Evi Aldenzee Voeding & Diëtetiek; Voedingsleer
Voedingsleer Periode 1
Leerdoelen
De DIO:
- Kan aangeven waarom de verschillende componenten van de voedingskundige analyse van belang zijn
bij het ontwerpen van een voorlichting.
- Kan hierbij de perspectiefwisseling maken naar een andere beroepsrol (behandelaar,
productontwikkelaar en beleidsadviseur).
- Is in staat om bij het geschetste thema en bij casuïstiek relevante nutriënten te identificeren.
- Is in staat om de geïdentificeerde nutriënten uit te werken op basis van een voedingskundige analyse.
- Kan uitleggen hoe en waarom de geïdentificeerde nutriënten een rol spelen bij het verklaren van
casuïstiek.
- Kan daarbij de voor de betreffende nutriënten opgestelde voedingsnormen verantwoorden naar
professionals en onderbouwd aanpassen aan andere voedingspatronen en cliëntgroepen.
- En kan de opgedane kennis en inzichten verantwoorden naar de cliënt.
De voedingskundige analyse is de basis voor iedere les. De leerdoelen kunnen alleen behaald worden
indien de betreffende voedingskundige analyses ook daadwerkelijk zijn uitgewerkt. Deze
voedingskundige analyse is erg uitgebreid, té uitgebreid om iedere les voor elk nieuw nutriënt
helemaal te behandelen.
Literatuur
Gezondheidsraad. Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. Den
Haag: Gezondheidsraad, 2018; publicatienr. 2018/19. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘Kernadvies Voedingsnormen voor vitamines
en mineralen voor volwassenen’).
o Hoofdstuk 1: Inleiding
o Hoofdstuk 2: Werkwijze
Health Council of the Netherlands. An evaluation of the EFSA’s dietary reference values
(DRVs), Part 1. Dietary reference values for vitamins and minderals for adults. Background
document to Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. The Hague:
Health Council of the Netherlands, 2018; publication no. 2018/19A. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘achtergronddocument Voedingsnormen voor
vitamines en mineralen voor volwassenen’).
o Chapter 1: introduction (p. 4-7)
Gezondheidsraad. Voedingsnormen energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten.
Den Haag: Gezondheidsraad, 2001; publicatie nr 2001/19. ISBN-10: 90-5549-384-8
o Hoofdstuk 1: Algemene inleiding en begripsbepaling, t/m
paragraaf 1.7.6
Stegeman, N. (2017). Voeding bij gezondheid en ziekte. Houten: Noordhoff Uitgevers.
o Hoofdstuk 1: Voedingspatronen (#Onderwijs Online)
Nieuws voor diëtisten (21 juni 2018). Gezonde voedingspatronen in kaart gebracht.
o Klik hier eventueel ook door op de links naar aanvullende informatie
Kennisclips en collegevideo’s
EFSA (7-1-2013). Nutrition: Dietery Reference Values [videobestand]. Te verkrijgen via
http://www.youtube.com/watch?v=WfcmanEi5gQ (4:43 min.)
Maurie Luetkemeier (16-9-2015). Dietary Reference Intake [videobestand]. Te verkrijgen via
https://www.youtube.com/watch?v=UPsymcEobDk (7:00 min.)
British Nutrition Foundation (5-10-2012). Diet through life [videobestand]. Te verkrijgen via
https://www.youtube.com/watch?v=vwvrEFq8F38 (14:06 min).
Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2016). Understanding Nutrition. (14e druk). Belmont, CA:
Wadsworth Cengage Learning
,Evi Aldenzee Voeding & Diëtetiek; Voedingsleer
o De informatie over koolhydraten
Gezondheidsraad. Voedingsnormen energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten.
