Samenvatting Informatie management
Inhoud
Samenvatting Informatie management..................................................................................................1
Boek........................................................................................................................................................2
Hoofdstuk 1: Organisatie en informatie.............................................................................................2
Hoofdstuk 3: Informatiesystemen......................................................................................................5
Hoofdstuk 4: Netwerken en internet..................................................................................................8
Hoofdstuk 6: Werken met automatisering.......................................................................................13
Hoofdstuk 7: Informatiebeveiliging en IT-risico’s.............................................................................16
Hoofdstuk 10: Informatievooronderzoek.........................................................................................20
Hoofdstuk 11: Functioneel ontwerp.................................................................................................21
Hoofdstuk 12: Selectie van pakketsoftware.....................................................................................24
Hoofdstuk 13: Invoering van software..............................................................................................25
Hoofdstuk 14: Informatiemanagement en kwaliteitshandboek......................................................26
Hoofdstuk 16: Onderzoek naar informatieprocessen.......................................................................27
PDF.......................................................................................................................................................29
Hoofdstuk 1......................................................................................................................................29
Hoofdstuk 2......................................................................................................................................30
Hoofdstuk 3......................................................................................................................................32
Hoofdstuk 4......................................................................................................................................34
COBIT 5: Basic Foudational Concepts...................................................................................................37
Chapter 2: IT Governance and the Political Dimension....................................................................37
Chapter 3: Core Concepts in COBIT 5................................................................................................39
Chapter 4: Value Creation and Benefits Realisation.........................................................................41
Chapter 5: Risk..................................................................................................................................43
Chapter 6: Information Security.......................................................................................................44
Chapter 7: Assurance........................................................................................................................45
,Boek
Hoofdstuk 1: Organisatie en informatie
De methoden, technieken en technische hulpmiddelen voor het verwerken van informatie, noemt
men informatietechnologie (IT). Indien informatie-uitwisseling en communicatie via bijv.
computernetwerken, telefoonverbindingen of het internet verloopt spreekt men van informatie- en
communicatietechnologie (ICT).
Om de informatievoorziening en de benodigde IT binnen een organisatie te kunnen begrijpen en te
kunnen managen, is het van belang inzicht in de kenmerken van de organisatie te hebben.
De doelstellingen; bijv. vergroten van de winst, bereiken bepaald marktaandeel of het opleiden van mensen. Om
de doelstellingen meetbaar en beter hanteerbaar te maken moet men ze operationaliseren (meetbaar maken, is
het behaald of niet?).
De organisatiestructuur; hoeveel mensen werken er? Span of control: hoeveel mensen kan een manager
aansturen? De structuur kan weergegeven worden in een organisatieschema (organogram).
De primaire processen; de processen waar het om draait. Op basis hiervan zijn bedrijven onder te verdelen in;
productiebedrijven, handelsbedrijven en dienstverlenende bedrijven. Wat voor het ene bedrijf secundair is kan
voor het andere bedrijf primair zijn.
Het ontwikkelingsstadium; een organisatie kan in een van de volgende stadia verkeren: pionieren, overleven,
succes, groeien en evenwicht.
De oganisatiecultuur; een formele of informele cultuur, de veranderingsgezindheid en profitorganisatie of non-
profitorganisatie.
De rol van informatie; informatie is meestal een hulpmiddel maar kan ook behoren tot een primair proces (bij de
krant is het het eindproduct).
De kritieke succesfactoren; bijv. het bedrijf levert kwaliteit, het bedrijf is dichtbij, betrouwbaarheid is groot, levert
snel, uniek product, verkoopprijs is laag en grote naamsbekendheid. Het is van belang dat een organisatie haar
eigen kritieke succesfactoren kent (swot) zodat zij kan bepalen in hoeverre haar informatievoorziening van belang
is voor elke factor.
Commerciële bedrijven, en steeds vaker ook niet-commerciële bedrijven, maken een bedrijfsplan
(een gedetailleerde uitwerking van de manier waarop het bedrijf de doelen wil bereiken). De
structuur van een ondernemingsplan is niet willekeurig:
Verkoopplan
Inkoopplan
Productieplan
Personeelsplan
Financieel plan
Informatieplan; geeft de stand van zaken op het gebied van informatievoorziening en automatisering binnen een
organisatie. Hierbij worden de knelpunten, trends en mogelijkheden tot ontwikkeling bepaald.
