1.1
Er worden steeds minder industriegoederen gemaakt in de westerse landen en
tegelijkertijd steeg het aandeel van de BRICS ook. Vooral de mno’s jagen deze
verschuiving aan om 2 redenen:
1. Sinds 1980 verschuiven westerse bedrijven hun maakindustrie naar
lagelonenlanden. De gevolgen waren dat de banen in de industrie in de VS
na 1990 sterk daalden en in 2011 passeerde China de VS als grootste
producent van industriële goederen. Veel opkomende landen produceerde
nieuwe producten
2. De koopkracht neemt toe en daardoor vormen de opkomende landen een
groeiende afzetmarkt.
Veel landen verschoven dus van de centrumlanden naar de (semi) periferie landen.
Ook neemt de omvang van de wereldhandel toe door:
- De productieketen is in stukjes opgedeeld. Elk stukje van bijvoorbeeld een
auto wordt geproduceerd op de plek waar het het goedkoopst kan en
daardoor komt meer handel en transport.
- Het transport van goederen is sneller en goedkoper geworden. Door het
snelle vervoer van bijvoorbeeld iPhones is het aanleggen van grote voorraden
niet meer nodig.
- De handelsgrenzen verdwijnen. De WTO wil het internationale grensverkeer
versoepelen en is tegen het afschermen van de binnenlandse markt. Door
globalisering worden gebieden op aarde steeds meer met elkaar verbonden.
De rol van China en andere opkomende landen wordt door global shift steeds
belangrijker in de wereldeconomie. De gebieden rond de noordelijke Atlantische
Oceaan verschuiven richting Zuid- en Oost-Azië.
Vragen 1.1
Wat zijn de BRICS?
Waarom verschuiven veel mno’s zich?
Waardoor neemt de omvang van de wereldhandel toe?
Waarom wordt de rol van opkomende landen steeds belangrijker?
Hoe werkt de global shift?
, 1.2
1500-1945
In de 16e eeuw werden gebieden zoals Afrika, Amerika en Azië ontdekt. Die landen
raakten verbonden met Europa. We onderscheiden 2 perioden:
1. 1500-1800: Handelskolonialisme: Vanuit koloniën worden grondstoffen
bijvoorbeeld specerijen uit Nederlands-Indië naar Europa vervoerd. In
Amerika worden plantages aangelegd waar slaven uit Afrika het werk doen.
2. 1800-1945: Industrieel kolonialisme: Door de opkomst van de industrie
willen landen zeker zijn van de aanvoer van grondstoffen en hun afzetmarkt
veiligstellen voor industrieproducten.
1945-1990
De afloop van de tweede wereldoorlog levert twee belangrijke veranderingen op:
1. Door dekolonisatie worden veel, maar niet alle banden met het oude
moederland doorgesneden.
2. De wereld wordt opnieuw ingedeeld en er ontstaan 3 blokken. Het westerse
blok en het communistische blok staan daarbij recht tegenover elkaar. De
Verenigde Staten en de Sovjet-Unie durven door een dreiging van een
atoomoorlog elkaar niet aan te vallen en daarom heette het de Koude
Oorlog.
Na 1990
Na 1990 wordt de wereldeconomie opnieuw opgeschud. De vrijemarkteconomie
wordt het belangrijkste economische systeem. Die vrijemarkteconomie groeit het
best in een wereld van vrijhandel. Dat heeft een paar voordelen:
- Een land kan zich specialiseren in de productie van die goederen op diensten
die dat land het best of het goedkoopst kan produceren.
- Bedrijven hebben toegang tot buitenlandse afzetmarkten, dus dan kunnen ze
veel groter worden dan wanneer ze hun producten alleen op de binnenlandse
markt kunnen verkopen.
Een nadeel van vrijhandel is dat bedrijven te maken krijgen met buitenlandse
concurrenten en daardoor soms failliet gaan.
Vragen 1.2
Wat gebeurde er in 1500-1945?
Wat gebeurde er in 1945-1990?
Wat gebeurde er na 1990?
Wat zijn voor- en nadelen van vrijhandel?
