Samenvatting - straf en strafprocesrecht

1. Wat is strafrecht?
1) INLEIDING
Strafwetboek: 8 Juni 1867

1. Algemeen strafrecht – De algemene beginselen: DEEL 1 : BOEK 1 = artikel 1 – 100 ter Sw.
2. Bijzonder strafrecht – Misdrijven en hun bestraffingen: DEEL 2 : BOEK 2 = artikel 101 – 556 Sw.

3. Scharnierartikel 100 Sw.
4. Bijzondere strafwetten buiten het strafwetboek vb Verkeerswetgeving



2) DEFINITIE STRAFRECHT
“Strafrecht is een tak van het publiek recht dat het geheel van rechtsregels bevat die bepalen welke
gedragingen, onder bepaalde voorwaarden en in welke omstandigheden, tegenover welke personen
misdrijven uitmaken, en dan onderhevig zijn aan sancties en/of maatregelen.”

Publiek recht: Van openbare orde –> mag niet worden van afgeweken (ook niet onderling)

Gedragingen: Actieve gedragingen / Nalaten gedragingen te stellen / Ongewilde gevolgen

Voorwaarden: Constitutieve bestanddelen van het misdrijf

Omstandigheden: omstandigheden wel of niet strafbaar / zwaarte van de straf

Personen: hoedanigheid dader en slachtoffer

Sancties en maatregelen: onderscheid tussen strafrecht en moraal




3) HET LEGITEITSBEGINSEL
= geen misdrijf zonder wet / geen straf zonder wet

= je kan geen misdrijf begaan als het niet in de wet staat / je kan geen straf krijgen als die niet in de wet gaat

Gevolgen:

- Het moet in de wet staan
- Strikte intrepetatie van de wet
- Niet terug werken in de tijd
- Alleen in Belgisch grondgebied

, WERKING IN DE TIJD
 Uitgaan van het tijdstip van de feiten

Uitzondering: mildere wet
TWEE PRINCIPES:

1. NIET RETROACTIVITEIT van de strengere strafwet

2. RETROACTIVITEIT van de mildere strafwet

WERKING IN DE RUIMTE
Territorialiteitsbeginsel: Misdrijven gepleegd in België geldt de Belgische strafwet

Misdrijven buiten Be: uitzondering

UNIVERSALISME: art 10 ter VT Sv

WERKING TEN AANZIEN VAN PERSONEN
 Alle personen die zich op het Belgisch grondgebied bevinden
 natuurlijke personen en rechtspersonen

Uitzonderingen
- Koning
- Parlementaire immuniteit (mensen die zetelen in het parlement)
- Diplomatieke ambtenaren



4) BRONNEN VAN HET STRAFRECHT
Wetgeving : Nationaal /Internationaal

Rechtspraak: vonnisen en arresten

Rechtsleer: boeken

, 2. Begrip misdrijven
1) DEFINITIE MISDRIJF
Wettelijk : GEEN

Veel voorkomend: “ Een misdrijf is een gedraging waarbij een wettelijk geboden of verboden gedrag wordt
geschonden en waarop de wet een straf voorziet.”

3 elementen
1) Menselijke gedraging
 Positieve gedraging : ACTIEF HANDELEN = alles wat je echt doet stelen
 Negatieve gedraging: NIET HANDELEN = je doet niets voor iemand in nood schuldverzuim

2) Strafbare gedraging
 Legaliteitsbeginsel (door wetgever omschreven)
= het moet NAUWKEURIG worden uitgelegd wat het misdrijf inhoud.

3) Door de wet bestrafte gedraging
 STRAFRECHTELIJKE STRAFFEN
! Let op verschil tussen straffen en sancties!
= uitleg van welke straf er zal staan op het misdrijf




2) INDELING VAN DE MISDRIJVEN



MISDADEN:
Criminele straf: Opsluiting/ hechtenis > 5 jaar

Geldboete minstens 26 EUR

WANBEDRIJVEN:
Correctionele straf: Gevangenisstraf van min 8 dagen max 5 jaar

Geldboete minstens 26 EUR

OVERTREDINGEN:
Politiestraf: Gevangenisstraf van min 1 dag en max 7 dagen

Geldboete van 1 EUR en max 25 EUR