ANATOMIE/ FYSIOLOGIE: DEEL 2
H5: DE HUID
Inleiding tot de huid
= een orgaan dat bestaat uit uitwendig epitheel
of de epidermis (opperhuid) en het daaronder
gelegen bindweefsel v/d dermis (cutis).
= accessoire structuren deze bevinden zich
voornamelijk in de dermis (=cutis of lederhuid).
Onder dermis is de huid door het losmazige
bindweefsel v/d onderhuidse laag of hypodermis
of subcutis gescheiden van dieper gelegen
weefsels en organen.
Epidermis
- Geslaagd plaveiselepitheel (= aantal lagen liggen op elkaar).
- Basaal membraan v/d dermis gescheiden.
- Stratum basale en de daaronder gelegen dermis zijn in elkaar verstrengeld
o Verbinding tussen deze 2 wordt versterkt
De epidermis vormt epidermiskammen die zich in de dermis uitstrekken en grenzen aan
huidpapillen die in de epidermis uitsteken.
Dikke en dunne huid
- Dikke huid: 5 lagen
o Wrijving en slijtage: hoogst => dikker
o Handpalmen en voetzolen
- Dunne huid: 4 lagen
o Bevind zich bij de rest v/h lichaam.
Levensduur van een cel in de huid
- 2-4 weken: we vervellen dus elke 4 weken
1
,Stratum basale
= Stratum germinativum
= Laagste laag van de huid
= Kiemlaag, zonder bloedvaten (geen uitwisseling) en heeft een
diffusieoppervlak met/ afhankelijk van lederhuid.
Oppervlaktevergroting ontstaan door epidermiskrammen en
dermale papillae. Er is contact met lederhuid door basale
membraan, hoe groter het oppervlak, hoe groter de celdeling is.
Stamcellen = kiemcellen
- Bron van vervangende cellen door de celdelingslaag
- Moedercel (delen via mitose) => 1 dochtercel gaat naar bovenste laag, ander wordt
een moedercel.
Melanocyten
- Vormen melanine
- Zorgen voor een verkleuring van huid: roodbruin (door de zon)
Hier liggen de receptoren.
Tussenliggende lagen
Stratum spinosum
- Bevat stekelcellen
- Boven de kiemlaag
- Verdere celdeling
Stratum granulosum
- Korrelige laag
- Bevat keratinekorrels in cytoplasma
o Vormt keratine: te vinden in hoeven, nagels,
hoornen, haren, veren
- Geen verdere celdeling
Stratum lucidum
- Enkel aanwezig in dikke huid
- Doorzichtige laag
- Afgevlakte laag vol keratine
- Verdere celdeling
2
,Stratum corneum
= Hoornlaag
= Bovenste laag
Bevat afgevlakte (dekweefsel-) cellen, die met elkaar zijn verbonden door desmosomen (dode
cellen) en worden afgestoten in grote groep.
- Bevat veel keratine
- Verhoornd: waterafstotend en taai effect (door eiwit) => huidcellen zijn als
huidschilfers => schud de lakens dus niet => verspreiding van cellen
- Unieke vingerafdrukken (epidermiskammen)
o Vingerafdruk is afspiegeling van de onderste laag
Samenvatting van epidermis
De epidermis bestaat uit 4 à 5 strata, waarbij de cellen gevormd worden in het stratum basale
en uitgroeien naar boven tot het stratum corneum.
Naarmate de cellen ouder worden en zich naar buiten verplaatsen hoopt de keratine zich op.
Uiteindelijk worden de cellen afgestoten en gaan ze verloren.
Dermis
= Lederhuid
Stratum papillaire
= Sterk doorbloed
= Onder epidermis ---> steunt en voedt de epidermis
Het is los bindweefsel en bevat gevoelszenuwen, lymfevaten en haarvaten. Het is vernoemd
naar een haarvat, want het heeft die structuur. Het geeft zuurstof via de slagader en voert CO2
weg doorader, deze papillairecellen gebruiken de zuurstof voor hun homeostase.
Stratum reticulaire
Bevat een combinatie van collageenvezels (beperkt buigzaamheid) en elastische vezels
(flexibiliteit) => vormen stevige, dichte vezelige laag
Communicatie met andere orgaanstelsel:
- Hart en bloedvaten
- Lymfesysteem
- Zenuwstelsel
o Gevoel
o Regulering doorbloeding en afscheiding, warmteregulatie
De lederhuid bestaat dus uit 2 lagen.