Den Haag: Gezondheidsraad, 2001; publicatie nr 2001/19. ISBN-10: 90-5549-384-8
o De informatie over verteerbare koolhydraten
Gezondheidsraad. Richtlijn voor de vezelconsumptie. Den Haag: Gezondheidsraad, 2006;
publicatie nr 2006/03. ISBN-10: 90-5549-589-1.
o Samenvatting blz 11-14
Richtlijnen goede voeding 2015. Den Haag: Gezondheidsraad, 2015; publicatie nr 2015/24
o De informatie over koolhydraten, koolhydraat- en vezelrijke producten en
suikerhoudende dranken
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (z.d.). Voedselconsumptiepeiling. Wat eet en
drinkt Nederland? Resultaten van de voedselconsumptiepeiling 2012-2016. Te raadplegen via
https://www.wateetnederland.nl/
o De gegevens over koolhydraten
Kennisclips en collegevideo’s
Thimister, E. oktober (2014). Koolhydraat en voedingsvezel [videobestand]. Te verkrijgen via
https://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=dk5CZb
o De delen over koolhydraten (nog niet de delen over energiemetabolisme en
brandstoffen bij inspanning)
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op
#OnderwijsOnline.
Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2016). Understanding Nutrition. (14e druk). Belmont, CA:
Wadsworth Cengage Learning
o De informatie over eiwitten
o De informatie over wateroplosbare vitamines algemeen en
vitamine B6
Gezondheidsraad. Voedingsnormen energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten.
Den Haag: Gezondheidsraad, 2001; publicatie nr 2001/19. ISBN-10: 90-5549-384-8
o De informatie over eiwitten
Gezondheidsraad. Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. Den
Haag: Gezondheidsraad, 2018; publicatienr. 2018/19. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘Kernadvies Voedingsnormen voor vitamines
en mineralen voor volwassenen’).
o Hoofdstuk 4: De nieuwe Nederlandse voedingsnormen en hun betekenis: alleen de
informatie over vitamine B6.
Health Council of the Netherlands. An evaluation of the EFSA’s dietary reference values
(DRVs), Part 1. Dietary reference values for vitamins and minerals for adults. Background
document to Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. The Hague:
Health Council of the Netherlands, 2018; publication no. 2018/19A. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘achtergronddocument Voedingsnormen voor
vitamines en mineralen voor volwassenen’).
o Chapter 07: Vitamine B6
Gezondheidsraad. Richtlijnen goede voeding 2015. Den Haag: Gezondheidsraad, 2015;
publicatie nr 2015/24
o De informatie over eiwitten, eiwitrijke producten
Jansen-van der Vlier, M., Westenbrink, S. (red.) (2011). NEVO-tabel 2011. Den Haag,
RIVM/Voedingscentrum, 2011
o Het stukje over de biologische beschikbaarheid en biologische activiteit
(#OnderwijsOnline)
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (z.d.). Voedselconsumptiepeiling. Wat eet en
drinkt Nederland? Resultaten van de voedselconsumptiepeiling 2012-2016. Te raadplegen via
https://www.wateetnederland.nl/
o De gegevens over eiwitten en vitamine B6
Fransen, H.P., Waijers, P.M.C.M., Jansen, E.H.J.M., & Ocké, M.C.
(2005). Voedingsstatusonderzoek binnen het nieuwe Nederlandse
voedingspeilingssysteem, RIVM rapport 350050002, 2005.
o De informatie over vitamine B6
,Evi Aldenzee Voeding & Diëtetiek; Voedingsleer
Stegeman, N. (2017). Voeding bij gezondheid en ziekte. Houten: Noordhoff Uitgevers.
Paragraaf 1.5: Alternatieve voeding (blz. 28-34) (#OnderwijsOnline)
Kennisclips en collegevideo’s
Thimister, E (augustus 2014). Eiwitten [videobestand]. Te verkrijgen via
https://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=c5hDix
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op #OnderwijsOnline.
Thimister, E. (augustus 2014). IJzer en wateroplosbare vitamines [videobestand]. Te
verkrijgen via http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=exmuYz
o Alléén de dia’s over vitamine B6 en wateroplosbare vitamines
algemeen (dia’s 4-11, 13-19)
o Let op: de kwaliteit van deze video is matig: de dia’s zijn niet goed te zien (wel goed
geluid).
o o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op
#OnderwijsOnline.
Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2013 of 2016). Understanding Nutrition. (13e of 14e druk).
Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning
o De informatie over vetten (lipiden)
Gezondheidsraad. Voedingsnormen energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten.
Den Haag: Gezondheidsraad, 2001; publicatie nr 2001/19. ISBN-10: 90-5549-384-8
o De informatie over vetten
Gezondheidsraad. Richtlijnen goede voeding 2015. Den Haag: Gezondheidsraad, 2015;
publicatie nr 2015/24
o De informatie over vet en vetbevattende voedingsmiddelen
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu: Voedselconsumptiepeiling: Vetten
Stegeman, N. (2017). Voeding bij gezondheid en ziekte. Houten: Noordhoff Uitgevers.
o Paragraaf 1.6: Voedingspatronen van migranten (blz. 34 t/m blz. 38)
(#OnderwijsOnline)
Kennisclips en collegevideo’s
Thimister, E (2014). Lipiden en alcohol [videobestand]. Te verkrijgen via
http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=MUcBC
o Alleen het deel over lipiden (het deel voor de pauze)
o Let op: kwaliteit van deze video is matig: de dia’s zijn niet te zien. Deze dia’s kun je
apart op #Onderwijs Online vinden onder bronnen.
Schema metabole wegen (#Onderwijs Online onder bronnen, bekend van propedeuse)
Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2013 of 2016). Understanding Nutrition. (13e of 14e druk).
Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning
o De informatie over de energiestofwisseling (energy metabolism)
Gezondheidsraad. Voedingsnormen energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten.
Den Haag: Gezondheidsraad, 2001; publicatie nr 2001/19. ISBN-10: 90-5549-384-8
o De informatie over energie
Voedselconsumptiepeiling. Wat eet en drinkt Nederland? Resultaten van de
voedselconsumptiepeiling 2012-2016. Te raadplegen via https://www.wateetnederland.nl/
o De gegevens over energie
Kennisclips en collegevideo’s
Thimister, E. (11-12-2014). Metabole wegen en ATP [videobestand]. Te verkrijgen via
http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=cfn92a
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op
#OnderwijsOnline.
Thimister, E. (oktober 2014). Koolhydraat en voedingsvezel [videobestand]. Te verkrijgen via
https://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=dk5CZb
o De delen over energiemetabolisme en brandstoffen bij inspanning
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op #OnderwijsOnline.
Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2013 of 2016). Understanding Nutrition. (13e of 14e druk).
Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning
o De algemene informatie over vetoplosbare vitamines
o De informatie over calcium
o De informatie over vitamine D
o De informatie over osteoporose
Gezondheidsraad. Evaluatie van de voedingsnormen voor vitamine D. Den Haag:
Gezondheidsraad 2012, publicatienummer 2012/15.
, Evi Aldenzee Voeding & Diëtetiek; Voedingsleer
Gezondheidsraad. Naar een toereikende inname van vitamine D. Den Haag:
Gezondheidsraad, 2008; publicatienr. 2008/15
Gezondheidsraad. Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. Den
Haag: Gezondheidsraad, 2018; publicatienr. 2018/19. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘Kernadvies Voedingsnormen voor vitamines
en mineralen voor volwassenen’).
o Hoofdstuk 4: De nieuwe Nederlandse voedingsnormen en hun betekenis: alleen de
informatie over vitamine D en calcium.
Health Council of the Netherlands. An evaluation of the EFSA’s dietary reference values
(DRVs), Part 1. Dietary reference values for vitamins and minerals for adults. Background
document to Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. The Hague:
Health Council of the Netherlands, 2018; publication no. 2018/19A. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘achtergronddocument Voedingsnormen voor
vitamines en mineralen voor volwassenen’).
o Chapter 11: Vitamin D (ergocalciferol and cholecalciferol)
o Chapter 16: Calcium
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (z.d.).
