Fiscaliteit 4
Inleiding
- Belastingadministratie = fiscus
- Een belastingexpert = fiscalist
Situering personenbelasting
Wat is een belasting?
Een bijdrage opgelegd door de openbare instellingen voor de noodwendigheden van hun diensten
van alg. nut aan de personen of instellingen die gevestigd zijn op het grondgebied van die
instellingen of die er belangen in hebben en wanneer die bijdrage door de Staat wordt opgelegd,
ze door de wetgever als belasting erkend wordt.
✓ Iets dat je moet betalen als belastingplichtige en in het algemeen is het in de vorm van
geld maar in uitzonderlijke gevallen kan het ook gaan om iets in natura zoals een schilderij
waar de overheid in geïnteresseerd is (en hiermee de erfbelasting mee betalen).
✓ Gevestigd op het grondgebied = nationaliteit maakt dus niet uit, het moet binnen de
Belgische grenzen zijn.
✓ Een belasting kan enkel opgelegd worden door een wet.
✓ Rechtbank van eerste aanleg.
Voorbeeld: Sociale zekerheidsbijdrage bv. wordt niet gezien als een belasting, er is dus
een andere rechtbank van toepassing = arbeidsrechtbank.
Openbare instellingen
Europa Inning door lidstaten
Voorbeeld: douanerechten
Federale overheid Int de meeste belastingen, maar stort ook door naar hogere (Europa) of
lagere overheden.
Voorbeeld: personenbelasting, het is dus een federale bevoegdheid, ze
innen dus maar sinds een aantal jaren komt een deel van de belasting ook
toe aan de gewesten en dit zijn dan de gedeelde en samengevoegde
belastingen.
Regionale - Gewestelijke belastingen: meeste registratiebelastingen,
overheden erfbelasting, onroerende voorheffing
(gewesten) - Gedeelde belastingen (bv. deel van de personenbelasting en hebben
deels autonomie gekregen om over bepaalde onderdelen inspraak te
hebben en er zelf accenten op te leggen).
- Samengevoegde belastingen
- Belastingen om gedrag te beïnvloeden: voorbeeld: belasting op
leegstaande of verwaarloosde gebouwen
Lagere overheden - Opcentiemen (op PB, op onroerende voorheffing)
(provincies, - Eigen belastingen (taksen) - voorbeeld tweede verblijven,
gemeenten) onbebouwde bouwpercelen
Voor de noodwendigheden van de diensten van algemeen nut
Belasting Om de algemene uitgaven van de overheid te dekken, de
personenbelasting valt hieronder.
1
, Retributie Vergoeding voor een dienst waar men vrijwillig om gevraagd heeft, zoals
een bepaalde opzoeking.
Voorbeeld: rechten bij verstrekking van uittreksels van akten,
vergoedingen aangerekend voor toekenning van een
verkavelingsvergunning.
Verhaalbelasting Heffing n.a.v. openbare werken waarbij de gemeente de kosten verhaalt
op de ‘aangelanden’.
Voorbeeld: aanleg van een nieuw stuk straat, de mensen die er komen
wonen moeten de openbare werken betalen aan de werken dus de kosten
worden verhaald aan bepaalde inwoners en niet aan iedereen.
Waarom belastingen?
➢ Om algemene uitgaven van de overheid te dekken
In 2021 waren de overheidsuitgaven van alle overheden
in België 279 miljard euro = 55,5% van het BBP.
Dit geld gaat voor de helft naar sociale zekerheid en alles
dat hiermee te maken heeft (ziektenuitkeringen,
pensioenen,…). Dit is dus ook de reden waarom we
zoveel personenbelasting moeten betalen.
Internationale vergelijking België
GDP (Gross Domestic Product) = BBP
Verhouding tussen belasting en BBP. België staat
ergens vooraan op de 6de plek en dit vertegenwoordigd
het bedrag aan belastinginkomsten → veel belastingen
in België en dus heel logisch.
Belasting op arbeid: alleenstaande zonder kinderen
(2021)
Drie categorieën bovenaan:
- Inkom tax: personenbelasting
- Employee SSC: sociale zekerheidsbijdrage
(13,07%)
- Employer SSC: werkgeversbijdrage
Wordt voorgesteld in een % van de labour cost en dit is
wat een werknemer kost voor een werkgever.
België staat helemaal bovenaan.
2
,Situering personenbelasting
Totale belastinginkomsten
2021: 151 miljard EUR
Inkomstenbelasting
natuurlijke personen 2021:
56,6 miljard EUR
Directe belastingen: inkomensbelastingen, treft een toestand van een persoon dus je inkomen.
