Kennistoets – OWE 4
Praktische vaardigheden (10 vragen)
Zwachtelen
6 aandachtspunten verbandmateriaal
- Natuurlijke vezels o.a. katoen wat vocht kan opnemen en huidvriendelijk, milieuvriendelijk
- Afgeleide vezels zoals viscose of rubber, synthetische vezels
- Dienen als fixatiemateriaal om druk uit te oefenen of wondbedekking
- Al dan niet elastisch
- Verbandklemmen of veiligheidsspelden worden afgeraden in verband met huidbeschadiging
- Indien mogelijk geen pleisters op de huid plakken
Zwachtelen soorten verband
Een elastisch kleefverband:
- Is gemaakt van niet-geweven polyestervezels met een dubbele draad
- Het kleeft aan zichzelf vast maar niet aan de huid
- De huid wordt dus niet belemmerd in haar normale functie en het verband geeft geen
huidirritatie
- Het is waterbestendig en droogt snel
- Het geeft een duurzame en stabiele steun
- De kleef-kracht geeft een goede fixatie
- Het verband is slechts geschikt voor éénmalig gebruik
Een hydrofiele gaaszwachtel
- Een zwachtel van 100% katoen of een mengsel van katoen en celstofvezel
- Neemt beperkt vocht op
- De sterkte van de zwachtel is gering
De cambric zwachtel
- Een niet elastische katoenen zwachtel
- Door de hoge trekvastheid is de zwachtel geschikt om druk uit te oefenen bij drukverband
- Nu ideaalwindsel
Niet elastische zwachtels
- Hydrofiel
- Cambric
- Spalk ter fixatie
Elastische zwachtels:
- Crepe
- Ideaalwindsel
- Elastomul voor conische lichaamsdelen
Elastisch tubigrip:
- Druk- en steun gevend buisverband
- Bij lichte vormen van oedeem, na gipsbehandeling, bij spataderen en bij verrekking van
pezen of banden
,Bandafix:
- Katoenen netverband voor de bovenarm, elleboog, onderbeen, voet
- Voor snelle en zeker fixatie
- Wondinspectie of het verwisselen van een wondverband gaat snel en eenvoudig
Dekverband
- Op de plaats houden van wond-bedekkingsmateriaal
Drukverband
- Ideaalwindsel
- Door middel van lichte druk zwelling en oedeem van een geblesseerd lichaamsdeel
voorkomen
- Om onderhuidse bloedingen te voorkomen en te stelpen
- Er wordt naar het hart/romp toe gezwachteld
- Een drukverband bestaat uit:
Een druk verdelende laag vette of synthetische watten
Een fixerende en drukkende laag, de zwachtel
Steunverband
- Ter ontlasting van lichaamsdelen en gewrichten en/of deze in een stabiele stand te houden
- Aangebracht nadat de zwelling bij verstuiking is afgenomen
- Een niet -elastische of licht elastische zwachtel wordt gebruikt. Voorbeelden zijn mitella en
draagdoek
- Tegenwoordig wordt een steunverband vaak door middel van tapen aangebracht
Een tap is een niet elastisch, klevend, scheurbaar verband op linnenbasis. De tape wordt voor
een korte tijd (niet langer dan 2 dagen) op de huid aangebracht
9 aandachtspunten
- Houding lichaamsdeel in ontspannen houding / anatomische stand
- Kijk in de rol
- Plaats gaas tussen vingers
- Geef gelijkmatig druk
- Zwachtel van distaal naar proximaal
- Richting hart / winding overlapt 2/3 andere winding
- Fixeer einde zwachtel met pleister niet op de huid
- Controleer of verband niet te strak zit / afknellen bloedtoevoer
- Observeer hele proces patiënt en vraag naar bevinding of pijn
Zwachteltechnieken
1. Zwachtelen onderarm / onderbeen conische lichaamsdeel (=toename in diameter)
2. Zwachtelen hand / lichaamsstomp stomp lichaamsdeel
3. Zwachtelen gewricht, knie of elleboog scharnierend lichaamsdeel
4. Zwachtelen enkel / middenvoet gelijke omtrek
,Soorten windingen
- Circulair
Bedekt de voorgaande winding volledig. Deze winding wordt gebruikt bij het begin van het
zwachtelen en bij het beëindigen van het zwachtelen om het verbandmateriaal vast te
zetten.
