Didactisch handelen – semester 2
HD3: het eigen leren verbeteren
Het belang van zelfregulerende vaardigheden: wetenschappelijk onderzoek
- metacognitie en zelfregulatie
o zeer groot effect tegen lage kosten, op basis van sterk bewijs
- feedback
o zeer groot effect tegen lage kosten, op basis van sterk bewijs
- samenwerkend leren
o groot effect tegen zeer lage kosten, op basis van beperkt bewijs
- begeleiding in kleine groepen
o middelgroot effect tegen lage kosten, op basis van redelijk sterk bewijs.
- Zittenblijven
o Negatief effect tegen zeer hoge kosten, op basis van beperkt bewijs
Zelfregulerende vaardigheden: verwante concepten
- ZRL als ‘zwarte doos’
- Metacognitieve vaardigheden
- Krachtige leeromgeving
- Executieve functies
- Leren leren
- Intrinsieke motivatie (ZDT)
- Studeervaardigheden
Wat is zelfregulerend leren
- het cyclisch proces waarbij een lerende zijn gedrag, gedachten en motivatie zelf
richting geeft met het oog op het bereiken van zijn leerdoelen en afhankelijk van zijn
context
Je beschrijft zelfregulerend leren aan de hand van wat een leerling doet, denkt en voelt als hij
het leren zelf in handen neemt en niet aan de hand van klaspraktijken/concrete tools
Doel van het concept zelfregulerend onderwijs?
- Niet:
o Nog meer tools aanreiken
- Wel:
o Zorgen voor structuur en overzicht
o Nagaan hoe doeltreffend de ondersteuning is
o
3 fasen die zich herhalen pagina 50 – 78 (samenvatting
pagina 241)
Fase voor het leren
Stap 1: ik analyseer de opdracht
- ik stel doelen voor de leerling ergens naartoe kan sturen, moet het weten welke
richting er moeten worden uitgegaan
o herformuleer bij de start van je lesdoelen: herformuleer via ik-taal
o wees zuinig op doelen
o help leerlingen ook stap voor stap om zelf specifieke, realistische en
motiverende doelen te formuleren
Reflectievragen
o Wat wil je precies bereiken?
o Hoe hoog leg je voor jezelf de lat?
o Wanneer heb je je doel bereikt?
- ik plan op basis van het doel moet bekeken worden welke stappen er nodig zijn om
dat doel te bereiken
o als leerkracht de leerlingen helpen om de juiste stappen te plannen in elk vak
, o helpen om het plan actief te gebruiken en bij te stellen waar nodig
Reflectievragen
o heb je een plan?
o Heb je zicht op alle tussenstappen?
o Durf je van je plan af te wijken als dat nodig is?
stap 2: ik zoek de nodige energie
- ik voel me competent leer jouw leerlingen om zichzelf competent te voelen
o leer het kind denken vanuit groeimindset
o stimuleer de leerling om haalbare tussendoelen te formuleren
Reflectievragen
o Weet je waar je hulp kunt krijgen?
o Wat waren eerder succeservaringen?
o Wat zijn haalbare tussendoelen ?
- ik geloof in mijn slaagkansen leer jouw leerlingen om te geloven in zijn
slaagkansen
o leer het kind denken vanuit groeimindset
o laat leerlingen reflecteren: wat heeft invloed op je resultaat
Reflectievragen
o hoe sterk geloof je in jouw slaagkansen in deze context?
o Welke factoren beïnvloeden mede jouw prestaties?
- ik vind het interessant hoe meer een leerling de leerstof interessant vindt, hoe
makkelijker het is voor de leerling om zich te focussen op het leren en om door te
zetten
o laat leerlingen reflecteren: hoe interessant is de leerstof
o laat leerlingen reflecteren: hoe kan de manier om het doel te bereiken
interessant worden gemaakt?
Fase tijdens het leren
Stap 3: ik focus op mijn doelen en ga vooruit
- ik spreek mezelf toe een leerling die zichzelf instructies geeft en zich door een
moeilijkere opdracht heen praat, kan meer gefocust blijven op zijn doel
o duid het belang van zelfinstructie
o laat de leerlingen verwoorden wat de volgende stappen zijn
o laat de leerlingen verwoorden of hij zichzelf motiverend of demotiverend
toespreekt
o laat de leerlingen reflecteren: helpt deze verwoording jou om te focussen of net
niet
Reflectievragen
o hoe kun je daar het zicht op krijgen?
o Helpt dit je focussen of leidt het je af?
o Spreek je jezelf motiverend of demotiverend toe?
- ik visualiseer visualisatietechnieken kunnen de leerling helpen om makkelijker zijn
doel te bereiken
o leer leerlingen mindmaps maken
Reflectievragen
o zet je visualisaties in om je doel te bereiken?
o Stel je jezelf het eindresultaat voor?
- ik beheer de tijd via tijdsbeheer, kan een leerling zich op zijn doel blijven richten
o leer leerlingen zijn tijd inschatten, in totaal en per deeltaal
o leer leerlingen enkele de aan
o leer leerlingen wat ze kunnen doen als ze hun tijd overschrijden
Reflectievragen
o weet je hoeveel tijd je beschikbaar hebt?
