Samenvatting Nederlandse Taal: Basisvaardigheden

Redekundig ontleden (ontleden in zinsdelen)

1. Persoonsvorm  werkwoord dat van tijd kan veranderen
2. Onderwerp  wie/wat + persoonsvorm
3. Gezegde  persoonsvorm +werkwoorden
4. Lijdend voorwerp  wie/wat + persoonsvorm + gezegde + onderwerp
5. Meewerkend voorwerp  aan/voor wie/wat + persoonsvorm + gezegde +
onderwerp + lijdend voorwerp

Werkwoordspelling

1. Kan het woord van tijd veranderen? --------> JA  persoonsvorm
 Tegenwoordige tijd  hij/zij/men belooft
Jij belooft ---> wanneer jij voor de persoonsvorm staat
komt er een t achter. Staat jij erachter,
dan zonder t
 Verleden tijd  kijk naar de stam
zit de laatste letter in ’t kofschip x --> er komt een -te
zit de laatste letter er niet in --> er komt een -de

2. Kun je het woord weglaten? ------------> JA  bijvoeglijk naamwoord
 Schrijf je altijd zo kort mogelijk

3. Is het woord het hele werkwoord? -------> JA  infinitief

4. Geen van bovenstaande?
 Voltooid deelwoord  (ge) + ik-vorm + d/t
 ’t kofschip x
o Sommige werkwoorden hebben een voltooid deelwoord op -en
o Meestal in combi met hebben, zijn of worden



Werkwoorden van Engelse herkomst
- De ik-vorm: Engelse schrijfwijze
- Vervoeging: zoals regelmatig Nederlandse werkwoorden
- Ook hier geldt de regel van ’t kofschip x bij spelling van VT en VD
Engels ww Ik-vorm tt vt vd
To save save Hij savet Hij savede gesaved
To upgrade upgrade Hij upgradet Hij upgradede geüpgraded
To skate skate skatet Hij skatete geskatet
To rugby rugby rugbyt Hij rugbyde ggerugbyd
- Als het Engelse werkwoord op een stille -e eindigt, laat je die staan in de ik- vorm
- Om de spelling van VT en VD te bepalen, kijk je naar de letter voor deze stille -e
- Engelse sisklanken (push, stretch) horen bij ’t kofschip
- Als de eindmedelinker van de ik-vorm op 2 manieren kan worden uitgesproken,
zowel de vormen met t als die met d correct in VT en VD

, o /f/ en /v/
o /s/ en /z/
o /dzj/ en /tsj/
Engels ww Ik-vorm tt vt vd
To golf Golf hij golft Hij golfte/ Gegolft/ gegolfd
golfde
To brief brief hij brieft Hij briefte/ Gebrieft/ gebriefd
briefde
To lease lease hij leaset Hij leasete/ Geleaset/
leasede geleased
To brigde brigde hij brigdet Hij brigete/ Gebriget/gebriged
brigede
- Als het Engelse woord eindigt op een dubbele medeklinker, vernederlandsen we de
ik-vorm en schrijven we enkele medeklinker, tenzij dit een andere uitspraak oproept
- Als het Engelse woord in de laatst uitgesproken lettergreep een lange /oo/ of een
daaraan verwante klank heeft, vernederlandsen we de stam en schrijven we oo met
dubbel klinkerteken

Gebiedende wijs
 Wordt gebruikt in zinnen die een gebod of bevel uitdrukken
 Gespeld als de ik-vorm van het werkwoord
 Er staat geen onderwerp in de zin


Verwijzen
Verwijswoorden naar ‘de’-woorden: die, deze, hij, zij
Verwijswoorden naar ‘het’-woorden: dat, dit, het
Geslacht Onderwerp Lijdend Bezittelijk vnw
voorwerp
Het- woord Onzijdig Het Het Zijn
Het bedrijf
De-woord Mannelijk Hij Hem Zijn
De raad
De-woord Vrouwelijk Zij/ze Haar/ze Haar
De vererniging
Vrouwelijke woorden eindigen vaak op:
- ie
- heid
- teit
- ing
- ij

Verwijzen met ‘wat’
 Bij overtreffende trap
 Bij onbepaald vnw (alles, iets, niets, het enige)
 Een hele zin