Opvoed
en is
OVERMIJ IMMANUEL KANT
1e kritiek van de zuivere reden
De wereld zoals die verschijnt in het eerste boek = puur wetenschappelijke
wereld gedetermineerd door natuurlijke wetmatigheden (ijzeren natuurwetten).
De orde die men in de wetenschap en de wereld vindt is te danken aan het feit
dat we de orde zelf in de wereld leggen. De wereld richt zich naar de
mens, niet omgekeerd.
De kostprijs van dat perfect gedetermineerde wereld is dat we niet zeker zijn of
1712-1778 het beeld dat we van die wereld construeren ook met de echte wereld buiten
Verlichting ons denken te maken heeft. Dus wanneer we spreken over een wereld los van
de wereld van ons denken heeft dat geen zin meer.
Een volledig gedetermineerde wereld is een wereld waarin alles vastligt,
waar je in principe alles kan voorspellen (bv. constructiefout). Alles ligt vast.
Maar er is 1 uitzondering op heel dit systeem: de mens.
2e kritiek van de praktische reden
1. Aanvaard enkel een regel die zonder de minste uitzondering kan
Begrippen Kant worden toegepast.
altijd waarheid spreken, universaliseerbaar
KRITIEK: = belangrijkpunt, 2. Behandel om het even wie altijd als doel op zichzelf en nooit
een nauwgezet punt louter als middel
Trancendentaal = A priori, absluut respect voor iedereen, universele rechten van de mens
op voorhand voor dat men 3. De regel die ik volg is uiteinedlijk de regel die ik mezelf in
concreet iets gaat doen volledige vrijheid opleg
pseudo-vrijheid je kan niet doen wat je wil, wel wat je moet doen
wat moeten we allemaal autonomie
aannemen om te kunnen Toont een radicaal dualisme van lichaam en geest. Ons lichaam behoort
denken dat we moreel tot het rijk van de wetmatigheden, onze geest is hetgeen wat ons doet
kunnen handelen? “ we verschillen van de rest van de natuur
kunnen pas moreel handelen Schotse verlichting
omdat we niet volledig Thomas Reid, David Hume, Adam Smith --< klemtoon op emotie en
gehoorzamen aan de sentimenten.
natuurwetten” hume: reason is and ought to be the salve of passion
3e kritiek van ethisch vermogen
Kant toont dat er een radicale kloof is tussen kunst en wetenschap
(waarheid) & moraal (goedheid). Waar vroeger de ervaring van het schone
wel iets te maken had met waarheid en goedheid, is Kant een van de eersten
We moeten dus niet op zoek die kunst helemaal emancipeert in de ervaring van het schone/kunstzinnige
gaan naar iets buiten de waar moraal en waarheid geen rol spelen. Het gaat namelijk over een
mens, dat ons de maat stelt subjectief genot zoals het genot van eten en drinken, met het verschil dat
en ons richting geeft. het bij kunst om een gedesinteresseerd genot gaat. We kunnen ook
genieten van betekenisloze, lelijke dingen… Interessant dat Kant zegt dat
We zullen richting vinden in alhoewel we allemaal weten dat het genot van iets moois subjectief is, is er
onszelf. Iets in onszelf beslist toch ergens een element naar streven naar objectiviteit. Als je echt iets
wat goede of slechte moois vindt, dan kan je het niet nalaten om de ander te overtuigen dat iets
wetenschap/moraal/kunst en moois is. Kunst heeft precies een politieke dimensie: het dwingt u om met
moeten ons daarvoor niet anderen te gaan praten en beslissingen te nemen
spiegelen aan iets buiten de
mens. Was ist aufklaring
Dat is niet toevallig dat Kant het boek op dat moment schrijft, hij leeft in zeer
Subjectieve wende – de mens revolutionaire
zelf en niet iets buiten de tijden (sterk
beïnvloed door Franse
mens (God) als ultieme
revolutie). Één van de
toetssteen
dingen die het gevolg
waren van de Franse
revolutie was de
uitvinding van musea
waar mensen werden
verwacht om naar
kunst te gaan kijken
en daarover te
discussiëren. Kunst
en is
OVERMIJ IMMANUEL KANT
1e kritiek van de zuivere reden
De wereld zoals die verschijnt in het eerste boek = puur wetenschappelijke
wereld gedetermineerd door natuurlijke wetmatigheden (ijzeren natuurwetten).