3
, De papillaire bevat bloedvaten, lymfevaten en zenuwen en staat in voor de voeding van de
hoornlaag.
Oorzaak blauwe lippen: Door koude omgeving vernauwen bloedvaten en gaat er minder bloed
naar boven.
Hypodermis
= Onderhuid
= Subcutaan
- Los bindweefsel
- Vetweefsel dat zorgt voor
o Thermische isolatie: warmte in het lichaam moet opgehouden worden, een
vetlaag/vetweefsel zorgt daar voor
o Schokbreker: bescherming organen, bv je valt dan heb je een schokdemper
- Vasthechting aan dieper gelegen structuren zoals spieren of beenderen
o Voor stabiliseren van de huid
De hypodermis bestaat uit los bindweefsel en vetweefsel met als functie de huid vast te
hechten aan onderliggende structuren en biedt bescherming tegen schokken en
omgevingstemperatuur.
Accessoire structuren van de huid:
- Haarfollikel: het haar groeit vanuit de haarpapil, het merg van het haar bestaat
uitschachtkeratine en de cortex/schublaag bestaat uit haarkeratine
o Merg: zacht keratine
o Cortex en schublaag: hard keratine
- Talgklieren: Behoren en zijn holocriene klieren met een olieachtige afscheiding, die
zorgt voor huidsmeer (sebum), smeert de haarschacht en remt de groei van bacterie.
Talgfollikels smeren de huid en maakt ze waterdicht. (eentje zit dicht ⇒ acné)
- Zweetklieren:
o Apocrien: slechte geur en zijn niet aanwezig vóór de puberteit, je vindt ze in
oksels, tepels en liezen.
o Merocrien: het is een waterig zweet en is om af te koelen. Het is overal en
talrijk bv. in de handpalmen.
- Nagels: Opbouw van nagels:
o Nagelplaat = verhoornde cellen
o Nagelbed
o Nagelwortel
o Nagelriem
o Maantje
4
H5: DE HUID
Inleiding tot de huid
= een orgaan dat bestaat uit uitwendig epitheel
of de epidermis (opperhuid) en het daaronder
gelegen bindweefsel v/d dermis (cutis).
= accessoire structuren deze bevinden zich
voornamelijk in de dermis (=cutis of lederhuid).
Onder dermis is de huid door het losmazige
bindweefsel v/d onderhuidse laag of hypodermis
of subcutis gescheiden van dieper gelegen
weefsels en organen.
Epidermis
- Geslaagd plaveiselepitheel (= aantal lagen liggen op elkaar).
- Basaal membraan v/d dermis gescheiden.
- Stratum basale en de daaronder gelegen dermis zijn in elkaar verstrengeld
o Verbinding tussen deze 2 wordt versterkt
De epidermis vormt epidermiskammen die zich in de dermis uitstrekken en grenzen aan
huidpapillen die in de epidermis uitsteken.
Dikke en dunne huid
- Dikke huid: 5 lagen
o Wrijving en slijtage: hoogst => dikker
o Handpalmen en voetzolen
- Dunne huid: 4 lagen
o Bevind zich bij de rest v/h lichaam.
Levensduur van een cel in de huid
- 2-4 weken: we vervellen dus elke 4 weken
1
,Stratum basale
= Stratum germinativum
= Laagste laag van de huid
= Kiemlaag, zonder bloedvaten (geen uitwisseling) en heeft een
diffusieoppervlak met/ afhankelijk van lederhuid.
Oppervlaktevergroting ontstaan door epidermiskrammen en
dermale papillae. Er is contact met lederhuid door basale
membraan, hoe groter het oppervlak, hoe groter de celdeling is.
Stamcellen = kiemcellen
- Bron van vervangende cellen door de celdelingslaag
- Moedercel (delen via mitose) => 1 dochtercel gaat naar bovenste laag, ander wordt
een moedercel.
Melanocyten
- Vormen melanine
- Zorgen voor een verkleuring van huid: roodbruin (door de zon)
Hier liggen de receptoren.