Er worden steeds minder industriegoederen gemaakt in de westerse landen en
tegelijkertijd steeg het aandeel van de BRICS ook. Vooral de mno’s jagen deze
verschuiving aan om 2 redenen:
1. Sinds 1980 verschuiven westerse bedrijven hun maakindustrie naar
lagelonenlanden. De gevolgen waren dat de banen in de industrie in de VS
na 1990 sterk daalden en in 2011 passeerde China de VS als grootste
producent van industriële goederen. Veel opkomende landen produceerde
nieuwe producten
2. De koopkracht neemt toe en daardoor vormen de opkomende landen een
groeiende afzetmarkt.
Veel landen verschoven dus van de centrumlanden naar de (semi) periferie landen.
Ook neemt de omvang van de wereldhandel toe door:
- De productieketen is in stukjes opgedeeld. Elk stukje van bijvoorbeeld een
auto wordt geproduceerd op de plek waar het het goedkoopst kan en
daardoor komt meer handel en transport.
- Het transport van goederen is sneller en goedkoper geworden. Door het
snelle vervoer van bijvoorbeeld iPhones is het aanleggen van grote voorraden
niet meer nodig.
- De handelsgrenzen verdwijnen. De WTO wil het internationale grensverkeer
versoepelen en is tegen het afschermen van de binnenlandse markt. Door
globalisering worden gebieden op aarde steeds meer met elkaar verbonden.
De rol van China en andere opkomende landen wordt door global shift steeds
belangrijker in de wereldeconomie. De gebieden rond de noordelijke Atlantische
Oceaan verschuiven richting Zuid- en Oost-Azië.
Vragen 1.1
Wat zijn de BRICS?
Waarom verschuiven veel mno’s zich?
Waardoor neemt de omvang van de wereldhandel toe?
Waarom wordt de rol van opkomende landen steeds belangrijker?
Hoe werkt de global shift?
, 1.2
1500-1945
In de 16e eeuw werden gebieden zoals Afrika, Amerika en Azië ontdekt. Die landen
raakten verbonden met Europa. We onderscheiden 2 perioden:
1. 1500-1800: Handelskolonialisme: Vanuit koloniën worden grondstoffen
bijvoorbeeld specerijen uit Nederlands-Indië naar Europa vervoerd. In
Amerika worden plantages aangelegd waar slaven uit Afrika het werk doen.
2. 1800-1945: Industrieel kolonialisme: Door de opkomst van de industrie
willen landen zeker zijn van de aanvoer van grondstoffen en hun afzetmarkt
veiligstellen voor industrieproducten.
1945-1990
De afloop van de tweede wereldoorlog levert twee belangrijke veranderingen op:
1. Door dekolonisatie worden veel, maar niet alle banden met het oude
moederland doorgesneden.
2. De wereld wordt opnieuw ingedeeld en er ontstaan 3 blokken. Het westerse
blok en het communistische blok staan daarbij recht tegenover elkaar. De
Verenigde Staten en de Sovjet-Unie durven door een dreiging van een
atoomoorlog elkaar niet aan te vallen en daarom heette het de Koude
Oorlog.
Na 1990
Na 1990 wordt de wereldeconomie opnieuw opgeschud. De vrijemarkteconomie
wordt het belangrijkste economische systeem. Die vrijemarkteconomie groeit het
best in een wereld van vrijhandel. Dat heeft een paar voordelen:
- Een land kan zich specialiseren in de productie van die goederen op diensten
die dat land het best of het goedkoopst kan produceren.
- Bedrijven hebben toegang tot buitenlandse afzetmarkten, dus dan kunnen ze
veel groter worden dan wanneer ze hun producten alleen op de binnenlandse
markt kunnen verkopen.
Een nadeel van vrijhandel is dat bedrijven te maken krijgen met buitenlandse
concurrenten en daardoor soms failliet gaan.
Vragen 1.2
Wat gebeurde er in 1500-1945?
Wat gebeurde er in 1945-1990?
Wat gebeurde er na 1990?
Wat zijn voor- en nadelen van vrijhandel?
