Vaktechnische Competenties
H3 Projectoriëntatie
Definities
Definitie Betekenis
Project Een unieke, tijdelijke, multidisciplinaire en georganiseerde inspanning om
overeengekomen resultaten op te leveren binnen vooraf gedefinieerde eisen en
beperkingen.
Projectproduct Een tastbaar of immaterieel element dat door het project moet
worden gerealiseerd
Projectresultaat Het totaal van de projectproducten dat moet worden opgeleverd.
Projectuitkomst De verandering die mogelijk wordt gemaakt door het projectresultaat.
Projectdoel Het effect dat de opdrachtgevende organisatie of klant met het project-
resultaat wil bereiken.
Opdrachtgevende De organisatie die opdracht heeft gegeven voor het project, het project financiert
organisatie en de uiteindelijke go/no-go-beslissingen neemt. Dit kan het bedrijfs- of
programmamanagement zijn of een externe opdrachtgever.
Klant De persoon, groep of organisatie die het op te leveren projectresultaat ontvangt.
Projectopdrachtgever De persoon die verantwoordelijk is voor het succes van het project namens de
opdrachtgevende organisatie of klant en eigenaar is van de business case van het
project.
Projectmanagement Alle managementtaken die nodig zijn om de projectresultaten met succes op te
leveren. Dit omvat het plannen, organiseren, bewaken en beheersen van alle
aspecten van het project, het leiden van het team en het motiveren van alle
betrokkenen.
Projectmanager De persoon die verantwoordelijk is voor de dagelijkse leiding van het
project om de projectresultaten op te leveren en projectsucces mogelijk te maken.
Projectfase Een periode binnen een project, gescheiden van andere perioden, met
een vooraf bepaald resultaat en afgesloten met een go/no-go-beslissing.
Projectfasen kunnen elkaar niet overlappen.
Technische fase Een periode binnen een project met eigen kenmerken en met een vooraf bepaald
resultaat. Technische fasen kunnen elkaar overlappen.
Projectbeslissing Een beslissing van de opdrachtgevende organisatie of klant om al dan niet met het
project door te gaan (go/no-go-beslissing).
Beslispunt (toll gate) Een meestal vooraf bepaald moment in de tijd wanneer wordt
beoordeeld of een project al dan niet wordt voortgezet en waarbij, als dat
het geval is, het budget voor de volgende fase wordt vrijgegeven.
Mijlpaal Een belangrijke gebeurtenis die een zichtbaar bewijs van voortgang levert.
Positionering
De kern is dat projectmanagement niet alleen tijdens, maar ook vóór de start van een project belangrijk is. Er
moet eerst worden afgewogen of een taak wel geschikt is om als project te organiseren, aangezien dit niet
1
,altijd de beste aanpak is. Als gekozen wordt voor een projectmatige aanpak, gelden er specifieke voorwaarden.
Wordt daar niet aan voldaan, dan ontstaan er al snel problemen.
Wat is een project?
Project: is een unieke, tijdelijke, multidisciplinaire en georganiseerde inspanning om overeengekomen
resultaten op te leveren binnen vooraf gedefinieerde eisen en beperkingen.
• De projectresultaten zijn de tastbare of immateriële elementen die door het project moeten worden
opgeleverd
• Projecten kunnen op zichzelf staan of uitmaken van een programma of portofolio
• Een project is echter altijd een aparte uitdaging voor het realiseren van bepaalde projectresultaten
De klant gebruikt de projectproducten om veranderingen door te voeren en de voordelen te realiseren , dit is
de reden om een project te starten. Het doorvoeren van veranderingen en realiseren van voordelen ligt echter
niet bij het project of de projectmanager, maar is de verantwoordelijkheid van de klant. Wel moet vanaf het
begin duidelijk zijn waarvoor de klant het projectresultaat wil gebruiken, zodat het resultaat geschikt is voor
het beoogde doel. Daar eindigt de verantwoordelijkheid van het project. Dit moet vanaf het begin helder zijn
voor alle belanghebbenden, om valse verwachtingen te voorkomen en te zorgen dat iedereen zijn
verantwoordelijkheid neemt voor het succes van het project.
Eis: is een criterium waaraan een oplossing moet voldoen om acceptabel te zijn.
• VB: de nieuwe motor moet volledig elektrisch worden aangedreven
Beperking: is een begrenzing waarbinnen het project moet worden uitgevoerd.
