Tamara (student)
AFASIE
Samenvatting
0
,Inhoud
Leerdoelen............................................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 1, Inleiding (Bastiaanse, 2010), leerdoel 1 en 2 ..................................................................... 3
Hoofdstuk 2, Symptomen en syndromen (Bastiaanse, 2010), leerdoel 1 en 2 ..................................... 15
Hoofdstuk 4, Taalverwerking en afasie: woordniveau (Bastiaanse, 2010), leerdoel 3 ......................... 23
Hoofdstuk 5, Taalverwerking en afasie: zinsniveau (Bastiaanse, 2010), leerdoel 3 en 7...................... 36
Hoofdstuk 6, Diagnostiek (Bastiaanse, 2010), leerdoel 2, 3, 4 en 7 ...................................................... 42
Hoofdstuk 7, Therapie (Bastiaanse, 2010), leerdoel 2 en 4 .................................................................. 54
Hoofdstuk 8, Enkele gevalsbeschrijvingen (Bastiaanse, 2010), leerdoel 2 en 4 ................................... 61
Testen op een rijtje (hoofdstuk 6) ......................................................................................................... 64
1
,Leerdoelen
1 De student beschrijft van het begrip afasie de definitie, etiologie, symptomatologie en
lokalisatie in de hersenen.
2 De student herkent en beschrijft de logopedische kenmerken van de vier klassieke
afasiesyndromen (Afasie van Broca, Afasie van Wernicke, Amnestische afasie, Globale Afasie)
3 De student legt uit hoe taalverwerking verloopt bij een PMA* aan de hand van verschillende
taalmodellen: Levelt, Bastiaanse en Ellis & Young.
4 De student schrijft bij een gegeven casus over PMA* een onderzoeksplan en een
behandelplan.
5 De student schrijft bij een gegeven casus over PMA* een communicatie-advies waarin
Ondersteunde Communicatie is opgenomen.
6 De student demonstreert logopedische vaardigheden in simulatie volgens de daarvoor
geldende richtlijnen.
7 De student past communicatieve vaardigheden toe in interactie met een fictieve cliënt.
*PMA= perso(o)n(en) met afasie (term die gebruikt wordt in Richtlijn Afasie)
2
, Hoofdstuk 1, Inleiding (Bastiaanse, 2010), leerdoel 1 en 2
Inleiding
Afasie = een verworven taalstoornis ten gevolge van plotseling optredend hersenletsel dat is
ontstaan nadat de taal verworven is.
45-jarige dominee.
Nauwelijks andere cognitieve problemen en geen
tekenen van dementie.
Voornaamste probleem is het vinden van de goede
woorden.
Grammaticale vermogen min of meer intact.
48-jarige vrouw.
Grammaticale stoornis.
Vrouw laat lidwoorden en werkwoorden weg en
maat geen grammaticale zinnen.
Definitie van afasie
- Afasie = aphatos (= geen spraak) in het Grieks.
- Afasie = een verworven taalstoornis, veroorzaakt door focaal hersenletsel dat ontstaat nadat
de taal verworven is.
• Gaat om centrale stoornis
• Enerzijds zowel de taalproductie als het taalbegrip betreft
• Anderzijds zowel gesproken als geschreven taal betreft
• Voorbeeld 1 → man kan woorden niet vinden, maar dus ook niet opschrijven →
vermogen om woorden op te roepen in het algemeen is beperkt ten gevolge van zijn
hersenletsel
- Grammaticale stoornis (voorbeeld 2) → over het algemeen ook vermogen om complexe
zinnen te begrijpen aangetast → moeilijk te bepalen wie wat doet in een zin als ‘de jongen
wordt door het meisje geplaagd’.
- Door afasie als een taalstoornis te definiëren wordt het onderscheiden van
spraakstoornissen.
- Spraakstoornissen → betreffen articulatie.
- Het is niet ongewoon dat een afasiepatiënt ook een articulatieprobleem heeft.
- Afasie dient ook onderscheiden te worden van taalontwikkelingsstoornissen bij kinderen →
daarom is afasie gedefinieerd als een verworven taalstoornis.
• Als kinderen hersenletsel krijgen gedurende de periode van taalontwikkeling,
bijvoorbeeld traumatisch hersenletsel ten gevolge van een verkeersongeluk, kunnen er
natuurlijk taalproblemen optreden → in dat geval spreken we van kinderafasie.
- Taal ligt opgeslagen in de hersenen → wanneer de gebieden die betrokken zijn bij taal
beschadig raken, spreken we van afasie.