Voedselconsumptiepeiling. Wat eet en drinkt Nederland? Resultaten van de
voedselconsumptiepeiling 2012-2016. Te raadplegen via https://www.wateetnederland.nl/
o De gegevens over calcium en vitamine D
Fransen, H.P., Waijers, P.M.C.M., Jansen, E.H.J.M., & Ocké, M.C. (2005).
Voedingsstatusonderzoek binnen het nieuwe Nederlandse voedingspeilingssysteem, RIVM
rapport 350050002, 2005.
o De informatie over vitamine D en calcium
Wielders, J.P.M., Dormaël, P.D. van, Eskes, P.F., & Duk, M.J. (2006). Ernstige vitamine D-
deficiëntie bij ruim de helft van de niet-westerse allochtone zwangeren en hun pasgeborenen.
Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 150 (9), 495-499 (alleen de samenvatting).
EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the
Tolerable Upper Intake Level of vitamin D. EFSA Journal 2012;10(7):2813.
Doi:10.2903/j.efsa.2012.2813. http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/2813.htm (alleen
abstract en summary
Kennisclips en collegevideo’s
Thimister, E (2014). Vitamines A & D en calcium [videobestand]. Te verkrijgen via
http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=bDJEtz
o Alleen de delen over vitamine D en calcium
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op
#OnderwijsOnline.
Thimister, E. (2014). Analyse voedingspatronen: berekeningen carotenoïden en extra theorie
vitamine D [videobestand]. Te verkrijgen via http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?
id=dwAF29
o Alleen de delen over vitamine D en calcium
o Helaas geen optimaal lopende video
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op #OnderwijsOnline.
Alakay, F. (2014). Turks en Marokkaans voedingspatroon [videobestand]. Te verkrijgen via
http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=efvEz1
o Let op: kwaliteit van deze video is niet optimaal: de docent is niet te zien (geen
camerabeeld, wel dia’s in beeld).
o i.v.m. copyright zijn de dia’s van dit college niet apart
beschikbaar.
Voedingsleer Periode 1
Leerdoelen
De DIO:
- Kan aangeven waarom de verschillende componenten van de voedingskundige analyse van belang zijn
bij het ontwerpen van een voorlichting.
- Kan hierbij de perspectiefwisseling maken naar een andere beroepsrol (behandelaar,
productontwikkelaar en beleidsadviseur).
- Is in staat om bij het geschetste thema en bij casuïstiek relevante nutriënten te identificeren.
- Is in staat om de geïdentificeerde nutriënten uit te werken op basis van een voedingskundige analyse.
- Kan uitleggen hoe en waarom de geïdentificeerde nutriënten een rol spelen bij het verklaren van
casuïstiek.
- Kan daarbij de voor de betreffende nutriënten opgestelde voedingsnormen verantwoorden naar
professionals en onderbouwd aanpassen aan andere voedingspatronen en cliëntgroepen.
- En kan de opgedane kennis en inzichten verantwoorden naar de cliënt.
De voedingskundige analyse is de basis voor iedere les. De leerdoelen kunnen alleen behaald worden
indien de betreffende voedingskundige analyses ook daadwerkelijk zijn uitgewerkt. Deze
voedingskundige analyse is erg uitgebreid, té uitgebreid om iedere les voor elk nieuw nutriënt
helemaal te behandelen.
Literatuur
Gezondheidsraad. Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. Den
Haag: Gezondheidsraad, 2018; publicatienr. 2018/19. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘Kernadvies Voedingsnormen voor vitamines
en mineralen voor volwassenen’).
o Hoofdstuk 1: Inleiding
o Hoofdstuk 2: Werkwijze
Health Council of the Netherlands. An evaluation of the EFSA’s dietary reference values
(DRVs), Part 1. Dietary reference values for vitamins and minderals for adults. Background
document to Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. The Hague:
Health Council of the Netherlands, 2018; publication no. 2018/19A. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘achtergronddocument Voedingsnormen voor
vitamines en mineralen voor volwassenen’).
o Chapter 1: introduction (p. 4-7)
Gezondheidsraad. Voedingsnormen energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten.
