VIROLOGIE
1) INLEIDING & CLASSIFICATIE
CLASSIFICATIE VAN VIRUSSEN
CLASSIFICATIE OBV AAN-/AFWEZIGHEID VAN LIPIDENDUBBELLAAG
・virussen zonder lipidendubbellaag = naakte virussen
・virussen met lipidendubbellaag = virussen met enveloppe: icosahedraal of helicaal
↳ oppervlakte-eiwitten = spikes → aanhechting van virus op cel
↳ vb. SARS-CoV2, influenza
vaccinatie: stukje van spikes inspuiten à in lichaam: antistoffen aanmaken tegen spikes à bij infectie: antilichamen
binden op oppervlakte van spikes à virus geneutraliseerd
CLASSIFICATIE OBV MORFOLOGIE
① ICOSAHEDRAAL
↳ heel symmetrische structuur: eicosaeder (voetbalstructuur)
・binnenin: genetisch materiaal (DNA of RNA)
・buiten: capside (eiwitmantel) opgebouwd uit capsomeren
・capsomeren: pentagons & hexagons
・altijd 12 pentons & een variabel aantal hexons (afhv grootte virus)
vb. rotavirus, adenovirus
,② HELICAAL
・eiwitten vd capside worden georganiseerd / opgerold rond genetisch materiaal in spiraalvorm (≈ kogel)
・enkel RNA virussen
vb.rabiësvirus à hondsdolheid
vb. tabaksmozaïekvirus (TMV)
vb. ebola
③ COMPLEX
↳ asymetrische structuur
vb. M-poks (apenpokken)
vb. bacteriofagen (virussen die specifiek bacteriën infecteren)
↳ in capside doorheen tube: faag injecteert zijn genetisch
materiaal in bacterie à vermenigvuldigen in bacterie
CLASSIFICATIE OBV HET GENOOM
VIRUSSEN MET EEN DNA GENOOM
・lineair dubbelstrengig DNA (dsDNA) vb. herpesvirus, poxviridae, adenoviridae
・lineair enkelstrengig DNA (ssDNA) vb. parvovirus B19
・circulair dubbelstrengig DNA vb. HPV (humaan papillomavirus)
・partieel dubbelstrengig circulair DNA vb. HBV (Hepatitis B)
,VIRUSSEN MET EEN RNA GENOOM
・dubbelstrengig RNA (dsRNA) vb. rotavirus
・enkelstrengig RNA (ssRNA) vb. mazelenvirus, influenza
(influenza gesegmenteerd: 8 RNA strengen die elk coderen voor 1 of meerdere eiwitten)
・RNA virussen met positive strand (+ RNA) = sense RNA (5’→3’) à als het de geïnfecteerde cel
binnenkomt: direct vertaald door ribosomen tot eiwit (dient als mRNA)
・RNA virussen met negative strand (- RNA) = antisense RNA (3’→5’) à als het de geïnfecteerde cel
binnenkomt: ribosoom kan er niks mee doen
CLASSIFICATIE VOLGENS ICTV (INTERNATIONAL COMMITTEE TAXONOMY OF
VIRUSES)
taxonomisch niveau suffix voorbeeld
orde -virales Mononegavirales
familie -viridae Paramyxoviridae
subfamilie -virinae Paramyxovirinae
genus -virus Morbillivirus
species mazelen virus
, virion polymerase: indien (+) = virus heeft -RNA en bevat in het partikeltje zelf polymerase
1) INLEIDING & CLASSIFICATIE
CLASSIFICATIE VAN VIRUSSEN
CLASSIFICATIE OBV AAN-/AFWEZIGHEID VAN LIPIDENDUBBELLAAG
・virussen zonder lipidendubbellaag = naakte virussen
・virussen met lipidendubbellaag = virussen met enveloppe: icosahedraal of helicaal
↳ oppervlakte-eiwitten = spikes → aanhechting van virus op cel
↳ vb. SARS-CoV2, influenza
vaccinatie: stukje van spikes inspuiten à in lichaam: antistoffen aanmaken tegen spikes à bij infectie: antilichamen
binden op oppervlakte van spikes à virus geneutraliseerd
CLASSIFICATIE OBV MORFOLOGIE
① ICOSAHEDRAAL
↳ heel symmetrische structuur: eicosaeder (voetbalstructuur)
・binnenin: genetisch materiaal (DNA of RNA)
・buiten: capside (eiwitmantel) opgebouwd uit capsomeren
・capsomeren: pentagons & hexagons
・altijd 12 pentons & een variabel aantal hexons (afhv grootte virus)
vb. rotavirus, adenovirus
,② HELICAAL
・eiwitten vd capside worden georganiseerd / opgerold rond genetisch materiaal in spiraalvorm (≈ kogel)
・enkel RNA virussen
vb.rabiësvirus à hondsdolheid
vb. tabaksmozaïekvirus (TMV)
vb. ebola
③ COMPLEX
↳ asymetrische structuur
vb. M-poks (apenpokken)
vb. bacteriofagen (virussen die specifiek bacteriën infecteren)
↳ in capside doorheen tube: faag injecteert zijn genetisch
materiaal in bacterie à vermenigvuldigen in bacterie
CLASSIFICATIE OBV HET GENOOM
VIRUSSEN MET EEN DNA GENOOM
・lineair dubbelstrengig DNA (dsDNA) vb. herpesvirus, poxviridae, adenoviridae
・lineair enkelstrengig DNA (ssDNA) vb. parvovirus B19
・circulair dubbelstrengig DNA vb. HPV (humaan papillomavirus)
・partieel dubbelstrengig circulair DNA vb. HBV (Hepatitis B)
,VIRUSSEN MET EEN RNA GENOOM
・dubbelstrengig RNA (dsRNA) vb. rotavirus
・enkelstrengig RNA (ssRNA) vb. mazelenvirus, influenza
(influenza gesegmenteerd: 8 RNA strengen die elk coderen voor 1 of meerdere eiwitten)
・RNA virussen met positive strand (+ RNA) = sense RNA (5’→3’) à als het de geïnfecteerde cel
binnenkomt: direct vertaald door ribosomen tot eiwit (dient als mRNA)
・RNA virussen met negative strand (- RNA) = antisense RNA (3’→5’) à als het de geïnfecteerde cel
binnenkomt: ribosoom kan er niks mee doen
CLASSIFICATIE VOLGENS ICTV (INTERNATIONAL COMMITTEE TAXONOMY OF
VIRUSES)
taxonomisch niveau suffix voorbeeld
orde -virales Mononegavirales
familie -viridae Paramyxoviridae
subfamilie -virinae Paramyxovirinae
genus -virus Morbillivirus
species mazelen virus
, virion polymerase: indien (+) = virus heeft -RNA en bevat in het partikeltje zelf polymerase