• VB: het primaire proces tijdens het project niet onderbroken mag worden.
Wat is projectmanagement?
Projectmanagement: omvat alle managementtaken die nodig zijn om de project-resultaten met succes op te
leveren, waaronder het plannen, organiseren, bewaken en beheersen van alle aspecten van het project, het
leiden van het team en het motiveren van alle betrokken individuen.
Kort gezegd: projectmanagement het managen van een project. Dit omvat het beheer van het project zelf, het
leiden van het team en het betrekken van de belanghebbende.
Projectmanagement is niet alleen een taak van de projectmanager, maar een gedeelde verantwoordelijkheid
met de projectopdrachtgever en anderen, zoals de werkpakketleiders.
• De projectopdrachtgever: is verantwoordelijk voor de aansturing van het project
• De projectmanager: is verantwoordelijk voor dagelijkse leiding van het project om de
projectresultaten te realiseren en projectsucces mogelijk te maken
• De werkpakketleiders: moeten hun teams leiden en ervoor zorgen dat de overeengekomen producten
worden ontwikkeld.
Redenen op een project te starten
Een project wordt geïnitieerd omdat:
• Het resultaat eenmalig is binnen een bepaalde context
• Er multidisciplinaire teams bij betrokken moeten worden
• Het resultaat niet vooraf in detail kan worden gespecificeerd
• Veel belanghebbenden moeten worden betrokken bij de besluitvorming
• De realisatie de afzonderlijke domeinen overstijgt
• Er veel aandacht van het management nodig is
• Het werk niet past binnen “business as usual”
Het gevolg is dat projecten meestal complexer en risicovoller dan gewone activiteiten (niet alles is een project)
2
,Projecten in organisaties
Projecten kunnen op zichzelf staan, los van andere initiatieven, of deel uitmaken van een programma of
portofolio . Een programma is een tijdelijke organisatie van samenhangende projecten en bedrijfsactiviteiten,
die gecoördineerd worden gemanaged om veranderingen te implementeren en strategische voordelen te
realiseren. Een portfolio is het geheel van projecten en programma’s dat wordt gecoördineerd om de middelen
van de organisatie optimaal in te zetten voor het bereiken van strategische doelen. Zowel programma’s als
portfolio’s bestaan uit projecten en bevatten beleidslijnen en kaders waarbinnen projecten uitgevoerd moeten
worden. De basisvoorwaarden en kenmerken van een project blijven echter onveranderd.
Kenmerken van een project
Kenmerken project:
• Tijdgebonden - een project heeft altijd een begin- en einddatum, een project is tijdelijk van aard.
• Uniek - elk project wordt in unieke context onder verschillende condities en met specifieke
doelstellingen die per project verschillen uitgevoerd
• Doelgericht - elk project heeft een specifiek doel waarvoor het is geïnitieerd en die de basis vorm van
het succes van het project.
• Beperkte middelen - er is een beperkte hoeveelheid middelen beschikbaar (bv. geld, personeel). Het
efficiënt beheren van de middelen is essentieel voor het succes van het project.
• Gedefinieerd resultaat - Een project kenmerkt zich door een globaal gedefinieerd resultaat dat niet
volledig vooraf is gespecificeerd.
• Het resultaat wordt gedurende het project geleidelijk aan duidelijker - Kenmerkend is dat het resultaat
tijdens het project steeds verder wordt verduidelijkt, waarbij elke detaillering de basis vormt voor het
vervolg
• Complexiteit - projecten zijn vaak complex en vereisen een gestructureerde aanpak, omdat taken,
teams en deelprojecten gecoördineerd moeten worden om het einddoel te bereiken
• Risico’s - aangezien projecten vaak nieuw of innovatief zijn
• Interdisciplinaire samenwerking - veel projecten vereisten samenwerking tussen verschillenden
afdelingen/organisaties/disciplines
• Flexibiliteit en aanpasbaarheid - Omdat het projectresultaat uniek is, zijn vaak aanpassingen nodig om
in te spelen op veranderingen, problemen of kansen
• Specifieke stakeholder - een project heeft een unieke set van belanghebbende met ieder hun eigen
belang, invloed en interesses
• Tijdelijke organisatie - Een project is een tijdelijke organisatie waar teamleden aan de projectmanager
rapporteren, die verslag doet aan de opdrachtgever.
