... 37
college van burgemeester en schepenen..............................................................37
gemeentensecretaris............................................................................................. 39
Gemeentenontvanger............................................................................................ 39
Hoofdcommisaris................................................................................................... 39
6.3Intercommunale samenwerkingsverbanden.........................................................39
D3: Bronnen van het recht.......................................................41
H1 de wet......................................................................................41
1.1 wetsbegrip.......................................................................................................... 41
1.2 hierarchie van de wetsnormen............................................................................41
1.3 Veschillende bronnen:......................................................................................... 41
Europees recht...................................................................................................... 41
grondwet............................................................................................................... 41
wet: enge zin vh woord......................................................................................... 42
decreet.................................................................................................................. 42
ordonantie............................................................................................................. 42
koninklijk besluit................................................................................................... 42
besluiten van de gewest- en gemeenschapregeringen..........................................43
ministrieel besluit.................................................................................................. 43
provenciaal regelement......................................................................................... 43
gemeenteregelement............................................................................................ 43
H2 andere bronnen van het recht....................................................44
2.1 rehtspraak........................................................................................................... 44
taak van de rechter.............................................................................................. 44
eenheid................................................................................................................ 44
2.2 gewoonte recht................................................................................................... 44
2.3 algemene rechtsbeginselen.................................................................................44
2.4 rechtsler/doctrine................................................................................................ 45
H3 hogere rechtscolleges...............................................................46
3.1 overzicht: Internationale hogere rechtscolleges..................................................46
Benelux gerechtshof.............................................................................................. 46
internationaal strafhof........................................................................................... 46
3.2. grondwetterijk hof.............................................................................................. 46
3.3 raad van state..................................................................................................... 47
3.4 rekenhof.............................................................................................................. 48
H4 indeling van de rechten.............................................................49
4.1 objectief recht..................................................................................................... 49
4.2 subjectiefrecht: het recht dat we halen uit de bestaande rechtsregels...............49
publieke subjectieve rechten................................................................................49
privaate subjectieve rechten.................................................................................49
4.3 rechtsfeiten......................................................................................................... 50
4.4 rechtshandelingen............................................................................................... 50
eenzijdige rechtshandelingen...............................................................................50
meerzijdige rechtshandelingen..............................................................................50
4.5 plechtige rechtshandelingen...............................................................................50
D4 Gerechterlijk recht..............................................................51
2
, H1 algemene beginselen.................................................................51
1.1 bevoegdheid........................................................................................................ 51
terretoriale bevoegdheid.......................................................................................51
materiele bevoegdheid.......................................................................................... 51
1.2 recht op hoger beroep......................................................................................... 51
1.3 beroepsrechters <-> lekenrechters.....................................................................51
geografische indeling............................................................................................ 52
1.4 de eenheid van rechtspraak................................................................................52
Hof van Cassatie (1).............................................................................................. 52
1.5 taak van de rechter............................................................................................. 53
passiviteit van de rechter......................................................................................53
onparijdigheid van de rechter................................................................................53
1.6 Openbaar ministerie OM = parket.......................................................................53
H2. rechtscolleges..........................................................................55
2.1 vrede rechter....................................................................................................... 55
2.2 politie rechtbank................................................................................................. 55
2.3 rechtbank van 1e aanleg......................................................................................56
burgerlijke rechtbank............................................................................................. 56
familie en jeugd rechtbank...................................................................................56
correctionele rechtbank......................................................................................... 56
2.4 ondernemingsrechtbank......................................................................................56
2.5 arrondissementenrechtbank................................................................................57
2.6 Hof Van Beroep.................................................................................................... 57
2.7 arbeidshoven....................................................................................................... 57
2.8 Hof van Cassatie................................................................................................. 57
2.9 hof v assisen....................................................................................................... 57
2.9 strafuitvoeringsrechtbank...................................................................................57
H3. de gerechtelijke procedure.......................................................59
3.1 verloop................................................................................................................ 59
rechtsingang.......................................................................................................... 59
inleidende zitting................................................................................................... 59
conclusies.............................................................................................................. 59
pleidooi.................................................................................................................. 59
vonnis.................................................................................................................... 59
medewerkers van het gerecht...............................................................................60
3.2 rechtsmiddelen.................................................................................................... 60
gezag van gewijsde <-> kracht van gewijsde.......................................................60
beroep.................................................................................................................. 60
verzet.................................................................................................................... 60
cassatieberoep...................................................................................................... 61
3.3 kortgeding........................................................................................................... 61
3.4 arbitrage............................................................................................................. 62