- Spiraal (onderarm / been)
Bedekt de voorafgaande winding voor ongeveer tweederde. Wordt gebruikt voor het
zwachtelen van cilindervormige / conische of taps toelopende lichaamsdelen zoals onderarm
of -been. Vaak worden elastische zwachtels gebruikt omdat het verband bij niet-elastisch
verbanden gaat loszitten.
- Achtvormige winding elleboog, knie, enkel
Dan wordt de zwachtel beurtelings boven en onder het lichaamsdeel of gewricht geleid in de
vorm van een acht.
De achtvormige winding wordt gebruikt voor het zwachtelen van gewrichten
(ellebooggewricht, kniegewricht, enkelgewricht) en voor het zwachtelen van lichaamsdelen
van gelijke omtrek
De cliënt kan het gewricht blijven bewegen
- Recurrente winding stomp / hand
Bij de recurrente winding wordt de zwachtel van voren naar achteren afgewikkeld.
Deze techniek wordt gebruikt voor het aanbrengen van een mutsverband, een
stompverband en vinger- of handverband
Anatomische stand
- Gewricht wordt bij voorkeur in de zijn anatomische stand gezwachteld
- Deze stand bevordert dat het bot in zijn natuurlijke anatomische stand geneest en stabiliteit
vergroot wordt
- Hiermee wordt het risico op spierverkorting en contracturen beperkt.
Enkel: stand van 90 graden
Knie: stand van 120 graden
Pols: evenwijdig met de onderarm
Elleboog: iets gebogen, niet helemaal gestrekt
Snelverband
- Is snel aan te leggen
- Snel stelpen van bloeding
Drukverband
- Geven van steun en rust
- Tegen zwelling
- Geblesseerde lichaamsdeel immobiliseren
Wonddrukverband
- Bloedverlies tegen gaan en bloeding stoppen
- Wond beschermen tegen besmetting micro-organismen
, Immobiliseren
Mogelijke letsel wervelkolom
- Elke energetisch letsel (> km/uur)
- Direct geweld op de wervelkolom
- Fysieke symptomen aanwezig
- Elk ongeval wat verminderd bewustzijn veroorzaakt
- Val >2-3 eigen lengte
Indicaties om te immobiliseren
- Focale neurologische uitval
- Pijn wervelkolom
- Niet alert en / of geen adequate communicatie met patiënt mogelijk
- Intoxicatie
- Afleidende pijn en /o f verdenking extremiteiten letsel
- Verdenking schedelbasisfractuur
- Aangezichtsletsel
- Epileptisch insult (als gevolg van trauma capitis)
Doelen van immobiliseren
- Voorkomen van secundair letsel ten gevolge van primair letsel aan de wervelkolom
- Transportgemak met wervelplank
- Alertheid op mogelijk wervelletsel door de wervelimmobilisatie op de SEH
Logroll
Is methode die wordt gebruikt om een patiënt met mogelijk wervelletsel op de zij te draaien
Manuele fixatie
- Is een methode voor immobilisatie van de wervelkolom
- Ga achter de patiënt op de knieën zitten. Plaats je elleboog op je knieën en plaats de handen
aan de zijkant van het hoofd van het slachtoffer.