De orde die men in de wetenschap en de wereld vindt is te danken aan het feit
dat we de orde zelf in de wereld leggen. De wereld richt zich naar de
mens, niet omgekeerd.
De kostprijs van dat perfect gedetermineerde wereld is dat we niet zeker zijn of
1712-1778 het beeld dat we van die wereld construeren ook met de echte wereld buiten
Verlichting ons denken te maken heeft. Dus wanneer we spreken over een wereld los van
de wereld van ons denken heeft dat geen zin meer.
Een volledig gedetermineerde wereld is een wereld waarin alles vastligt,
waar je in principe alles kan voorspellen (bv. constructiefout). Alles ligt vast.
Maar er is 1 uitzondering op heel dit systeem: de mens.
2e kritiek van de praktische reden
1. Aanvaard enkel een regel die zonder de minste uitzondering kan
Begrippen Kant worden toegepast.
altijd waarheid spreken, universaliseerbaar
KRITIEK: = belangrijkpunt, 2. Behandel om het even wie altijd als doel op zichzelf en nooit
een nauwgezet punt louter als middel
Trancendentaal = A priori, absluut respect voor iedereen, universele rechten van de mens
op voorhand voor dat men 3. De regel die ik volg is uiteinedlijk de regel die ik mezelf in
concreet iets gaat doen volledige vrijheid opleg
pseudo-vrijheid je kan niet doen wat je wil, wel wat je moet doen
wat moeten we allemaal autonomie
aannemen om te kunnen Toont een radicaal dualisme van lichaam en geest. Ons lichaam behoort
denken dat we moreel tot het rijk van de wetmatigheden, onze geest is hetgeen wat ons doet
kunnen handelen? “ we verschillen van de rest van de natuur
kunnen pas moreel handelen Schotse verlichting
omdat we niet volledig Thomas Reid, David Hume, Adam Smith --< klemtoon op emotie en
gehoorzamen aan de sentimenten.
natuurwetten” hume: reason is and ought to be the salve of passion
3e kritiek van ethisch vermogen
Kant toont dat er een radicale kloof is tussen kunst en wetenschap
(waarheid) & moraal (goedheid). Waar vroeger de ervaring van het schone
wel iets te maken had met waarheid en goedheid, is Kant een van de eersten
We moeten dus niet op zoek die kunst helemaal emancipeert in de ervaring van het schone/kunstzinnige
gaan naar iets buiten de waar moraal en waarheid geen rol spelen. Het gaat namelijk over een
mens, dat ons de maat stelt subjectief genot zoals het genot van eten en drinken, met het verschil dat
en ons richting geeft. het bij kunst om een gedesinteresseerd genot gaat. We kunnen ook
genieten van betekenisloze, lelijke dingen… Interessant dat Kant zegt dat
We zullen richting vinden in alhoewel we allemaal weten dat het genot van iets moois subjectief is, is er
onszelf. Iets in onszelf beslist toch ergens een element naar streven naar objectiviteit. Als je echt iets
wat goede of slechte moois vindt, dan kan je het niet nalaten om de ander te overtuigen dat iets
wetenschap/moraal/kunst en moois is. Kunst heeft precies een politieke dimensie: het dwingt u om met
moeten ons daarvoor niet anderen te gaan praten en beslissingen te nemen
spiegelen aan iets buiten de
mens. Was ist aufklaring
Dat is niet toevallig dat Kant het boek op dat moment schrijft, hij leeft in zeer
Subjectieve wende – de mens revolutionaire
zelf en niet iets buiten de tijden (sterk
beïnvloed door Franse
mens (God) als ultieme
revolutie). Één van de
toetssteen
dingen die het gevolg
waren van de Franse
revolutie was de
uitvinding van musea
waar mensen werden
verwacht om naar
kunst te gaan kijken
en daarover te
discussiëren. Kunst