3.5 uitvoering............................................................................................................ 62
->uitvoerend beslag.............................................................................................. 63
->bewarend beslag................................................................................................ 63
Kantonnement....................................................................................................... 63
Dwangsom............................................................................................................. 63
collectieve schuldenrekening.................................................................................63
3.6 positie van de benadeelde ig recht.....................................................................64
Verschillende procedures.......................................................................................64
voorrang van de strafprocedures...........................................................................64
3
, initiatief................................................................................................................. 64
H4 bewijsrecht...............................................................................65
4.1 Bewijslast............................................................................................................ 65
rechter blijft passief............................................................................................... 65
wie beweert moet bewijzen..................................................................................65
alleen feiten en rechtshandelingen moeten w bewezen........................................65
4.2 Het schrifterlijk bewijs......................................................................................... 66
authentieke acte.................................................................................................... 66
Onderhandse acte................................................................................................. 67
begin van geschreven bewijs.................................................................................67
de advocaten acte................................................................................................. 68
niet ondertekende documenten.............................................................................68
4.5 Getuigen.............................................................................................................. 68
4.6 Vermoedens........................................................................................................ 68
Wettelijke vermoedens.......................................................................................... 68
Feitelijke vermoedens............................................................................................ 69
Bekentenis............................................................................................................. 69
4.7 Deskundige onderzoek........................................................................................69
4.8 Eed...................................................................................................................... 69
4.9 Verhoor van partijen............................................................................................ 69
4.10 Plaatsopneming................................................................................................. 70
D5 goederen en zakenrecht......................................................71
H1 inleiding van de goederen.........................................................71
1.1 lichamelijke – onlichamelijke goederen...............................................................71
1.2 roerende – onroerende goederen........................................................................71
Onroerende goederen (categorien)........................................................................71
roerende goederen (categorien)............................................................................71
1.3 gebruiks – verbruiks goederen............................................................................72
1.4 domeingoederen................................................................................................. 72
1.5 zelfstandige zakelijke rechten – zakelijke zekerheids rechten..............................72
H2. zelfstandige zakelijke rechten...................................................73
2.1 kenmerken.......................................................................................................... 73
2.2 eigendomsrecht................................................................................................... 73
wanneer is er sprake van eigendomsrecht?..........................................................73
Hoe verwerf je eigendom?.....................................................................................73
Beperkingen.......................................................................................................... 74
2.3 Vruchtgebruik...................................................................................................... 76
2.4 recht van opstal................................................................................................... 76
H3 zakelijke zekerheids rechten/ zakelijke zekerheiden....................77
3.1 Wat zijn zekerheiden ih algemeen.......................................................................77
3.2 Hypotheek........................................................................................................... 77
3.3 Pand.................................................................................................................... 77
3.4 voorrechten......................................................................................................... 77
3.5 persoonlijke zekerheden......................................................................................78
D6: verbintenissenrecht...........................................................79
H1 Algemeen: de verbintenissen.....................................................79
1.1 wat is een verbintenis?........................................................................................ 79
partijen:................................................................................................................. 79
4
, 1.2 Verbintenissen vloeien voort uit versch Bronnen:................................................79
1.3 Soorten verbintenissen........................................................................................ 79
Verbintenissen met tijsbepaling.............................................................................79
Voorwaardelijke verbintenissen.............................................................................80
Splitsbare verbintenissen......................................................................................80
Hoofdelijke verbintenissen.....................................................................................80
Resultaat verbintenissen.......................................................................................80
middelen verbintenissen.......................................................................................81
intuitu personae overeenkomsten.........................................................................81
H2 Overeenkomst...........................................................................82
2.1soorten overeenkomsten......................................................................................82
H3 grondbeginselen vh overeenkomsten recht + intrepetatie van
overenkomsten..............................................................................84
3.1 wilsautonomie..................................................................................................... 84
3.2 bindende kracht van overeenkomsten................................................................84
3.3 goede trouw........................................................................................................ 84
3.4 Intrepetatie van overeenkomsten........................................................................84
H4 de geldigheidsvoorwaarden van een overeenkomst....................85
4.1 toestemming....................................................................................................... 85
Dwaling................................................................................................................. 85
Plegen van geweld................................................................................................. 85
Bedrog................................................................................................................... 85
4.2 bekwaamheid...................................................................................................... 86
4.3 voorwerp............................................................................................................. 86
4.4 oorzaak............................................................................................................... 86
H5 onstaan van een overeen komst.................................................87
5.1 Aanbod................................................................................................................ 87
5.2 aanvaarding........................................................................................................ 87
5.3 precontractuele aansprakelijkheid.......................................................................87
< schade die hierdoor onstaat: aansparakelijk......................................................87
H6 uitvoering van de overeenkomst................................................88
6.1 vrijwillige uitvoering............................................................................................ 88
contractuele vrijheid primeer................................................................................88
