Samenvatting Inl Tot het Recht

Events
in
juridisch
perspectief:
Recht




HOOFDSTUK
1:
INLEIDING




Wat
is
Recht?


Is
een
geheel
van
normatieve
regels
door
de
overheid
opgelegd,
met
als
doel
de
orde


te
handhaven
en
waarvan
de
naleving
afdwingen.


GEHEEL
VAN
NORMATIEVE
REGELS=
Gedragsregels
–
Men
probeert
het

gedrag
van
mensen
‘te
regelen’





à
GEBODSREGELS



Bv;
Belasting
MOET

je
invullen//
kind
geboren?
MOET

aangeven
bij
gemeente




à
VERBODSREGELS





Dingen
die
je
niet
mag
doen






Bv;
Dronken
achter
het
stuur
–
Stelen





à
TECHNISCHE
REGELS






Extra
regels



Bv;
Zelf
een
testament
opmaken
-­‐>
mogelijk
voor
alle
leeftijden



MAAR

enkel
geldig
indien
met
de
hand
geschreven


Huwelijk;
Plechtig
contract,
voor
de
staat
trouwen
en
contract

op
papier


2de
hands
auto;
Een
akkoord
aan
de
telefoon
is
voldoende
–

geen
‘echt’
contract
nodig




IMPERATIEVE
REGELS


Wat?


Dwingend
recht;
Regels
die
je
absoluut
moet
volgen
zoals
ze
er
staan,
je
mag

er
niet
van
afwijken.


BV;
Je
mag
niet
stelen
–
ookal
verga
je
van
de
honger
=
GEEN
UITZONDERING

Je
mag
niet
verkrachten
–Ookal
heb
je
een
seksverslaving

=GEEN
UITZONDERING

Vrouw
heeft
recht
op
haar
eigen
bankrekening
–
Mag
man
niet
aankomen


=
GEEN
UITZONDERING


SUPPLETIEVE
REGELS



Wat?





Aanvullend
recht;
Regels
die
je
niet
absoluut
moet
volgen
–
Je
mag
afwijken.




(vooral
burgerlijk
recht
=
regels
rond
het
dagelijks
leven)


BV;
Mensen
overlijden
-­‐>
Erfenis
moet
verdeeld
worden

-­‐
Staat
in
het

burgerlijk
wet;normaal
gezien
komen
enkel
bloedverwanten
in
aanmerking

voor
erfenis
MAAR
aangezien
het
een
suppletieve
regel
is
kun
je
ervan

afwijken
door
een
handgeschreven
testament
op
te
stellen
om
je

eigendommen
achter
te
laten
aan
eender
wie.




*
TROUWEN:
rechten
en
plichten
die
je
moet
volgen
–
kun
je
afwijken
door

een
huwelijkscontract
op
te
stellen
(niet
verplicht);
eigen
regeling
uitwerken.








1


,



VERSCHIL
TUSSEN
RECHT
EN
ANDERE
NORMENSTELSELS

1)   Opgelegd
door
de
overheid


2)   Recht
is
afdwingbaar;
Als
je
regels
niet
volgt,
word
je
gestraft

(boete/gevang)
=SANCTIES


à
SCHEIDING
GELOOF
EN
STAAT




Wie
sanctioneert?
DE
OVERHEID




RECHT
IN
EIGEN
HANDEN
NEMEN
IS
ABSOLUUT
VERBODEN





Burger
mag
nooit
geweld
gebruiken
tegenover
een
andere
burger


-­‐   Uitzonderlijk
in
geval
van
zelfverdediging


ADVIES
=
GEEN
RECHT


WAAROM
IS
ER
RECHT?




à
Aard
van
de
mens
leidt
tot
conflicten




à
Recht
als
systeem
om
Geweld
in
te
perken


WAAR
IS
ER
RECHT?




Is
overal
aanwezig


VB;
Relatie
tussen
ouder
en
kind
is
wettelijk
geregeld
–
kind
buiten
gesmeten

zodra
18
–
kind
gaat
studeren
–
onderhoudskosten?
Ouders
zijn
verplicht
het

te
betalen.
OMGEKEERD
OOK.
–
Kind
verplicht
heel
zn
leven

onderhoudskosten
ouders
te
betalen.


NEEMT
STEEDS
TOE


WIJZIGT
CONSTANT


Juridische
samenleving
–
ER
KOMEN
STEEDS
NIEUWE
REGELS
BIJ


VB;
à
Vroeger
werden
spullen
gewoon
in
de
beek
gegooid
–
nu
regels

op
vlak
van
milieuvervuiling


à
Homohuwelijk


WETGEVING
=
GEHEEL
VAN
RECHTSREGELS
DIE
DOOR
EEN
OVERHEID
WERD

UITGEVARDIGD,
VB;
WETTEN,
DECRETEN,
BESLUITEN,…


Bronnen
van
het
recht
=
3
machten
in
het
land
(leiden
tot
democratie)


UITVOERENDE
MACHT



àMaakt
geen
regels


à
Staan
in
voor
het
dagelijks
bestuur



à
Erop
toe
zien
dat
de
wet
gevolgd
en
uitgevoerd
word


àOp
eerste
zicht
lijkt
het
dus
dat
ze
geen
regels
maken



àZE
MAKEN
BESLUITEN


à
Bedoeling
van
besluiten;
Praktische
handleiding
bij
een
wet
of
een

decreet


àVB;
er
komt
decreet
zoals=
geen
doping
in
de
sport
–
ook
in
de

amateur
sport
altijd
controle
op.
Hoe
gaan
ze
dat
uitvoeren?
à

BESLUIT=
wie
mag
het
uitvoeren?
Waar?
..
alle
praktische
zaken.




