H1. Klassenmanagement: het wat en waarom.
1.1 Wat is klassenmanagement?
- Het handelen van de leerkracht: plannen, voorbereiden, organiseren, begeleiden en evalueren van
onderwijsleersituaties.
- Klassenmanagement van de leerkracht heeft invloed op de leerprestaties van de leerlingen.
- Wang e.a. 1993 (didactiek onderzoek): klassenmanagement staat op de 1e plaats (288 factoren).
- Robert Marzano 2003 (onderwijswetenschapper): 3 rollen van de leerkracht.
- Instructeur: leerkracht geeft gevarieerde en adequate instructie, afgestemd op het doel van
de les en op de behoeften van de leerling.
- Ontwerper van het curriculum: stemt leerinhoud af op het niveau van de leerlingen.
Gebruikt verschillende manieren om de kennis op haar leerlingen over te brengen.
- Klassenmanager: leerkracht plant en organiseert het onderwijs efficiënt en doeltreffend.
Deze 3 rollen zijn met elkaar verweven en beïnvloeden elkaar.
- Gilbert Redant 2003: 4 takenvelden van de leerkracht.
- Een goed beheer van tijd en ruimte.
- Een veilig pedagogisch klimaat creëren.
- Leerlingen motiveren en activeren en hun aandacht richten.
- De leerlingen kennis, vaardigheden en attitudes bijbrengen (primaire taak).
- Klassenmanagement is een middel om een omgeving te creëren waarin alle leerlingen actief en
betrokken leren, zich optimaal kunnen ontwikkelen en goede leerprestaties behalen.
Klassenmanagement staat dus in dienst van effectief onderwijs.
1.2 Klassenmanagement en effectief onderwijs.
- Klassenmanagement is 1 van de 11 factoren die leerprestaties van leerlingen beïnvloeden.
- Klassenmanagement is gericht op de volgende 4 elementen:
- Regels en routines.
- Maatregelen bij ordeverstorend gedrag. Gezonde balans vinden tussen belonen en
straffen.
- Een effectieve relatie tussen leerkracht en leerlingen.
- De juiste mentale houding van de leerkracht. Alert zijn!
1.3 Omgaan met verschillen.
- Morzano 2003: onderzoek heeft aangetoond dat zwakke leerlingen meer instructie, tijd en oefening
nodig hebben om de doelen te behalen dan goede leerlingen. Dat maakt klassenmanagement tot
een gecompliceerde aangelegenheid.
- Naast verschillen in capaciteiten en leervermogen heeft de leerkracht ook te maken met andere
verschillen tussen leerlingen.
- Leerlingen die goed zelfstandig kunnen werken.
- Leerlingen die veel sturing nodig hebben.
- Drukke en teruggetrokken leerlingen.
- Leerlingen met gedragsproblemen.
- Leerlingen met zelfvertrouwen.
- Leerlingen die behoefte hebben aan bevestiging.
, 1.4 Klassenmanagement verder ontwikkelen.
- Het is belangrijk dat leerkrachten bewust bezig zijn met klassenmanagement.
- Morzano 2003: Klassenmanagementtechnieken en vaardigheden zijn namelijk zeer goed aan te
leren.
- Leerkrachten worden betere klassenmanagers door bewust bezig te zijn met klassenmanagement
door technieken en vaardigheden te trainen.
- Leerkracht weet welke opvattingen en principes belangrijk zijn.
- Leerkracht is zich bewust van eigen vooroordelen, valkuilen, voorkeuren en interesses.
- Leerkracht reflecteert op eigen werkwijze en aanpak.
- Cursussen en trainingen volgen.
- Collegiale consultatie collega’s observeren elkaar.
- Intervisie ervaringen e.d. met elkaar uitwisselen.
1.5 Afstemming op schoolniveau.
- Klassenmanagement is pas werkelijk effectief als de inhoud van het onderwijs in de verschillende
leerjaren op elkaar is afgestemd maar ook dat het klassenmanagement in de groepen goed op
elkaar aansluit.
- Het is van belang dat bepaalde zaken herkenbaar en vertrouwd zijn. Dat geeft rust en bevordert het
welbevinden van de kinderen.
- De school formuleert heldere pedagogische uitgangspunten, die worden gedragen door het team.
- Het team vertaalt de pedagogische visie van de school naar de praktijk.
- Het team maakt afspraken over de manier waarop het leren van vaardigheden, zoals
verantwoordelijkheid dragen en zelfstandig werken, door de jaren heen wordt opgebouwd.
- De basisregels en routines die te maken hebben met effectief onderwijs zijn in alle groepen
hetzelfde.