HD3: het eigen leren verbeteren
Het belang van zelfregulerende vaardigheden: wetenschappelijk onderzoek
- metacognitie en zelfregulatie
o zeer groot effect tegen lage kosten, op basis van sterk bewijs
- feedback
o zeer groot effect tegen lage kosten, op basis van sterk bewijs
- samenwerkend leren
o groot effect tegen zeer lage kosten, op basis van beperkt bewijs
- begeleiding in kleine groepen
o middelgroot effect tegen lage kosten, op basis van redelijk sterk bewijs.
- Zittenblijven
o Negatief effect tegen zeer hoge kosten, op basis van beperkt bewijs
Zelfregulerende vaardigheden: verwante concepten
- ZRL als ‘zwarte doos’
- Metacognitieve vaardigheden
- Krachtige leeromgeving
- Executieve functies
- Leren leren
- Intrinsieke motivatie (ZDT)
- Studeervaardigheden
Wat is zelfregulerend leren
- het cyclisch proces waarbij een lerende zijn gedrag, gedachten en motivatie zelf
richting geeft met het oog op het bereiken van zijn leerdoelen en afhankelijk van zijn
context
Je beschrijft zelfregulerend leren aan de hand van wat een leerling doet, denkt en voelt als hij
het leren zelf in handen neemt en niet aan de hand van klaspraktijken/concrete tools
Doel van het concept zelfregulerend onderwijs?
- Niet:
o Nog meer tools aanreiken
- Wel:
o Zorgen voor structuur en overzicht
o Nagaan hoe doeltreffend de ondersteuning is
o
3 fasen die zich herhalen pagina 50 – 78 (samenvatting
pagina 241)
Fase voor het leren
Stap 1: ik analyseer de opdracht
- ik stel doelen voor de leerling ergens naartoe kan sturen, moet het weten welke
richting er moeten worden uitgegaan
o herformuleer bij de start van je lesdoelen: herformuleer via ik-taal
o wees zuinig op doelen
o help leerlingen ook stap voor stap om zelf specifieke, realistische en
motiverende doelen te formuleren
Reflectievragen
o Wat wil je precies bereiken?
o Hoe hoog leg je voor jezelf de lat?
o Wanneer heb je je doel bereikt?
- ik plan op basis van het doel moet bekeken worden welke stappen er nodig zijn om
dat doel te bereiken
o als leerkracht de leerlingen helpen om de juiste stappen te plannen in elk vak
, o helpen om het plan actief te gebruiken en bij te stellen waar nodig
Reflectievragen
o heb je een plan?
o Heb je zicht op alle tussenstappen?
o Durf je van je plan af te wijken als dat nodig is?
stap 2: ik zoek de nodige energie
- ik voel me competent leer jouw leerlingen om zichzelf competent te voelen
o leer het kind denken vanuit groeimindset
o stimuleer de leerling om haalbare tussendoelen te formuleren
Reflectievragen
o Weet je waar je hulp kunt krijgen?
o Wat waren eerder succeservaringen?
o Wat zijn haalbare tussendoelen ?
- ik geloof in mijn slaagkansen leer jouw leerlingen om te geloven in zijn
slaagkansen
o leer het kind denken vanuit groeimindset
o laat leerlingen reflecteren: wat heeft invloed op je resultaat
Reflectievragen
o hoe sterk geloof je in jouw slaagkansen in deze context?
o Welke factoren beïnvloeden mede jouw prestaties?
- ik vind het interessant hoe meer een leerling de leerstof interessant vindt, hoe
makkelijker het is voor de leerling om zich te focussen op het leren en om door te
zetten
o laat leerlingen reflecteren: hoe interessant is de leerstof
o laat leerlingen reflecteren: hoe kan de manier om het doel te bereiken
interessant worden gemaakt?
Fase tijdens het leren
Stap 3: ik focus op mijn doelen en ga vooruit
- ik spreek mezelf toe een leerling die zichzelf instructies geeft en zich door een
moeilijkere opdracht heen praat, kan meer gefocust blijven op zijn doel
o duid het belang van zelfinstructie
o laat de leerlingen verwoorden wat de volgende stappen zijn
o laat de leerlingen verwoorden of hij zichzelf motiverend of demotiverend
toespreekt
o laat de leerlingen reflecteren: helpt deze verwoording jou om te focussen of net
niet
Reflectievragen
o hoe kun je daar het zicht op krijgen?
o Helpt dit je focussen of leidt het je af?
o Spreek je jezelf motiverend of demotiverend toe?
- ik visualiseer visualisatietechnieken kunnen de leerling helpen om makkelijker zijn
doel te bereiken
o leer leerlingen mindmaps maken
Reflectievragen
o zet je visualisaties in om je doel te bereiken?
o Stel je jezelf het eindresultaat voor?
- ik beheer de tijd via tijdsbeheer, kan een leerling zich op zijn doel blijven richten
o leer leerlingen zijn tijd inschatten, in totaal en per deeltaal
o leer leerlingen enkele de aan
o leer leerlingen wat ze kunnen doen als ze hun tijd overschrijden
Reflectievragen
o weet je hoeveel tijd je beschikbaar hebt?
