Hoofdstuk 3: De Eerste
Wereldoorlog
Paragraaf 2: Europa onder spanning
Keizers, burgers en arbeiders:
Klassenmaatschappij = ontstaan in 19de eeuw. Adel nog steeds belangrijk in
landsbestuur. Vormden samen met rijke fabrikanten, handelaren en bankiers toplaag
van steeds groter wordende middenklasse van hoger personeel, ondernemers,
professoren en juristen. In vergelijking met de middenklasse was grote massa van
industrie arbeiders arm = arbeidersklasse. Grootste klasse, situatie was beter
(koopkracht gestegen) en toegenomen welvaart en vrije tijd (leiden tot optimisme)
Indirecte oorzaken van de 1ste wereldoorlog:
Nationalisme
Trouw zijn aan je vaderland
Succesvolle samenwerking (leidde tot eenheid) Duitse staatjes bij oorlog
tegen Frankrijk > leidde nog voor overwinning tot uitroepen Duitse keizerrijk >
Elzas-Lotharingen werd Duits (positief)
Zorgden op de Balkan voor het uiteenvallen van staten (negatief)
Spanning op de Balkan
O-H en Turkse Rijk waren veelvolkerenstaten (negatief^) Verlangen naar
onafhankelijkheid groeiden in O-H hadden Hongaren een grote mate van
zelfbestuur gekregen
Veel landen strijden om vrijheid > Grieken, Roemenen, Servië, O-H, en
Bulgaren
Industrialisatie
Duitsland groot sterk geïndustrialiseerde eu macht. Grote productie aan
gietijzer en staal > sterke wapens > groot leger.
Spoorwegen > sneller vervoer van spullen en mensen
Modern Imperialisme
Keizer en industriëlen willen dat Du net als veel eu landen een koloniale
macht wordt.
De spanningen tussen kolonialen mogendheden liepen hoog op > conforentie
van Berlijn (verdeling van Afrika)
Militarisme
Dit was onder de bevolking van de grote Europese naties
Veel geld voor bewapening, uniformen en parades
, Wapenwedloop
Denkbeeldige wedstrijd over wie de meeste wapens heeft
Bondgenootschappen
Werden door landen gesloten, vanwege onderlinge spanningen, om elkaar te
helpens
Triple entente (later geallieerden)
o GB, Frankrijk en Rusland
Triple Alliantie / driebond ( later centralen)
o Duitsland, O-H en Italië
Grootste angst Duitsers is tweefrontenoorlog voeren tegen Fa en Ru
Revanche
Frankrijk wilde wraak na Duitse oorlog
Het von Schlieffenplan
Is om oorlog te voorkomen
Rusland 6 weken nodig om met leger naar grens te gaan
Zodra de Russen mobiliseerden zou Du Fa aanvallen, en binnen 6 weken
verslaan
Aanvallen vanuit noorden via neutralen landen België, Luxemburg en NL
Paragraaf 3: Van moordaanslag naar wereldoorlog
Directe Oorzaak van de 1ste wereldoorlog:
Moord op Franz Ferdinand (28 juni 1914)
Door leden van Servische terroristische organisatie, Gavrilo Princip schoot.
O-H regering eiste onderzoek doen in Servië. Duitsland steunde O-H. Rusland
Servië. Frankrijk koos zijde van bondgenoot Rusland. O-H verklaarde oorlog
aan Servië.
Aanval op België
Te smalle wegen, geen goede communicatie tussen artillerie en de
oprukkende soldaten de infanterie. Telefoonlijnen waren kwetsbaar, daardoor
afhankelijk van koeriers en postduiven.
Geruchten dat Belgische burgers zouden schieten op soldaten, dus duizenden
burgers doodgeschoten en dorpen in brand gestoken
Van bewegingsoorlog naar loopgravenoorlog
Fa waren sneller aan de grens, Fransen hielpen Belgen
Wereldoorlog
Paragraaf 2: Europa onder spanning
Keizers, burgers en arbeiders:
Klassenmaatschappij = ontstaan in 19de eeuw. Adel nog steeds belangrijk in
landsbestuur. Vormden samen met rijke fabrikanten, handelaren en bankiers toplaag
van steeds groter wordende middenklasse van hoger personeel, ondernemers,
professoren en juristen. In vergelijking met de middenklasse was grote massa van
industrie arbeiders arm = arbeidersklasse. Grootste klasse, situatie was beter
(koopkracht gestegen) en toegenomen welvaart en vrije tijd (leiden tot optimisme)
Indirecte oorzaken van de 1ste wereldoorlog:
Nationalisme
Trouw zijn aan je vaderland
Succesvolle samenwerking (leidde tot eenheid) Duitse staatjes bij oorlog
tegen Frankrijk > leidde nog voor overwinning tot uitroepen Duitse keizerrijk >
Elzas-Lotharingen werd Duits (positief)
Zorgden op de Balkan voor het uiteenvallen van staten (negatief)
Spanning op de Balkan
O-H en Turkse Rijk waren veelvolkerenstaten (negatief^) Verlangen naar
onafhankelijkheid groeiden in O-H hadden Hongaren een grote mate van
zelfbestuur gekregen
Veel landen strijden om vrijheid > Grieken, Roemenen, Servië, O-H, en
Bulgaren
Industrialisatie
Duitsland groot sterk geïndustrialiseerde eu macht. Grote productie aan
gietijzer en staal > sterke wapens > groot leger.
Spoorwegen > sneller vervoer van spullen en mensen
Modern Imperialisme
Keizer en industriëlen willen dat Du net als veel eu landen een koloniale
macht wordt.
De spanningen tussen kolonialen mogendheden liepen hoog op > conforentie
van Berlijn (verdeling van Afrika)
Militarisme
Dit was onder de bevolking van de grote Europese naties
Veel geld voor bewapening, uniformen en parades
, Wapenwedloop
Denkbeeldige wedstrijd over wie de meeste wapens heeft
Bondgenootschappen
Werden door landen gesloten, vanwege onderlinge spanningen, om elkaar te
helpens
Triple entente (later geallieerden)
o GB, Frankrijk en Rusland
Triple Alliantie / driebond ( later centralen)
o Duitsland, O-H en Italië
Grootste angst Duitsers is tweefrontenoorlog voeren tegen Fa en Ru
Revanche
Frankrijk wilde wraak na Duitse oorlog
Het von Schlieffenplan
Is om oorlog te voorkomen
Rusland 6 weken nodig om met leger naar grens te gaan
Zodra de Russen mobiliseerden zou Du Fa aanvallen, en binnen 6 weken
verslaan
Aanvallen vanuit noorden via neutralen landen België, Luxemburg en NL
Paragraaf 3: Van moordaanslag naar wereldoorlog
Directe Oorzaak van de 1ste wereldoorlog:
Moord op Franz Ferdinand (28 juni 1914)
Door leden van Servische terroristische organisatie, Gavrilo Princip schoot.
O-H regering eiste onderzoek doen in Servië. Duitsland steunde O-H. Rusland
Servië. Frankrijk koos zijde van bondgenoot Rusland. O-H verklaarde oorlog
aan Servië.
Aanval op België
Te smalle wegen, geen goede communicatie tussen artillerie en de
oprukkende soldaten de infanterie. Telefoonlijnen waren kwetsbaar, daardoor
afhankelijk van koeriers en postduiven.
Geruchten dat Belgische burgers zouden schieten op soldaten, dus duizenden
burgers doodgeschoten en dorpen in brand gestoken
Van bewegingsoorlog naar loopgravenoorlog
Fa waren sneller aan de grens, Fransen hielpen Belgen