STRATEGIE 3: THEORIE
HOOFDSTUK 1: DE BETEKENIS VAN ONDERZOEK (P1-8)
1.1 INLEIDING
METHODE= een systematische en doelgerichte werkwijze (van een onderzoeker) om
gegevens te verzamelen, te analyseren en te interpreteren.
> onderzoeker moet op voorhand nadenken over de vragen die hij zal stellen en op welke
wijze hij die antwoorden zal bekomen zodat ze geloofwaardig en bruikbaar zijn voor het
management.
Binnen de gekozen methode kunnen technieken worden toegepast:
TECHNIEK= een activiteit (van een onderzoeker) om gegevens te verzamelen, bijvoorbeeld
een enquête, interview, observatie, test of simulatie.
Waarom verdiepen in onderzoek?
1) Kennis en ervaring met methoden en technieken van onderzoek zorgen ervoor dat je
gerichter zaken kunt ontdekken.
2) Je kunt van jezelf een kritische gebruiker van informatie maken. Dit betekent; niet alles
klakkeloos overnemen.
3) Je kunt zelf beoordelen welke informatie geloofwaardig en bruikbaar is.
1.2 WAT IS ONDERZOEK?
ONDERZOEK= een doelbewust en methodisch zoeken naar nieuwe kennis in de vorm van
antwoorden op vooraf gestelde vragen volgens een vooraf opgesteld plan (Verschuren,
1994).
3 kenmerken van onderzoek:
1) Er is een duidelijk doel: er moet iets worden uitgezocht
2) Gegevens worden systematisch verzameld
3) Gegevens worden systematisch geïnterpreteerd
1.3 HET DOEL VAN ONDERZOEK IN ORGANISATIES
Twee typen onderzoek:
1) FUNDAMENTEEL ONDERZOEK= de onderzoeker heeft als doel om kennis op te doen
voor het ontwikkelen of uitbreiden van wetenschappelijke theorieën. Dit kunnen
theorieën zijn die processen in het bedrijfsleven beschrijven.
, Voorbeeld: onderzoek naar de relatie tussen de stijl van leidinggeven en de
bereidheid van collega’s om kennis met elkaar te delen. Dit onderzoek is er niet op
gericht om een probleem op te lossen, maar om kennis over de effecten van
leiderschapsstijlen te verkrijgen of uit te breiden.
> dit soort onderzoek wordt vooral gedaan in universiteiten, vooral als onderdeel van
onderzoeksprogramma’s.
2) PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK= de onderzoeker bestudeert een specifiek probleem in
de praktijk dat aanleiding is tot onderzoek.
Voorbeeld: toenemend aantal klachten over de dienstverlening van een bepaalde
afdeling in je bedrijf.
> in het hbo houden studenten en scholen zich voornamelijk bezig met praktijkgericht
onderzoek.
FUNDAMENTEEL ONDERZOEK PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK
Doel Doel
Kennis van processen in het bedrijfsleven Een bepaald probleem in het bedrijfsleven
en het management vergroten of het management beter te begrijpen
Resulteert in universele principes, die te Resulteert in de oplossing van het
maken hebben met het proces en met de probleem of nieuwe kennis beperkt tot het
betrekking daarvan tot de uitkomst probleem
Resultaten die belangrijk en waardevol zijn Resultaten van praktisch belang voor
voor de maatschappij in het algemeen managers in organisaties
Context Context
Uitgevoerd door mensen op universiteiten Uitgevoerd door mensen in verschillende
situaties, waaronder bedrijven en
universiteiten
Keuze van onderwerp en doel bepaald door Onderhandelen met de initiator over
de onderzoeker doeleinden
Flexibel tijdschema Strak tijdschema
, 1.4 HET ONDERZOEKSPROCES
Oriëntatie op probleem en context
Leidt toe een beschrijving van de aanleiding van het onderzoek
Formuleren onderzoeksdoelstelling en vraagstelling
Leidt tot een beschrijving van wat de onderzoeker wil bereiken
Kritische literatuurstudie
Leidt tot een beschrijving van reeds bestaande inzichten
Methodologische verantwoording
Planning Reflectie en visie
Leidt tot een beschrijving van keuzes en aanpak van het onderzoek
Dataverzameling
Verzamelen van primaire en secundaire gegevens
Data-analyse
Verwerven van (nieuwe) inzichten uit de verkregen data
Rapportage en presentatie
Presenteren van conclusies en aanbevelingen
1.5 KWALITEIT IN ONDERZOEK
CONTROLEERBAARHEID= de mate waarin beoordeeld kan worden wat er tijdens een
onderzoek is gedaan, hoe iets is uitgevoerd en welke gegevens dat heeft opgeleverd.
BETROUWBAARHEID EN VALIDITEIT= behandelt de vraag of je datgene hebt gemeten dat je
van plan was te meten. De metingen die je gedaan hebt moeten zoveel mogelijk
overeenkomen met het doel dat je voor ogen had en de methode die daarbij gebruikt is.
