Volkenrecht Hoorcollege Aantekeningen
1
Internationaal recht, international publiekrecht, public international law. Het gaat bij dit vak om de
internationale betrekkingen tussen Staten.
Peace of Westphalia 1648:
Het eind van de 30 jarige oorlog. Wat deze vrede zo belangrijk maakt is dat ertoe gekozen werd voor
een nieuw systeem. Deze oorlog draaide om geloof, protestanten tegen katholieken. Er werd besloten
bij deze vrede dat vanaf nu af aan geloofsovertuigingen geen geldige reden zouden zijn voor oorlog.
Staten zouden zich niet langer bemoeien met wat politieke aangelegenheden van andere staten,
alleen de relaties tussen hen.
S.S. Lotus, 1927:
Dit was een Frans schip. Dit schip botste met een Turks schip, waarbij acht bemanningsleden van dat
schip om het leven kwamen. Turkije startte een rechtszaak tegen het Franse schip. Frankrijk betwistte
niet dat het de schuld was van de Franse kapitein, maar zei dat het voorval is geweest op
internationale wateren. Er is geen regel in het internationaal recht dat Turkije verbiedt om een
rechtszaak te starten vanwege het voorval is de regel die volgde uit The Court.
Er is geen verplichte rechtspraak.
Geen centrale wetgever: Rechtsvorming: instemming van de staat
Rechtsbronnen:
International conventions, verdragen. Veruit het meest. Een voorbeeld is het VN Handvest. Verdragen
kan je altijd opzoeken, ook welke staten zich eraan gebonden hebben. Als een staat een akkoord niet
ratificeert en ondertekend, zijn ze er niet aan gebonden en hoeven ze zich er niet aan te houden.
Custom, gewoonterecht. Categorie van ongeschreven recht. Gewoonterecht wordt gedefinieerd als
statenpraktijk, hoe staten zich altijd al hebben gedragen. Dat wat staten altijd al hebben gedaan of
altijd al hebben gedacht dat internationaal recht is. Uitspraken van het Internationaal gerechtshof
spelen hier een rol. Staten zijn altijd gebonden aan het gewoonterecht. Als iets een regel is van het
gewoonterecht, hoef je niet na te gaan of staten hiermee hebben ingestemd. Veel van de belangrijke
procedurele regels zijn gewoonterecht.
Just cogens – dwingend recht. Regels die niet alleen bindend zijn voor alle staten vanwege hun
gewoonterechtelijke karakter, maar dit zijn regels die nooit geschonden mogen worden.
General principles, algemene rechtsbeginselen. Algemeen van aard, zoals pacta sunt servanda of het
principe van redelijkheid.
Rechterlijke beslissingen en de geschriften van de hoogst gekwalificeerde auteurs.
, League of Nations, 1920
Eerste samenwerking van staten met het doel vrede en veiligheid bevorderen in de wereld. Voorloper
van de VN, opgericht na de tweede wereldoorlog.
Verenigde Naties, 1945
Ter voorkoming van weer een wereldoorlog. Artikel 2 lid 4 VN Handvest. Alle lidstaten van VN zullen
zich onthouden van het daadwerkelijke gebruik en de dreiging van geweld tegen de territoriale
integriteit van andere staten. Het gebruik van geweld is een eufemisme voor oorlog voeren. Op deze
regel zijn drie uitzonderingen geformuleerd. De eerste is consent. Op het moment dat de andere
staat het geweld uitnodigt, wordt het gebruiken van geweld niet als schending gezien. De tweede
uitzondering is als het gebruik van het geweld gemandeerd is onder hoofdstuk 7 artikel 42 van het VN
Handvest. De derde uitzondering is zelfverdediging, artikel 51 van het VN Handvest.
Artikel 51 VN Handvest
VN veiligheidsraad: kunnen geweld autoriseren.
Mandaat: vrede en veiligheid
Vijf permanente leden: leden met veto. Daarnaast tien andere roulerende leden.
Internationaal Gerechtshof staat in Den Haag. Doet uitspraak in twee verschillende typen vormen:
geschillenbeslechting tussen staten, de uitspraak die volgt is bindend voor de partijen. Het Hof kan
ook een advies geven over een vraagstuk. Dit kan op aanvraag van bijvoorbeeld de VN.
Nicaragua zaak 1986
Zelfverdediging. Zaak tussen Amerika en Nicaragua. Amerika had een groep de Contras gesteund.
Deze streden als oppositie in Nicaragua tegen de regering. Dat is een inmenging met de binnenlandse
politieke aangelegenheid. Nicaragua was er niet blij mee. Deze zaak kwam bij het Internationaal
Gerechtshof. Zij bevestigen dat er zoiets is al recht op zelfverdediging, als een gewapende aanval
heeft plaatsgevonden. De grote vraag is dan wat een gewapende aanval die plaatsgevonden moet
hebben? Het Hof maakt een onderscheid tussen verschillende vormen van inmenging en
geweldgebruik.
Interventie – Geweldgebruik – Gewapende aanval
Geweldgebruik heeft een militaire component, maar heeft niet de ernst van een gewapende aanval.
IGH zegt dat om te bepalen of iets een gewapende aanval is of dergelijke, moet gekeken worden naar
de impact van deze aanval. Voor een politieke interventie komt geweld niet te pas. Alleen de staat die
slachtoffer was van de gepleegde gewapende aanval kan een beroep doen op zelfverdediging.
