Samenvatting LP B: pediatrie: urologie en cardiologie
Urologie bij kinderen
Diurese
= productie en uitscheiding van urine door de nieren
- (Urineproductie start 12de week van de zwangerschap)
- 1ste dag urine +/- 15-20 ml
- Binnen de 24u 1ste mictie
- Urineproductie zuigeling 1 á 2 ml/kg/u
- Frequente mictie: 10 á 15/dag
Zindelijkheid
= signalen blaas herkennen, reactie door urine op te houden, mictie op een gepast
moment en op de juiste plaats…
- Complex
- Neurologische rijping vereist
- 15-18 mnd
- Vóór 15 – 18 mnd:
o Automatisch urineren
o Automatisch defeceren, gewoonlijk na de maaltijd:
Gastro-colosche reflex
- Herkenning maar geen controle
o Aandrang voelen = ontspannen sfincter
- +/- 2j. Herkenning, korte tijdelijke controle => Start succes ervaring
- +/- 2,5 j. overdag zindelijk
o Tot 7jaar kan het zijn dat het kind overdag nog accidentjes heeft
- 3,5 j. – 6j. Willekeurig zonder volle blaas
- 2j – 7j Zindelijk ‘s nachts
o 10% op 7j. nog niet zindelijk
Zindelijkheidstraining
- Aanbieden potje vanaf 2j.
- Vaste tijdstippen
o Na de maaltijd
o Na slaapmoment
o Thuiskomen
- Niet langer dan 2 min.
- Rustige zithouding
o Potje
o Kinderbril + voetensteun
Uitdagingen bij zindelijkheid
- Te vroeg beginnen
- Gebrek aan structuur
- Haast en spoed…
o Ultieme tip: vooral tijd nemen en niks rushen
- Kwaliteit luiers
o Tip: bij begin van training is het aangeraden om geen luier meer aan te
doen, zo voelen ze wanneer het nat wordt
- Kledij
o Gemakkelijke kledij die snel uitkan
1
, - Staand leren plassen
o Geen slim idee: jongens en meisjes zittend leren plassen
Heeft mede te maken met dat jongens zich staand niet volledig
zouden uitplassen wanneer ze zo leren urineren
- Frisdranken
o GEEN frisdranken, alleen water (dus ook geen sinaasappelsap)
- Hyperhygiëne
Als het kind niet zindelijk wordt…
- Normale mictie maar onvermogen om de urine op te houden na de leeftijd
waarop het daartoe gewoonlijk in staat is…
- … een ongewenst moment… op een onjuiste plaats…
- Enuresis nocturna = bedplassen
o Bedplassen kan langer aanhouden, maar is makkelijker weg te werken dan
overdag- accidenten
- Incontinentia diurna : overdag
- Op (6)7jarige leeftijd nog minstens 1 maal per maand
- Eerst uitsluiten oorzaken:
o anatomische, neurogeen, schade aan de sluitspier, cerebral palsy…
- Overactiviteit van de blaasspier met verhoogde aandrang en frequent plassen
- Verstoorde ledigingsfase, niet volledig ontspannen van sluitspier en
bekkenbodem = onderbroken manier van plassen
- Extreem uitstelgedrag (meisjes) – onderactieve blaasspier – persen om te
plassen – plassen niet leeg
o Bv. wanneer kinderen plassen tijdens het spelen, ze gaan hun haasten en
persen
- Uitstelgedrag, giechelincontinentie
- 2 vormen bedplassen :
o monosymptomatische vorm (enkel ‘snachts)
o niet monosymptomatische vorm (ook overdag)
bv. tijdens middagdutjes
- Oorzaken monosymptomatische vorm
o 25% té hoge nachtelijke productie
o overactiviteit van de blaasspier
o slaapstoornissen..