OBJECTIVITEIT= het vermijden van (bewuste) vooroordelen en subjectieve selectie tijdens
het uitvoeren en beschrijven van onderzoek.
ETISCH VERANTWOORD= onderzoek waarbij de onderzoeker ervoor zorgt dat deelnemers
op een correcte manier behandeld worden. Hun belangen worden in acht genomen zowel
voor, tijdens als na het uitvoeren van het onderzoek.
, HOOFDSTUK 2: HET FORMULEREN VAN EEN
ONDERZOEKSDOELSTELLING EN EEN VRAAGSTELLING (P9-26)
2.1 INLEIDING
/
2.2 KENMERKEN VAN EEN GOED ONDERZOEKSONDERWERP
Twee criteria:
1) RELEVANTIE: de mate waarin een onderzoek een waardevolle bijdrage levert aan
beslissingsprocessen of algemene kennis over een onderwerp, ongeacht de uitkomst.
Dit wil zeggen dat als je resultaten niet zijn wat je voor ogen had, je onderzoek niet
persé voor de vuilbak is.
2) HAALBAARHEID: de mate waarin het mogelijk is je doel te bereiken binnen gestelde
beperkingen zoals tijd, middelen, toegang tot documenten/participanten.
2.3 HET ONTWERPEN VAN EEN ONDERZOEKSVOORSTEL
ONDERZOEKSVOORSTEL= een document waarin je beschrijft welke vragen gesteld worden
en wat gepland is om deze te beantwoorden.
Drie onderdelen:
1) Het oriënteren op het probleem en de context
Verwerven van kennis over de opdrachtgever kan helpen met het begrijpen van de
opdracht en de aanleiding van de opdracht. Je kan informatie verzamelen over
bijvoorbeeld; producten/diensten die zij leveren, de markten en marktsegmenten,
organisatiestructuur, doelstellingen, missie en visie, kengetallen als grootte van de
organisatie, marktaandeel, etc.
Je moet ook inzicht krijgen op het probleem van de opdrachtgever.
Een probleem is een onwenselijke of onzekere situatie.
Een situatie is onwenselijk wanneer de feitelijke situatie niet overeen komt met de
gewenste situatie.
Een situatie is onzeker wanneer een beslissing moet genomen worden waarvoor
onvoldoende informatie beschikbaar over is om dit onderbouwd te kunnen doen.
Een organisatiedoelstelling is een bepaalde doelstelling van de organisatie die ze willen
behalen, bijvoorbeeld ‘het marktaandeel met 20% verhogen’.
2) Het formuleren van de opdracht, de onderzoeksdoelstelling en de vraagstelling
HOOFDSTUK 1: DE BETEKENIS VAN ONDERZOEK (P1-8)
1.1 INLEIDING
METHODE= een systematische en doelgerichte werkwijze (van een onderzoeker) om
gegevens te verzamelen, te analyseren en te interpreteren.
> onderzoeker moet op voorhand nadenken over de vragen die hij zal stellen en op welke
wijze hij die antwoorden zal bekomen zodat ze geloofwaardig en bruikbaar zijn voor het
management.
Binnen de gekozen methode kunnen technieken worden toegepast:
TECHNIEK= een activiteit (van een onderzoeker) om gegevens te verzamelen, bijvoorbeeld
een enquête, interview, observatie, test of simulatie.
Waarom verdiepen in onderzoek?
1) Kennis en ervaring met methoden en technieken van onderzoek zorgen ervoor dat je
gerichter zaken kunt ontdekken.
2) Je kunt van jezelf een kritische gebruiker van informatie maken. Dit betekent; niet alles
klakkeloos overnemen.
3) Je kunt zelf beoordelen welke informatie geloofwaardig en bruikbaar is.
1.2 WAT IS ONDERZOEK?
ONDERZOEK= een doelbewust en methodisch zoeken naar nieuwe kennis in de vorm van
antwoorden op vooraf gestelde vragen volgens een vooraf opgesteld plan (Verschuren,
1994).
3 kenmerken van onderzoek:
1) Er is een duidelijk doel: er moet iets worden uitgezocht
2) Gegevens worden systematisch verzameld
3) Gegevens worden systematisch geïnterpreteerd
1.3 HET DOEL VAN ONDERZOEK IN ORGANISATIES
Twee typen onderzoek:
1) FUNDAMENTEEL ONDERZOEK= de onderzoeker heeft als doel om kennis op te doen
voor het ontwikkelen of uitbreiden van wetenschappelijke theorieën. Dit kunnen
theorieën zijn die processen in het bedrijfsleven beschrijven.
, Voorbeeld: onderzoek naar de relatie tussen de stijl van leidinggeven en de
bereidheid van collega’s om kennis met elkaar te delen. Dit onderzoek is er niet op
gericht om een probleem op te lossen, maar om kennis over de effecten van
leiderschapsstijlen te verkrijgen of uit te breiden.
> dit soort onderzoek wordt vooral gedaan in universiteiten, vooral als onderdeel van
onderzoeksprogramma’s.
2) PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK= de onderzoeker bestudeert een specifiek probleem in
de praktijk dat aanleiding is tot onderzoek.