Den Haag: Gezondheidsraad, 2001; publicatie nr 2001/19. ISBN-10: 90-5549-384-8
o Hoofdstuk 1: Algemene inleiding en begripsbepaling, t/m
paragraaf 1.7.6
Stegeman, N. (2017). Voeding bij gezondheid en ziekte. Houten: Noordhoff Uitgevers.
o Hoofdstuk 1: Voedingspatronen (#Onderwijs Online)
Nieuws voor diëtisten (21 juni 2018). Gezonde voedingspatronen in kaart gebracht.
o Klik hier eventueel ook door op de links naar aanvullende informatie
Kennisclips en collegevideo’s
EFSA (7-1-2013). Nutrition: Dietery Reference Values [videobestand]. Te verkrijgen via
http://www.youtube.com/watch?v=WfcmanEi5gQ (4:43 min.)
Maurie Luetkemeier (16-9-2015). Dietary Reference Intake [videobestand]. Te verkrijgen via
https://www.youtube.com/watch?v=UPsymcEobDk (7:00 min.)
British Nutrition Foundation (5-10-2012). Diet through life [videobestand]. Te verkrijgen via
https://www.youtube.com/watch?v=vwvrEFq8F38 (14:06 min).
Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2016). Understanding Nutrition. (14e druk). Belmont, CA:
Wadsworth Cengage Learning
,Evi Aldenzee Voeding & Diëtetiek; Voedingsleer
o De informatie over koolhydraten
Gezondheidsraad. Voedingsnormen energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten.
Den Haag: Gezondheidsraad, 2001; publicatie nr 2001/19. ISBN-10: 90-5549-384-8
o De informatie over verteerbare koolhydraten
Gezondheidsraad. Richtlijn voor de vezelconsumptie. Den Haag: Gezondheidsraad, 2006;
publicatie nr 2006/03. ISBN-10: 90-5549-589-1.
o Samenvatting blz 11-14
Richtlijnen goede voeding 2015. Den Haag: Gezondheidsraad, 2015; publicatie nr 2015/24
o De informatie over koolhydraten, koolhydraat- en vezelrijke producten en
suikerhoudende dranken
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (z.d.). Voedselconsumptiepeiling. Wat eet en
drinkt Nederland? Resultaten van de voedselconsumptiepeiling 2012-2016. Te raadplegen via
https://www.wateetnederland.nl/
o De gegevens over koolhydraten
Kennisclips en collegevideo’s
Thimister, E. oktober (2014). Koolhydraat en voedingsvezel [videobestand]. Te verkrijgen via
https://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=dk5CZb
o De delen over koolhydraten (nog niet de delen over energiemetabolisme en
brandstoffen bij inspanning)
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op
#OnderwijsOnline.
Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2016). Understanding Nutrition. (14e druk). Belmont, CA:
Wadsworth Cengage Learning
o De informatie over eiwitten
o De informatie over wateroplosbare vitamines algemeen en
vitamine B6
Gezondheidsraad. Voedingsnormen energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten.
Den Haag: Gezondheidsraad, 2001; publicatie nr 2001/19. ISBN-10: 90-5549-384-8
o De informatie over eiwitten
Gezondheidsraad. Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. Den
Haag: Gezondheidsraad, 2018; publicatienr. 2018/19. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘Kernadvies Voedingsnormen voor vitamines
en mineralen voor volwassenen’).
o Hoofdstuk 4: De nieuwe Nederlandse voedingsnormen en hun betekenis: alleen de
informatie over vitamine B6.