Informatie is een onderdeel van de informatieladder:
Competenties; wat iemand met de kennis doet
Kennis; ‘veredelde’ kennis
Informatie; feiten met een betekenis voor persoon
Gegevens; vastgelegde feiten
Feiten; ‘kale’ feiten
,Door het opdelen van een organisatie in afdelingen, ontstaan kunstmatige eenheden, om de
doelstellingen te bereiken. Een goede informatie-uitwisseling is hier van groot belang. Er bestaan
informatiestromen die werken als bindmiddel (integrator) tussen de afzonderlijke processen en
afdelingen.
Er zijn twee soorten informatiestromen te onderscheiden:
1. Horizontale informatiestromen; om het primaire productieproces als een geheel te laten
functioneren.
2. Verticale informatiestromen; vanuit het management / de directie gaat besturingsinformatie
‘omlaag’ voor het aansturen van de primaire processen, zoals regels, vereisten en aantallen.
Vanuit het primaire proces komt verantwoordingsinformatie en managementinformatie over
het primaire proces weer ‘omhoog’
Een goede geautomatiseerde informatievoorziening maakt het mogelijk om een organisatie platter
(managementniveau verminderen) te maken. Span of control van managers wordt groter.
De informatie die in een organisatie gebruikt wordt, moet aan een aantal kwaliteitseisen voldoen:
De informatie moet tijdig zijn
De informatie moet juist zijn
De informatie moet volledig zijn
De informatie moet de juiste detaillering hebben
De informatie moet beschikbaar zijn
Er zijn verschillende managementniveaus:
Strategisch management: grote lijnen en de toekomst
Tactisch management: tussen strategische en operationeel management
Operationeel management: korte termijn
De drie managementniveaus hebben uiteindelijk het doel ervoor te zorgen dat de primaire processen
op de ‘werkvloer’ van de organisatie zodanig verlopen dat ze een bijdrage leveren aan de
bedrijfsdoelen.
Om het succes van een organisatie te kunnen meten, wordt gebruik gemaakt van prestatie-
indicatoren (kengetallen). Het is belangrijk dat een prestatie-indicator goed en eenduiding is
gedefinieerd. Prestatie-indicatoren worden samengesteld met behulp van gegevens uit de
organisatie of gegevens van ‘buiten’.
Met behulp van geschikte prestatie-indicatoren kan het management van de organisatie kijken of ze
goede beslissingen neemt enof ze de doelstellingen haalt. Men kan een prestatie-indicator meten
volgens bijv. Het principe van Plan-Do-Check-Act van Deming:
Een medewerker meet op een bepaald moment de prestatie-indicator.
Plan: vervolgens stelt hij vast hoe groot de waarde op moment X in de toekomst moet zijn, dit is het doel.
Do: het management neemt maatregelen om het doel te halen.
Check: op moment X wordt de prestatie-indicator gemeten en vastgesteld of de maatregel het beoogde doel
heeft bereikt.
Act: na de analyse bepaalt het management eventueel vervolgacties, waarna de circel opnieuw begint.
In een bedrijf zal het management de informatievoorziening goed moeten organiseren. Grote
bedrijven hebben aparte afdelingen die verantwoordelijk zijn voor de informatievoorziening en
automatisering. In een groot bedrijf kunnen de volgende deelorganisaties voorkomen:
, De gebruikersorganisatie: maakt gebruik van de aanwezige informatiesystemen. Zorgt voor het invoeren en
wijzigen van de gegevens, het produceren en facturen, inkooporders, offertes en polissen en zorgt ervoor dat
deze worden bezorgt bij de belanghebbende.
De ontwikkelingsorganisatie: bestaat uit een afdeling automatisering met eventueel een afdeling
informatiemanagement. Deze bedenken samen met de gebruikersorganisatie nieuwe informatiesystemen.
De ondersteunende organisatie: zorgt ervoor dat informatiesystemen in de lucht blijven.
Informatie wordt tegenwoordig opgeslagen in een database
Door snelle gegevensuitwisseling via netwerken is het mogelijk grondstoffen just in time door de
leverancier geleverd te worden.