Voorbeeld: toenemend aantal klachten over de dienstverlening van een bepaalde
afdeling in je bedrijf.
> in het hbo houden studenten en scholen zich voornamelijk bezig met praktijkgericht
onderzoek.
FUNDAMENTEEL ONDERZOEK PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK
Doel Doel
Kennis van processen in het bedrijfsleven Een bepaald probleem in het bedrijfsleven
en het management vergroten of het management beter te begrijpen
Resulteert in universele principes, die te Resulteert in de oplossing van het
maken hebben met het proces en met de probleem of nieuwe kennis beperkt tot het
betrekking daarvan tot de uitkomst probleem
Resultaten die belangrijk en waardevol zijn Resultaten van praktisch belang voor
voor de maatschappij in het algemeen managers in organisaties
Context Context
Uitgevoerd door mensen op universiteiten Uitgevoerd door mensen in verschillende
situaties, waaronder bedrijven en
universiteiten
Keuze van onderwerp en doel bepaald door Onderhandelen met de initiator over
de onderzoeker doeleinden
Flexibel tijdschema Strak tijdschema
, 1.4 HET ONDERZOEKSPROCES
Oriëntatie op probleem en context
Leidt toe een beschrijving van de aanleiding van het onderzoek
Formuleren onderzoeksdoelstelling en vraagstelling
Leidt tot een beschrijving van wat de onderzoeker wil bereiken
Kritische literatuurstudie
Leidt tot een beschrijving van reeds bestaande inzichten
Methodologische verantwoording
Planning Reflectie en visie
Leidt tot een beschrijving van keuzes en aanpak van het onderzoek
Dataverzameling
Verzamelen van primaire en secundaire gegevens
Data-analyse
Verwerven van (nieuwe) inzichten uit de verkregen data
Rapportage en presentatie
Presenteren van conclusies en aanbevelingen
1.5 KWALITEIT IN ONDERZOEK
CONTROLEERBAARHEID= de mate waarin beoordeeld kan worden wat er tijdens een
onderzoek is gedaan, hoe iets is uitgevoerd en welke gegevens dat heeft opgeleverd.
BETROUWBAARHEID EN VALIDITEIT= behandelt de vraag of je datgene hebt gemeten dat je
van plan was te meten. De metingen die je gedaan hebt moeten zoveel mogelijk
overeenkomen met het doel dat je voor ogen had en de methode die daarbij gebruikt is.
OBJECTIVITEIT= het vermijden van (bewuste) vooroordelen en subjectieve selectie tijdens
het uitvoeren en beschrijven van onderzoek.
ETISCH VERANTWOORD= onderzoek waarbij de onderzoeker ervoor zorgt dat deelnemers
op een correcte manier behandeld worden. Hun belangen worden in acht genomen zowel
voor, tijdens als na het uitvoeren van het onderzoek.
, HOOFDSTUK 2: HET FORMULEREN VAN EEN
ONDERZOEKSDOELSTELLING EN EEN VRAAGSTELLING (P9-26)
2.1 INLEIDING
/
2.2 KENMERKEN VAN EEN GOED ONDERZOEKSONDERWERP
Twee criteria:
1) RELEVANTIE: de mate waarin een onderzoek een waardevolle bijdrage levert aan
beslissingsprocessen of algemene kennis over een onderwerp, ongeacht de uitkomst.
Dit wil zeggen dat als je resultaten niet zijn wat je voor ogen had, je onderzoek niet
persé voor de vuilbak is.
2) HAALBAARHEID: de mate waarin het mogelijk is je doel te bereiken binnen gestelde
beperkingen zoals tijd, middelen, toegang tot documenten/participanten.
2.3 HET ONTWERPEN VAN EEN ONDERZOEKSVOORSTEL
ONDERZOEKSVOORSTEL= een document waarin je beschrijft welke vragen gesteld worden
en wat gepland is om deze te beantwoorden.
Drie onderdelen:
1) Het oriënteren op het probleem en de context
Verwerven van kennis over de opdrachtgever kan helpen met het begrijpen van de
opdracht en de aanleiding van de opdracht. Je kan informatie verzamelen over
bijvoorbeeld; producten/diensten die zij leveren, de markten en marktsegmenten,
organisatiestructuur, doelstellingen, missie en visie, kengetallen als grootte van de
organisatie, marktaandeel, etc.
Je moet ook inzicht krijgen op het probleem van de opdrachtgever.
Een probleem is een onwenselijke of onzekere situatie.
Een situatie is onwenselijk wanneer de feitelijke situatie niet overeen komt met de
gewenste situatie.
Een situatie is onzeker wanneer een beslissing moet genomen worden waarvoor
onvoldoende informatie beschikbaar over is om dit onderbouwd te kunnen doen.
Een organisatiedoelstelling is een bepaalde doelstelling van de organisatie die ze willen
behalen, bijvoorbeeld ‘het marktaandeel met 20% verhogen’.
2) Het formuleren van de opdracht, de onderzoeksdoelstelling en de vraagstelling