wie moet uitvoeren?.............................................................................................. 88
tov wie moet uitgevoerd w?...................................................................................88
wat moet uitgevoerd w?........................................................................................88
waar moet overeenkomst uitgevoerd w?...............................................................88
waneer moet er uitgevoerd w?..............................................................................88
6.2 contractuele aansprakelijkheid............................................................................89
door overmacht..................................................................................................... 89
Na aanmaning....................................................................................................... 89
6.4 ontbindig van de overenkomst............................................................................90
Weigering wegens niet uivoering...........................................................................90
Ontbinding wegens niet uivoering.........................................................................90
Uitdrukkelijk onbindend beding.............................................................................90
6.5 exoneratie = vrijwaringsbeding...........................................................................91
H7 derden en overeenkomsten........................................................92
7.1 bettrekelijkheid of relativiteit van overeenkomsten.............................................92
7.2 tegenwerpbaarheid van overeenkomsten...........................................................92
5
, H8 tenietgaan van overeenkomsten................................................93
8.1 nietige overeenkomst.......................................................................................... 93
8.2 ontbinding van de overeenkomst........................................................................93
8.3 eenzijdige opzegging........................................................................................... 93
8.4 uitvoering van een overeenkomst.......................................................................93
8.5 schuldvernieuwing............................................................................................... 93
8.6 schuldvergelijking................................................................................................ 93
8.7 schuldvermening................................................................................................. 93
8.8 bevreidende verjaring......................................................................................... 94
D7 bijzondere overeenkomsten................................................94
H1 de koop-verkoop overeenkomst.................................................94
H2 de huurovereenkomst................................................................94
H3: de voornaamste andere overeenkomsten..................................94
3.1 leasing/huur-koop overeenkomst.........................................................................94
3.2 bewaargeving...................................................................................................... 94
3.3 dading overeenkomst.......................................................................................... 94
3.4 aannemingsovereenkomst..................................................................................94
3.4 Lastgevingsovereenkomst...................................................................................94
3.5 Persoonlijke zekerheden......................................................................................95
borgtocht............................................................................................................... 95
delcredene............................................................................................................. 95
kredietverzekering................................................................................................. 95
D8 onrechtamtige daad of foutaansprakelijkheid.......................96
H1 aansprakelijkheid voor eigen daad.............................................96
D1: Inleiding tot het recht..........................................................7
H1 Wat is recht?..............................................................................7
1.1 3 categorie van regels........................................................................................... 7
H2 Indeling van het recht.................................................................8
2.1 indeling van het nationaal recht............................................................................8
Privaatrecht............................................................................................................. 8
Publiekrecht............................................................................................................. 9
Belang onderscheid PRIV en PUB...........................................................................10
Onderscheid PRIV en PUB relativeren....................................................................11
2.2 indeling van het internationaal recht..................................................................12
internationaal privaatrecht....................................................................................12
internationaal publiekrecht = volkeren recht.........................................................12
Europees recht...................................................................................................... 12
D2: publiek recht.....................................................................15
H1 grondprincipes van de staatsorde..............................................15
1.1 rechtstaat............................................................................................................ 15
1.2 wetstaat.............................................................................................................. 15
1.3 driestaatsmachten.............................................................................................. 15
1.4 democratisch beginsel........................................................................................16
H2 De structuren / rechtsorden.......................................................17
2.1 Europese Unie..................................................................................................... 17
6
, Historische constructie.......................................................................................... 17
2.2 politieke instellingen van de EU..........................................................................17
Europees parlement.............................................................................................. 17
Raad van de EU..................................................................................................... 18
Europese raad....................................................................................................... 19
Europese commissie.............................................................................................. 19
Hoge vertegenwoordiger.......................................................................................20
Hof van justitie en gerecht van de EU...................................................................20
EU normen............................................................................................................. 22
H3 Internationale rechtsorde.........................................................26
3.1 VN: verenigde naties........................................................................................... 26
3.2.Raad van EU (46)................................................................................................ 26
Europees hof van de rechten van de mens............................................................27
H4: federale politieke instellingen...................................................28
4.1 Federale perlement............................................................................................. 28
4.2 Federale regering................................................................................................ 29
H5: gemeenschappen en gewesten.................................................31
H6 lokale niveau............................................................................32
6.1 Provincies............................................................................................................ 32
Deputatie.............................................................................................................. 32
6.2 gemeenten.......................................................................................................... 32
gemeentenraad..................................................................................................... 32
college van burgemeester en schepenen..............................................................32
gemeentensecretaris............................................................................................. 33
Gemeentenontvanger........................................................................................... 33
Hoofdcommisaris................................................................................................... 33
6.3Intercommunale samenwerkingsverbanden.........................................................33
D3: Bronnen van het recht.......................................................35
H1 de wet......................................................................................35
1.1 wetsbegrip.......................................................................................................... 35