Fowler houding
- Halfzittend in bed
- Zorgvrager ligt in bed
- Hoofdeinde bed hoek 45 – 60 graden
- Post-operatief bij aandoeningen van spijsverteringskanaal, bevorderd uitzetten longen,
drainage van ontstekingsvocht naar Douglasholte
Trendelenburghouding
- Zorgvrager ligt in bed
- Platte rugligging met dun kussen onder het hoofd
- Hoofdeinde bed omlaag
- Voeteinde omhoog
- Arteriele bloeding bevorderen, veneuze return onderste ledematen bevorderen, bij shock en
syncope
Praktische vaardigheden (10 vragen)
Zwachtelen
6 aandachtspunten verbandmateriaal
- Natuurlijke vezels o.a. katoen wat vocht kan opnemen en huidvriendelijk, milieuvriendelijk
- Afgeleide vezels zoals viscose of rubber, synthetische vezels
- Dienen als fixatiemateriaal om druk uit te oefenen of wondbedekking
- Al dan niet elastisch
- Verbandklemmen of veiligheidsspelden worden afgeraden in verband met huidbeschadiging
- Indien mogelijk geen pleisters op de huid plakken
Zwachtelen soorten verband
Een elastisch kleefverband:
- Is gemaakt van niet-geweven polyestervezels met een dubbele draad
- Het kleeft aan zichzelf vast maar niet aan de huid
- De huid wordt dus niet belemmerd in haar normale functie en het verband geeft geen
huidirritatie
- Het is waterbestendig en droogt snel
- Het geeft een duurzame en stabiele steun
- De kleef-kracht geeft een goede fixatie
- Het verband is slechts geschikt voor éénmalig gebruik
Een hydrofiele gaaszwachtel
- Een zwachtel van 100% katoen of een mengsel van katoen en celstofvezel
- Neemt beperkt vocht op
- De sterkte van de zwachtel is gering
De cambric zwachtel
- Een niet elastische katoenen zwachtel
- Door de hoge trekvastheid is de zwachtel geschikt om druk uit te oefenen bij drukverband
- Nu ideaalwindsel
Niet elastische zwachtels
- Hydrofiel
- Cambric
- Spalk ter fixatie
Elastische zwachtels:
- Crepe
- Ideaalwindsel
- Elastomul voor conische lichaamsdelen
Elastisch tubigrip:
- Druk- en steun gevend buisverband
- Bij lichte vormen van oedeem, na gipsbehandeling, bij spataderen en bij verrekking van
pezen of banden
,Bandafix:
- Katoenen netverband voor de bovenarm, elleboog, onderbeen, voet
- Voor snelle en zeker fixatie
- Wondinspectie of het verwisselen van een wondverband gaat snel en eenvoudig
Dekverband
- Op de plaats houden van wond-bedekkingsmateriaal
Drukverband
- Ideaalwindsel
- Door middel van lichte druk zwelling en oedeem van een geblesseerd lichaamsdeel
voorkomen
- Om onderhuidse bloedingen te voorkomen en te stelpen
- Er wordt naar het hart/romp toe gezwachteld
- Een drukverband bestaat uit:
Een druk verdelende laag vette of synthetische watten
Een fixerende en drukkende laag, de zwachtel
Steunverband
- Ter ontlasting van lichaamsdelen en gewrichten en/of deze in een stabiele stand te houden
- Aangebracht nadat de zwelling bij verstuiking is afgenomen
- Een niet -elastische of licht elastische zwachtel wordt gebruikt. Voorbeelden zijn mitella en
draagdoek
- Tegenwoordig wordt een steunverband vaak door middel van tapen aangebracht
Een tap is een niet elastisch, klevend, scheurbaar verband op linnenbasis. De tape wordt voor
een korte tijd (niet langer dan 2 dagen) op de huid aangebracht
9 aandachtspunten
- Houding lichaamsdeel in ontspannen houding / anatomische stand
- Kijk in de rol
- Plaats gaas tussen vingers
- Geef gelijkmatig druk
- Zwachtel van distaal naar proximaal
- Richting hart / winding overlapt 2/3 andere winding
- Fixeer einde zwachtel met pleister niet op de huid
- Controleer of verband niet te strak zit / afknellen bloedtoevoer
- Observeer hele proces patiënt en vraag naar bevinding of pijn
Zwachteltechnieken
1. Zwachtelen onderarm / onderbeen conische lichaamsdeel (=toename in diameter)
2. Zwachtelen hand / lichaamsstomp stomp lichaamsdeel
3. Zwachtelen gewricht, knie of elleboog scharnierend lichaamsdeel
4. Zwachtelen enkel / middenvoet gelijke omtrek
,Soorten windingen
- Circulair
Bedekt de voorgaande winding volledig. Deze winding wordt gebruikt bij het begin van het
zwachtelen en bij het beëindigen van het zwachtelen om het verbandmateriaal vast te
zetten.