WETGEVENDE
MACHT


à
Wet
is
een
macht
die
goedgekeurd
is
door
eht
PARLEMENT


à
Decreet=
geeft
aan
dat
het
een
regel
is
uit
de
regionale
wet
(wet

van
een
gewest
of
gemeenschap)


à
Regels
verschijnen
in
het
Belgisch
Staatsblad





2


, à
Belgen
worden
verondersteld
de
wet
te
kenne


à
Wetgeving
komt
uit
Parlement
maar
ook
uit
de
uitvoerende
macht

RECHTELIJKE
MACHT


à
RECHTERS


à
Probleem
dat
opgelost
moet
worden


à
aan
de
hand
van
een
VONNISS





à
Rechter
moet
zich
basseren
op
wat
er
in
de
wet
staat


à
BV
Buren
ruzie
over
een
boom
die
bij
de
ene
te
dicht
staat
–





Rechter
bekijkt
de
wet;
moet
min.
3m
afstand
zijn
-­‐>
zo
maakt
de

rechter
zijn
besluit






DE
RECHTSPRAAK





=
geheel
van
vonnissen/
Arresten





à
=
Manier
waarop
rechters
de
wetgeving
interpreteren
en
toepassen





à
Elektronische
publicatie/
In
Juridische
Tijdshriften












à
Basisprincipe:
Rechter
is
baas
in
eigen
Rechtbank

(appreciatiebevoegdheid)
MAAR
geen
predecentenrecht.



à
Praktisch
belang
in
de
vorm
van
VASTE
RECHTSPRAAK


à
Precedentenrecht=
te
volgen
voorbeeld.BV
Amerikaanse
rechter

volgt
voorbeeld
van
een
process
dat
vroeger
is
gevoerd.
Indien

gelijke
zaak
is
rechter
verplicht
dezelfde
uitspraak
te
voeren
zoals
het

voorbeeld.


à
Ondanks
dat
de
belgische
rechter
baas
is
in
eigen
rechtbank,
is
het

van
nature
dat
ook
zij
eens
een
slechte
dag
hebben
–
OPLOSSING:

CORRECTIESYSTEEM

à
Correctiesysteem=
mogelijkheid
om
in
hoger
beroep
te
gaan.



à
Eerste
aanleg
=
eerste
uitspraak







3


, à
Tweede
aanleg
=
hogere
rechtbank
om
het
gehele
process

opnieuw
te
doen

à
Als
er
dan
nog
fouten
zijn
kun
je
nog
hoger
gaan
=
HOF
VAN

CASSASIE



à
Gaan
streng
controleen
of
er
nog
fouten
zijn



à
Als
er
fouten
zijn
word
het
vonnis
ongeldig
verklaard



-­‐
Heel
het
proces
opnieuww
met
andere
rechters





DE
RECHTSLEER







=
Gheel
van
boeken,
artikels,…
geschreven
door
Juristen

à
BELANG:
Zelfstandige
bron
van
formeel
recht.
Niet

binded,
belang
is
om
rechters
proberen
te
overtuigen

van
hun
(rechtsgeleerden)
standpunt
en
inzichten
te

bieden
over
het
recht
enz.







Bv;
De
juristenkrant


























INDELING
VAN
HET
RECHT





=
Systeem
waarbij
al
het
recht
word
opgedeeld
in
afdelingen
en
sub-­‐afdelingen



à
Traditioneel
op
basis
van
4
grondbegrippen:




PRIVAAT
RECHT




à
Privé




à
Overheid
gaat
zich
er
niet
mee
bemoeien
want
het
zijn
privé
zaken





à
Relaties
–
Conflicten
tussen
burgers


à
BV;
In
de
winkel
iets
kopen
–
is
een
privé
gelegenheid
tussen
plant

en
verkoper.
//
Relatie
tussen
ouder
en
kind
is
privé.
//
Erfenis//…



PUBLIEK
RECHT


à
Automatisch
aan
overheid
denken;
ze
komen
hier
uitdrukkelijk
in

voor


à
Zaken
van
publiek
belang


à
BV;
relaties
tussen
een
burger
en
de
overheid
–
het
is
van
publiek

belang
dat
elke
belg
belastingen
betaald


à
je
vind
hier
bv
ook
alle
fiscale
zaken
terug



NATIONAAL
RECHT


à
Recht
dat
in
dat
land
van
kracht
is









4