1.2 hierarchie van de wetsnormen............................................................................35
1.3 Veschillende bronnen:......................................................................................... 35
Europees recht...................................................................................................... 35
grondwet............................................................................................................... 35
wet: enge zin vh woord......................................................................................... 36
decreet.................................................................................................................. 36
ordonantie............................................................................................................. 36
koninklijk besluit.................................................................................................... 36
besluiten van de gewest- en gemeenschapregeringen..........................................37
ministrieel besluit.................................................................................................. 37
provenciaal regelement......................................................................................... 37
gemeenteregelement............................................................................................ 37
H2 andere bronnen van het recht....................................................38
2.1 rehtspraak........................................................................................................... 38
taak van de rechter............................................................................................... 38
eenheid................................................................................................................. 38
2.2 gewoonte recht................................................................................................... 38
2.3 algemene rechtsbeginselen................................................................................38
7
, 2.4 rechtsler/doctrine................................................................................................ 39
H3 hogere rechtscolleges...............................................................40
3.1 overzicht: Internationale hogere rechtscolleges.................................................40
HvJ......................................................................................................................... 40
Internationaal gerechtshof....................................................................................40
EHRM..................................................................................................................... 40
Benelux gerechtshof.............................................................................................. 40
internationaal strafhof........................................................................................... 40
3.2. grondwetterijk hof.............................................................................................. 40
3.3 raad van state..................................................................................................... 41
3.4 rekenhof.............................................................................................................. 42
H4 indeling van de rechten.............................................................43
4.1 objectief recht..................................................................................................... 43
4.2 subjectiefrecht: het recht dat we halen uit de bestaande rechtsregels...............43
publieke subjectieve rechten.................................................................................43
privaate subjectieve rechten.................................................................................43
4.3 rechtsfeiten......................................................................................................... 44
4.4 rechtshandelingen............................................................................................... 44
eenzijdige rechtshandelingen................................................................................44
meerzijdige rechtshandelingen..............................................................................44
4.5 plechtige rechtshandelingen...............................................................................44
D4 Gerechterlijk recht..............................................................45
H1 algemene beginselen................................................................45
1.1 bevoegdheid....................................................................................................... 45
terretoriale bevoegdheid.......................................................................................45
materiele bevoegdheid.......................................................................................... 45
1.2 recht op hoger beroep......................................................................................... 45
1.3 beroepsrechters <-> lekenrechters.....................................................................45
geografische indeling............................................................................................ 46
1.4 de eenheid van rechtspraak................................................................................46
Hof van Cassatie (1).............................................................................................. 46
1.5 taak van de rechter............................................................................................. 47
passiviteit van de rechter......................................................................................47
onparijdigheid van de rechter................................................................................47
1.6 Openbaar ministerie OM = parket.......................................................................47
H2. rechtscolleges..........................................................................49
2.1 vrede rechter....................................................................................................... 49
2.2 politie rechtbank................................................................................................. 49
2.3 rechtbank van 1e aanleg......................................................................................50
burgerlijke rechtbank............................................................................................. 50
familie en jeugd rechtbank....................................................................................50
correctionele rechtbank......................................................................................... 50
2.4 ondernemingsrechtbank.....................................................................................50
2.5 arrondissementenrechtbank................................................................................51
2.6 Hof Van Beroep................................................................................................... 51
2.7 arbeidshoven...................................................................................................... 51
2.8 Hof van Cassatie................................................................................................. 51
2.9 hof v assisen....................................................................................................... 51
2.9 strafuitvoeringsrechtbank...................................................................................51
8
recht
Inhoudsopgave
Recht en onderneming: Inleiding tot het recht............................1
D1: Inleiding tot het recht.......................................................12
H1 Wat is recht?.............................................................................12
H2 Indeling van het recht...............................................................13
2.1 indeling van het nationaal recht..........................................................................13
Privaatrecht........................................................................................................... 13
Publiekrecht........................................................................................................... 14
Belang onderscheidt PRIV en PUB..........................................................................15
Onderscheid PRIV en PUB relativeren....................................................................16
2.2 indeling van het internationaal recht...................................................................17
internationaal privaatrecht....................................................................................17
internationaal publiekrecht = volkeren recht.........................................................17
Europees recht...................................................................................................... 17
D2: publiek recht.....................................................................20
H1 grondprincipes van de staatsorde..............................................20
1.1 rechtstaat............................................................................................................ 20
1.2 wetstaat.............................................................................................................. 20
1.3 driestaatsmachten.............................................................................................. 20
1.4 democratisch beginsel........................................................................................21
H2 De structuren / rechtsorden.......................................................22
2.1 Europese Unie..................................................................................................... 22
Historische constructie.......................................................................................... 22