- Spiraal (onderarm / been)
Bedekt de voorafgaande winding voor ongeveer tweederde. Wordt gebruikt voor het
zwachtelen van cilindervormige / conische of taps toelopende lichaamsdelen zoals onderarm
of -been. Vaak worden elastische zwachtels gebruikt omdat het verband bij niet-elastisch
verbanden gaat loszitten.
- Achtvormige winding elleboog, knie, enkel
Dan wordt de zwachtel beurtelings boven en onder het lichaamsdeel of gewricht geleid in de
vorm van een acht.
De achtvormige winding wordt gebruikt voor het zwachtelen van gewrichten
(ellebooggewricht, kniegewricht, enkelgewricht) en voor het zwachtelen van lichaamsdelen
van gelijke omtrek
De cliënt kan het gewricht blijven bewegen
- Recurrente winding stomp / hand
Bij de recurrente winding wordt de zwachtel van voren naar achteren afgewikkeld.
Deze techniek wordt gebruikt voor het aanbrengen van een mutsverband, een
stompverband en vinger- of handverband
Anatomische stand
- Gewricht wordt bij voorkeur in de zijn anatomische stand gezwachteld
- Deze stand bevordert dat het bot in zijn natuurlijke anatomische stand geneest en stabiliteit
vergroot wordt
- Hiermee wordt het risico op spierverkorting en contracturen beperkt.
Enkel: stand van 90 graden
Knie: stand van 120 graden
Pols: evenwijdig met de onderarm
Elleboog: iets gebogen, niet helemaal gestrekt
Snelverband
- Is snel aan te leggen
- Snel stelpen van bloeding
Drukverband
- Geven van steun en rust
- Tegen zwelling
- Geblesseerde lichaamsdeel immobiliseren
Wonddrukverband
- Bloedverlies tegen gaan en bloeding stoppen
- Wond beschermen tegen besmetting micro-organismen
, Immobiliseren
Mogelijke letsel wervelkolom
- Elke energetisch letsel (> km/uur)
- Direct geweld op de wervelkolom
- Fysieke symptomen aanwezig
- Elk ongeval wat verminderd bewustzijn veroorzaakt
- Val >2-3 eigen lengte
Indicaties om te immobiliseren
- Focale neurologische uitval
- Pijn wervelkolom
- Niet alert en / of geen adequate communicatie met patiënt mogelijk
- Intoxicatie
- Afleidende pijn en /o f verdenking extremiteiten letsel
- Verdenking schedelbasisfractuur
- Aangezichtsletsel
- Epileptisch insult (als gevolg van trauma capitis)
Doelen van immobiliseren
- Voorkomen van secundair letsel ten gevolge van primair letsel aan de wervelkolom
- Transportgemak met wervelplank
- Alertheid op mogelijk wervelletsel door de wervelimmobilisatie op de SEH
Logroll
Is methode die wordt gebruikt om een patiënt met mogelijk wervelletsel op de zij te draaien
Manuele fixatie
- Is een methode voor immobilisatie van de wervelkolom
- Ga achter de patiënt op de knieën zitten. Plaats je elleboog op je knieën en plaats de handen
aan de zijkant van het hoofd van het slachtoffer.
Fowler houding
- Halfzittend in bed
- Zorgvrager ligt in bed
- Hoofdeinde bed hoek 45 – 60 graden
- Post-operatief bij aandoeningen van spijsverteringskanaal, bevorderd uitzetten longen,
drainage van ontstekingsvocht naar Douglasholte
Trendelenburghouding
- Zorgvrager ligt in bed
- Platte rugligging met dun kussen onder het hoofd
- Hoofdeinde bed omlaag
- Voeteinde omhoog
- Arteriele bloeding bevorderen, veneuze return onderste ledematen bevorderen, bij shock en
syncope