Voorwaarden van een project
Het starten van een project vereist een bewuste managementkeuze en overeenstemming tussen
opdrachtgever en projectmanager.
De noodzakelijke voorwaarden voor het bestaan van een project zijn:
• Een besluit om de tijdelijke inspanning als een project uit te voeren;
• Een doel en beoogd resultaat;
• Een overeenkomst tussen de projectopdrachtgever en de projectmanager;
• Een gedefinieerde start en einde;
• Een tijdelijke organisatie;
• Een vooraf bepaalde scope en voorwaarden.
Er wordt besloten om de werkzaamheden op projectbasis uit te voeren
Niet alleen moet besloten worden om een product of dienst te ontwikkelen, maar ook dat dit via een project
gebeurt. Ontwikkeling binnen business as usual verschilt sterk in taken, verantwoordelijkheden en
bevoegdheden van een projectaanpak. Daarom moet vooraf worden afgesproken of de realisatie projectmatig
plaatsvindt.
3
, Er is een doel en een beoogd resultaat
Een project realiseert projectproducten, zoals producten en diensten. Het beoogde resultaat en het projectdoel
moeten bekend zijn om het resultaat passend te ontwerpen en produceren. Aan het begin zijn niet alle details
duidelijk en moet ruimte zijn voor aanpassingen.
Er is een overeenkomst tussen de projectopdrachtgever en de projectmanager
Een project start pas bij overeenstemming tussen opdrachtgever en projectmanager over de hoofdlijnen van
de opdracht. De projectmanager moet niet klakkeloos uitvoeren, maar waar nodig de opdrachtgever en
anderen uitdagen keuzes te maken.
Er is een gedefinieerd begin en einde
Een project start na autorisatie van de opdrachtgever en eindigt bij acceptatie van het resultaat of wanneer het
niets meer bijdraagt. Daarna wordt de organisatie ontbonden en de projectmanager gedechargeerd.
Er is een tijdelijke organisatie
Er is altijd een opdrachtgever of klant die het resultaat, eisen en beperkingen definieert, en een leverancier die
mensen en middelen levert. Rollen, taken en verantwoordelijkheden van opdrachtgever, projectmanager en
projectteams moeten vooraf zijn vastgelegd.
Er zijn een vooraf gedefinieerde scope en voorwaarden
Voor de start moeten scope en voorwaarden bekend zijn als basis voor de projectopdracht. Deze hoeven niet
volledig gedetailleerd te zijn, maar wel voldoende gedefinieerd om de opdracht valide te maken.
Werkvormen
Er zijn drie primaire werkvormen:
1. Improvisatie
2. Planmatig
3. Routinematig
Er is geen strikte scheiding tussen we de vormen; ze overlappen elkaar in de praktijk. We kunnen ook dalen van
het werk uitvoeren binnen de ene werkvorm en de andere delen van het werk in een andere werkvorm
Improvisatie
Het werk wordt ad hoc en vraaggestuurd uitgevoerd, zonder vaste procedures of plan. Voordeel is hoge
flexibiliteit en creatieve omgang met vraagstukken. Nadeel is veel onzekerheid over resultaat, tijd, geld en
capaciteit. Improvisatie is effectief wanneer het werk grotendeels onvoorspelbaar is.
Routinewerk
Dit is herhaald werk dat steeds volgens vastgestelde procedures en instructies wordt uitgevoerd. Het proces is
werkgericht, met een vooraf duidelijk resultaat, kosten, tijd en middelen. Groot voordeel is dat
werkzaamheden zeer efficiënt kunnen worden uitgevoerd.
Plantmatig werken
Gebaseerd op ‘eerst denken, dan doen’. Het is resultaatgericht en ligt tussen improvisatie en routinematig
werk. Het resultaat is vooraf relatief duidelijk maar nog niet volledig gespecificeerd; dit wordt tijdens de
uitvoering verder uitgewerkt. Risico’s kunnen vooraf worden ingeschat.
• Projectmatig werken – Een bijzondere vorm van planmatig werken, uitgevoerd voor een
opdrachtgever. Het voegt twee extra stappen toe: het vooraf afspreken van de opdracht en het
opleveren van het projectresultaat. Het proces omvat:
o Kom de opdracht overeen (projectvoorbereidingsfase)
o Plan de opdracht (projectdefinitiefase)
o Voer de opdracht uit (uitvoeringsfase)
o Lever het resultaat op (projectafsluiting)
4
H3 Projectoriëntatie
Definities
Definitie Betekenis
Project Een unieke, tijdelijke, multidisciplinaire en georganiseerde inspanning om
overeengekomen resultaten op te leveren binnen vooraf gedefinieerde eisen en
beperkingen.