Tussenliggende lagen
Stratum spinosum
- Bevat stekelcellen
- Boven de kiemlaag
- Verdere celdeling
Stratum granulosum
- Korrelige laag
- Bevat keratinekorrels in cytoplasma
o Vormt keratine: te vinden in hoeven, nagels,
hoornen, haren, veren
- Geen verdere celdeling
Stratum lucidum
- Enkel aanwezig in dikke huid
- Doorzichtige laag
- Afgevlakte laag vol keratine
- Verdere celdeling
2
,Stratum corneum
= Hoornlaag
= Bovenste laag
Bevat afgevlakte (dekweefsel-) cellen, die met elkaar zijn verbonden door desmosomen (dode
cellen) en worden afgestoten in grote groep.
- Bevat veel keratine
- Verhoornd: waterafstotend en taai effect (door eiwit) => huidcellen zijn als
huidschilfers => schud de lakens dus niet => verspreiding van cellen
- Unieke vingerafdrukken (epidermiskammen)
o Vingerafdruk is afspiegeling van de onderste laag
Samenvatting van epidermis
De epidermis bestaat uit 4 à 5 strata, waarbij de cellen gevormd worden in het stratum basale
en uitgroeien naar boven tot het stratum corneum.
Naarmate de cellen ouder worden en zich naar buiten verplaatsen hoopt de keratine zich op.
Uiteindelijk worden de cellen afgestoten en gaan ze verloren.
Dermis
= Lederhuid
Stratum papillaire
= Sterk doorbloed
= Onder epidermis ---> steunt en voedt de epidermis
Het is los bindweefsel en bevat gevoelszenuwen, lymfevaten en haarvaten. Het is vernoemd
naar een haarvat, want het heeft die structuur. Het geeft zuurstof via de slagader en voert CO2
weg doorader, deze papillairecellen gebruiken de zuurstof voor hun homeostase.
Stratum reticulaire
Bevat een combinatie van collageenvezels (beperkt buigzaamheid) en elastische vezels
(flexibiliteit) => vormen stevige, dichte vezelige laag
Communicatie met andere orgaanstelsel:
- Hart en bloedvaten
- Lymfesysteem
- Zenuwstelsel
o Gevoel
o Regulering doorbloeding en afscheiding, warmteregulatie
De lederhuid bestaat dus uit 2 lagen.
3
, De papillaire bevat bloedvaten, lymfevaten en zenuwen en staat in voor de voeding van de
hoornlaag.
Oorzaak blauwe lippen: Door koude omgeving vernauwen bloedvaten en gaat er minder bloed
naar boven.
Hypodermis
= Onderhuid
= Subcutaan
- Los bindweefsel
- Vetweefsel dat zorgt voor
o Thermische isolatie: warmte in het lichaam moet opgehouden worden, een
vetlaag/vetweefsel zorgt daar voor
o Schokbreker: bescherming organen, bv je valt dan heb je een schokdemper
- Vasthechting aan dieper gelegen structuren zoals spieren of beenderen
o Voor stabiliseren van de huid
De hypodermis bestaat uit los bindweefsel en vetweefsel met als functie de huid vast te
hechten aan onderliggende structuren en biedt bescherming tegen schokken en
omgevingstemperatuur.
Accessoire structuren van de huid:
- Haarfollikel: het haar groeit vanuit de haarpapil, het merg van het haar bestaat
uitschachtkeratine en de cortex/schublaag bestaat uit haarkeratine
o Merg: zacht keratine
o Cortex en schublaag: hard keratine
- Talgklieren: Behoren en zijn holocriene klieren met een olieachtige afscheiding, die
zorgt voor huidsmeer (sebum), smeert de haarschacht en remt de groei van bacterie.
Talgfollikels smeren de huid en maakt ze waterdicht. (eentje zit dicht ⇒ acné)
- Zweetklieren:
o Apocrien: slechte geur en zijn niet aanwezig vóór de puberteit, je vindt ze in
oksels, tepels en liezen.
o Merocrien: het is een waterig zweet en is om af te koelen. Het is overal en
talrijk bv. in de handpalmen.
- Nagels: Opbouw van nagels:
o Nagelplaat = verhoornde cellen
o Nagelbed
o Nagelwortel
o Nagelriem
o Maantje
4