Een leverancier en een klant kunnen beide een onderneming zijn (B2B)
Een bedrijf kan ook rechtstreeks aan een consument leveren (B2C)
Ook komt verkoop tussen consumenten onderling steeds vaker voor, bijv. via marktplaats
(C2C)
Inhoud
Samenvatting Informatie management..................................................................................................1
Boek........................................................................................................................................................2
Hoofdstuk 1: Organisatie en informatie.............................................................................................2
Hoofdstuk 3: Informatiesystemen......................................................................................................5
Hoofdstuk 4: Netwerken en internet..................................................................................................8
Hoofdstuk 6: Werken met automatisering.......................................................................................13
Hoofdstuk 7: Informatiebeveiliging en IT-risico’s.............................................................................16
Hoofdstuk 10: Informatievooronderzoek.........................................................................................20
Hoofdstuk 11: Functioneel ontwerp.................................................................................................21
Hoofdstuk 12: Selectie van pakketsoftware.....................................................................................24
Hoofdstuk 13: Invoering van software..............................................................................................25
Hoofdstuk 14: Informatiemanagement en kwaliteitshandboek......................................................26
Hoofdstuk 16: Onderzoek naar informatieprocessen.......................................................................27
PDF.......................................................................................................................................................29
Hoofdstuk 1......................................................................................................................................29
Hoofdstuk 2......................................................................................................................................30
Hoofdstuk 3......................................................................................................................................32
Hoofdstuk 4......................................................................................................................................34
COBIT 5: Basic Foudational Concepts...................................................................................................37
Chapter 2: IT Governance and the Political Dimension....................................................................37
Chapter 3: Core Concepts in COBIT 5................................................................................................39
Chapter 4: Value Creation and Benefits Realisation.........................................................................41
Chapter 5: Risk..................................................................................................................................43
Chapter 6: Information Security.......................................................................................................44
Chapter 7: Assurance........................................................................................................................45
,Boek
Hoofdstuk 1: Organisatie en informatie
De methoden, technieken en technische hulpmiddelen voor het verwerken van informatie, noemt
men informatietechnologie (IT). Indien informatie-uitwisseling en communicatie via bijv.
computernetwerken, telefoonverbindingen of het internet verloopt spreekt men van informatie- en
communicatietechnologie (ICT).
Om de informatievoorziening en de benodigde IT binnen een organisatie te kunnen begrijpen en te
kunnen managen, is het van belang inzicht in de kenmerken van de organisatie te hebben.
De doelstellingen; bijv. vergroten van de winst, bereiken bepaald marktaandeel of het opleiden van mensen. Om
de doelstellingen meetbaar en beter hanteerbaar te maken moet men ze operationaliseren (meetbaar maken, is
het behaald of niet?).
De organisatiestructuur; hoeveel mensen werken er? Span of control: hoeveel mensen kan een manager
aansturen? De structuur kan weergegeven worden in een organisatieschema (organogram).
De primaire processen; de processen waar het om draait. Op basis hiervan zijn bedrijven onder te verdelen in;
productiebedrijven, handelsbedrijven en dienstverlenende bedrijven. Wat voor het ene bedrijf secundair is kan
voor het andere bedrijf primair zijn.
Het ontwikkelingsstadium; een organisatie kan in een van de volgende stadia verkeren: pionieren, overleven,
succes, groeien en evenwicht.
De oganisatiecultuur; een formele of informele cultuur, de veranderingsgezindheid en profitorganisatie of non-
profitorganisatie.
De rol van informatie; informatie is meestal een hulpmiddel maar kan ook behoren tot een primair proces (bij de
krant is het het eindproduct).
De kritieke succesfactoren; bijv. het bedrijf levert kwaliteit, het bedrijf is dichtbij, betrouwbaarheid is groot, levert
snel, uniek product, verkoopprijs is laag en grote naamsbekendheid. Het is van belang dat een organisatie haar
eigen kritieke succesfactoren kent (swot) zodat zij kan bepalen in hoeverre haar informatievoorziening van belang
is voor elke factor.
Commerciële bedrijven, en steeds vaker ook niet-commerciële bedrijven, maken een bedrijfsplan
(een gedetailleerde uitwerking van de manier waarop het bedrijf de doelen wil bereiken). De
structuur van een ondernemingsplan is niet willekeurig:
Verkoopplan
Inkoopplan
Productieplan
Personeelsplan
Financieel plan
Informatieplan; geeft de stand van zaken op het gebied van informatievoorziening en automatisering binnen een
organisatie. Hierbij worden de knelpunten, trends en mogelijkheden tot ontwikkeling bepaald.