2.2 politieke instellingen van de EU...........................................................................22
Europees parlement.............................................................................................. 22
Raad van de EU..................................................................................................... 23
Europese raad....................................................................................................... 24
Europese commissie.............................................................................................. 24
Hoge vertegenwoordiger.......................................................................................25
Hof van justitie en gerecht van de EU....................................................................25
EU normen............................................................................................................. 27
H3 Internationale rechtsorde..........................................................31
3.1 VN: verenigde naties........................................................................................... 31
3.2.Raad van EU (46)................................................................................................. 31
Europees hof van de rechten van de mens............................................................32
H4: federale politieke instellingen...................................................33
4.1 Federale perlement............................................................................................. 33
4.2 Federale regering................................................................................................ 34
H5: gemeenschappen en gewesten.................................................36
H6 lokale niveau............................................................................37
1
, 6.1 Provincies............................................................................................................ 37
Deputatie............................................................................................................... 37
6.2 gemeenten.......................................................................................................... 37
gemeentenraad..................................................................................................... 37
college van burgemeester en schepenen..............................................................37
gemeentensecretaris............................................................................................. 39
Gemeentenontvanger............................................................................................ 39
Hoofdcommisaris................................................................................................... 39
6.3Intercommunale samenwerkingsverbanden.........................................................39
D3: Bronnen van het recht.......................................................41
H1 de wet......................................................................................41
1.1 wetsbegrip.......................................................................................................... 41
1.2 hierarchie van de wetsnormen............................................................................41
1.3 Veschillende bronnen:......................................................................................... 41
Europees recht...................................................................................................... 41
grondwet............................................................................................................... 41
wet: enge zin vh woord......................................................................................... 42
decreet.................................................................................................................. 42
ordonantie............................................................................................................. 42
koninklijk besluit................................................................................................... 42
besluiten van de gewest- en gemeenschapregeringen..........................................43
ministrieel besluit.................................................................................................. 43
provenciaal regelement......................................................................................... 43
gemeenteregelement............................................................................................ 43
H2 andere bronnen van het recht....................................................44
2.1 rehtspraak........................................................................................................... 44
taak van de rechter.............................................................................................. 44
eenheid................................................................................................................ 44
2.2 gewoonte recht................................................................................................... 44
2.3 algemene rechtsbeginselen.................................................................................44
2.4 rechtsler/doctrine................................................................................................ 45
H3 hogere rechtscolleges...............................................................46
3.1 overzicht: Internationale hogere rechtscolleges..................................................46
Benelux gerechtshof.............................................................................................. 46
internationaal strafhof........................................................................................... 46
3.2. grondwetterijk hof.............................................................................................. 46
3.3 raad van state..................................................................................................... 47
3.4 rekenhof.............................................................................................................. 48
H4 indeling van de rechten.............................................................49
4.1 objectief recht..................................................................................................... 49
4.2 subjectiefrecht: het recht dat we halen uit de bestaande rechtsregels...............49
publieke subjectieve rechten................................................................................49
privaate subjectieve rechten.................................................................................49
4.3 rechtsfeiten......................................................................................................... 50
4.4 rechtshandelingen............................................................................................... 50
eenzijdige rechtshandelingen...............................................................................50
meerzijdige rechtshandelingen..............................................................................50
4.5 plechtige rechtshandelingen...............................................................................50
D4 Gerechterlijk recht..............................................................51
2
, H1 algemene beginselen.................................................................51
1.1 bevoegdheid........................................................................................................ 51
terretoriale bevoegdheid.......................................................................................51
materiele bevoegdheid.......................................................................................... 51
1.2 recht op hoger beroep......................................................................................... 51
1.3 beroepsrechters <-> lekenrechters.....................................................................51
geografische indeling............................................................................................ 52
1.4 de eenheid van rechtspraak................................................................................52
Hof van Cassatie (1).............................................................................................. 52
1.5 taak van de rechter............................................................................................. 53
passiviteit van de rechter......................................................................................53
onparijdigheid van de rechter................................................................................53
1.6 Openbaar ministerie OM = parket.......................................................................53
H2. rechtscolleges..........................................................................55
2.1 vrede rechter....................................................................................................... 55
2.2 politie rechtbank................................................................................................. 55
2.3 rechtbank van 1e aanleg......................................................................................56
burgerlijke rechtbank............................................................................................. 56
familie en jeugd rechtbank...................................................................................56
correctionele rechtbank......................................................................................... 56
2.4 ondernemingsrechtbank......................................................................................56
2.5 arrondissementenrechtbank................................................................................57
2.6 Hof Van Beroep.................................................................................................... 57