Bedrijfsvoorheffing is een voorschot op
de personenbelasting, de werkgever
gaat een deel inhouden in functie van je
gezinssituatie en op de moment dat je
de personenbelasting gaat invullen gaat
men hier rekening mee houden en wordt
dit al ingevuld.
- PB: personenbelasting
- Ven. B.: vennootschapsbelasting
- RPB: rechtspersonenbelasting
- BNI: belasting niet-inwoners, mensen die niet wonen in België maar die wel een bepaalde
belasting moeten betalen omdat ze bv. een OG in België hebben en hier dus inkomsten
hebben.
Indirecte belasting: belastingen naar aanleiding van een transactie of een handeling (materiële
of juridische handeling), zoals BTW of registratierechten, deze betaal je indien je iets aankoopt.
Wetgeving personenbelasting
Sinds 6de staatshervorming (2014): meer fiscale autonomie voor
gewesten via gewestelijke opcentiemen. Een deel van de
federale belastinginkomsten worden doorgestuurd naar de
gemeenten aan de hand van de gemeentelijk opcentiemen.
De Federale Kamer van Volksvertegenwoordigers gaan instaan voor het wetgevend kader. We
baseren op wetboek Inkomstenbelasting van 1992. De wetgevende macht is de rechtbank van
Eerste aanleg.
Op de foto zien we Vincent van Peteghem = minister van Financiën.
Principes belastingwetten
➢ Openbare orde = “geldt voor iedereen” → je kan niet onderhandelen met de fiscus
➢ Legaliteitsbeginsel: een belasting kan enkel ingevoerd worden indien er een wet is die deze
invoert.
➢ Eénjarigheidsbeginsel: de regels gelden voor een jaar en moeten elk jaar opnieuw worden
gestemd.
➢ Gelijkheidsbeginsel: iedereen die zich in dezelfde feitelijke toestand bevindt, moet gelijk
behandeld worden en een belasting wordt op dezelfde manier toegepast.
➢ Territorialiteitsbeginsel: alles gebeurt binnen de landsgrenzen, maar niet daarbuiten.
3
, Oefeningen
Oefening 1: welke soort belasting is het?
Personenbelasting Directe belasting
Registratiebelasting Indirecte belasting
Vergoeding voor toekenning Retributie
verkavelingsvergunning
Heffing n.a.v. openbare werken Verhaalbelasting
t.a.v. de aangelanden
Oefening 2: De personenbelasting is…
- ...sinds de 6de staatshervorming een gewestelijke belasting.
- ...een federale belasting. De federale overheid beslist elk jaar welk deel de gewesten
hiervan ontvangen.
- ...een federale belasting. De gewesten beslissen zelf hoeveel ze bovenop de federale
belasting heffen via de gewestelijke opcentiemen.
De gewesten kunnen er eigen accenten inleggen en bv. zelf verhogingen of vermindering
toekennen.
Wie en wat is onderworpen aan PB?
Wie is onderworpen aan de personenbelasting?
Rijksinwoners, namelijk: natuurlijke personen met fiscale woonplaats in België op 01/01 AJ
(aanslagjaar).
Criteria fiscale woonplaats
Dit is ook belangrijk is om te bepalen in welk gewest je valt en onder welke regels dus. Vlaanderen,
Wallonië en Brussel geven andere voordelen op basis van hypothecaire leningen. Dus men moet
weten waar de fiscale woonplaats gelegen is.
Woonplaats in België
- Feitelijke, bestendige, werkelijke woonplaats Woonplaats primeert
- ≠ domicilie = burgerlijke woonplaats: het kan samenvallen maar hoeft niet per boven zetel van fortuin!
se.
- Nationaliteit maakt dus niet uit.
Als je in de feiten niet in België woont, maak je dus nog wél steeds kans op belastingen in België
omwille van de zetel van fortuin (en indien deze dus wél gelegen is in België):
Zetel van fortuin in België
- Van waaruit het beheer van het vermogen gebeurt:
waar je de inkomsten ontvangt, beheert en
verbruikt van het vermogen.
- ≠ plek waar de vermogensbestanddelen zich
bevinden, zoals bv. een OG: het maakt niet uit waar
dit gelegen is en of dit binnen of buiten BE is. Het
gaat erover waar je het vermogen beheert.