Vereisten zelfverdediging
- Zelfverdediging is proportioneel een noodzakelijk
- Er moet een gewapende aanval zijn geweest
1
Internationaal recht, international publiekrecht, public international law. Het gaat bij dit vak om de
internationale betrekkingen tussen Staten.
Peace of Westphalia 1648:
Het eind van de 30 jarige oorlog. Wat deze vrede zo belangrijk maakt is dat ertoe gekozen werd voor
een nieuw systeem. Deze oorlog draaide om geloof, protestanten tegen katholieken. Er werd besloten
bij deze vrede dat vanaf nu af aan geloofsovertuigingen geen geldige reden zouden zijn voor oorlog.
Staten zouden zich niet langer bemoeien met wat politieke aangelegenheden van andere staten,
alleen de relaties tussen hen.
S.S. Lotus, 1927:
Dit was een Frans schip. Dit schip botste met een Turks schip, waarbij acht bemanningsleden van dat
schip om het leven kwamen. Turkije startte een rechtszaak tegen het Franse schip. Frankrijk betwistte
niet dat het de schuld was van de Franse kapitein, maar zei dat het voorval is geweest op
internationale wateren. Er is geen regel in het internationaal recht dat Turkije verbiedt om een
rechtszaak te starten vanwege het voorval is de regel die volgde uit The Court.
Er is geen verplichte rechtspraak.
Geen centrale wetgever: Rechtsvorming: instemming van de staat
Rechtsbronnen:
International conventions, verdragen. Veruit het meest. Een voorbeeld is het VN Handvest. Verdragen
kan je altijd opzoeken, ook welke staten zich eraan gebonden hebben. Als een staat een akkoord niet
ratificeert en ondertekend, zijn ze er niet aan gebonden en hoeven ze zich er niet aan te houden.
Custom, gewoonterecht. Categorie van ongeschreven recht. Gewoonterecht wordt gedefinieerd als
statenpraktijk, hoe staten zich altijd al hebben gedragen. Dat wat staten altijd al hebben gedaan of
altijd al hebben gedacht dat internationaal recht is. Uitspraken van het Internationaal gerechtshof
spelen hier een rol. Staten zijn altijd gebonden aan het gewoonterecht. Als iets een regel is van het
gewoonterecht, hoef je niet na te gaan of staten hiermee hebben ingestemd. Veel van de belangrijke
procedurele regels zijn gewoonterecht.
Just cogens – dwingend recht. Regels die niet alleen bindend zijn voor alle staten vanwege hun
gewoonterechtelijke karakter, maar dit zijn regels die nooit geschonden mogen worden.
General principles, algemene rechtsbeginselen. Algemeen van aard, zoals pacta sunt servanda of het
principe van redelijkheid.
Rechterlijke beslissingen en de geschriften van de hoogst gekwalificeerde auteurs.
, League of Nations, 1920
Eerste samenwerking van staten met het doel vrede en veiligheid bevorderen in de wereld. Voorloper
van de VN, opgericht na de tweede wereldoorlog.
Verenigde Naties, 1945
Ter voorkoming van weer een wereldoorlog. Artikel 2 lid 4 VN Handvest. Alle lidstaten van VN zullen
zich onthouden van het daadwerkelijke gebruik en de dreiging van geweld tegen de territoriale
integriteit van andere staten. Het gebruik van geweld is een eufemisme voor oorlog voeren. Op deze
regel zijn drie uitzonderingen geformuleerd. De eerste is consent. Op het moment dat de andere
staat het geweld uitnodigt, wordt het gebruiken van geweld niet als schending gezien. De tweede
uitzondering is als het gebruik van het geweld gemandeerd is onder hoofdstuk 7 artikel 42 van het VN
Handvest. De derde uitzondering is zelfverdediging, artikel 51 van het VN Handvest.
Artikel 51 VN Handvest
VN veiligheidsraad: kunnen geweld autoriseren.
Mandaat: vrede en veiligheid
Vijf permanente leden: leden met veto. Daarnaast tien andere roulerende leden.
Internationaal Gerechtshof staat in Den Haag. Doet uitspraak in twee verschillende typen vormen:
geschillenbeslechting tussen staten, de uitspraak die volgt is bindend voor de partijen. Het Hof kan
ook een advies geven over een vraagstuk. Dit kan op aanvraag van bijvoorbeeld de VN.
Nicaragua zaak 1986
Zelfverdediging. Zaak tussen Amerika en Nicaragua. Amerika had een groep de Contras gesteund.
Deze streden als oppositie in Nicaragua tegen de regering. Dat is een inmenging met de binnenlandse
politieke aangelegenheid. Nicaragua was er niet blij mee. Deze zaak kwam bij het Internationaal
Gerechtshof. Zij bevestigen dat er zoiets is al recht op zelfverdediging, als een gewapende aanval
heeft plaatsgevonden. De grote vraag is dan wat een gewapende aanval die plaatsgevonden moet
hebben? Het Hof maakt een onderscheid tussen verschillende vormen van inmenging en
geweldgebruik.
Interventie – Geweldgebruik – Gewapende aanval
Geweldgebruik heeft een militaire component, maar heeft niet de ernst van een gewapende aanval.
IGH zegt dat om te bepalen of iets een gewapende aanval is of dergelijke, moet gekeken worden naar
de impact van deze aanval. Voor een politieke interventie komt geweld niet te pas. Alleen de staat die
slachtoffer was van de gepleegde gewapende aanval kan een beroep doen op zelfverdediging.
Vereisten zelfverdediging
- Zelfverdediging is proportioneel een noodzakelijk
- Er moet een gewapende aanval zijn geweest