2.7 arbeidshoven....................................................................................................... 57
2.8 Hof van Cassatie................................................................................................. 57
2.9 hof v assisen....................................................................................................... 57
2.9 strafuitvoeringsrechtbank...................................................................................57
H3. de gerechtelijke procedure.......................................................59
3.1 verloop................................................................................................................ 59
rechtsingang.......................................................................................................... 59
inleidende zitting................................................................................................... 59
conclusies.............................................................................................................. 59
pleidooi.................................................................................................................. 59
vonnis.................................................................................................................... 59
medewerkers van het gerecht...............................................................................60
3.2 rechtsmiddelen.................................................................................................... 60
gezag van gewijsde <-> kracht van gewijsde.......................................................60
beroep.................................................................................................................. 60
verzet.................................................................................................................... 60
cassatieberoep...................................................................................................... 61
3.3 kortgeding........................................................................................................... 61
3.4 arbitrage............................................................................................................. 62
3.5 uitvoering............................................................................................................ 62
->uitvoerend beslag.............................................................................................. 63
->bewarend beslag................................................................................................ 63
Kantonnement....................................................................................................... 63
Dwangsom............................................................................................................. 63
collectieve schuldenrekening.................................................................................63
3.6 positie van de benadeelde ig recht.....................................................................64
Verschillende procedures.......................................................................................64
voorrang van de strafprocedures...........................................................................64
3
, initiatief................................................................................................................. 64
H4 bewijsrecht...............................................................................65
4.1 Bewijslast............................................................................................................ 65
rechter blijft passief............................................................................................... 65
wie beweert moet bewijzen..................................................................................65
alleen feiten en rechtshandelingen moeten w bewezen........................................65
4.2 Het schrifterlijk bewijs......................................................................................... 66
authentieke acte.................................................................................................... 66
Onderhandse acte................................................................................................. 67
begin van geschreven bewijs.................................................................................67
de advocaten acte................................................................................................. 68
niet ondertekende documenten.............................................................................68
4.5 Getuigen.............................................................................................................. 68
4.6 Vermoedens........................................................................................................ 68
Wettelijke vermoedens.......................................................................................... 68
Feitelijke vermoedens............................................................................................ 69
Bekentenis............................................................................................................. 69
4.7 Deskundige onderzoek........................................................................................69
4.8 Eed...................................................................................................................... 69
4.9 Verhoor van partijen............................................................................................ 69
4.10 Plaatsopneming................................................................................................. 70
D5 goederen en zakenrecht......................................................71
H1 inleiding van de goederen.........................................................71
1.1 lichamelijke – onlichamelijke goederen...............................................................71
1.2 roerende – onroerende goederen........................................................................71
Onroerende goederen (categorien)........................................................................71
roerende goederen (categorien)............................................................................71
1.3 gebruiks – verbruiks goederen............................................................................72
1.4 domeingoederen................................................................................................. 72
1.5 zelfstandige zakelijke rechten – zakelijke zekerheids rechten..............................72
H2. zelfstandige zakelijke rechten...................................................73
2.1 kenmerken.......................................................................................................... 73
2.2 eigendomsrecht................................................................................................... 73
wanneer is er sprake van eigendomsrecht?..........................................................73
Hoe verwerf je eigendom?.....................................................................................73
Beperkingen.......................................................................................................... 74
2.3 Vruchtgebruik...................................................................................................... 76
2.4 recht van opstal................................................................................................... 76
H3 zakelijke zekerheids rechten/ zakelijke zekerheiden....................77
3.1 Wat zijn zekerheiden ih algemeen.......................................................................77
3.2 Hypotheek........................................................................................................... 77
3.3 Pand.................................................................................................................... 77
3.4 voorrechten......................................................................................................... 77
3.5 persoonlijke zekerheden......................................................................................78
D6: verbintenissenrecht...........................................................79
H1 Algemeen: de verbintenissen.....................................................79
1.1 wat is een verbintenis?........................................................................................ 79
partijen:................................................................................................................. 79
4
, 1.2 Verbintenissen vloeien voort uit versch Bronnen:................................................79
1.3 Soorten verbintenissen........................................................................................ 79
Verbintenissen met tijsbepaling.............................................................................79
Voorwaardelijke verbintenissen.............................................................................80
Splitsbare verbintenissen......................................................................................80
Hoofdelijke verbintenissen.....................................................................................80
Resultaat verbintenissen.......................................................................................80
middelen verbintenissen.......................................................................................81
intuitu personae overeenkomsten.........................................................................81
H2 Overeenkomst...........................................................................82
2.1soorten overeenkomsten......................................................................................82
