EXPERIE
.
NCE
PRAGMATISM PRAGMATISTISCHE PEDAGOGIEK
E
Pragmatisme – filosofen van de ervaring (Typisch
Kennis staat niet langer Amerikaans)
tegenover ervaring zoals bij Kant, VSA – culture of experience
Plato, Descartes, maar is zelf een 1. Alledaagsheid terug naar het concrete en aarde bestaan (Cf
soort ervaring, naast vele andere Nietzche)
modaliteiten 2. Experiri= gevaar opzoeken, zich durven blootstellen. ‘buisness
man approach.
Pragmatisme als specifieke opvatting over waarheid
3 belangrijkste definities van waarheid
1. Waarheid als correspondentie: overeenstemming tussen wat we
denken en zeggen enerzijds, en de werkelijkheid zoals ze is (onafhankelijk van ons
denken en spreken over die werkelijkheid) anderzijds. Plato tot Descartes
2. Waarheid als coherentie: overeenstemming van ons denkvermogen
met zichzelf. Kant (transcendentaalfilosofie)
3. Iets is waar als het werkt: het criterium om uit te maken of wat we
geloven ‘waar’ is ligt inde ervaren nuttigheid. (dwz de wenselijke gevolgen) van
wat we geloven. Bv. is het waar dat God bestaat.
Ervaring als ultieme notie in Pragmatisme: ’reality in the making’
het pragmatisme Radicale a posteriori benadering (je kan de waarheid niet op voorhand
= anti foundationalisme vastleggen)
ipv ons buiten het leven te waarheid wordt gemaakt: zoeken naar waarheid is zelf een
plaatsen en ons af te vragen onderdeel van het leven. Een manier om oplossingen te vinden voor
welke de ‘gronden’ (principes, de problemen die zich stellen in het concrete leven.
diepere waarheden) zijn van
waarheid is nooit het enige criterium voor wat we waardevol
waaruit we dat leven moeten
beoordelen, willen pragmatici
vinden …
helemaal meegaan met de ‘flow’ waarheid moet nut hebben.
van het leven en van onze ≠ geen relativisme: het gaat om één wereld collectief te kunnen ervaren.
ervaring (CF Nietzsche) Echter zijn wij er niet altijd door geholpen door de obsessie van de trad.
Filosofie met waarheid als een grond op basis waarvan we onze ervaringen
Foundationalism moeten verdacht maken.
= zoeken naar een
vaste grond. Traditionele filosofie Pragmatisme
Ervaring is iets dat verdacht is, biedt Er is alleen maar ervaring , ook het
geen vaste grond. bv. plato met opdoen van kennis, wetenschap en
schijnkennis, descartes wantrouwen filosofie, is zoeken naar waarheid,
aan zintuigen, Kant: ervaring is vormen van ervaring
slechts een eerste fase. Bv. Nietzsche, criticus hinterwelterei
Op zoek naar a priori zekerheden Radicale a posteriori
KENNIS
= is een vorm van ervaring: dat we
iets weten maakt een verschil voor
Denken buiten of denken binnen de wereld
ons leven (weten dat de aarde rond Traditie van Plato tot kant en Pragmatisme (ook Nietzsche)
is betekent in eerste instantie dat we verd..
op andere manieren gaan reizen) Denken als door en door een
Denken dat immuun wil zijn aan de
wereldse aangelegenheid. Zich
Kennis is niet de enige vorm van wereld zoals we die ervaren, dat zich
ervaring (er kunnen sterkere denkend inlaten met de wereld
in zichzelf terugtrekt, en dat a
ervaringen zijn die ons doen handelen (experimenteren dus) en ervaren
priori ‘grondslagen’ zoekt, om dan in
tegen beter weten in) welke gedachten ‘nuttig’ zijn –
een tweede instantie op basis
opnieuw: niet in de zin van wat mij
hiervan de wereld te gaan
als individu voordeel oplevert, maar
beoordelen (meestal als
in de zin van wat een rijkere,
minderwaardig [Plato, Descartes] of
gedeelde ervaring van de wereld,
zelfs als mogelijks onbestaand
en dus een ‘betere wereld’ mogelijk
[Kant])
maakt.
Foundationalism Anti-foundationalism
Ervaring
= altijd werkelijk: ‘ik weet dat ik tandpijn heb’ voegt niets toe aan de ervaring ‘ik heb
Ervaring tandpijn’ Ervaring is ‘transaction’: de wereld ondergaan en op de wereld ingrijpen.
= ervaring ≠ mijn hoogst individuele Dingen gebeuren en wij geven er handelend een antwoord op
ervaring. We ervaren de wereld tegen iets ervaren = meteen ook zien wat we ermee kunnen doen
de achtergrond van een geheel van
wat anderen ervaren en wat mensen
.