Projectproduct Een tastbaar of immaterieel element dat door het project moet
worden gerealiseerd
Projectresultaat Het totaal van de projectproducten dat moet worden opgeleverd.
Projectuitkomst De verandering die mogelijk wordt gemaakt door het projectresultaat.
Projectdoel Het effect dat de opdrachtgevende organisatie of klant met het project-
resultaat wil bereiken.
Opdrachtgevende De organisatie die opdracht heeft gegeven voor het project, het project financiert
organisatie en de uiteindelijke go/no-go-beslissingen neemt. Dit kan het bedrijfs- of
programmamanagement zijn of een externe opdrachtgever.
Klant De persoon, groep of organisatie die het op te leveren projectresultaat ontvangt.
Projectopdrachtgever De persoon die verantwoordelijk is voor het succes van het project namens de
opdrachtgevende organisatie of klant en eigenaar is van de business case van het
project.
Projectmanagement Alle managementtaken die nodig zijn om de projectresultaten met succes op te
leveren. Dit omvat het plannen, organiseren, bewaken en beheersen van alle
aspecten van het project, het leiden van het team en het motiveren van alle
betrokkenen.
Projectmanager De persoon die verantwoordelijk is voor de dagelijkse leiding van het
project om de projectresultaten op te leveren en projectsucces mogelijk te maken.
Projectfase Een periode binnen een project, gescheiden van andere perioden, met
een vooraf bepaald resultaat en afgesloten met een go/no-go-beslissing.
Projectfasen kunnen elkaar niet overlappen.
Technische fase Een periode binnen een project met eigen kenmerken en met een vooraf bepaald
resultaat. Technische fasen kunnen elkaar overlappen.
Projectbeslissing Een beslissing van de opdrachtgevende organisatie of klant om al dan niet met het
project door te gaan (go/no-go-beslissing).
Beslispunt (toll gate) Een meestal vooraf bepaald moment in de tijd wanneer wordt
beoordeeld of een project al dan niet wordt voortgezet en waarbij, als dat
het geval is, het budget voor de volgende fase wordt vrijgegeven.
Mijlpaal Een belangrijke gebeurtenis die een zichtbaar bewijs van voortgang levert.
Positionering
De kern is dat projectmanagement niet alleen tijdens, maar ook vóór de start van een project belangrijk is. Er
moet eerst worden afgewogen of een taak wel geschikt is om als project te organiseren, aangezien dit niet
1
,altijd de beste aanpak is. Als gekozen wordt voor een projectmatige aanpak, gelden er specifieke voorwaarden.
Wordt daar niet aan voldaan, dan ontstaan er al snel problemen.
Wat is een project?
Project: is een unieke, tijdelijke, multidisciplinaire en georganiseerde inspanning om overeengekomen
resultaten op te leveren binnen vooraf gedefinieerde eisen en beperkingen.
• De projectresultaten zijn de tastbare of immateriële elementen die door het project moeten worden
opgeleverd
• Projecten kunnen op zichzelf staan of uitmaken van een programma of portofolio
• Een project is echter altijd een aparte uitdaging voor het realiseren van bepaalde projectresultaten
De klant gebruikt de projectproducten om veranderingen door te voeren en de voordelen te realiseren , dit is
de reden om een project te starten. Het doorvoeren van veranderingen en realiseren van voordelen ligt echter
niet bij het project of de projectmanager, maar is de verantwoordelijkheid van de klant. Wel moet vanaf het
begin duidelijk zijn waarvoor de klant het projectresultaat wil gebruiken, zodat het resultaat geschikt is voor
het beoogde doel. Daar eindigt de verantwoordelijkheid van het project. Dit moet vanaf het begin helder zijn
voor alle belanghebbenden, om valse verwachtingen te voorkomen en te zorgen dat iedereen zijn
verantwoordelijkheid neemt voor het succes van het project.
Eis: is een criterium waaraan een oplossing moet voldoen om acceptabel te zijn.
• VB: de nieuwe motor moet volledig elektrisch worden aangedreven
Beperking: is een begrenzing waarbinnen het project moet worden uitgevoerd.