Twee wettelijke vermoedens:
Inschrijving in Rijksregister
4
Inleiding
- Belastingadministratie = fiscus
- Een belastingexpert = fiscalist
Situering personenbelasting
Wat is een belasting?
Een bijdrage opgelegd door de openbare instellingen voor de noodwendigheden van hun diensten
van alg. nut aan de personen of instellingen die gevestigd zijn op het grondgebied van die
instellingen of die er belangen in hebben en wanneer die bijdrage door de Staat wordt opgelegd,
ze door de wetgever als belasting erkend wordt.
✓ Iets dat je moet betalen als belastingplichtige en in het algemeen is het in de vorm van
geld maar in uitzonderlijke gevallen kan het ook gaan om iets in natura zoals een schilderij
waar de overheid in geïnteresseerd is (en hiermee de erfbelasting mee betalen).
✓ Gevestigd op het grondgebied = nationaliteit maakt dus niet uit, het moet binnen de
Belgische grenzen zijn.
✓ Een belasting kan enkel opgelegd worden door een wet.
✓ Rechtbank van eerste aanleg.
Voorbeeld: Sociale zekerheidsbijdrage bv. wordt niet gezien als een belasting, er is dus
een andere rechtbank van toepassing = arbeidsrechtbank.
Openbare instellingen
Europa Inning door lidstaten
Voorbeeld: douanerechten
Federale overheid Int de meeste belastingen, maar stort ook door naar hogere (Europa) of
lagere overheden.
Voorbeeld: personenbelasting, het is dus een federale bevoegdheid, ze
innen dus maar sinds een aantal jaren komt een deel van de belasting ook
toe aan de gewesten en dit zijn dan de gedeelde en samengevoegde
belastingen.
Regionale - Gewestelijke belastingen: meeste registratiebelastingen,
overheden erfbelasting, onroerende voorheffing
(gewesten) - Gedeelde belastingen (bv. deel van de personenbelasting en hebben
deels autonomie gekregen om over bepaalde onderdelen inspraak te
hebben en er zelf accenten op te leggen).
- Samengevoegde belastingen
- Belastingen om gedrag te beïnvloeden: voorbeeld: belasting op
leegstaande of verwaarloosde gebouwen
Lagere overheden - Opcentiemen (op PB, op onroerende voorheffing)
(provincies, - Eigen belastingen (taksen) - voorbeeld tweede verblijven,
gemeenten) onbebouwde bouwpercelen
Voor de noodwendigheden van de diensten van algemeen nut
Belasting Om de algemene uitgaven van de overheid te dekken, de
personenbelasting valt hieronder.
1
, Retributie Vergoeding voor een dienst waar men vrijwillig om gevraagd heeft, zoals
een bepaalde opzoeking.
Voorbeeld: rechten bij verstrekking van uittreksels van akten,
vergoedingen aangerekend voor toekenning van een
verkavelingsvergunning.
Verhaalbelasting Heffing n.a.v. openbare werken waarbij de gemeente de kosten verhaalt
op de ‘aangelanden’.
Voorbeeld: aanleg van een nieuw stuk straat, de mensen die er komen
wonen moeten de openbare werken betalen aan de werken dus de kosten
worden verhaald aan bepaalde inwoners en niet aan iedereen.
Waarom belastingen?
➢ Om algemene uitgaven van de overheid te dekken
In 2021 waren de overheidsuitgaven van alle overheden
in België 279 miljard euro = 55,5% van het BBP.
Dit geld gaat voor de helft naar sociale zekerheid en alles
dat hiermee te maken heeft (ziektenuitkeringen,
pensioenen,…). Dit is dus ook de reden waarom we
zoveel personenbelasting moeten betalen.
Internationale vergelijking België
GDP (Gross Domestic Product) = BBP
Verhouding tussen belasting en BBP. België staat
ergens vooraan op de 6de plek en dit vertegenwoordigd
het bedrag aan belastinginkomsten → veel belastingen
in België en dus heel logisch.
Belasting op arbeid: alleenstaande zonder kinderen
(2021)
Drie categorieën bovenaan:
- Inkom tax: personenbelasting
- Employee SSC: sociale zekerheidsbijdrage
(13,07%)
- Employer SSC: werkgeversbijdrage
Wordt voorgesteld in een % van de labour cost en dit is
wat een werknemer kost voor een werkgever.
België staat helemaal bovenaan.
2
,Situering personenbelasting
Totale belastinginkomsten
2021: 151 miljard EUR
Inkomstenbelasting
natuurlijke personen 2021:
56,6 miljard EUR
Directe belastingen: inkomensbelastingen, treft een toestand van een persoon dus je inkomen.
