Deel 2: Theoretische stromingen
6 delen
• Referentiekader: Leren en instructie door een hedendaagse bril (Deel 1)
• Visies: Theoretische stromingen (Deel 2)
• Curriculum: Het leerplan: van lerensbelang (Deel 3)
• Evaluatie: Evaluatie kun je leren (Deel 4)
• Diversiteit: Iedereen anders? Diversiteit en inclusie (Deel 5)
• Onderwijstechnologie: Digitalisering in het onderwijs (Deel 6)
Inhoudstafel
Deel 2: Theoretische stromingen .................................................................................... 1
Inleiding ..............................................................................................................................2
Inleiding behaviorisme .........................................................................................................4
Behaviorisme ................................................................................................................ 5
Visie op leren .......................................................................................................................5
Thorndike .........................................................................................................................5
Skinner ............................................................................................................................6
Visie op instructie ................................................................................................................7
Leerdoelen .......................................................................................................................7
Feedback .........................................................................................................................8
Directe instructie............................................................................................................ 10
Video Self Modelling ....................................................................................................... 10
Cognitivisme ............................................................................................................... 11
Visie op leren ..................................................................................................................... 11
Informatieverwerkend model .......................................................................................... 11
Dual Channel theory....................................................................................................... 12
Mentale representaties: schema’s .................................................................................. 12
Cognitieve belasting / Cognitive load ............................................................................... 13
Executieve functies ........................................................................................................ 14
Visie op instructie .............................................................................................................. 15
Cognitive Strategy Instruction ......................................................................................... 15
Executieve functies ........................................................................................................ 15
Non linguïstische representatie (NLR) ............................................................................. 15
Gelijkenissen en verschillen ............................................................................................ 16
Multipele representatie................................................................................................... 16
Mnemonics .................................................................................................................... 16
1
, Vragen stellen ................................................................................................................ 17
Notities nemen............................................................................................................... 17
Constructivisme .......................................................................................................... 17
Visie op leren ..................................................................................................................... 18
Vygotsky ........................................................................................................................ 18
Jonassen ........................................................................................................................ 19
Kolb ............................................................................................................................... 19
Visie op instructie .............................................................................................................. 19
Scaffolding..................................................................................................................... 19
Samenwerkend leren ...................................................................................................... 20
Peer tutoring .................................................................................................................. 21
Student tutoring ............................................................................................................. 21
Conclusie .......................................................................................................................... 22
Inleiding
Mythes:
• Je wordt geboren als leraar
• De oude leertheorieën zijn achterhaald, we moeten volop inzetten op innovatie
• Al die nieuwe leertheorieën zijn veel te fancy, we moeten terug naar de basics
• Er is een en slechts 1 weg om instructie te ontwerpen en die zullen we in deze les
toelichten.
2
,Theoretische stromingen Behaviorisme Cognitivisme Constructivisme
->
Visies op leren • Thorndike • Informatieverwerkend model • Jonassen
• Skinner • Dual Channel theory • Vygotsky
Leren is wat de lerende doet. • Mentale representaties: • Kolb
schema’s
• Cognitieve belasting
• Executieve functies
Visies op instructie • Leerdoelen • Cognitive Strategy Instruction • Scaffolding
• Feedback • Executieve functies • Samenwerkend leren
Instructie gaat over wat de • Directe instructie • NLR • Peer tutoring
instructor doet. (vb.: de leraar in
het onderwijs) • Video Self Modelling • Gelijkenissen en verschillen • Student tutoring
• Multipele representaties
• Mnemonics
• Vragen stellen
• Notities nemen
3
, Inleiding behaviorisme
• De hond van Pavlov (klassieke conditionering)
1) Hond krijgt eten -> kwijlt
2) Er gaat een belletje
3) Er gaat een belletje + hond krijgt eten -> kwijlt
4) Er gaat een belletje -> kwijlt
Dat is klassieke conditionering want die hond kon al
kwijlen MAAR die hond heeft geleerd om te kwijlen als
er een belletje gaat.
• De rat van Watson (little Albert experiment)
1) Stimulus: rat/konijn -> kind heeft geen schrikt
2) Hamer wordt geklopt -> kind heeft schrikt
3) Rat en hamer -> kind heeft schrik
Na een tijdje:
4) Rat -> kind heeft schrik
• De duiven van Skinner (operante conditionering)
1) Duiven leren ping pong (= gedrag aanleren dat
een duif niet natuurlijk vertoont)
2) Versterking: telkens als de duif de bal raakte,
kreeg hij voedsel
3) Geleidelijke verfijning: de duif werd alleen
beloond voor steeds betere slagen.
4) Samenwerking: twee duiven werden getraind
om de bal heen en weer te slaan; als de bal over
de tegenstander ging, kreeg de duif die sloeg een
beloning.
Skinner box = experiment met ratten ook heel bekend
➔ Betekenis voor instructie?