3
AFASIE
Samenvatting
0
,Inhoud
Leerdoelen............................................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 1, Inleiding (Bastiaanse, 2010), leerdoel 1 en 2 ..................................................................... 3
Hoofdstuk 2, Symptomen en syndromen (Bastiaanse, 2010), leerdoel 1 en 2 ..................................... 15
Hoofdstuk 4, Taalverwerking en afasie: woordniveau (Bastiaanse, 2010), leerdoel 3 ......................... 23
Hoofdstuk 5, Taalverwerking en afasie: zinsniveau (Bastiaanse, 2010), leerdoel 3 en 7...................... 36
Hoofdstuk 6, Diagnostiek (Bastiaanse, 2010), leerdoel 2, 3, 4 en 7 ...................................................... 42
Hoofdstuk 7, Therapie (Bastiaanse, 2010), leerdoel 2 en 4 .................................................................. 54
Hoofdstuk 8, Enkele gevalsbeschrijvingen (Bastiaanse, 2010), leerdoel 2 en 4 ................................... 61
Testen op een rijtje (hoofdstuk 6) ......................................................................................................... 64
1
,Leerdoelen
1 De student beschrijft van het begrip afasie de definitie, etiologie, symptomatologie en
lokalisatie in de hersenen.
2 De student herkent en beschrijft de logopedische kenmerken van de vier klassieke
afasiesyndromen (Afasie van Broca, Afasie van Wernicke, Amnestische afasie, Globale Afasie)
3 De student legt uit hoe taalverwerking verloopt bij een PMA* aan de hand van verschillende
taalmodellen: Levelt, Bastiaanse en Ellis & Young.
4 De student schrijft bij een gegeven casus over PMA* een onderzoeksplan en een
behandelplan.
5 De student schrijft bij een gegeven casus over PMA* een communicatie-advies waarin
Ondersteunde Communicatie is opgenomen.
6 De student demonstreert logopedische vaardigheden in simulatie volgens de daarvoor
geldende richtlijnen.
7 De student past communicatieve vaardigheden toe in interactie met een fictieve cliënt.
*PMA= perso(o)n(en) met afasie (term die gebruikt wordt in Richtlijn Afasie)
2
, Hoofdstuk 1, Inleiding (Bastiaanse, 2010), leerdoel 1 en 2
Inleiding
Afasie = een verworven taalstoornis ten gevolge van plotseling optredend hersenletsel dat is
ontstaan nadat de taal verworven is.
45-jarige dominee.
Nauwelijks andere cognitieve problemen en geen
tekenen van dementie.
Voornaamste probleem is het vinden van de goede
woorden.
Grammaticale vermogen min of meer intact.
48-jarige vrouw.
Grammaticale stoornis.
Vrouw laat lidwoorden en werkwoorden weg en
maat geen grammaticale zinnen.
Definitie van afasie
- Afasie = aphatos (= geen spraak) in het Grieks.
- Afasie = een verworven taalstoornis, veroorzaakt door focaal hersenletsel dat ontstaat nadat
de taal verworven is.
• Gaat om centrale stoornis
• Enerzijds zowel de taalproductie als het taalbegrip betreft
• Anderzijds zowel gesproken als geschreven taal betreft
• Voorbeeld 1 → man kan woorden niet vinden, maar dus ook niet opschrijven →
vermogen om woorden op te roepen in het algemeen is beperkt ten gevolge van zijn
hersenletsel
- Grammaticale stoornis (voorbeeld 2) → over het algemeen ook vermogen om complexe
zinnen te begrijpen aangetast → moeilijk te bepalen wie wat doet in een zin als ‘de jongen
wordt door het meisje geplaagd’.
- Door afasie als een taalstoornis te definiëren wordt het onderscheiden van
spraakstoornissen.
- Spraakstoornissen → betreffen articulatie.
- Het is niet ongewoon dat een afasiepatiënt ook een articulatieprobleem heeft.
- Afasie dient ook onderscheiden te worden van taalontwikkelingsstoornissen bij kinderen →
daarom is afasie gedefinieerd als een verworven taalstoornis.
• Als kinderen hersenletsel krijgen gedurende de periode van taalontwikkeling,
bijvoorbeeld traumatisch hersenletsel ten gevolge van een verkeersongeluk, kunnen er
natuurlijk taalproblemen optreden → in dat geval spreken we van kinderafasie.
- Taal ligt opgeslagen in de hersenen → wanneer de gebieden die betrokken zijn bij taal
beschadig raken, spreken we van afasie.
3