NCE
PRAGMATISM PRAGMATISTISCHE PEDAGOGIEK
E
Pragmatisme – filosofen van de ervaring (Typisch
Kennis staat niet langer Amerikaans)
tegenover ervaring zoals bij Kant, VSA – culture of experience
Plato, Descartes, maar is zelf een 1. Alledaagsheid terug naar het concrete en aarde bestaan (Cf
soort ervaring, naast vele andere Nietzche)
modaliteiten 2. Experiri= gevaar opzoeken, zich durven blootstellen. ‘buisness
man approach.
Pragmatisme als specifieke opvatting over waarheid
3 belangrijkste definities van waarheid
1. Waarheid als correspondentie: overeenstemming tussen wat we
denken en zeggen enerzijds, en de werkelijkheid zoals ze is (onafhankelijk van ons
denken en spreken over die werkelijkheid) anderzijds. Plato tot Descartes
2. Waarheid als coherentie: overeenstemming van ons denkvermogen
met zichzelf. Kant (transcendentaalfilosofie)
3. Iets is waar als het werkt: het criterium om uit te maken of wat we
geloven ‘waar’ is ligt inde ervaren nuttigheid. (dwz de wenselijke gevolgen) van
wat we geloven. Bv. is het waar dat God bestaat.
Ervaring als ultieme notie in Pragmatisme: ’reality in the making’
het pragmatisme Radicale a posteriori benadering (je kan de waarheid niet op voorhand
= anti foundationalisme vastleggen)
ipv ons buiten het leven te waarheid wordt gemaakt: zoeken naar waarheid is zelf een
plaatsen en ons af te vragen onderdeel van het leven. Een manier om oplossingen te vinden voor
welke de ‘gronden’ (principes, de problemen die zich stellen in het concrete leven.
diepere waarheden) zijn van
waarheid is nooit het enige criterium voor wat we waardevol
waaruit we dat leven moeten
beoordelen, willen pragmatici
vinden …
helemaal meegaan met de ‘flow’ waarheid moet nut hebben.
van het leven en van onze ≠ geen relativisme: het gaat om één wereld collectief te kunnen ervaren.
ervaring (CF Nietzsche) Echter zijn wij er niet altijd door geholpen door de obsessie van de trad.
Filosofie met waarheid als een grond op basis waarvan we onze ervaringen
Foundationalism moeten verdacht maken.
= zoeken naar een
vaste grond. Traditionele filosofie Pragmatisme
Ervaring is iets dat verdacht is, biedt Er is alleen maar ervaring , ook het
geen vaste grond. bv. plato met opdoen van kennis, wetenschap en
schijnkennis, descartes wantrouwen filosofie, is zoeken naar waarheid,
aan zintuigen, Kant: ervaring is vormen van ervaring
slechts een eerste fase. Bv. Nietzsche, criticus hinterwelterei
Op zoek naar a priori zekerheden Radicale a posteriori
KENNIS
= is een vorm van ervaring: dat we
iets weten maakt een verschil voor
Denken buiten of denken binnen de wereld
ons leven (weten dat de aarde rond Traditie van Plato tot kant en Pragmatisme (ook Nietzsche)
is betekent in eerste instantie dat we verd..
op andere manieren gaan reizen) Denken als door en door een
Denken dat immuun wil zijn aan de
wereldse aangelegenheid. Zich
Kennis is niet de enige vorm van wereld zoals we die ervaren, dat zich
ervaring (er kunnen sterkere denkend inlaten met de wereld
in zichzelf terugtrekt, en dat a
ervaringen zijn die ons doen handelen (experimenteren dus) en ervaren
priori ‘grondslagen’ zoekt, om dan in
tegen beter weten in) welke gedachten ‘nuttig’ zijn –
een tweede instantie op basis
opnieuw: niet in de zin van wat mij
hiervan de wereld te gaan
als individu voordeel oplevert, maar
beoordelen (meestal als
in de zin van wat een rijkere,
minderwaardig [Plato, Descartes] of
gedeelde ervaring van de wereld,
zelfs als mogelijks onbestaand
en dus een ‘betere wereld’ mogelijk
[Kant])
maakt.
Foundationalism Anti-foundationalism
Ervaring
= altijd werkelijk: ‘ik weet dat ik tandpijn heb’ voegt niets toe aan de ervaring ‘ik heb
Ervaring tandpijn’ Ervaring is ‘transaction’: de wereld ondergaan en op de wereld ingrijpen.
= ervaring ≠ mijn hoogst individuele Dingen gebeuren en wij geven er handelend een antwoord op
ervaring. We ervaren de wereld tegen iets ervaren = meteen ook zien wat we ermee kunnen doen
de achtergrond van een geheel van
wat anderen ervaren en wat mensen