Health Council of the Netherlands. An evaluation of the EFSA’s dietary reference values
(DRVs), Part 1. Dietary reference values for vitamins and minerals for adults. Background
document to Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. The Hague:
Health Council of the Netherlands, 2018; publication no. 2018/19A. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘achtergronddocument Voedingsnormen voor
vitamines en mineralen voor volwassenen’).
o Chapter 07: Vitamine B6
Gezondheidsraad. Richtlijnen goede voeding 2015. Den Haag: Gezondheidsraad, 2015;
publicatie nr 2015/24
o De informatie over eiwitten, eiwitrijke producten
Jansen-van der Vlier, M., Westenbrink, S. (red.) (2011). NEVO-tabel 2011. Den Haag,
RIVM/Voedingscentrum, 2011
o Het stukje over de biologische beschikbaarheid en biologische activiteit
(#OnderwijsOnline)
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (z.d.). Voedselconsumptiepeiling. Wat eet en
drinkt Nederland? Resultaten van de voedselconsumptiepeiling 2012-2016. Te raadplegen via
https://www.wateetnederland.nl/
o De gegevens over eiwitten en vitamine B6
Fransen, H.P., Waijers, P.M.C.M., Jansen, E.H.J.M., & Ocké, M.C.
(2005). Voedingsstatusonderzoek binnen het nieuwe Nederlandse
voedingspeilingssysteem, RIVM rapport 350050002, 2005.
o De informatie over vitamine B6
,Evi Aldenzee Voeding & Diëtetiek; Voedingsleer
Stegeman, N. (2017). Voeding bij gezondheid en ziekte. Houten: Noordhoff Uitgevers.
Paragraaf 1.5: Alternatieve voeding (blz. 28-34) (#OnderwijsOnline)
Kennisclips en collegevideo’s
Thimister, E (augustus 2014). Eiwitten [videobestand]. Te verkrijgen via
https://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=c5hDix
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op #OnderwijsOnline.
Thimister, E. (augustus 2014). IJzer en wateroplosbare vitamines [videobestand]. Te
verkrijgen via http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=exmuYz
o Alléén de dia’s over vitamine B6 en wateroplosbare vitamines
algemeen (dia’s 4-11, 13-19)
o Let op: de kwaliteit van deze video is matig: de dia’s zijn niet goed te zien (wel goed
geluid).
o o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op
#OnderwijsOnline.
Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2013 of 2016). Understanding Nutrition. (13e of 14e druk).
Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning
o De informatie over vetten (lipiden)
Gezondheidsraad. Voedingsnormen energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten.
Den Haag: Gezondheidsraad, 2001; publicatie nr 2001/19. ISBN-10: 90-5549-384-8
o De informatie over vetten
Gezondheidsraad. Richtlijnen goede voeding 2015. Den Haag: Gezondheidsraad, 2015;
publicatie nr 2015/24
o De informatie over vet en vetbevattende voedingsmiddelen
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu: Voedselconsumptiepeiling: Vetten
Stegeman, N. (2017). Voeding bij gezondheid en ziekte. Houten: Noordhoff Uitgevers.
o Paragraaf 1.6: Voedingspatronen van migranten (blz. 34 t/m blz. 38)
(#OnderwijsOnline)
Kennisclips en collegevideo’s
Thimister, E (2014). Lipiden en alcohol [videobestand]. Te verkrijgen via
http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=MUcBC
o Alleen het deel over lipiden (het deel voor de pauze)
o Let op: kwaliteit van deze video is matig: de dia’s zijn niet te zien. Deze dia’s kun je
apart op #Onderwijs Online vinden onder bronnen.
Schema metabole wegen (#Onderwijs Online onder bronnen, bekend van propedeuse)
Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2013 of 2016). Understanding Nutrition. (13e of 14e druk).
Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning
o De informatie over de energiestofwisseling (energy metabolism)
Gezondheidsraad. Voedingsnormen energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten.
Den Haag: Gezondheidsraad, 2001; publicatie nr 2001/19. ISBN-10: 90-5549-384-8
o De informatie over energie
Voedselconsumptiepeiling. Wat eet en drinkt Nederland? Resultaten van de
voedselconsumptiepeiling 2012-2016. Te raadplegen via https://www.wateetnederland.nl/
o De gegevens over energie
Kennisclips en collegevideo’s
Thimister, E. (11-12-2014). Metabole wegen en ATP [videobestand]. Te verkrijgen via
http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=cfn92a
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op
#OnderwijsOnline.