1.1 Wat is klassenmanagement?
- Het handelen van de leerkracht: plannen, voorbereiden, organiseren, begeleiden en evalueren van
onderwijsleersituaties.
- Klassenmanagement van de leerkracht heeft invloed op de leerprestaties van de leerlingen.
- Wang e.a. 1993 (didactiek onderzoek): klassenmanagement staat op de 1e plaats (288 factoren).
- Robert Marzano 2003 (onderwijswetenschapper): 3 rollen van de leerkracht.
- Instructeur: leerkracht geeft gevarieerde en adequate instructie, afgestemd op het doel van
de les en op de behoeften van de leerling.
- Ontwerper van het curriculum: stemt leerinhoud af op het niveau van de leerlingen.
Gebruikt verschillende manieren om de kennis op haar leerlingen over te brengen.
- Klassenmanager: leerkracht plant en organiseert het onderwijs efficiënt en doeltreffend.
Deze 3 rollen zijn met elkaar verweven en beïnvloeden elkaar.
- Gilbert Redant 2003: 4 takenvelden van de leerkracht.
- Een goed beheer van tijd en ruimte.
- Een veilig pedagogisch klimaat creëren.
- Leerlingen motiveren en activeren en hun aandacht richten.
- De leerlingen kennis, vaardigheden en attitudes bijbrengen (primaire taak).
- Klassenmanagement is een middel om een omgeving te creëren waarin alle leerlingen actief en
betrokken leren, zich optimaal kunnen ontwikkelen en goede leerprestaties behalen.
Klassenmanagement staat dus in dienst van effectief onderwijs.
1.2 Klassenmanagement en effectief onderwijs.
- Klassenmanagement is 1 van de 11 factoren die leerprestaties van leerlingen beïnvloeden.
- Klassenmanagement is gericht op de volgende 4 elementen:
- Regels en routines.
- Maatregelen bij ordeverstorend gedrag. Gezonde balans vinden tussen belonen en
straffen.
- Een effectieve relatie tussen leerkracht en leerlingen.
- De juiste mentale houding van de leerkracht. Alert zijn!
1.3 Omgaan met verschillen.
- Morzano 2003: onderzoek heeft aangetoond dat zwakke leerlingen meer instructie, tijd en oefening
nodig hebben om de doelen te behalen dan goede leerlingen. Dat maakt klassenmanagement tot
een gecompliceerde aangelegenheid.
- Naast verschillen in capaciteiten en leervermogen heeft de leerkracht ook te maken met andere
verschillen tussen leerlingen.
- Leerlingen die goed zelfstandig kunnen werken.
- Leerlingen die veel sturing nodig hebben.
- Drukke en teruggetrokken leerlingen.
- Leerlingen met gedragsproblemen.
- Leerlingen met zelfvertrouwen.
- Leerlingen die behoefte hebben aan bevestiging.
, 1.4 Klassenmanagement verder ontwikkelen.
- Het is belangrijk dat leerkrachten bewust bezig zijn met klassenmanagement.
- Morzano 2003: Klassenmanagementtechnieken en vaardigheden zijn namelijk zeer goed aan te
leren.
- Leerkrachten worden betere klassenmanagers door bewust bezig te zijn met klassenmanagement
door technieken en vaardigheden te trainen.
- Leerkracht weet welke opvattingen en principes belangrijk zijn.
- Leerkracht is zich bewust van eigen vooroordelen, valkuilen, voorkeuren en interesses.
- Leerkracht reflecteert op eigen werkwijze en aanpak.
- Cursussen en trainingen volgen.
- Collegiale consultatie collega’s observeren elkaar.
- Intervisie ervaringen e.d. met elkaar uitwisselen.
1.5 Afstemming op schoolniveau.
- Klassenmanagement is pas werkelijk effectief als de inhoud van het onderwijs in de verschillende
leerjaren op elkaar is afgestemd maar ook dat het klassenmanagement in de groepen goed op
elkaar aansluit.
- Het is van belang dat bepaalde zaken herkenbaar en vertrouwd zijn. Dat geeft rust en bevordert het
welbevinden van de kinderen.
- De school formuleert heldere pedagogische uitgangspunten, die worden gedragen door het team.
- Het team vertaalt de pedagogische visie van de school naar de praktijk.
- Het team maakt afspraken over de manier waarop het leren van vaardigheden, zoals
verantwoordelijkheid dragen en zelfstandig werken, door de jaren heen wordt opgebouwd.
- De basisregels en routines die te maken hebben met effectief onderwijs zijn in alle groepen
hetzelfde.