Behaviorisme samengevat
4
6 delen
• Referentiekader: Leren en instructie door een hedendaagse bril (Deel 1)
• Visies: Theoretische stromingen (Deel 2)
• Curriculum: Het leerplan: van lerensbelang (Deel 3)
• Evaluatie: Evaluatie kun je leren (Deel 4)
• Diversiteit: Iedereen anders? Diversiteit en inclusie (Deel 5)
• Onderwijstechnologie: Digitalisering in het onderwijs (Deel 6)
Inhoudstafel
Deel 2: Theoretische stromingen .................................................................................... 1
Inleiding ..............................................................................................................................2
Inleiding behaviorisme .........................................................................................................4
Behaviorisme ................................................................................................................ 5
Visie op leren .......................................................................................................................5
Thorndike .........................................................................................................................5
Skinner ............................................................................................................................6
Visie op instructie ................................................................................................................7
Leerdoelen .......................................................................................................................7
Feedback .........................................................................................................................8
Directe instructie............................................................................................................ 10
Video Self Modelling ....................................................................................................... 10
Cognitivisme ............................................................................................................... 11
Visie op leren ..................................................................................................................... 11
Informatieverwerkend model .......................................................................................... 11
Dual Channel theory....................................................................................................... 12
Mentale representaties: schema’s .................................................................................. 12
Cognitieve belasting / Cognitive load ............................................................................... 13
Executieve functies ........................................................................................................ 14
Visie op instructie .............................................................................................................. 15
Cognitive Strategy Instruction ......................................................................................... 15
Executieve functies ........................................................................................................ 15
Non linguïstische representatie (NLR) ............................................................................. 15
Gelijkenissen en verschillen ............................................................................................ 16
Multipele representatie................................................................................................... 16
Mnemonics .................................................................................................................... 16
1
, Vragen stellen ................................................................................................................ 17
Notities nemen............................................................................................................... 17
Constructivisme .......................................................................................................... 17
Visie op leren ..................................................................................................................... 18
Vygotsky ........................................................................................................................ 18
Jonassen ........................................................................................................................ 19
Kolb ............................................................................................................................... 19
Visie op instructie .............................................................................................................. 19
Scaffolding..................................................................................................................... 19
Samenwerkend leren ...................................................................................................... 20
Peer tutoring .................................................................................................................. 21
Student tutoring ............................................................................................................. 21
Conclusie .......................................................................................................................... 22
Inleiding
Mythes:
• Je wordt geboren als leraar
• De oude leertheorieën zijn achterhaald, we moeten volop inzetten op innovatie
• Al die nieuwe leertheorieën zijn veel te fancy, we moeten terug naar de basics
• Er is een en slechts 1 weg om instructie te ontwerpen en die zullen we in deze les
toelichten.
2
,Theoretische stromingen Behaviorisme Cognitivisme Constructivisme
->
Visies op leren • Thorndike • Informatieverwerkend model • Jonassen
• Skinner • Dual Channel theory • Vygotsky
Leren is wat de lerende doet. • Mentale representaties: • Kolb
schema’s
• Cognitieve belasting
• Executieve functies
Visies op instructie • Leerdoelen • Cognitive Strategy Instruction • Scaffolding
• Feedback • Executieve functies • Samenwerkend leren
Instructie gaat over wat de • Directe instructie • NLR • Peer tutoring
instructor doet. (vb.: de leraar in
het onderwijs) • Video Self Modelling • Gelijkenissen en verschillen • Student tutoring
• Multipele representaties
• Mnemonics
• Vragen stellen
• Notities nemen
3
, Inleiding behaviorisme
• De hond van Pavlov (klassieke conditionering)
1) Hond krijgt eten -> kwijlt
2) Er gaat een belletje
3) Er gaat een belletje + hond krijgt eten -> kwijlt
4) Er gaat een belletje -> kwijlt
Dat is klassieke conditionering want die hond kon al
kwijlen MAAR die hond heeft geleerd om te kwijlen als
er een belletje gaat.
• De rat van Watson (little Albert experiment)
1) Stimulus: rat/konijn -> kind heeft geen schrikt
2) Hamer wordt geklopt -> kind heeft schrikt
3) Rat en hamer -> kind heeft schrik
Na een tijdje:
4) Rat -> kind heeft schrik
• De duiven van Skinner (operante conditionering)
1) Duiven leren ping pong (= gedrag aanleren dat
een duif niet natuurlijk vertoont)
2) Versterking: telkens als de duif de bal raakte,
kreeg hij voedsel
3) Geleidelijke verfijning: de duif werd alleen
beloond voor steeds betere slagen.
4) Samenwerking: twee duiven werden getraind
om de bal heen en weer te slaan; als de bal over
de tegenstander ging, kreeg de duif die sloeg een
beloning.
Skinner box = experiment met ratten ook heel bekend
➔ Betekenis voor instructie?
Behaviorisme samengevat
4