H3 grondbeginselen vh overeenkomsten recht + intrepetatie van
overenkomsten..............................................................................84
3.1 wilsautonomie..................................................................................................... 84
3.2 bindende kracht van overeenkomsten................................................................84
3.3 goede trouw........................................................................................................ 84
3.4 Intrepetatie van overeenkomsten........................................................................84
H4 de geldigheidsvoorwaarden van een overeenkomst....................85
4.1 toestemming....................................................................................................... 85
Dwaling................................................................................................................. 85
Plegen van geweld................................................................................................. 85
Bedrog................................................................................................................... 85
4.2 bekwaamheid...................................................................................................... 86
4.3 voorwerp............................................................................................................. 86
4.4 oorzaak............................................................................................................... 86
H5 onstaan van een overeen komst.................................................87
5.1 Aanbod................................................................................................................ 87
5.2 aanvaarding........................................................................................................ 87
5.3 precontractuele aansprakelijkheid.......................................................................87
< schade die hierdoor onstaat: aansparakelijk......................................................87
H6 uitvoering van de overeenkomst................................................88
6.1 vrijwillige uitvoering............................................................................................ 88
contractuele vrijheid primeer................................................................................88
wie moet uitvoeren?.............................................................................................. 88
tov wie moet uitgevoerd w?...................................................................................88
wat moet uitgevoerd w?........................................................................................88
waar moet overeenkomst uitgevoerd w?...............................................................88
waneer moet er uitgevoerd w?..............................................................................88
6.2 contractuele aansprakelijkheid............................................................................89
door overmacht..................................................................................................... 89
Na aanmaning....................................................................................................... 89
6.4 ontbindig van de overenkomst............................................................................90
Weigering wegens niet uivoering...........................................................................90
Ontbinding wegens niet uivoering.........................................................................90
Uitdrukkelijk onbindend beding.............................................................................90
6.5 exoneratie = vrijwaringsbeding...........................................................................91
H7 derden en overeenkomsten........................................................92
7.1 bettrekelijkheid of relativiteit van overeenkomsten.............................................92
7.2 tegenwerpbaarheid van overeenkomsten...........................................................92
5
, H8 tenietgaan van overeenkomsten................................................93
8.1 nietige overeenkomst.......................................................................................... 93
8.2 ontbinding van de overeenkomst........................................................................93
8.3 eenzijdige opzegging........................................................................................... 93
8.4 uitvoering van een overeenkomst.......................................................................93
8.5 schuldvernieuwing............................................................................................... 93
8.6 schuldvergelijking................................................................................................ 93
8.7 schuldvermening................................................................................................. 93
8.8 bevreidende verjaring......................................................................................... 94
D7 bijzondere overeenkomsten................................................94
H1 de koop-verkoop overeenkomst.................................................94
H2 de huurovereenkomst................................................................94
H3: de voornaamste andere overeenkomsten..................................94
3.1 leasing/huur-koop overeenkomst.........................................................................94
3.2 bewaargeving...................................................................................................... 94
3.3 dading overeenkomst.......................................................................................... 94
3.4 aannemingsovereenkomst..................................................................................94
3.4 Lastgevingsovereenkomst...................................................................................94
3.5 Persoonlijke zekerheden......................................................................................95
borgtocht............................................................................................................... 95
delcredene............................................................................................................. 95
kredietverzekering................................................................................................. 95
D8 onrechtamtige daad of foutaansprakelijkheid.......................96
H1 aansprakelijkheid voor eigen daad.............................................96
D1: Inleiding tot het recht..........................................................7
H1 Wat is recht?..............................................................................7
1.1 3 categorie van regels........................................................................................... 7
H2 Indeling van het recht.................................................................8
2.1 indeling van het nationaal recht............................................................................8
Privaatrecht............................................................................................................. 8
Publiekrecht............................................................................................................. 9
Belang onderscheid PRIV en PUB...........................................................................10
Onderscheid PRIV en PUB relativeren....................................................................11
2.2 indeling van het internationaal recht..................................................................12
internationaal privaatrecht....................................................................................12
internationaal publiekrecht = volkeren recht.........................................................12
Europees recht...................................................................................................... 12
D2: publiek recht.....................................................................15
H1 grondprincipes van de staatsorde..............................................15
1.1 rechtstaat............................................................................................................ 15
1.2 wetstaat.............................................................................................................. 15
1.3 driestaatsmachten.............................................................................................. 15
1.4 democratisch beginsel........................................................................................16
H2 De structuren / rechtsorden.......................................................17
2.1 Europese Unie..................................................................................................... 17
6
, Historische constructie.......................................................................................... 17
2.2 politieke instellingen van de EU..........................................................................17
Europees parlement.............................................................................................. 17
Raad van de EU..................................................................................................... 18
Europese raad....................................................................................................... 19
Europese commissie.............................................................................................. 19
Hoge vertegenwoordiger.......................................................................................20
Hof van justitie en gerecht van de EU...................................................................20
EU normen............................................................................................................. 22