• VB: het primaire proces tijdens het project niet onderbroken mag worden.
Wat is projectmanagement?
Projectmanagement: omvat alle managementtaken die nodig zijn om de project-resultaten met succes op te
leveren, waaronder het plannen, organiseren, bewaken en beheersen van alle aspecten van het project, het
leiden van het team en het motiveren van alle betrokken individuen.
Kort gezegd: projectmanagement het managen van een project. Dit omvat het beheer van het project zelf, het
leiden van het team en het betrekken van de belanghebbende.
Projectmanagement is niet alleen een taak van de projectmanager, maar een gedeelde verantwoordelijkheid
met de projectopdrachtgever en anderen, zoals de werkpakketleiders.
• De projectopdrachtgever: is verantwoordelijk voor de aansturing van het project
• De projectmanager: is verantwoordelijk voor dagelijkse leiding van het project om de
projectresultaten te realiseren en projectsucces mogelijk te maken
• De werkpakketleiders: moeten hun teams leiden en ervoor zorgen dat de overeengekomen producten
worden ontwikkeld.
Redenen op een project te starten
Een project wordt geïnitieerd omdat:
• Het resultaat eenmalig is binnen een bepaalde context
• Er multidisciplinaire teams bij betrokken moeten worden
• Het resultaat niet vooraf in detail kan worden gespecificeerd
• Veel belanghebbenden moeten worden betrokken bij de besluitvorming
• De realisatie de afzonderlijke domeinen overstijgt
• Er veel aandacht van het management nodig is
• Het werk niet past binnen “business as usual”
Het gevolg is dat projecten meestal complexer en risicovoller dan gewone activiteiten (niet alles is een project)
2
,Projecten in organisaties
Projecten kunnen op zichzelf staan, los van andere initiatieven, of deel uitmaken van een programma of
portofolio . Een programma is een tijdelijke organisatie van samenhangende projecten en bedrijfsactiviteiten,
die gecoördineerd worden gemanaged om veranderingen te implementeren en strategische voordelen te
realiseren. Een portfolio is het geheel van projecten en programma’s dat wordt gecoördineerd om de middelen
van de organisatie optimaal in te zetten voor het bereiken van strategische doelen. Zowel programma’s als
portfolio’s bestaan uit projecten en bevatten beleidslijnen en kaders waarbinnen projecten uitgevoerd moeten
worden. De basisvoorwaarden en kenmerken van een project blijven echter onveranderd.
Kenmerken van een project
Kenmerken project:
• Tijdgebonden - een project heeft altijd een begin- en einddatum, een project is tijdelijk van aard.
• Uniek - elk project wordt in unieke context onder verschillende condities en met specifieke
doelstellingen die per project verschillen uitgevoerd
• Doelgericht - elk project heeft een specifiek doel waarvoor het is geïnitieerd en die de basis vorm van
het succes van het project.
• Beperkte middelen - er is een beperkte hoeveelheid middelen beschikbaar (bv. geld, personeel). Het
efficiënt beheren van de middelen is essentieel voor het succes van het project.
• Gedefinieerd resultaat - Een project kenmerkt zich door een globaal gedefinieerd resultaat dat niet
volledig vooraf is gespecificeerd.
• Het resultaat wordt gedurende het project geleidelijk aan duidelijker - Kenmerkend is dat het resultaat
tijdens het project steeds verder wordt verduidelijkt, waarbij elke detaillering de basis vormt voor het
vervolg
• Complexiteit - projecten zijn vaak complex en vereisen een gestructureerde aanpak, omdat taken,
teams en deelprojecten gecoördineerd moeten worden om het einddoel te bereiken
• Risico’s - aangezien projecten vaak nieuw of innovatief zijn
• Interdisciplinaire samenwerking - veel projecten vereisten samenwerking tussen verschillenden
afdelingen/organisaties/disciplines
• Flexibiliteit en aanpasbaarheid - Omdat het projectresultaat uniek is, zijn vaak aanpassingen nodig om
in te spelen op veranderingen, problemen of kansen
• Specifieke stakeholder - een project heeft een unieke set van belanghebbende met ieder hun eigen
belang, invloed en interesses
• Tijdelijke organisatie - Een project is een tijdelijke organisatie waar teamleden aan de projectmanager
rapporteren, die verslag doet aan de opdrachtgever.