Thimister, E. (oktober 2014). Koolhydraat en voedingsvezel [videobestand]. Te verkrijgen via
https://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=dk5CZb
o De delen over energiemetabolisme en brandstoffen bij inspanning
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op #OnderwijsOnline.
Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2013 of 2016). Understanding Nutrition. (13e of 14e druk).
Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning
o De algemene informatie over vetoplosbare vitamines
o De informatie over calcium
o De informatie over vitamine D
o De informatie over osteoporose
Gezondheidsraad. Evaluatie van de voedingsnormen voor vitamine D. Den Haag:
Gezondheidsraad 2012, publicatienummer 2012/15.
, Evi Aldenzee Voeding & Diëtetiek; Voedingsleer
Gezondheidsraad. Naar een toereikende inname van vitamine D. Den Haag:
Gezondheidsraad, 2008; publicatienr. 2008/15
Gezondheidsraad. Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. Den
Haag: Gezondheidsraad, 2018; publicatienr. 2018/19. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘Kernadvies Voedingsnormen voor vitamines
en mineralen voor volwassenen’).
o Hoofdstuk 4: De nieuwe Nederlandse voedingsnormen en hun betekenis: alleen de
informatie over vitamine D en calcium.
Health Council of the Netherlands. An evaluation of the EFSA’s dietary reference values
(DRVs), Part 1. Dietary reference values for vitamins and minerals for adults. Background
document to Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. The Hague:
Health Council of the Netherlands, 2018; publication no. 2018/19A. Te downloaden via
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/09/18/gezondheidsraad-herziet-
voedingsnormen-voor-volwassenen (Download ‘achtergronddocument Voedingsnormen voor
vitamines en mineralen voor volwassenen’).
o Chapter 11: Vitamin D (ergocalciferol and cholecalciferol)
o Chapter 16: Calcium
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (z.d.).
Voedselconsumptiepeiling. Wat eet en drinkt Nederland? Resultaten van de
voedselconsumptiepeiling 2012-2016. Te raadplegen via https://www.wateetnederland.nl/
o De gegevens over calcium en vitamine D
Fransen, H.P., Waijers, P.M.C.M., Jansen, E.H.J.M., & Ocké, M.C. (2005).
Voedingsstatusonderzoek binnen het nieuwe Nederlandse voedingspeilingssysteem, RIVM
rapport 350050002, 2005.
o De informatie over vitamine D en calcium
Wielders, J.P.M., Dormaël, P.D. van, Eskes, P.F., & Duk, M.J. (2006). Ernstige vitamine D-
deficiëntie bij ruim de helft van de niet-westerse allochtone zwangeren en hun pasgeborenen.
Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 150 (9), 495-499 (alleen de samenvatting).
EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the
Tolerable Upper Intake Level of vitamin D. EFSA Journal 2012;10(7):2813.
Doi:10.2903/j.efsa.2012.2813. http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/2813.htm (alleen
abstract en summary
Kennisclips en collegevideo’s
Thimister, E (2014). Vitamines A & D en calcium [videobestand]. Te verkrijgen via
http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=bDJEtz
o Alleen de delen over vitamine D en calcium
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op
#OnderwijsOnline.
Thimister, E. (2014). Analyse voedingspatronen: berekeningen carotenoïden en extra theorie
vitamine D [videobestand]. Te verkrijgen via http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?
id=dwAF29
o Alleen de delen over vitamine D en calcium
o Helaas geen optimaal lopende video
o De dia’s van dit HC staan als pdf bij de bronnen op #OnderwijsOnline.
Alakay, F. (2014). Turks en Marokkaans voedingspatroon [videobestand]. Te verkrijgen via
http://video.han.nl/p2gplayer/Player.aspx?id=efvEz1
o Let op: kwaliteit van deze video is niet optimaal: de docent is niet te zien (geen
camerabeeld, wel dia’s in beeld).
o i.v.m. copyright zijn de dia’s van dit college niet apart
beschikbaar.