Bedrijfsvoorheffing is een voorschot op
de personenbelasting, de werkgever
gaat een deel inhouden in functie van je
gezinssituatie en op de moment dat je
de personenbelasting gaat invullen gaat
men hier rekening mee houden en wordt
dit al ingevuld.
- PB: personenbelasting
- Ven. B.: vennootschapsbelasting
- RPB: rechtspersonenbelasting
- BNI: belasting niet-inwoners, mensen die niet wonen in België maar die wel een bepaalde
belasting moeten betalen omdat ze bv. een OG in België hebben en hier dus inkomsten
hebben.
Indirecte belasting: belastingen naar aanleiding van een transactie of een handeling (materiële
of juridische handeling), zoals BTW of registratierechten, deze betaal je indien je iets aankoopt.
Wetgeving personenbelasting
Sinds 6de staatshervorming (2014): meer fiscale autonomie voor
gewesten via gewestelijke opcentiemen. Een deel van de
federale belastinginkomsten worden doorgestuurd naar de
gemeenten aan de hand van de gemeentelijk opcentiemen.
De Federale Kamer van Volksvertegenwoordigers gaan instaan voor het wetgevend kader. We
baseren op wetboek Inkomstenbelasting van 1992. De wetgevende macht is de rechtbank van
Eerste aanleg.
Op de foto zien we Vincent van Peteghem = minister van Financiën.
Principes belastingwetten
➢ Openbare orde = “geldt voor iedereen” → je kan niet onderhandelen met de fiscus
➢ Legaliteitsbeginsel: een belasting kan enkel ingevoerd worden indien er een wet is die deze
invoert.
➢ Eénjarigheidsbeginsel: de regels gelden voor een jaar en moeten elk jaar opnieuw worden
gestemd.
➢ Gelijkheidsbeginsel: iedereen die zich in dezelfde feitelijke toestand bevindt, moet gelijk
behandeld worden en een belasting wordt op dezelfde manier toegepast.
➢ Territorialiteitsbeginsel: alles gebeurt binnen de landsgrenzen, maar niet daarbuiten.
3
, Oefeningen
Oefening 1: welke soort belasting is het?
Personenbelasting Directe belasting
Registratiebelasting Indirecte belasting
Vergoeding voor toekenning Retributie
verkavelingsvergunning
Heffing n.a.v. openbare werken Verhaalbelasting
t.a.v. de aangelanden
Oefening 2: De personenbelasting is…
- ...sinds de 6de staatshervorming een gewestelijke belasting.
- ...een federale belasting. De federale overheid beslist elk jaar welk deel de gewesten
hiervan ontvangen.
- ...een federale belasting. De gewesten beslissen zelf hoeveel ze bovenop de federale
belasting heffen via de gewestelijke opcentiemen.
De gewesten kunnen er eigen accenten inleggen en bv. zelf verhogingen of vermindering
toekennen.
Wie en wat is onderworpen aan PB?
Wie is onderworpen aan de personenbelasting?
Rijksinwoners, namelijk: natuurlijke personen met fiscale woonplaats in België op 01/01 AJ
(aanslagjaar).
Criteria fiscale woonplaats
Dit is ook belangrijk is om te bepalen in welk gewest je valt en onder welke regels dus. Vlaanderen,
Wallonië en Brussel geven andere voordelen op basis van hypothecaire leningen. Dus men moet
weten waar de fiscale woonplaats gelegen is.
Woonplaats in België
- Feitelijke, bestendige, werkelijke woonplaats Woonplaats primeert
- ≠ domicilie = burgerlijke woonplaats: het kan samenvallen maar hoeft niet per boven zetel van fortuin!
se.
- Nationaliteit maakt dus niet uit.
Als je in de feiten niet in België woont, maak je dus nog wél steeds kans op belastingen in België
omwille van de zetel van fortuin (en indien deze dus wél gelegen is in België):
Zetel van fortuin in België
- Van waaruit het beheer van het vermogen gebeurt:
waar je de inkomsten ontvangt, beheert en
verbruikt van het vermogen.
- ≠ plek waar de vermogensbestanddelen zich
bevinden, zoals bv. een OG: het maakt niet uit waar
dit gelegen is en of dit binnen of buiten BE is. Het
gaat erover waar je het vermogen beheert.
Twee wettelijke vermoedens:
Inschrijving in Rijksregister
4