Informatie is een onderdeel van de informatieladder:
Competenties; wat iemand met de kennis doet
Kennis; ‘veredelde’ kennis
Informatie; feiten met een betekenis voor persoon
Gegevens; vastgelegde feiten
Feiten; ‘kale’ feiten
,Door het opdelen van een organisatie in afdelingen, ontstaan kunstmatige eenheden, om de
doelstellingen te bereiken. Een goede informatie-uitwisseling is hier van groot belang. Er bestaan
informatiestromen die werken als bindmiddel (integrator) tussen de afzonderlijke processen en
afdelingen.
Er zijn twee soorten informatiestromen te onderscheiden:
1. Horizontale informatiestromen; om het primaire productieproces als een geheel te laten
functioneren.
2. Verticale informatiestromen; vanuit het management / de directie gaat besturingsinformatie
‘omlaag’ voor het aansturen van de primaire processen, zoals regels, vereisten en aantallen.
Vanuit het primaire proces komt verantwoordingsinformatie en managementinformatie over
het primaire proces weer ‘omhoog’
Een goede geautomatiseerde informatievoorziening maakt het mogelijk om een organisatie platter
(managementniveau verminderen) te maken. Span of control van managers wordt groter.
De informatie die in een organisatie gebruikt wordt, moet aan een aantal kwaliteitseisen voldoen:
De informatie moet tijdig zijn
De informatie moet juist zijn
De informatie moet volledig zijn
De informatie moet de juiste detaillering hebben
De informatie moet beschikbaar zijn
Er zijn verschillende managementniveaus:
Strategisch management: grote lijnen en de toekomst
Tactisch management: tussen strategische en operationeel management
Operationeel management: korte termijn
De drie managementniveaus hebben uiteindelijk het doel ervoor te zorgen dat de primaire processen
op de ‘werkvloer’ van de organisatie zodanig verlopen dat ze een bijdrage leveren aan de
bedrijfsdoelen.
Om het succes van een organisatie te kunnen meten, wordt gebruik gemaakt van prestatie-
indicatoren (kengetallen). Het is belangrijk dat een prestatie-indicator goed en eenduiding is
gedefinieerd. Prestatie-indicatoren worden samengesteld met behulp van gegevens uit de
organisatie of gegevens van ‘buiten’.
Met behulp van geschikte prestatie-indicatoren kan het management van de organisatie kijken of ze
goede beslissingen neemt enof ze de doelstellingen haalt. Men kan een prestatie-indicator meten
volgens bijv. Het principe van Plan-Do-Check-Act van Deming:
Een medewerker meet op een bepaald moment de prestatie-indicator.
Plan: vervolgens stelt hij vast hoe groot de waarde op moment X in de toekomst moet zijn, dit is het doel.
Do: het management neemt maatregelen om het doel te halen.
Check: op moment X wordt de prestatie-indicator gemeten en vastgesteld of de maatregel het beoogde doel
heeft bereikt.
Act: na de analyse bepaalt het management eventueel vervolgacties, waarna de circel opnieuw begint.
In een bedrijf zal het management de informatievoorziening goed moeten organiseren. Grote
bedrijven hebben aparte afdelingen die verantwoordelijk zijn voor de informatievoorziening en
automatisering. In een groot bedrijf kunnen de volgende deelorganisaties voorkomen:
, De gebruikersorganisatie: maakt gebruik van de aanwezige informatiesystemen. Zorgt voor het invoeren en
wijzigen van de gegevens, het produceren en facturen, inkooporders, offertes en polissen en zorgt ervoor dat
deze worden bezorgt bij de belanghebbende.
De ontwikkelingsorganisatie: bestaat uit een afdeling automatisering met eventueel een afdeling
informatiemanagement. Deze bedenken samen met de gebruikersorganisatie nieuwe informatiesystemen.
De ondersteunende organisatie: zorgt ervoor dat informatiesystemen in de lucht blijven.
Informatie wordt tegenwoordig opgeslagen in een database
Door snelle gegevensuitwisseling via netwerken is het mogelijk grondstoffen just in time door de
leverancier geleverd te worden.
Een leverancier en een klant kunnen beide een onderneming zijn (B2B)
Een bedrijf kan ook rechtstreeks aan een consument leveren (B2C)
Ook komt verkoop tussen consumenten onderling steeds vaker voor, bijv. via marktplaats
(C2C)