Voorwaarden van een project
Het starten van een project vereist een bewuste managementkeuze en overeenstemming tussen
opdrachtgever en projectmanager.
De noodzakelijke voorwaarden voor het bestaan van een project zijn:
• Een besluit om de tijdelijke inspanning als een project uit te voeren;
• Een doel en beoogd resultaat;
• Een overeenkomst tussen de projectopdrachtgever en de projectmanager;
• Een gedefinieerde start en einde;
• Een tijdelijke organisatie;
• Een vooraf bepaalde scope en voorwaarden.
Er wordt besloten om de werkzaamheden op projectbasis uit te voeren
Niet alleen moet besloten worden om een product of dienst te ontwikkelen, maar ook dat dit via een project
gebeurt. Ontwikkeling binnen business as usual verschilt sterk in taken, verantwoordelijkheden en
bevoegdheden van een projectaanpak. Daarom moet vooraf worden afgesproken of de realisatie projectmatig
plaatsvindt.
3
, Er is een doel en een beoogd resultaat
Een project realiseert projectproducten, zoals producten en diensten. Het beoogde resultaat en het projectdoel
moeten bekend zijn om het resultaat passend te ontwerpen en produceren. Aan het begin zijn niet alle details
duidelijk en moet ruimte zijn voor aanpassingen.
Er is een overeenkomst tussen de projectopdrachtgever en de projectmanager
Een project start pas bij overeenstemming tussen opdrachtgever en projectmanager over de hoofdlijnen van
de opdracht. De projectmanager moet niet klakkeloos uitvoeren, maar waar nodig de opdrachtgever en
anderen uitdagen keuzes te maken.
Er is een gedefinieerd begin en einde
Een project start na autorisatie van de opdrachtgever en eindigt bij acceptatie van het resultaat of wanneer het
niets meer bijdraagt. Daarna wordt de organisatie ontbonden en de projectmanager gedechargeerd.
Er is een tijdelijke organisatie
Er is altijd een opdrachtgever of klant die het resultaat, eisen en beperkingen definieert, en een leverancier die
mensen en middelen levert. Rollen, taken en verantwoordelijkheden van opdrachtgever, projectmanager en
projectteams moeten vooraf zijn vastgelegd.
Er zijn een vooraf gedefinieerde scope en voorwaarden
Voor de start moeten scope en voorwaarden bekend zijn als basis voor de projectopdracht. Deze hoeven niet
volledig gedetailleerd te zijn, maar wel voldoende gedefinieerd om de opdracht valide te maken.
Werkvormen
Er zijn drie primaire werkvormen:
1. Improvisatie
2. Planmatig
3. Routinematig
Er is geen strikte scheiding tussen we de vormen; ze overlappen elkaar in de praktijk. We kunnen ook dalen van
het werk uitvoeren binnen de ene werkvorm en de andere delen van het werk in een andere werkvorm
Improvisatie
Het werk wordt ad hoc en vraaggestuurd uitgevoerd, zonder vaste procedures of plan. Voordeel is hoge
flexibiliteit en creatieve omgang met vraagstukken. Nadeel is veel onzekerheid over resultaat, tijd, geld en
capaciteit. Improvisatie is effectief wanneer het werk grotendeels onvoorspelbaar is.
Routinewerk
Dit is herhaald werk dat steeds volgens vastgestelde procedures en instructies wordt uitgevoerd. Het proces is
werkgericht, met een vooraf duidelijk resultaat, kosten, tijd en middelen. Groot voordeel is dat
werkzaamheden zeer efficiënt kunnen worden uitgevoerd.
Plantmatig werken
Gebaseerd op ‘eerst denken, dan doen’. Het is resultaatgericht en ligt tussen improvisatie en routinematig
werk. Het resultaat is vooraf relatief duidelijk maar nog niet volledig gespecificeerd; dit wordt tijdens de
uitvoering verder uitgewerkt. Risico’s kunnen vooraf worden ingeschat.
• Projectmatig werken – Een bijzondere vorm van planmatig werken, uitgevoerd voor een
opdrachtgever. Het voegt twee extra stappen toe: het vooraf afspreken van de opdracht en het
opleveren van het projectresultaat. Het proces omvat:
o Kom de opdracht overeen (projectvoorbereidingsfase)
o Plan de opdracht (projectdefinitiefase)
o Voer de opdracht uit (uitvoeringsfase)
o Lever het resultaat op (projectafsluiting)
4