- Beiden kennen een familiale voorbeschiktheid
- Bijkomende problemen Constipatie en incontinentie stoelgang
- Psychische en sociale problemen
o Bv. op andere plaatsen niet naar toilet kunnen gaan
- ADD, ADHD, autisme… verhoogde kans op bedplassen
Onderzoeken
- In kaart brengen;
o Plas- en stoelgangkalender
2
Urologie bij kinderen
Diurese
= productie en uitscheiding van urine door de nieren
- (Urineproductie start 12de week van de zwangerschap)
- 1ste dag urine +/- 15-20 ml
- Binnen de 24u 1ste mictie
- Urineproductie zuigeling 1 á 2 ml/kg/u
- Frequente mictie: 10 á 15/dag
Zindelijkheid
= signalen blaas herkennen, reactie door urine op te houden, mictie op een gepast
moment en op de juiste plaats…
- Complex
- Neurologische rijping vereist
- 15-18 mnd
- Vóór 15 – 18 mnd:
o Automatisch urineren
o Automatisch defeceren, gewoonlijk na de maaltijd:
Gastro-colosche reflex
- Herkenning maar geen controle
o Aandrang voelen = ontspannen sfincter
- +/- 2j. Herkenning, korte tijdelijke controle => Start succes ervaring
- +/- 2,5 j. overdag zindelijk
o Tot 7jaar kan het zijn dat het kind overdag nog accidentjes heeft
- 3,5 j. – 6j. Willekeurig zonder volle blaas
- 2j – 7j Zindelijk ‘s nachts
o 10% op 7j. nog niet zindelijk
Zindelijkheidstraining
- Aanbieden potje vanaf 2j.
- Vaste tijdstippen
o Na de maaltijd
o Na slaapmoment
o Thuiskomen
- Niet langer dan 2 min.
- Rustige zithouding
o Potje
o Kinderbril + voetensteun
Uitdagingen bij zindelijkheid
- Te vroeg beginnen
- Gebrek aan structuur
- Haast en spoed…
o Ultieme tip: vooral tijd nemen en niks rushen
- Kwaliteit luiers
o Tip: bij begin van training is het aangeraden om geen luier meer aan te
doen, zo voelen ze wanneer het nat wordt
- Kledij
o Gemakkelijke kledij die snel uitkan
1
, - Staand leren plassen
o Geen slim idee: jongens en meisjes zittend leren plassen
Heeft mede te maken met dat jongens zich staand niet volledig
zouden uitplassen wanneer ze zo leren urineren
- Frisdranken
o GEEN frisdranken, alleen water (dus ook geen sinaasappelsap)
- Hyperhygiëne
Als het kind niet zindelijk wordt…
- Normale mictie maar onvermogen om de urine op te houden na de leeftijd
waarop het daartoe gewoonlijk in staat is…
- … een ongewenst moment… op een onjuiste plaats…
- Enuresis nocturna = bedplassen
o Bedplassen kan langer aanhouden, maar is makkelijker weg te werken dan
overdag- accidenten
- Incontinentia diurna : overdag
- Op (6)7jarige leeftijd nog minstens 1 maal per maand
- Eerst uitsluiten oorzaken:
o anatomische, neurogeen, schade aan de sluitspier, cerebral palsy…
- Overactiviteit van de blaasspier met verhoogde aandrang en frequent plassen
- Verstoorde ledigingsfase, niet volledig ontspannen van sluitspier en
bekkenbodem = onderbroken manier van plassen
- Extreem uitstelgedrag (meisjes) – onderactieve blaasspier – persen om te
plassen – plassen niet leeg
o Bv. wanneer kinderen plassen tijdens het spelen, ze gaan hun haasten en
persen
- Uitstelgedrag, giechelincontinentie
- 2 vormen bedplassen :
o monosymptomatische vorm (enkel ‘snachts)
o niet monosymptomatische vorm (ook overdag)
bv. tijdens middagdutjes
- Oorzaken monosymptomatische vorm
o 25% té hoge nachtelijke productie
o overactiviteit van de blaasspier
o slaapstoornissen..
- Beiden kennen een familiale voorbeschiktheid
- Bijkomende problemen Constipatie en incontinentie stoelgang
- Psychische en sociale problemen
o Bv. op andere plaatsen niet naar toilet kunnen gaan
- ADD, ADHD, autisme… verhoogde kans op bedplassen
Onderzoeken
- In kaart brengen;
o Plas- en stoelgangkalender
2