H3 Internationale rechtsorde.........................................................26
3.1 VN: verenigde naties........................................................................................... 26
3.2.Raad van EU (46)................................................................................................ 26
Europees hof van de rechten van de mens............................................................27
H4: federale politieke instellingen...................................................28
4.1 Federale perlement............................................................................................. 28
4.2 Federale regering................................................................................................ 29
H5: gemeenschappen en gewesten.................................................31
H6 lokale niveau............................................................................32
6.1 Provincies............................................................................................................ 32
Deputatie.............................................................................................................. 32
6.2 gemeenten.......................................................................................................... 32
gemeentenraad..................................................................................................... 32
college van burgemeester en schepenen..............................................................32
gemeentensecretaris............................................................................................. 33
Gemeentenontvanger........................................................................................... 33
Hoofdcommisaris................................................................................................... 33
6.3Intercommunale samenwerkingsverbanden.........................................................33
D3: Bronnen van het recht.......................................................35
H1 de wet......................................................................................35
1.1 wetsbegrip.......................................................................................................... 35
1.2 hierarchie van de wetsnormen............................................................................35
1.3 Veschillende bronnen:......................................................................................... 35
Europees recht...................................................................................................... 35
grondwet............................................................................................................... 35
wet: enge zin vh woord......................................................................................... 36
decreet.................................................................................................................. 36
ordonantie............................................................................................................. 36
koninklijk besluit.................................................................................................... 36
besluiten van de gewest- en gemeenschapregeringen..........................................37
ministrieel besluit.................................................................................................. 37
provenciaal regelement......................................................................................... 37
gemeenteregelement............................................................................................ 37
H2 andere bronnen van het recht....................................................38
2.1 rehtspraak........................................................................................................... 38
taak van de rechter............................................................................................... 38
eenheid................................................................................................................. 38
2.2 gewoonte recht................................................................................................... 38
2.3 algemene rechtsbeginselen................................................................................38
7
, 2.4 rechtsler/doctrine................................................................................................ 39
H3 hogere rechtscolleges...............................................................40
3.1 overzicht: Internationale hogere rechtscolleges.................................................40
HvJ......................................................................................................................... 40
Internationaal gerechtshof....................................................................................40
EHRM..................................................................................................................... 40
Benelux gerechtshof.............................................................................................. 40
internationaal strafhof........................................................................................... 40
3.2. grondwetterijk hof.............................................................................................. 40
3.3 raad van state..................................................................................................... 41
3.4 rekenhof.............................................................................................................. 42
H4 indeling van de rechten.............................................................43
4.1 objectief recht..................................................................................................... 43
4.2 subjectiefrecht: het recht dat we halen uit de bestaande rechtsregels...............43
publieke subjectieve rechten.................................................................................43
privaate subjectieve rechten.................................................................................43
4.3 rechtsfeiten......................................................................................................... 44
4.4 rechtshandelingen............................................................................................... 44
eenzijdige rechtshandelingen................................................................................44
meerzijdige rechtshandelingen..............................................................................44
4.5 plechtige rechtshandelingen...............................................................................44
D4 Gerechterlijk recht..............................................................45
H1 algemene beginselen................................................................45
1.1 bevoegdheid....................................................................................................... 45
terretoriale bevoegdheid.......................................................................................45
materiele bevoegdheid.......................................................................................... 45
1.2 recht op hoger beroep......................................................................................... 45
1.3 beroepsrechters <-> lekenrechters.....................................................................45
geografische indeling............................................................................................ 46
1.4 de eenheid van rechtspraak................................................................................46
Hof van Cassatie (1).............................................................................................. 46
1.5 taak van de rechter............................................................................................. 47
passiviteit van de rechter......................................................................................47
onparijdigheid van de rechter................................................................................47
1.6 Openbaar ministerie OM = parket.......................................................................47
H2. rechtscolleges..........................................................................49
2.1 vrede rechter....................................................................................................... 49
2.2 politie rechtbank................................................................................................. 49
2.3 rechtbank van 1e aanleg......................................................................................50
burgerlijke rechtbank............................................................................................. 50
familie en jeugd rechtbank....................................................................................50
correctionele rechtbank......................................................................................... 50
2.4 ondernemingsrechtbank.....................................................................................50
2.5 arrondissementenrechtbank................................................................................51
2.6 Hof Van Beroep................................................................................................... 51
2.7 arbeidshoven...................................................................................................... 51
2.8 Hof van Cassatie................................................................................................. 51
2.9 hof v assisen....................................................................................................... 51
2.9 strafuitvoeringsrechtbank...................................................................................51
8